İçeriğe atla

Tuhaf kurgu

Tuhaf kurgu hikâyeleri içeren Weird Tales dergisinin Ekim 1934 sayısının kapağı

Tuhaf kurgu, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan spekülatif kurgunun bir alt türüdür. Tuhaf kurgu, hayaletlerden, vampirlerden, kurt adamlardan ve doğaüstü korku kurgusunun diğer geleneksel düşmanlarından kaçınmakta ya da radikal bir şekilde yeniden yorumlamaktadır.[1] Tuhaf kurgu, kurgusal yaratımlarına yanıt olarak genellikle hayranlık ve korku uyandırmaya çalışır ve Miéville gibi yorumcuların, garip kurgunun esrarengiz bir duygu uyandırdığını söyleyerek Goethe'yi başka kelimelerle ifade eder. Tuhaf kurgu, esas olarak 1930'lar boyunca eserler için tarihsel bir tanım olarak kullanılmış olsa da, 1980'lerde ve 1990'larda Yeni tuhaf ve slipstream etiketleri altında 21. yüzyıla kadar devam eden bir yeniden canlanma yaşadı.[2]

Kaynakça

  1. ^ VanderMeer, Ann and Jeff (6 Mayıs 2012). "The Weird: An Introduction". Weird Fiction Review. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  2. ^ Nunnally, Mya (19 Ekim 2017). "A Beginner's Guide to the New Weird Genre". BOOK RIOT (İngilizce). 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 

Ek okuma

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ursula K. Le Guin</span> Amerikalı yazar (1929-2018)

Ursula Kroeber Le Guin, aralarında kendi yarattığı Hain ve Yerdeniz kurgusal evrenlerinde geçen bilimkurgu ve fantezi eserlerinin de bulunduğu spekülatif kurgu çalışmaları ile tanınmış Amerikalı yazardır. İlk eseri 1959 yılında yayımlanan Le Guin'in edebiyat kariyeri neredeyse altmış yıl sürmüş ve bu süre zarfında yirmi roman ve yüzden fazla kısa öykünün yanı sıra çeviri, eleştiri, şiir, tiyatro, çocuk ve genç edebiyatı ürünleri de ortaya koymuştur. Genellikle bir bilimkurgu ve fantezi yazarı olarak tanımlanan Le Guin aynı zamanda "Amerikan Edebiyatının önemli bir sesi" olarak anılmıştır. Kendisi ise daha çok bir "Amerikan romancısı" olarak bilinmeyi tercih ettiğini söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çizgi roman</span> çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı eserler

Çizgi roman veya resimli roman, çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı bir sanat türü.

Bilimkurgu, bilim kurgu ya da bilim-kurgu, yakın ya da uzak gelecek ile ilgili öykülerin bugün olası olmayan bilim ve teknoloji unsurlarını da kullanarak oluşturulmasıdır. Bilimkurgu bazen geçmişi de kurgulayabilir. Bilimkurgu kitap, sanat eserleri, televizyon, film, bilgisayar oyunları, tiyatro eserleri ve diğer kitle iletişim araçlarında bulunabilir. Yapısal ve pazarlama bağlamında bilimkurgu güncel gerçeklik içinde bulunmayacak kurgusal ögeler içeren yaratıcı çalışmaları tanımlamak için kullanılabilir. Bu tanımlama fantastik, korku ve ilgili türleri de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Ray Bradbury</span> Amerikalı yazar (1920 – 2012)

Ray Douglas Bradbury Amerikalı bir yazardır. Fantezi, bilimkurgu, korku, gizem ve gerçekçi kurgu dahil olmak üzere çeşitli konularda yazmıştır. En çok bilinen kitapları 1950'de yazdığı kısa hikâyeler kitabı ve bir roman olan Mars Yıllıkları ve 1953'te yazdığı başyapıtı olan Fahrenheit 451'dir. En iyi bilinen eserlerinin çoğu spekülatif kurgudur ancak yaş gelişimi romanı Karahindiba Şarabı (1957) ve kurgusal anı kitabı Yeşil Gölgeler, Beyaz Balina (1992) gibi başka türlerde de çalıştı. Ayrıca Moby Dick ve Uzaydan Geldi gibi filmlere senaryolar ve televizyon uyarlamaları yazdı ve danışmanlık yaptı. Eserlerinin birçoğu çizgi romanların yanı sıra televizyon ve film yapımlarına uyarlandı. Ray Bradbury şiirler de yazmış ve Yıldızları Görmediler (2001) gibi birkaç şiir koleksiyonu yayınlamıştır.

