İçeriğe atla

Tubbataha Resifi

Tubbataha Resifleri Tabiat Parkı
UNESCO Dünya Mirası
Tubbataha'da Ak Yüzgeçli Köpek Balığı
Konum Filipinler
KriterDoğal: vii, ix, x
Referans653
Tescil1993 (17. oturum)
Uzatma2009
BölgeAsya-Pasifik

Tubbataha Resifleri Tabiat Parkı (Filipince: Bahurang Tubbataha) Filipinler'de, Sulu Denizi'nin ortasında bulunan bir korunan alandır. Deniz ve kuş koruma alanı, Kuzey Atol ve Güney Atolü olarak adlandırılan iki büyük atolden ve toplam 97.030 hektar (239.800 dönüm; 374.6 milkare) alan kaplayan daha küçük Jessie Beazley Resifi'nden oluşmaktadır. Palawan ilinin başkenti olan Puerto Princesa ilçesinin 150 kilometre (93 mil) güneydoğusunda yer almaktadır.[1] Issız adalar ve resifler, resifin yaklaşık 130 kilometre (81 mil) kuzeydoğusunda bulunan Cagayancillo Adası belediyesinin bir parçasıdır.[1]

Aralık 1993'te UNESCO Tubbataha Resifleri Milli Parkı'nı çok yüksek yoğunlukta deniz türünün bulunduğu bir atol resifine benzersiz bir örnek olarak bir Dünya Mirası alanı ilan etti; Kuzey Adası, kuşlar ve deniz kaplumbağaları için yuvalanma alanı olarak hizmet vermektedir. Bölge, 100 m'lik bir dikey duvar, geniş lagünler ve iki mercan adası barındırır ve bozulmamış bir mercan resifine mükemmel bir örnektir.[2] 1999'da Ramsar, Tubbataha'yı Uluslararası Önemli Sulak Alanlarından biri olarak nitelendirdi.[3] 2008'de, resif, Doğanın Yedi Harikası'na aday gösterildi..[4]

Milli park ve Filipin takımadalarının geri kalan kısmı, bilinen mercan türlerinin %75'ini ve dünyanın resif balıklarının %40'ını içeren bir deniz biyolojik çeşitliliğinin merkezi olarak tanınan Mercan Üçgeni'nin bir parçasıdır.[5] Aşırı avlanma ve yıkıcı balıkçılık uygulamaları nedeniyle alan ciddi bir tehdit altındadır.[6] 1980'lerden beri resifleri ziyaret eden bilim insanlarının araştırmaları, Tubbataha Resifleri Tabiat Parkı'nın 600'den az balık türü, 360 mercan türü, 11 köpekbalığı türü, 13 yunus ve balina türü ve 100 kuş türü içerdiğini ortaya koydu. Resifler ayrıca Şahin Gagalı Kaplumbağa ve Yeşil deniz kaplumbağalarının yuvalanma ortamı olarak da görev yapmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Location of Tubbataha Reef". Tubbataha Reefs Natural Park. 
  2. ^ "World Heritage List - Tubbataha Reefs Natural Park". UNESCO. 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  3. ^ "Global and Ecological Significance of Tubbataha". Official Website of the Tubbataha Reefs National Park. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013. 
  4. ^ Aie Balagtas See (14 Ağustos 2008). "4 RP bets in New 7 Wonders of Nature drop in rankings". GMA News. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2013. 
  5. ^ "The Coral Triangle". website. The Nature Convservancy. 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2013. 
  6. ^ Mnepornuc (2009-08-05). "Saving the Coral Triangle" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. National Geographic Intelligent Travel. 2013-11-24 tarihinde erişildi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Florida</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Florida, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu bölgesinde yer alan bir eyalettir. Batıda Meksika Körfezi, kuzeybatıda Alabama, kuzeyde Georgia, doğuda Bahamalar ve Atlantik Okyanusu; güneyde ise Küba ve Florida Boğazı ile komşudur. Hem Meksika Körfezi'ne hem de Atlantik Okyanusu'na sınırı olan tek eyalettir. Nüfusu 21 milyonu aşan eyalet, Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık üçüncü eyaleti, doğudaki eyaletler arasında en kalabalık olanı ve 2020 itibarıyla nüfus yoğunluğu bakımından sekizinci sırada yer almaktadır. Yüzölçümü 65.758 milkare (170.310 km2) olup, 50 eyalet arasında 22. sırada yer almaktadır. Miami, Fort Lauderdale ve West Palm Beach şehirlerinin yer aldığı Miami metropolitan alanı 6,138 milyonluk nüfusuyla eyaletin en büyük metropolitan alanıdır ve eyaletin en kalabalık şehri 949.611 kişilik nüfusuyla Jacksonville'dir. Florida'nın diğer büyük nüfus merkezleri arasında Tampa Körfezi, Orlando, Cape Coral ve eyalet başkenti Tallahassee yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yassı sırtlı deniz kaplumbağası</span>

Yassı sırtlı deniz kaplumbağası, Avustralya'nın kıta sahanlığına yerel (endemik) olan bir deniz kaplumbağasıdır ve Natator cinsi içinde yer alan tek türdür.

