İçeriğe atla

Tumazu Davası

Tumazu Davası
MahkemeColumbia Bölgesi Amerika Birleşik Devletler Bölge Mahkemesi[1]
DavacıKıbrıslı Rumlar
Mahkeme başkanıPaul L. Friedman[2]

Tumazu Davası, Kıbrıslı Rumlar ve diğerleri tarafından Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Temsilciliklerine ve HSBC Bank USA'ye karşı bir grup davasıydı.[2] Başlangıçta davada Türkiye'ye yöenlik iken 16 Şubat 2010'da Türkiye beraat etti. Amerika Birleşik Devletleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni resmi olarak tanımadığından KKTC Temsilcilikleri ticari bir varlık olarak faaliyet göstermektedir. Temsilci bürolarının personeli diplomatik vizeye sahip değildir ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nde ticari vize kullanarak faaliyet göstermektedir. Washington'daki Tsimpedes Yasası, "kuzeyde tutulan arazi ve mülklere erişimin ve bunlardan yararlanmanın reddi" için dava açtı. İlk olarak 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sırasında yerinden edilen Kıbrıslı Rumlar tarafından açılan davaya, satın aldıkları mülklerin bedelini ödeyen ancak hiçbir zaman yasal mülkiyet hakkı verilmeyen diğer Kıbrıslı olmayanlar da katıldı.[3]

Katılanlar

Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan'da yaşayan 100'den fazla kişi bu toplu davaya katılmak için başvuruda bulundu. Yabancı uyruklular ve yabancı kuruluşlar yasal olarak Amerikan mahkemelerinde dava açabilmektedir. Davaya eski Rum Alsancak Belediyesi'nin yanı sıra Türkiye'yi insan haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava eden ilkokul öğretmeni Eleni Foka da katıldı.[4]

Tarihsel bağlam

Türkiye Cumhuriyeti 1974'te Kıbrıs Harekâtı'nda Kıbrıs'ın kuzeyini ele geçirdiğinde binlerce Kıbrıslı evlerinden ve topraklarından yerlerinden edildi ve o zamandan beri kullanımlarından mahrum bırakıldı.

1974'ten beri, yerinden edilmiş Kıbrıslıların hâlâ sahip olduğu araziler üzerine evler inşa edildi ve bu yeni evler, evlerin inşa edildiği arazinin hâlâ yerinden edilmiş Kıbrıslılara ait olduğunu bilmeyen alıcılara satıldı.

Taraflar

Davacılar

Davacılar Mihalis Tumazu, Nikolas Kantzlaris ve Marulla Tompazu idi. Toplu dava, yerinden edilmiş tüm Kıbrıslılar ve KKTC (ABD tarafından tanınmayan bir ülke olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni temsil etmektedir) adlı ticari kuruluş tarafından işlendiği iddia edilen mülkiyet suçlarının ve HSBC Bank USA'nın söz konusu ticari kuruluş için para aklama iddiasına katılımının mağdurları olan diğerleri adına açılacaktı. Aslen 1974'te Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra yerinden edilmiş Kıbrıslılar tarafından başlatılan toplu davaya, satın aldıkları villaların bedelini ödeyen ancak hiçbir zaman yasal tapu verilmeyen Sandra Kocinski, Pat Clarke ve Suz Latchford katıldı.[3]

Sanıklar

Adı geçen sanıklar HSBC Bank USA, N.A., HSBC Group, HSBC Holdings PLC, Mehmet Ali Talat ve KKTC'dir. Türkiye ise 16 Şubat 2010'da davalı olarak düşürüldü.[2]

Karar

30 Eylül 2014 tarihinde mahkeme, görevsizlik nedeniyle davayı reddetmiştir.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ Greek Cypriots sue Turkey for $400b in US court, by Sebastian Heller, Cyprus Mail, December 18, 2009.
  2. ^ a b c "TOUMAZOU et al v. REPUBLIC OF TURKEY et al Case number 1.2009cv01967". Justia. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b "Buyers of property in the north join US lawsuit", NorthCyprusDaily.com, 17 January 2010.
  4. ^ 'TRNC' targeted as a commercial enterprise, by Elias Hazou, Cyprus Mail, 23 February 2011.
  5. ^ Abbott, Ryan (13 Ekim 2014). "Property Spat Over Turk- Controlled Cyprus Fails". Courthouse News Service. 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021. 
  6. ^ "TOUMAZOU et al v. REPUBLIC OF TURKEY et al". Justia. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs</span> Akdenizde ada

