Tupua Tamasese Meaʻole

Tupua Tamasese Mea’ole

Samoa Devlet Başkanı
Görev süresi 1 Ocak 1962 - 5 Nisan 1963
Tupua Tamasese
Yerine geldiği	III. Tupua Tamasese Lealofi
Yerine gelen	IV. Tupua Tamasese Lealofi
Yasama Meclisi Üyesi
Görev süresi 1948-1957
Başbakan	II. Fiame Mata'afa Faumuina Mulinu'u
Yasama Konseyi Üyesi
Görev süresi 1935-1948
Kişisel bilgiler
Doğum	3 Haziran 1905 Vaimoso, Alman Samoası
Ölüm	5 Nisan 1963 (57 yaşında) Apia, Samoa
Evlilik(ler)	Irene Gustava Noue Nelson
Çocuk(lar)	4

Tupua Tamasese Mea'ole (d. 3 Haziran 1905 - ö. 5 Nisan 1963), Samoalı siyasetçi. Tupua, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1962'den görev başında hayatını kaybettiği 1963 yılına kadar II. Malietoa Tanumafili ile birlikte devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Tupua, Batı Samoa'nın en önemli şefiydi. 1929'dan 1963'e kadar Tupua Tamasese kraliyet unvanını ve 1962'den ertesi yıl ölümüne kadar Malietoa Tanumafili II ile birlikte O le Ao o le Malo (Devlet Başkanı) unvanını elinde tuttu.

Biyografi

1905'te Vaimoso'da, en önemli şef II. Tupua Tamasese Lealofi'nin üç oğlundan biri olarak doğdu. Apia'daki Marist okulunda eğitim gördü.^[1] 1929'da, ağabeyi ve Mau lideri III. Tupua Tamasese Lealofi, Apia'da bir Mau geçit töreni sırasında sömürge polisi tarafından öldürüldüğünde Tupua Tamasese olarak atandı.^[1]

1934'te Olaf Frederick Nelson'ın kızı Noue ile evlendi.^[1] Çiftin, iki kız ve iki erkek olmak üzere dört çocuğu oldu.^[1] 1936'da Yasama Konseyi'ne atandı ve 1938'de Fautua'dan (yöneticinin danışmanı) biri olarak atandı. Aynı yıl Mauların başkanı oldu.^[1] Bir Fautua olarak, 1957'ye kadar Yasama Konseyi'nde ve onun halefi olan Yasama Meclisi'nde hizmet vermeye devam etti^[1] Ayrıca 1959 yılına kadar Danıştay ve Yürütme Konseyi üyeliği yaptı^[1]

Siyasetten uzakta, Tamasese ticaretle uğraştı, Western Samoa Trust Estates Corporation'ın yönetim kurulu başkanı, Batı Samoa Bankası'nın direktörü ve Copra Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı.^[1] 1953'te Kraliçe II. Elizabeth Taç Giyme Madalyası ile ödüllendirildi.^[2] 1957 Yeni Yıl Şereflerinde Britanya İmparatorluğu Nişanı Komutanlığına atandı .

Tamasese, bağımsızlık hazırlıklarında 1954 ve 1960 anayasal sözleşmelerine başkanlık etti^[1] Batı Samoa 1962'de bağımsızlığını kazandığında, yeni anayasa Tupua Tamasese ve Malietoa Tanumafili II'yi (iki Fautua) ortak devlet başkanları yaptı.^[1]

Tamasese'nin Nisan 1963'te ölümü üzerine, Malietoa tek devlet başkanı olarak hizmet vermeye devam ederken, Tupua Tamasese unvanı, daha sonra Samoa'nın ikinci başbakanı olacak olan en büyük yeğeni IV. Tupua Tamasese Lealofi'ye geçti.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Tamasese: Architect of West Samoan Independence 22 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pacific Islands Monthly, May 1963, pp41–47
^ "Coronation Medal" (PDF). Supplement to the New Zealand Gazette (37). 3 Temmuz 1953. ss. 1021-1035. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2022.

İlgili Araştırma Makaleleri

4 Ocak, Miladi takvime göre yılın 4. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 361 gün vardır.

Samoa ya da resmî adı ile Bağımsız Samoa Devleti, Güney Büyük Okyanus'unda, Polinezya'da bulunan, adalar topluluğundan oluşan bir ülkedir.

İngiliz Milletler Topluluğu veya resmî adıyla Milletler Topluluğu, geçmişte Britanya İmparatorluğu'nun, günümüzde de Birleşik Krallık'ın parçası olan devletlerin oluşturduğu uluslararası bir koalisyondur. Üye ülkelerin 16’sı hâlen Britanya Kraliyet Ailesi yönetimindedir. Bu ülkelerde mevcut monark III. Charles; devlet başkanı görev ve yetkilerini, kendi tarafından atanan genel valiler aracılığı ile sürdürür. Kral aynı zamanda İngiliz Milletler Topluluğunun başkanıdır.

Federasyon veya federal devlet, coğrafi yapılarına göre oluşmuş birden fazla devletin kendi istekleriyle bir araya gelerek dışarıya karşı tek bir siyasal güç olarak görülmeleri ve bu amaçla kurdukları örgütün, kendisini oluşturan devletlerin üzerinde olması; iç işlerinde ise, yine aralarındaki anlaşmaya göre geniş veya dar ölçüde özerk olmaları ile oluşan topluluk.

Konrad Hermann Josef Adenauer, Alman devlet adamı, şansölye.