Kıyamet sonrası bilimkurgusu ya da post apokaliptik bilimkurgu edebiyatının bir alt türüdür ve nükleer ya da biyolojik savaş ile nükleer, biyolojik, ekolojik, jeolojik ya da kozmolojik felaketlere bağlı olarak dünyanın sonunun gelmesini ve böylesi büyük yıkımlar sonucu sağ kalan insanları nasıl bir hayatın bekleyebileceğini konu edinir.

Spekülatif kurgu, edebiyatta ve bununla bağlantılı olarak resim, film ve sanal olmak üzere görsel sanatlarda bilimkurgu, fantezi, korku, tuhaf kurgu, doğaüstü kurgu, süper kahraman romanları, ütopik ve distopik kurgu ile kıyamet ve kıyamet sonrası kurgusu gibi edebiyat türlerini kapsayan bir şemsiye terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Gerilim (tür)</span> edebiyat, film ve televizyon programcılığında bir tür

Gerilim; edebiyat, film, video oyunu ve televizyon türü. Endişe, gerilim ve ajitasyon duyguları bu türün ana öğeleridir. Bu türün ana alt türü psikolojik gerilim türüdür. John F. Kennedy Suikastı sonrası politik gerilim ve paranoya gerilim türleri aşırı popülerlik kazanmıştır. Gerilim filminin en iyi örneklerinden bazılarını gerilim ögesini ustaca kullanan Alfred Hitchcock vermiştir.

Alternatif dans ya da indie dans rock alttürleri ile elektronik dans müziğinin bir karışımıdır. Her ne kadar belli bir süreye kadar bu müzik türü sadece British Isles'ta barınmış olsa da, 1980'lerde New Order ve 1990'larda The Prodigy ile Amerika ve dünyanın geri kalanında üne kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Korku kurgu</span> korku ve gerilim temalı edebiyat türü

Korku kurgu, korku edebiyatı ve korku fantezi bir edebiyat türüdür ve okurlarına korku ve terör hissi vermeyi hedefler. Edebiyat tarihçisi J. A. Cuddon, korku hikâyelerini "farklı uzunluklarda bir kurgu... okurlarını şaşırtıyor ve hatta korkutuyor, ya da belki de onlara nefret ve tiksinme hislerini aşılıyor." sözleri ile tanımlar. Korku kurgu, genellikle tedirgin edici ve korkutucu bir atmosfer yaratır ve yine genellikle doğaüstüdür ancak bu onun her zaman doğaüstü olacağı anlamına da gelmez. Bir korku kurgu çalışması genellikle toplumun genelinin korktuğu bir benzetme olarak da tanımlanabilir.

Donna Tartt, Amerikalı kurgu yazarı. 2003'te The Little Friend adlı yapıtıyla WH Smith Edebiyat Ödülü'nü, 2014 yılında Saka Kuşu adlı yapıtıyla Kurgu dalında Pulitzer Ödülü'nü kazanmıştır. Tartt, Time dergisi tarafından 2014'te hazırlanan "En Önemli 100 Kişi" listesine de girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">E. Annie Proulx</span> Amerikalı yazar

Edna Ann Proulx doğumlu Amerikalı romancı, kısa öykü yazarı ve gazeteci. İsmi çoğu yerde Annie Proulx olarak yazılsa da asıl yazılışları E. Annie Proulx ve E.A. Proulx 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Gotik kurgu</span>

'Gotik kurgu; kasvet, ölüm gibi unsurları korku/gerilim teması ile birleştiren, kimi zaman romantizm unsurlarını da kapsayan ve tüm bunları karanlık bir atmofer içinde kurgulayan bir edebiyat ve film türüdür. Yirminci yüzyılda Gotik korku olarak anıldığı da görülür. İngiliz yazar Horace Walpole’un ‘Gotik Bir Hikaye’ alt başlığıyla yayınlanan ‘Otranto Şatosu adlı romanından türetildiği söylenir. Katkıda ilk bulunanlar arasında Clara Reeve, Ann Radcliffe, William Thomas Beckford ve Matthew Lewis gibi yazarlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Clint Walker</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1927 – 2018)

Norman Eugene Walker, Amerikalı oyuncu ve şarkıcıdır.

Kurgusal tarz, kitap ticaretinde belirli bir edebi tarza uymak amacıyla yazılmış kurgusal eserler için kullanılan bir terim.

