| Tupice | |
|---|---|
| Tupinambá | |
| Ana dili olanlar | Brezilya |
| Etnisite | Tupiler |
| Dil ailesi | |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | Çeşitli: tpw – Tupí (Old Tupí) tpn – Tupinambá yrl – Nheengatu tpk – Tupiniquim (Tupinaki) |
Tupi dili ya da Eski Tupice, Brezilya'da yaşamış Tupiler tarafından konuşulmuş olan bir ölü dildir. Dil, Tupi-Guarani dil ailesi içerisinde bulunan Tupi dilleri kolunda yer almıştır.
Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.
Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin bir Romen dilidir. Tüm Romen dillerinde olduğu gibi, Roma İmparatorluğu'nun Halk Latincesinden türemiştir. Fransızca, Gallo-Romen dillerinden, Galya'da konuşulan Latinceden ve özellikle Kuzey Galya'da gelişmiştir. En yakın akrabası Oïl dilleridir. Fransızca, Gallia Belgica gibi Kuzey Roma Galyası'nın yerli Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frank işgalcilerin (Cermen) Frank dilinden de etkilenmiştir. Bugün, Fransız sömürge imparatorluğu sayesinde, en önemlisi Haiti Kreolü olmak üzere, Fransız kökenli çok sayıda kreol dili vardır. Fransızca konuşan bir kişi veya ulus, Frankofon olarak anılır.
Tupi dilleri, Avrupalı sömürgeciler ilk kez Brezilya kıyılarına ayak bastıklarında bölgede konuşulan diller topluluğuna verilen addır.
Arapça, Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dildir. Batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Umman Denizi'ne, kuzeyde Akdeniz'den güneydoğuda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusuna uzanan geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Tüm lehçeleri ile birlikte 420 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulduğu tahmin edilmektedir. Arap Birliği'ne üye 22 ülke ile Çad ve Mali dâhil olmak üzere 24 ülkede resmî dildir. Aynı zamanda kısmî olarak tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Somaliland ile Tanzanya'da (Zanzibar) resmî dil statüsündedir. Arap Birliği'nin ve Birleşmiş Milletler'in kabul edilen altı resmî dilinden biridir. Nijer, Senegal ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal/azınlık dili olarak tanınmıştır. Arapça İran, İsrail, Pakistan, Filipinler ve Güney Afrika Cumhuriyeti anayasalarında özel dil statüsüne sahiptir.
Ananas, ananasgiller (Bromeliaceae) familyasından, sıcak ülkelerde yetişen bir bitki ve onun meyvesidir. Anayurdu Güney Amerika'dır. Meyvesi iridir, üstünde bir demet yaprak vardır. 1555'te Jean de Léry tarafından Brezilya'da bulundu, oradan İngiltere'ye götürüldü, sonra Fransa'da yetiştirildi.
Guaraníler, Güney Amerika'da yaşayan yerli topluluğudur, ayrıca Guaraní dili de bulunmaktadır.
Tupi-Guarani dilleri, Güney Amerika'daki Tupi dillerinin en önemli alt ailesidir. 11 gruptaki 53 dili kapsar.
Niterói, Brezilya'nın "Güneydoğu" Bölgesinde Rio de Janeiro eyaletinde yer alan bir şehirdir.
Eklemeli diller veya Bitişken diller sözcük köklerinin değişmeyip sonlarına veya başlarına ekler konarak farklı sözcük türetilebildiği diller.
Guanabara Körfezi,, Brezilya’nın Rio de Janeiro eyaletinde yer alan bir körfezdir.
Tocantins, Brezilya'nın kuzeyinde bulunan eyalet. Doğusunda Maranhão, Piauí, Bahia; güneyinde Goiás ve batısında Mato Grosso ve Pará eyaletleri tarafından sınırlanan eyalet, 5 Ekim 1988'de kurulmuştur.
Pasifik Zaman Dilimi, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'nın ile batı Meksika'nın bir bölümünü kapsayan bir zaman dilimidir. GMT'den 8 saat geride olan zaman dilimi Yaz saati uygulaması'nın uygulandığı Pasifik Zaman Dilimi ve Alaska Zaman Dilimi'nden de 1 saat ileridedir.
Guaraní dili ya da Guaranice, Tupi dillerinin alt ailesinden olan Tupi-Guarani dillerinin en çok konuşulan gruplarından biri. Güney Amerika yerlileri Guaraníler'in konuştuğu dil.
José de Anchieta, 16. yüzyılın ikinci yarısında Brezilya'da Hristiyanlığı yaymak için bulunan İspanyol Cizvit misyoner. 1554'te kurulan São Paulo şehrinin kurucularından biridir.
Güney Amerika Kızılderilileri, Güney Amerika kıtasındaki farklı dil ailelerinde toplanan yerli Kızılderili halklarıdır. Kızılderililerin baskın olduğu iki ülke Bolivya ile Peru'dur. Beyazlar ile karışmış melez Kızılderililere Mestizo adı verilir ve Mestizolar Paraguay, Venezuela, Kolombiya ve Ekvador'da çoğunluğu oluştururken, Bolivya ile Peru'da ise Kızılderililerden sonra ikinci sıradadır.
Indaiatuba Brezilya'nın São Paulo eyaletine bağlı bir şehirdir. 2016 nüfusu 235.367 kişi, yüzölçümü 311.363 km² ve rakımı 624 metredir. Şehrin adı Tupi dilinden gelmiştir. Brezilya'nın sanayi bölgelerinden birindeki önemli şehirlerden biridir.
Brezilya Kızılderilileri ya da Brezilya yerlileri, Brezilya'da yaşayan Doğu Brezilya ile Amazon Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkları. Brezilya Kızılderililerinden Fundação Nacional do Índio (Funai) adlı hükûmet kuruluşu sorumludur. Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística tarafından 2010 yılında yapılan son sayıma göre nüfusları 817.000 kişidir.
Tocantins Nehri, Brezilya'da bulunan bir nehirdir. Ülkenin merkez akarsu arterlerinden bir tanesidir. Tupi dilinde "tukan gagası" anlamına gelir. Yaklaşık 2.640 km boyunca güneyden kuzeye doğru akar. Gerçekte Amazon Nehri'nin bir kolu olmamakla birlikte sularını Amazon Nehri ile birlikte Atlas Okyanusu'na boşalttığından dolayı bu şekilde kabul edilir. Brezilya'da dört eyaletten geçer. 1988 yılında kurulan Brezilya'nın en yeni eyaletlerinden birine ismi verilmiştir (Tocantins).
Lorenzo Hervás y Panduro, İspanyol Cizvit ve filolog.
Ara, Psittacinae altfamilyasına bağlı neotropikal bir kuş cinsidir. Cinse, bu ismi 1799'de Fransız natüralist Bernard Germain de Lacépède tarafından verilmiştir. Ara cins ismi, Tupi dilindeki "a'rara" dan türemiş olan ve Portekizcede Amerikan papağanı anlamına gelen arara kelimesiyle alakalı olabilir.