Amerikan Samoası, Güney Pasifik Okyanusu kesiminde konuşlanmış bir ada ülkesidir. En büyük ve gelişmiş adası Tutuila adasıdır. Amerikan Samoası, Amerikalıların bu bölgeyi ve halkını dünyaya açmak için Mikronezya, Filipinler, Guam, Marshall adalarıyla birlikte yayılmacılıkta kullandığını söyleyebiliriz. Amerika Birleşik Devletleri'ne ait bir bölgedir.

John Fitzgerald Kennedy veya kısaca JFK, 1961'den 1963'teki suikastına kadar 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Başkan seçilen en genç kişiydi. Kennedy, Soğuk Savaş'ın en yoğun olduğu dönemde görev yaptı ve dış politikasının büyük bölümü Sovyetler Birliği ve Küba ile ilişkilerle ilgiliydi. Demokrat olan Kennedy, başkanlığından önce Birleşik Devletler Kongresi'nin her iki kanadında da Massachusetts'i temsil etti.

Aşağıdaki listede daha önce geçmişte kendi yönetimini devralmayan bölgeler yer almaktadır.

Alaska, 1959'de Birleşik Devletler'de eyalet statüsü kazandı.
Cocos Adaları (Avustralya), 1984'te statüsü değişti.
Cook Adaları, 1965'te statüsü değişti.
French Establishments in India, 1947'de statüsü değişti şu anda Hindistan'ın parçasıdır.
French Establishments in Okyanusya, 1947'de statüsü değişti. Şu an Fransız Polinezyası ve Wallis ve Futuna Adaları; Yeni Kaledonya olarak biliniyor.
Fransız Guyanası, 1947'de statüsü değişti.
Goa1961'de statüsü değişti. Şu an Hindistan'ın parçası.
Grönland (Danimarka), 1954'te statüsü değişti.
Guadeloupe and Dependencies (Fransa), 1947'de statüsü değişti.
Hawaii, 1959'de Eyalet olarak ABD'ye katıldı.
Hong Kong, 1972,statüsü değişti
Ifni(en) (İspanya), 1969, statüsü değişti
Makao (Portekiz), 1972, statüsü değişti
Martinik (Fransa), 1947, statüsü değişti
Hollanda Antilleri, 1953, statüsü değişti
Niue, 1974'te statüsü değişti.
Kuzey Mariana Adaları, 1990'da İngiliz Milletler Topluluğuna katılarak statüsü değişti.
Panama Kanal Bölgesi, 1947'de statüsü değişti. Şu anda Panama'nın parçasıdır.
Puerto Rico, 1953'te statüsü değişti.
Réunion (Fransa), 1947'de statüsü değişti.
São João Baptista d’Ajudá (Portekiz), 1961'de statüsü değişti.
Saint Pierre ve Miquelon (Fransa), 1947'de statüsü değişti.
Surinam (Hollanda), 1953'te statüsü değişti.

Muhammed V, asıl adı Sidi Muhammad Ben Yusuf, 1927-1957 arasında Fas sultanı. Fas'ın Fransa'dan bağımsızlığını ilan etmiş ve 1957'den ölümüne değin ülkesini kral unvanıyla yönetmiştir.

Jomo Kenyatta, Kenyalı siyasetçi. Kenyatta, Afrika ülkesi Kenya'nın 1963 ile 1964 yılları arasında ilk başbakanı, 1964 ile de 1978 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

Vengali Krişnan Krişna Menon, Hint siyaset ve devlet adamıdır.

Tuiatua Tupua Tamasese Efi, Samoalı siyasetçidir. Efi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 2007 ile 2017 yılları arasında Samoa devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Efi bu görevinden önce de 1976 - Nisan 1982 ile Eylül 1982 - Aralık 1982 dönemlerinde Samoa başbakanı görev almıştır.

1950'ler veya 50'ler, 1 Ocak 1950'da başlayan ve 31 Aralık 1959'da sona eren, Gregoryen takviminin içinde bulunan bir onyıl.

II. Va'aletoa Sualauvi, Samoalı öğretmen, hukukçu ve siyasetçidir. Sualauvi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 21 Temmuz 2017 itibarıyla devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

Fiame Naomi Mataʻafa Fa'atuatua i le Atua Samoa ua Tasi (FAST) partisinin lideri olarak görev yapan Samoalı bir politikacı ve Yüksek Şeftir (matai).

Albay Albert Barnes Steinberger, Amerikalı ajan ve siyasetçi. Steinberger, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde ülkenin ilk başbakanı olarak 1875 ile 1876 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Fiame II. Mataʻafa Faumuina Mulinuʻu, Samoalı siyasetçi. Mulinu'u, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1959-1970 ile 1979-1975 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulundu.

IV. Tupua Tamasese Lealofi, Samoalı siyasetçi. Lealofi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1970-1973 ile 1975-1976 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

Tofilau Eti Aualamalefalema Alesana, Samoalı siyasetçi. Alesana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

Malietoa Tanumafili II veya Susuga Malietoa Tanumafili II, Samoa'nın en önemli dört hanedanından birinin adı olan Malietoa idi ve Samoa'nın devlet başkanı yani O le Ao o le Malo olarak 1962'den 2007'ye kadar bu makamda bulundu. 1962'de tama-a-'aiga Tupua Tamasese Mea'ole ile eş devlet başkanı idi ve eş naibinin ölümü üzerine 15 Nisan 1963'te devletin tek başkanı oldu. Öldüğü sırada, dünyanın en yaşlı ulusal lideriydi ve aynı zamanda ömür boyu cumhurbaşkanı olarak görev yapan son başkandı. Ekselansları Malietoa Tanumafili II aynı zamanda Bahai Dini'ne mensup olan ilk devlet başkanıydı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.