İçeriğe atla

Tunus ekonomisi

Tunus ekonomisi
Amin Bankası
Para birimiTunus dinarı (TND)
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıAU, AfCFTA, DTÖ, COMESA, CEN-SAD, AMU
İstatistikler
GSYİHartış 45,454 milyar US$ (nominal, 2022)[1]
artış 136,814 milyar US$ (SAGP, 2022)[1]
GSYİH büyüme%4,2 (2021f)[2]
Kişi başı GSYİHartış 3.748 US$ (nominal, 2022)[1]
artış 11.280 US$ (SAGP, 2022)[1]
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %10,05
endüstri: %21,69
hizmet: %61 (2020)[3]
Enflasyon (TÜFE) %6.53 (2022 tah.)[1]
Yoksulluk sınırı
altındaki nüfus
%15,2 (2015)[4]
Gini katsayısı32,8 (orta) (2015)[5]
İşgücüazalış 3.379.000 (Q3, 2021)[6]
Sektörel işgücü dağılımıtarım: %14,8
endüstri: %33,2
hizmet: %51,7 (2014 tah.)[3]
İşsizlik%18,4 (Q3, 2021)[3]
Ortalama net maaş275 aylık US$ (2017)[7]
Ana endüstrilerpetrol, madencilik (fosfat, demir cevheri), tourism, textiles, footwear, agribusiness, beverages
İş yapılma kolaylığı sıralamasıartış 78. (kolay, 2020)]][8]
Dış ticaret
İhracatartış $13,82 milyar (2017 tah.)[3]
İhraç mallarıgiyim, yarı mamul ve tekstil, tarım ürünleri, mekanik ürünler, fosfat ve kimyasallar, hidrokarbonlar, elektrikli ekipmanlar
Ana ihracat ortakları Fransa %29
 İtalya %16,5
 Almanya %12,6
 İspanya %4,12
 İspanya %3,24
 Libya %3,24
 ABD %2,57
 Cezayir %2,38
 Birleşik Krallık %1,87
 Hollanda %1,87
 Belçika %1,78 (2019)[9]
İthalat 19,09 milyar US$ (2017 tah.)[3]
İthalat mallarıtekstil, makine ve teçhizat, hidrokarbonlar, kimyasallar, gıda maddeleri
Ana ithalat ortakları Fransa %17
 İtalya %15,6
 Almanya %7,68
 Çin %7,63
 Cezayir %6,58
 Türkiye %4,38
 İspanya %4,18
 Rusya %2,71
 ABD %2,61
 Belçika %1,89 (2019)[9]
DYY sermayesi37,95 milyar U$ (2017 tah.)[3]
Gayrisafi dış borç 30.19 milyar US$ (2017 tah.)[3]
Kamu maliyesi
Kamu borçları GSYİH'in %70,3'ü (2017 tah.)[3]
Bütçe açığı 4,191 milyar US$ (2017 tah.)[3]
Gelirler9,876 milyar $ (2017 tah.)[3]
Giderler12,21 milyar $ (2017 tah.)[3]
Kredi derecelendirme
  • Standard & Poor's:[10]
    BBB (İç)
    BBB- (Dış)
    BBB (T&C Değerlendirmesi)
    Görünüm: Negatif
  • Moody's:
    Baa3
    Görünüm: Negatif
  • Fitch:
    BBB
    Görünüm: Negatif
Dış rezervlerartış 8,5 milyar $ (2020 tah.)[3]
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Tunus ekonomisi, onlarca yıl ağır devlet yönetimi ve ülke ekonomisine katılımın ardından liberalleşme sürecindedir. İhtiyatlı ekonomik ve mali planlama, on yıldan fazla bir süredir ılımlı ancak sürdürülebilir bir büyüme ile sonuçlanmıştır. Tunus'un ekonomik büyümesi tarihsel olarak petrol, fosfat, tarım, otomobil parçaları imalatına ve turizme bağlıdır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Middle East and North Africa Economic Update, April 2020 : How Transparency Can Help the Middle East and North Africa". openknowledge.worldbank.org. World Bank. s. 10. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l "The World Factbook". CIA.gov. Central Intelligence Agency. 19 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  4. ^ "Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population) - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  5. ^ "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  6. ^ "Labor force, total - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  7. ^ "Rankings by Country of Average Monthly Net Salary (After Tax) (Salaries And Financing)". www.numbeo.com. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Ease of Doing Business in Tunisia". Doingbusiness.org. 17 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  9. ^ a b "Foreign trade partners of Tunisia". The Observatory of Economic Complexity. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Monako</span> Batı Avrupada bir prenslik

Monako veya resmî adı Monako Prensliği, 1297 yılında kurulmuş, Avrupa'da Kuzeybatı Akdeniz kıyılarında yer alan bağımsız bir şehir devleti ve prensliktir. Vatikan'dan sonra Avrupa'daki en küçük bağımsız ülke olan mikrodevlet, Fransa tarafından kuzey, batı ve doğu yönlerinde çevrelenmişken, ülkenin güney ve güneydoğu kısımları Akdeniz ile komşudur. Monako ayrıca İtalya sınırından yaklaşık 15 km uzaklıkta yer almaktadır.

