İçeriğe atla

Tumen Nehri

Tumen Nehri
Genel bilgiler
KaynakBaekdu Dağı
AğızJapon Denizi
Ağız rakımı0
Uzunluk521 km
Havza alanı33,800 km2

Tumen Nehri (Çince (basitleştirilmiş): 图们江; Çince (geleneksel): 圖們江; pinyin: Túmén Jiāng; Wade–Giles: Tʻu-mên Chiang), Çin, Kuzey Kore ve Rusya arasındaki sınırın bir parçası olan, Paektu Dağı'nın eteklerinde yükselen, 521 kilometre uzunluğundaki nehirdir. Tumen Nehri aynı zamanda Duman Nehri olarak da adlandırılmaktadır.

Nehir; Çin ve Kuzey Kore sınırı boyunca ilerler ve Japon Denizi'ne ulaşmadan önceki yer alan 17 kilometresi Kuzey Kore ile Rusya arasındaki sınır boyunca akmaya devam ederek Japon Denizi'ne ulaşmaktadır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birinci Çin-Japon Savaşı</span>

Birinci Çin-Japon Savaşı, Çin Çing Hanedanı ile Meiji dönemi Japon İmparatorluğu arasında, Kore'nin hakimiyeti üzerine gerçekleşmiştir. Savaşın sonucundaki Japon zaferi, Çing Hanedanı'nın yozlaşıp zayıf düşmesini ve Japonya'nın Meiji Restorasyonu'ndan itibaren batılılaşıp modernleştiğini gösterecekti. Savaşın en önemli sonucu Asya'daki bölgesel hakimiyetin Çin'den Japonya'ya geçmesi ve Çing Hanedanı'nın meşruluğunu kaybetmesidir. Daha sonra bu gelişmeler Çin'de 1911 Devrimi'ne neden olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Sarıdeniz</span> Kuzeydoğu Asyada bir deniz

Sarı Deniz, Büyük Okyanus'a açılan Doğu Çin Denizi'nin Çin ve Kore yarımadasının içlerine sokulmuş bir uzantısıdır. Denizin adı, içine dökülen Sarı Nehir'in getirdiği alüvyonlarda bulunan sarı kum partiküllerinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Amur Nehri</span> Asyada bir nehir

Amur, dünyanın en uzun dokuzuncu nehridir. Uzunluğu 2874 km olup, Argun kolu ile birlikte uzunluğu 4444 km'yi bulur. Havzası 1.843.000 kilometrekaredir. Japon Denizi ile Obiotsk Denizlerini birleştiren Tatar Boğazı'ndan Büyük Okyanus'a dökülür. Uzakdoğu Rusya ile Çin'in Mançurya bölgesi arasındaki doğal sınırdır. Bölgede muson iklimi görülür. Kışın Sibirya'dan esen soğuk rüzgarlar nedeniyle altı ayda bir donar. Donma sırasında ulaşımda yer almaz. Yazları bol suyla çoşar ve ulaşımda bölge halkına kolaylık sağlar. Amur Nehri balık türünden zengindir. Bölgede 25'ten fazla balık tesisi bulunmaktadır. Hidroelektrik santralleri için uygun bir ortama sahip olsa bile fazla baraj bulunmamaktadır. Çin ile Rusya'nın doğal sınırını oluşturması bakımından önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Yangtze</span> Asyanın en uzun nehri

Yangtze Nehri, Yangzi Jiang veya Gök Irmak; Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehridir. Uzunluğu 6.370 km olup Çin'in batısından Doğu Çin Denizi'ne akar. Çincede anlamı "uzun nehir"dir. Dünyada sadece bir ülkeyi sulayan en büyük nehirdir. Tibet Platosu'ndan Min adıyla doğar, Yibin'de Jinsha nehriyle birleşerek Yangtze adını alır. Çongçing, Vuhan, Nankin ve Şanghay'dan geçerek Yangtze Deltası'ndan Doğu Çin Denizi'ne dökülür. Nehir, denge profiline ulaşmış olup ulaşım için elverişlidir. Yolcu ve yük taşımacılığı yapılır. Özellikle delta bölgesine çok yakında bulunan ve dünyanın en büyük limanlarından olan Şanghay Limanı nehir üzerinde en yoğun gemi trafiğinin yaşandığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa coğrafyası</span> Avrupanın fiziksel kara kütlesinin tanımı