Kıbrıs, Güneybatı Asya'da bulunan ve Akdeniz'deki Sicilya ve Sardinya'dan sonra gelen üçüncü büyük adadır. Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'a bağlı üs bölgeleri dışında de jure olarak adanın tamamını, fiilî olarak adanın %59'luk güney kesmini yönetir. 1974'ten beri de facto olarak ikiye bölünmüş olan adanın kuzeyinde yer alan %36'lık bölgesinde günümüzde yalnızca Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</span> Kıbrıs adasında fiili devlet

Kuzey Kıbrıs, resmî adıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Akdeniz'deki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, fiilî devlet. Varlığı Türkiye ve Türk Devletler Teşkilatı dışında hiçbir ülke/oluşum tarafından tanınmamaktadır. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar ve uluslararası toplum tarafından 1974'te Türkiye'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı'ndan beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye işgali altındaki toprağı olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Harekâtı</span> Türkiyenin 1974te Kıbrısa düzenlediği askerî harekât

Kıbrıs Harekâtı, 20 Temmuz 1974'te Başbakan Bülent Ecevit’in emriyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs'ta başlattığı askerî harekât. Harekâtın ilk ayağı Yunanistan Hükûmetinin desteğiyle yapılan 15 Temmuz 1974 darbesinin ardından düzenlendi. 14 Ağustos günü başlatılan ikinci harekâtla -Kuzey Lefkoşa da dâhil olmak üzere- adanın yüzde 37'sinin Türk kontrolüne geçmesiyle sonuçlandı. 140 bin ila 200 bin Rum, adanın kuzeyinden; 42 bin ila 65 bin Türk, adanın güneyinden göçmen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Türkleri</span> Kıbrısta yaşayan Türkler

Kıbrıs Türkleri veya Kıbrıslı Türkler, Kıbrıs Adası'nda yaşayan Türklerin, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1571 yılındaki Kıbrıs Adası'nı ele geçirmesinden sonra Anadolu'dan Kıbrıs Adası'na göç etmiş ve 1974 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerinin adaya müdahale etmesinden sonra adanın ikiye bölünmesiyle birlikte çoğunluğu KKTC'de yaşamını sürdüren kesimine verilen isimdir.

Çatalköy, Kıbrıs'ta bir kasaba. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne kazasında yer alan bir köy, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne ilçesinde yer alan bir belediyedir. Belediye sınırlarına Arapköy ve Esentepe de dahildir. Çatalköy kasabasının nüfusu 2011 itibarıyla 5.110'dur.

Taşınmaz Mal Komisyonu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti topraklarındaki taşınır ve taşınmaz mallar üzerinde iddia edilen haklar üzerinde değerlendirme yapmak ve bunun sonucunda mal iadesi, takas veya tazminata ilişkin bağlayıcı kararlar vermek amacıyla Aralık 2005'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisinin kabul ettiği 67/2005 sayılı yasa ile kurulan ve 17 Mart 2006 tarihinde faaliyete geçen komisyondur. Taşınmaz Mal Komisyonunun değerlendirme kapsamına giren mallar, 1974 Kıbrıs Harekâtı öncesinde sahipli olan ancak Kıbrıs Türk Federe Devletinin ilan edildiği 13 Şubat 1975 tarihinde terk edilmiş bulunan veya bu tarihin sonrasında KKTC yasalarınca terk edilmiş veya sahipsiz olarak nitelenen mallardır.