Bu madde Gini katsayısı gibi gelir eşitsizliği ölçütlerini içeren bir listedir. Gini katsayısı, 0'ın herkesin eşit bir gelire sahip olduğu, 1'in ise tüm gelirin bir kişide toplandığı ve diğer kişilerde hiç gelirin olmadığını gösterdiği, 0 ile 1 arasında bulunan bir sayıdır. Gelir dağılımı, servet dağılımından farklı bir kavramdan ve bir ülkede iki değer birbirlerinden çok farklı değerlere sahip olabilir. Karaborsadan elde edilen gelirler bu metriklere dahil edilmemiştir.

Kolombiya ekonomisi, üst-orta sınıf gelir ekonomi olup gayri safi yurt içi hasıla bakımından Orta Amerika'nın ikinci ve Latin Amerika'nın dördüncü büyük ekonomisidir. 1960'lı yıllardan bu yana ülkenin endüstriyel büyümesi hızlanmış ve ekonomisi farklılaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Katar ekonomisi</span>

Katar ekonomisi, temel olarak petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretimine dayalı olup toplam devlet gelirlerinin %70'inden fazlasını, GSYİH'in %60'ından fazlasını ve ihracat gelirlerinin %85'inden fazlasını oluşturmaktadır. Petrol sayesinde Katar dünyanın kişi başına düşen millî geliri en yüksek ülkelerden biridir. Ülkenin 7000 km³ ile dünyanın üçüncü büyük kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahiptir ve dünyaki toplam rezervlerinin %5'inden fazlasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan ekonomisi</span>

Sudan ekonomisi, 2008 yılının ikinci yarısına kadar petrol üretiminde artışlar, yüksek petrol fiyatları ve doğrudan yabancı yatırım ile yüksek bir oranda büyümüştür. Ülkenin GSYİH artışı 2006 ve 2007 yıllarında yılda %10 olarak gerçekleşmiştir. Sudan 1999 yılının son çeyreğinde ham petrol ihraç başlamıştır. Bununla birlikte Darfur krizi, güneyde 20 yıl süren iç savaş sonrası, geniş alanlarda temel altyapı eksikliği ve nüfusun büyük bir kısmının tarımla geçinmesinden dolayı ortalama kişi başına düşen gelirde hızlı yükselişlere rağmen halkın büyük bir kısmı yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır.

Yunanistan ekonomisi, 2023 yılında nominal olarak dünyanın 50. ve satınalma gücü paritesi bakımından 55. ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan ekonomisi</span> Bulgaristan Ekonomisinin Temel Yapısı

Bulgaristan ekonomisi, büyük bir özel sektör ile daha küçük bir kamu sektörüne sahip serbest piyasa ekonomisidir. Bulgaristan son yıllarda hızlı bir ekonomik büyüme yaşanmış olup endüstrileşmiş üst orta gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan ekonomisi</span>

Pakistan ekonomisi, satınalma gücü paritesi bakımından 25. büyük ve nominal olarak dünyanın 38. büyük ekonomisidir. Pakistan gelişmekte olan bir ülke olup 21. yüzyılda dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olma potansiyeline sahip sonraki 11 ülkelerinden biridir. Bununla birlikte onlarca yıl süren çatışmalar, sosyal istikrarsızlıklar, yatırım eksikliği ve hızlı nüfus artışı ülkenin ekonomik büyümesine zarar vermiştir. Ülkenin ekonomisi yarı endüstrileşmiş olup önemli sanayi merkezleri İndus Nehri boyunca yer almaktadır. Birincil ihraç malları arasında tekstil, deri ürünleri, spor malzemeleri, kimyasallar, halı ve kilim bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Suudi Arabistan ekonomisi, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü bir devlet kontrolüne sahip petrole dayalı bir ekonomidir. Suudi Arabistan satın alma gücü paritesi bakımından 14. büyük ve nominal olarak dünyanın 19. büyük ekonomisidir. Suudi Arabistan dünyadaki kanıtlanmış petrol rezervlerinin %18'ine sahip olup dünyanın petrol en büyük ihracatçısıdır ve uzun yıllar OPEC'te öncü bir rol oynamıştır. Petrol sektörü neredeyse tüm hükûmet gelirlerini ve ihracat kazancını oluşturmaktadır. Özellikle de özel sektörde çalışanlarının çoğu ülkeye çalışmaya gelen yabancı işçilerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Mısır ekonomisi, ortalama bir büyüme seviyesine sahip karma bir ekonomidir. Mısır ekonomisi, Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır yönetimindeki ithal ikamesine odaklanan, merkezi bir planlı ekonomi olup 1990'larda, bir dizi Uluslararası Para Fonu düzenlemeleri, Mısır'ın Körfez Savaşı koalisyonuna katılımından kaynaklanan devasa dış borç hafifletmesi ülkenin makroekonomik performansını geliştirmesine yardımcı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Orta Doğu ve Kuzey Afrika</span> Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi

ODKA ya da zaman zaman kullanılan İngilizce tabirle MENA, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi için kullanılan kısaltmadır. ODKA terimi, Fas'tan İran'a kadar uzanan tüm Orta Doğu ülkelerini kapsayan geniş bir alanı kapsamaktadır. Terim genellikle Büyük Ortadoğu terimi ile eşanlamlıdır. BAKA veya KABA terimi Batı Asya ve Kuzey Afrika'nı kastetmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan ekonomisi</span>

Macaristan ekonomisi, çok yüksek insani gelişmişlik endeksi ve vasıflı iş gücüne sahip yüksek gelirli bir karma ekonomidir. Macaristan ekonomisi, dünyanın 57. büyük ekonomisi olup satın alma gücü paritesi bakımında kişi başı gelirde 57. sıradadır. Macaristan dış ticarete ağırlık veren ihracata dayalı piyasa ekonomisidir ve dünyanın 35. en büyük ihracatçısıdır. Macaristan'ın üretkenlik kapasitesinin %80'inden fazlası ülkenin refah ekonomisine %39.1 fon sağlayan genel vergi ile özel sermayedir. Harcama tarafında, hane halkı tüketimi GSYİH'nın ana bileşenidir ve toplamının %50'sini oluştururken bunu %22 ile brüt sabit sermaye oluşumu ve %20 ile devlet harcamaları izlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya ekonomisi</span>

Dünya ekonomisi veya küresel ekonomi, parasal hesap birimleri cinsinden ifade edilen uluslararası mal ve hizmet değişimi olarak kabul edilen Dünya'nın ekonomisidir.

Sırbistan ekonomisi, üçüncül sektör toplam gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) üçte ikisini oluşturan ve serbest piyasa prensipleri üzerinde hizmet veren üst orta gelirli bir ekonomidir. 2020 yılında GSYİH'nın nominal olarak kişi başına 8.200 $ olmak üzere toplam 56.886 milyar $'a ulaşacağı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya ekonomisi</span> ülke ekonomisi

İspanya ekonomisi, nominal GSYİH'ye göre dünyanın 13. büyük ekonomisi ve satın alma gücü paritesi açısından dünyanın en büyük ekonomilerinden biridir. Ülke, Avrupa Birliği, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü ve Dünya Ticaret Örgütü üyesidir. İspanya kapitalist bir karma ekonomiye sahiptir. İspanya ekonomisi, nominal GSYİH istatistiklerine göre euro bölgesinin dördüncü büyük ekonomisinin olmasının yanı sıra Almanya, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Rusya'nın ardından Avrupa'nın altıncı büyük ekonomisidir. 2012 yılında İspanya dünyanın 12. büyük ihracatçısı ve 16. büyük ithalatçısıydı. İspanya, Birleşmiş Milletler İnsani Gelişme Endeksi'nde 25. ve Dünya Bankası tarafından kişi başına GSYİH'de 30. sırada yer almakta olup yüksek gelirli bir ekonomi ve çok yüksek insani gelişme gösteren ülkeler arasında sınıflandırılmaktadır. The Economist'e göre, İspanya dünyanın en yüksek 10. yaşam kalitesine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Tayland ekonomisi</span>

Tayland ekonomisi, 2019 yılında ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık %60'ını oluşturan ihracata bağlıdır. Tayland, Dünya Bankası'na göre 2018 yılı itibarı ile 16.316 trilyon baht GSYİH ile Asya'nın 8. en büyük ekonomisi olan yeni sanayileşmiş bir ülkedir. 2018 yılı itibarıyla, Tayland'ın %1,06 ortalama enflasyonu ve ülkenin GSYİH'sının %7,5'i kadar bir cari fazlası bulunmaktadır. Para birimi Tayland bahtı, 2017'de en sık kullanılan 10. para birimi olarak yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin ekonomisi</span>

Arjantin ekonomisi, Brezilya'dan sonra Güney Amerika'daki en büyük ikinci ulusal ekonomidir.

<span class="mw-page-title-main">Şili ekonomisi</span>

Şili ekonomisi, Dünya Bankası tarafından tanımlanan bir piyasa ekonomisi ve yüksek gelirli ekonomidir. Şili, rekabet gücü, kişi başına düşen gelir, küreselleşme, ekonomik özgürlük ve düşük yolsuzluk algısı açısından bölgenin lideri olarak Güney Amerika'nın en müreffeh ülkelerinden biri olarak kabul edilir. Şili, Gini endeksi ile ölçüldüğü üzere yüksek ekonomik eşitsizliğe sahip olmasına rağmen, bölgesel ortalamaya yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam ekonomisi</span>

Vietnam ekonomisi, 2020'de nominal gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYİH) göre dünyanın 37. ve satın alma gücü paritesine (SAGP) göre dünyanın 23. en büyük ekonomisi olan sosyalist odaklı bir piyasa ekonomisidir. Vietnam, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yoksulluk içinde yaşayan nüfusun yüzdesine göre ülkelerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yoksulluk içinde yaşayan nüfusun yüzdesine göre ülkelerin listesi, yoksulluk içinde yaşayan nüfusun yüzdesine göre ülkelerin gösterildiği, Dünya Bankası ve diğer kaynaklar tarafından hazırlanan listelerdir.