<span class="mw-page-title-main">Lagün</span>

Lagün, Kıyı set gölü veya deniz kulağı dalgalar tarafından oluşturulan kıyı birikim şekillerindendir. Oluşumunda, kıyı akıntılarının da etkisi vardır. Kıyılardaki koyların ve girintilerin ağız kısımlarının dalga biriktirmesiyle oluşan kıyı kordonları ile kapanması sonucunda meydana gelirler. Lagünler genellikle kıyı lagünleri ve atol lagünleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Karışık kum ve çakıl kıyılarında oluşur. Kıyı lagünleri olarak sınıflandırılan su kütleleri ile haliç olarak sınıflandırılmış su kütleleri arasında bir çakışma vardır. Lagünler dünyanın birçok yerinde ortak kıyı özellikleridir.

<span class="mw-page-title-main">Mercan Denizi Adaları</span>

Mercan Denizi Adaları Bölgesi, Avustralya'da, Queensland eyaletinin kuzeydoğusundaki Mercan Denizi'ndeki bir grup küçük ve çoğunlukla ıssız tropik ada ve resiflerden oluşan Avustralya'nın dış bölgesidir. Yaşanılan tek ada Willis Adası'dır. Bölge, çoğu okyanus olan, Büyük Set Resifi'nin dış kenarından doğuya ve güneye uzanan ve Heralds Beacon Adası, Osprey Resifi, Willis Grubu ve on beş diğer resif/ada grubunu içeren 780.000 km²'yi kapsar. Cato Adası, bölgedeki en yüksek noktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Set Resifi</span>

Büyük Set Resifi, birbirinden ayrı 2,900 resif ve 900 adadan oluşan, 2,600 km genişliğe yayılmış 344,400 km² alanı ile dünyanın en büyük resif sistemidir. Resif kuzeydoğu Avustralya'nın Queensland sahili açıklarında bulunan Mercan Denizi'ndedir.

<span class="mw-page-title-main">Celebes Denizi</span> deniz

Celebes Denizi veya Sulawesi Denizi Filipinlerin kuzeyinde Mindanao Adası, Sulu Denizi ve Sulu Takımadaları ile doğuda sıralı Sangihe Adaları, güneyde Sulawesi ve batıda Endonezya'daki Kalimantan ile cevrilmiştir. Deniz büyük bir leğen biçiminde olup 6.200 m derinliğe sahiptir. Kuzey-güney boyunca 675 km, doğu-batı boyunca 837 km ve toplam yüzeysel alan 280.000 km2'dir. Deniz güneybatı tarafından Java Denizi'ndeki Makassar Boğazı'na açılır.

<span class="mw-page-title-main">Mercan adası</span>

Mercan adası ya da atol; ortasında lagün adı verilen bir göl bulunan, kısmen veya tamamen lagünü çevreleyen adacıklara denir. Atolller her zaman dairesel yapıda olmamakla birlikte düzinelerce kilometre çapında kapalı bir şekil oluşturan ve ortasında yaklaşık 50 m ya da daha derin bir lagün bulunduran mercan resiflerinden oluşur.

<i>Zebra köpek balığı</i>

Zebra köpekbalığı, Stegostomatidae familyasından bir köpek balığı türü. Büyük Okyanus ve Hint Okyanusu'nun tropik bölgelerinde, 5 – 30 m derinliklerde yaşarlar. Uzunlukları 3,5 m civarındadır. İlginç bir şekilde bireyler gençken çizgili, yetişkin hale geldiklerinde ise benekli bir deriye kavuşurlar. Mercan resiflerinde sık görülür. Yumuşakçalar ve kabuklular ana besinlerini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Virjin Adaları Ulusal Parkı</span>

Virjin Adaları Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri'nin bağımlı topraklarından Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları'nın Saint Thomas adasındaki Charlotte Amalie liman kentinin açığından bulunan Saint John adasının %60 arazisini ve "Hassel Adası"'nın yakalaşık tümünü kapsayan ve 52 km2 yüzölçümü olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Ayvalık Adaları Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0010)

Ayvalık Adaları Tabiat Parkı Balıkesir ili, Ayvalık ilçe sınırlarında yer alan Ayvalık Adalarının 19 tanesini kapsayan tabiat parkı. Bakanlar Kurulunun 21 Nisan 1995 tarihli kararı ile oluşturulmuştur. Park; 1.179 ha hazine arazisi, 1.930 ha orman, 872 ha özel mülk, 13.969 ha deniz olmak üzere 17.950 ha alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sanganeb Marine Ulusal Parkı</span>