<span class="mw-page-title-main">Kart yarış oyunu</span>

Araba yarışı oyunu veya go-kart yarış oyunu olarak da bilinen kart yarış oyunu, yarış video oyunlarının bir alt türüdür. Kart yarış oyunları, olağandışı yarış pisti tasarımları, engeller ve araçlı savaşlar dahil ederken sürüş mekaniklerini basitleştirdi. Türün ilk örnekleri 1980'lerde olmasına rağmen, Super Mario Kart (1992), bu türü popüler hale getirdi ve Mario Kart serisi hala en önde gelen kart yarışları serisi olarak görülmektedir.

Korku oyunları, korku kurgu merkezli ve genellikle oyuncuyu korkutmak için tasarlanmış bir video oyunu türüdür. Oynanışlarına göre sınıflandırılan diğer çoğu video oyunu türünün aksine, korku oyunları neredeyse her zaman anlatıya veya görsel sunuma dayanır ve çeşitli oyun türleri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Hilary Mantel</span>

Dame Hilary Mary Mantel, İngiliz kadın roman yazarı ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Possessed (müzik grubu)</span>

Possessed, aslen 1983'te kurulmuş bir Amerikan death metal grubudur. Hızlı çalma tarzları ve Jeff Becerra'nın homurdanan vokalleriyle tanınan bu grup, genellikle death metal türünün ilk grubu olarak anılır, ve Metallica, Exodus, Testament ve Death Angel ile birlikte 1980'lerin Bay Area thrash metal sahnesinin yolunu açtı. Grup aynı zamanda gelecekteki Primus üyesi Larry LaLonde ile de dikkat çekiyor.1984'ten 1987'ye kadar Possessed'in baş gitaristiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kurguda Güneş</span>

Güneş Klasik Antik Çağdan bu yana kurguda mekân olarak kullanılmış olsa da uzun süre boyunca görece seyrek olarak ilgi gördü. İlk tasvirlerin çoğunda Güneş, bir zamanlar gök cisimlerinde yaşam olduğuna dair yaygın kozmik çoğulculuk inanışına uygun olarak Dünya benzeri ve dolayısıyla da yaşanabilir bir gök cismi olarak gösterildi ve üzerinde yaşayan canlılar anlatıldı. Astronominin gelişmesiyle birlikte, özellikle sıcaklığı olmak üzere Güneş hakkında daha fazla bilgi edinilmesiyle birlikte çok egzotik yaşam biçimleri dışında Güneş sakinleri konu olarak kullanılmamaya başlandı. Bunun yerine konu daha çok Güneş'in kaçınılmaz ölümü ve bunun Dünya üzerindeki yaşama ne tür felaketler getireceği üzerine yoğunlaştı. Güneş'in enerjisinin kaynağının nükleer füzyon olduğunun anlaşılmasından önce yazarlar arasında önde gelen varsayım ısı ve ışık kaynağının yanma olduğu ve görece kısa bir sürede de yakıtının biteceği yönünde oldu. Güneş enerjisinin gerçek kaynağının 1920'lerde keşfedilmesinden sonra bile Güneş'in ışığının azalması ya da tamamen sönmesi olası felaketi önlemek için Güneş'in yeniden enerjisine kavuşmasını sağlamak isteyen girişimlerin bulunduğu kıyamet sonrası kurgusunda sıklıkla karşılaşılan bir tema oldu. Güneş'in felakete neden olmasının başka bir yaygın yolu da patlaması ya da novaya dönüşmesiydi. Güneş patlaması gibi diğer mekanizmalar da ara sıra görülen bir temadır.

<span class="mw-page-title-main">Kozmik korku</span>

Kozmik korku veya Lovecraftvari korku, korku edebiyatının ve tuhaf kurgunun bir alt türüdür. Splatter veya ani gerilim içeren korkudan ziyade daha çok bilinemez ve anlaşılmaz olanın yarattığı dehşetin korkusunu vurgulamaktadır. Adını Amerikalı yazar H. P. Lovecraft'tan almıştır. Çalışmaları, yasak ve tehlikeli bilgi, delilik, Dünya dışından gelen canlıların insanlara etkisi, din ve batıl inanç, kader ve kaçınılmazlık ve bilimsel keşiflerin getirdiği korkulardır. Lovecraft tarzı korkunun temaları özellikle korku filmleri, korku oyunları ve çizgi romanlarda da yer almaktadır.