Avrupa geleneksel olarak Dünya'daki 7 kıtadan biri olarak düşünülmektedir. Oysa Avrupa ve Asya coğrafi açıdan birbirleriyle bağlantılı kıtalardır ve bazen Avrasya adı altında anılırlar. Avrupa'nın geleneksel tanımına göre Ural Dağları Avrupa'nın doğudaki sınırını oluştururlar. Güneydoğu'daki sınırını Ural Nehri oluşturur. Sınır Hazar denizi, Kafkas Dağlarının zirveleri boyunca devam eder, Karadeniz, İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'yla belirlenir. Akdeniz Avrupa'nın güney sınırını, Atlas Okyanusu ise batı sınırını belirler. İzlanda Avrupa'dan çok Kuzey Amerika'ya yakın olmakla birlikte Avrupa'nın bir parçası olarak sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ryanggang</span>

Ryanggang, Kuzey Kore'nin illerinden biridir. İl kuzeyde Çin, doğuda Kuzey Hamgyong, güneyde Güney Hamgyong ve batıda Chagang illeri ile komşudur. İlde bulunan Yalu ve Tumen nehirleri Çin Halk Cumhuriyeti-Kuzey Kore sınırını oluşturur. İlin merkezi Hyesan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore-Rusya sınırı</span>

Kuzey Kore-Rusya sınırı, Rusya ve Kuzey Kore arasındaki sınırdır. Rusya'nın resmi tanımına göre bu sınır 17 km kara sınırı ve 22 km deniz sınırını kapsamaktadır. Kara veya kara-deniz sınırı bakımından Rusya 'nın en kısa uluslararası sınırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Joseon Krallığı</span> 1392–1897 yıllarında geçen kore krallığı

Joseon Krallığı, 1392-1897 yılları arasında var olmuş bir Kore krallığıdır. Krallık General Yi Seong-gye tarafından kurulmuş olup modern Kore'nin bulunduğu yerde yaklaşık beş yüzyıl boyunca hüküm sürmüştür. İlk başlarda Kore, yeniden adlandırılmış ve başkent günümüzdeki Seul'e taşınmıştır. Krallığın doğal sınırları en kuzeydeki Yalu ve Tumen nehirlerine kadar genişlemiştir. En uzun Konfüçyüsçü hükümdarlığın yaşandığı hanedanlıktır. Krallık, sonraları Ming ve Çing hanedanlarının birer vasalı olarak sürdürmüş olup Birinci Çin-Japon Savaşı'nın ardından Ekim 1897 tarihinde Kore İmparatorluğu hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Huai Nehri</span> Nehir

Huai Nehri, Çin'de bulunan bir nehirdir. Nehir, Çin'in iki büyük nehri olan Sarı Nehir ile Yangtze Nehri arasında yer almaktadır ve Henan, Anhui, Jiangsu eyaletlerini geçerek batıdan doğuya doğru uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yalong Nehri</span>

Yalong Nehri, Çin'in Sichuan eyaletinde bulunan bir nehirdir. Nehir, Yangtze Nehri'nin bir kolu olup Bayan Har Dağları'ndan başlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Heilongjiang</span>

Heilongjiang, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. "Heilongjiang"'ın asıl anlamı 'Kara Ejderha Nehri'; bu, Amur Nehri'nin Çince ismidir. Heilongjiang'ın tek karakterli kısaltılması 黑 (Hēi)'dir. Bölgenin Mançuca ismi, "Sahalin" isminin türettiği Sahaliyan ula 'dır; aynı anlamı taşıyan Moğolca ismi ise Qaramörin.

<span class="mw-page-title-main">Aigun Antlaşması</span> Rus İmparatorluğu ile Çinin Mançu hükümdarları Çing Hanedanı arasında gerçekleşen 1858 tarihli Eşitsiz anlaşmadır

Aigun Antlaşması 1858 yılında Rus İmparatorluğu ile Çin'in Mançu hükümdarları Çing Hanedanı arasında gerçekleşen Uzak Doğu Rusyası ile günümüzde Kuzeydoğu Çin olarak bilinen Mançurya arasındaki günümüz sınırının büyük kısmının oluşturulduğu Eşitsiz anlaşmadır. Stanovoy Dağları ile Amur Nehri arasındaki toprakların Çing İmparatorluğu'ndan Rus İmparatorluğu'na devri ile 1689 tarihli Nerçinsk Antlaşması'nı tersine çevirmiş. Rusya, Çin'den 600,000 kilometrekare (231,66 sq mi) üzerinde toprak almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Avrupa Platosu</span>