<span class="mw-page-title-main">Taşköy, Lefke</span>

Taşköy veya Petre, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefke ilçesinde, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasında bulunan bir köydür. Geçmişte Rum ve Türk nüfusu barındıran bir köy olan Taşköy, günümüzde terk edilmiştir. Köy, Birleşmiş Milletler'in kontrolündeki Yeşil Hat'ın hemen kuzeyinde bulunur. Köyün kendisi askeri bölge olup Çamlıköy, Doğancı ve Taşpınar'dan olan üç girişi de kapalıdır. Tarlaları sulak olan köyün kuzeydeki arazileri zeytinliktir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Washington Temsilciliği, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti Washington, DC'de bulunan diplomatik temsilciliğidir. ABD Kuzey Kıbrıs'ı tanımamakta ve resmî diplomatik ilişkileri bulunmamaktadır. Temsilcilik, Kasım 1984'ten bu yana gayri resmi olarak konsolosluk faaliyetleri yürütmektedir. Temsilcilik, KKTC ve ABD arasındaki siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesine ve Kıbrıs Türk tarafının Kıbrıs konusundaki görüşlerinin Amerika Birleşik Devletleri nezdinde duyurulmasına çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal Varoluş Mitingleri</span> Lefkoşada Türkiye Cumhuriyetinin Kıbrıs ile ilgi politikalarına karşı yapılan bir dizi protesto ve mitingler

2011 Kuzey Kıbrıs protestoları, Kıbrıs Türkleri tarafından Türkiye'nin Kıbrıs politikalarını protesto etmek amacıyla ülkenin başkenti Lefkoşa'da gerçekleşen bir dizi mitinglerdir. İlk miting 28 Ocak 2011'de gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti demografisi</span> ülke demografisi

Kıbrıs nüfusu genel olarak Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler olarak iki büyük etnik topluma bölünmüştür; Bu toplumlar pek çok kültürel özellikleri paylaşır fakat etnik, din, dil ve anavatanlarına yakın bağlarla ayrılırlar. 1964'te toplumlararası çatışmalar başlamadan önce Kıbrıs nüfusu ada genelinde yayılmışlardı.

Loizidu Davası, eski evlerine ve mülklerine dönmek isteyen mültecilerin haklarına ilişkin tarihi bir davadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Loizidu ve dolayısıyla diğer tüm mültecilerin eski mülklerine dönme hakları olduğuna karar verdi. AİHM, Türkiye'nin Loizidu'nun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin I. Protokolünün I. Maddesi kapsamındaki insan haklarını ihlal ettiğine, evine dönmesine izin verilmesi ve Türkiye'nin Loizidu'ya tazminat ödemesi gerektiğine karar verdi. Türkiye başlangıçta bu kararı görmezden geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kumyalı</span>

Kumyalı, Kıbrıs'ta, Karpaz Yarımadası'nda bulunan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasına, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlıdır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne karşı uluslararası ambargolar şu anda çeşitli alanlarda uygulanıyor. Ambargo, Birleşmiş Milletler politikası tarafından desteklenmekte ve Avrupa Birliği tarafından uygulanması, 1994 yılında alınan Avrupa Adalet Divanı (ECJ) kararı ile onaylanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs eşeği</span>

Kıbrıs eşeği, Akdeniz'deki Kıbrıs adasında yaşayan bir eşek ırkıdır. İki ana tür vardır: muhtemelen Avrupa kökenli, soluk renkli bir göbeği olan büyük ve koyu renkli eşek; ve toplam nüfusun yaklaşık %20'sini oluşturan daha küçük ve gri renkli Afrika kökenli eşek. 2002'de Afrika kökenli türün sayısının 2200 ila 2700 arasında olduğu tahmin edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Boğaziçi, İskele</span>

Boğaziçi, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlı İskele belediyesine bağlı bir köydür. Köy, İskele ile Geçitkale arasında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 514'tür.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilköy, Kıbrıs</span>

Yeşilköy, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlı Erenköy-Karpaz belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Karpaz Yarımadası'nda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 799'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kayalar, Kıbrıs</span>

Kayalar, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne ilçesine bağlı Lapta-Alsancak-Çamlıbel belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Koruçam'ın 3 km kuzeyinde yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 234'tür.

<span class="mw-page-title-main">Yukarı Taşkent</span>

Yukarı Taşkent, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne ilçesine bağlı Dikmen belediyesine bağlı bir köydür. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 299'dur.

<span class="mw-page-title-main">Minareliköy</span>

Minareliköy, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa ilçesine bağlı Değirmenlik-Akıncılar belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Değirmenlik'in 2 km güneyinde yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 1.334'tür.

<span class="mw-page-title-main">Yılmazköy, Kıbrıs</span>

Yılmazköy veya Şillura, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa ilçesine bağlı Gönyeli-Alayköy belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Güzelyurt ve Lefkoşa arasında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 953'tür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.