Doğu Avrupa Platosu Kuzey ve Orta Avrupa Ovası'nın doğusunda bulunan ve 25 derece boylamından doğuya doğru uzanan platoları içerir. En batısında Volhynian-Podolian Upland ve doğu sınırında Volga Yaylası bulunur. Ovada ayrıca Dnepr Havzası, Oka-Don Ovası ve Volga Havzası gibi büyük nehir havzaları bulunmaktadır. Doğu Avrupa Platosunun güney sınırlarını Kafkas ve Kırım Dağları oluşturur. Kuzeydoğu Polonya, Estonya, Letonya ve Litvanya'nın çoğunluğunu kapsayan Kuzey Avrupa Platosu ile birlikte, Avrupa Platosunu oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yalu Nehri</span>

Yalu Nehri, Amnok Nehri olarak da bilinir, Çin ile Kuzey Kore arasındaki sınırda bulunan bir nehir. Yalu Nehri, sınırın doğusundaki Tumen Nehri'yle ve Baekdu Dağı'nın küçük bir kısmıyla beraber Çin ile Kuzey Kore arasındaki sınırı oluşturur ve tarih boyunca Birinci Çin-Japon Savaşı, Rus-Japon Savaşı, II. Dünya Savaşı ve Kore Savaşı gibi çeşitli askeri çatışmalarının yer aldığı mekan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Argun Nehri</span> Nehir

Argun ya da Ergune, Amur Nehri ile birlikte doğu Çin-Rusya sınırının bir kısmını oluşturan 1.621 kilometrelik bir nehirdir. Yukarı kısımları Çin'de Hailar Nehri olarak bilinir. Argun, Amur Nehri'ne birleşene kadar olan yaklaşık 944 kilometre (587 mi) boyunca Rusya ile Çin arasındaki sınırı oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ussuri Nehri</span>

Ussuri Nehri veya Wusuli Nehri, Rusya'nın Habarovsk ve Primorsky Krayları ile Kuzeydoğu Çin'in güneydoğu bölgesinden geçmektedir. Sihote-Alin dağlarından doğar ve Habarovsk'ta Amur Nehri'ne bir kol olarak katılıncaya kadar kuzeye akar ve Çin-Rusya sınırının bir parçasını oluşturur. Yaklaşık 897 kilometre (557 mi) uzunluğundadır. Ussuri Nehri, 193.000 kilometrekare (75.000 sq mi) alan kaplayan Ussuri havzasının sularını taşır. Suları yağmur (%60), kar ve yeraltı kaynaklarından gelir. Ortalama deşarj 1.150 metreküp/saniye (41.000 cu ft/s) ve ortalama yüksekliği 1.682 metre (5.518 ft) civarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Taebaek Dağları</span>

Taebaek Dağları, Kore Yarımadası'nın doğusunu kapsayan bir sıradağdır. Dağlar, yarımadanın doğu kenarı boyunca yer alır ve Kore Yarımadası'nın doğu kıyısı boyunca uzanmaktadırlar. Kuzey Kore'deki Hwangnyong Dağı, aralığın kuzey ucunu oluştururken Busan ise güney ucunda yer alır. Dağların toplam uzunluğu 500 kilometreden fazladır ve ortalama yüksekliği yaklaşık 1000 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Taedong Nehri</span>

Taedong Nehri, Kuzey Kore'nin orta ve batısında bulunan bir nehirdir. Nehir, Güney Hamgyong'da Rangrim Dağları'dan başlayarak başkent Pyongyang'dan geçerek Nampo'da Kore Körfezi'ne dökülmektedir. 439 km uzunluğu ile Kuzey Kore'nin ikinci en uzun nehridir.

<span class="mw-page-title-main">Hunchun</span>

Hunchun, Çin'in Jilin eyaletine bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde bulunan bir şehirdir. Şehir, Kuzey Kore ve Rusya arasında Tumen Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 4.938 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 241.861'dir.

Çin-Kuzey Kore sınırı, Çin ile Kuzey Kore'yi birbirinden ayırır ve uzunluğu 1.352'dir. Batıda Kore Körfezi'ndeki Yalu Nehri'nin ağzından doğuda Rusya ile olan gezi noktasına kadar uzanır. Mevcut sınır, 1962 ve 1964'te Çin ile Kuzey Kore arasında imzalanan iki gizli anlaşma ile oluşturulmuştur.