Sanganeb, Kızıldeniz'de, Sudan'daki Port Sudan'ın yaklaşık 30 km kuzeydoğusunda yer alan bir mercan atolüdür. 1990 yılından bu yana, atol, denizaltındaki dik yamaçlarındaki eşsiz mercan resifi ekosistemi nedeniyle Sanganeb Atolü Ulusal Deniz Parkı adı ile hizmet vermektedir. Milli parktaki bitki ve hayvanlar arasında birçok endemik ve nesli tükenmekte olan türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mukkawar Adası Deniz Ulusal Parkı</span>

Mukawwar, Kızıldeniz'de, Sudan'daki Dungonab Koyu'nun güneyinde bulunan bir adadır ve 20 km²'lik bir alanı kaplamaktadır. Uzunluğu 12 km ve genişliği 3.3 km olan ada, anakaradan yaklaşık 7 km uzaklıkta yer almaktadır. Ada çoğunlukla bitki örtüsünün olmadığı kumtaşı ile kaplıdır. Sadece güney ucunda mangrovlar vardır. Adanın en yüksek noktası 94 metredir. Adanın kuzeyinde bir mercan resifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ningaloo Sahili</span> Avustralyada ada

Ningaloo Sahili, Batı Avustralya'nın kuzeybatı kıyılarında bulunan bir Dünya Mirası alanıdır. 705,015 hektarlık miras alanı, Perth'in yaklaşık 1.200 kilometre kuzeyinde bulunur ve Doğu Hint Okyanusu boyunca uzanır. Ningaloo Sahili'nde yer alan Ningaloo Resifi, 260 kilometre uzunluğuyla Avustralya'nın en büyük saçaklı mercan resifidir ve bu büyüklükte olup karaya en yakın olan mercan resifidir.

UNESCO, Güneydoğu Asya'nın on bir ülkesinde, Endonezya, Vietnam, Tayland, Filipinler, Malezya, Myanmar, Kamboçya, Laos ve Singapur'da 37 Dünya Mirası alanı belirledi. Sadece Brunei ve Doğu Timor, Dünya Mirası alanlarına sahip değildir. Papua Yeni Gine, Palau, Tayvan ve Hainan da bazen Güneydoğu Asya'ya bağlı olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Bazaruto Takımadaları Millî Parkı</span>

Bazaruto Takımadaları Ulusal Parkı (BANP), Mozambik'in Inhambane Eyaleti'ndeki Bazaruto Takımadaları'ndaki koruma altındaki bir alandır. Park, 25 Mayıs 1971'de ilan edildi. Vilanculos ve Inhassoro bölgelerinin açıklarında, geniş bir okyanus ve altı adayı kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pullu Tabiat Parkı</span>

Pullu Tabiat Parkı Mersin ilinin Anamur ilçesinde bulunan bir tabiat parkıdır. Mersin'i batıya bağlayan D.400 devlet kara yolu genellikle Akdeniz kıyı şeridine paraleldir. 36°5′15″K 32°54′38″D koordinatlarındaki Pullu tabiat parkı kıyı şeridi ile kara yolu arasında ve Anamur'un 7 kilometre doğusundadır. Mersin'e olan uzaklığı 207 kilometre kadardır. Genişliği 10.3 hektar olan park 1980 yılında piknik alanı, 2011 yılında da tabiat parkı ilan edilmiştir. Günü birlik piknik alanı olarak 1500 kişiye hizmet veren parkta 180 kişiye hizmet veren geceleme tesisleri ve 30 karavanlık park yeri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Turneffe Atolü</span>

Turneffe Atolü, Ambergris Caye ve Caye Caulker'ın güneydoğusunda, Orta Amerika'da Belize kıyılarında, Belize City'den 20 mil (32 km) uzaklıkta yer almaktadır. Glover's Resifi ve Deniz Feneri Resifi ile birlikte Belize Bariyer Resifi'nin üç atolünden biridir. Yaklaşık 30 mil (48 km) uzunluğunda ve 10 mil (16 km) genişliğindedir, bu da onu Belize'deki ve Mezoamerikan Set Resifi Sistemi'ndeki en büyük mercan atolü yapmaktadır. Atol, 22 Kasım 2012 tarihinde resmen deniz koruma alanı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Tavşanburnu Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0168)

Tavşanburnu Tabiat Parkı, Aydın'ın Didim ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Keeling</span> Avustralyada ada

Kuzey Keeling, Avustralya'nın dış bölgelerinden biri konumunda olan Cocos Adaları'na bağlı bir ada. Ada, yaklaşık 12 kilometrekare (4,6 sq mi) yüzölçümüne sahip küçük, ıssız bir mercan atolüdür. Ada, Horsburgh Adası'nın yaklaşık 25 kilometre (16 mi) kuzeyinde yer almakta olup, Cocos Adaları'nın en kuzeydeki atol ve adasıdır. Ada, endemik ve nesli tükenmekte olan Filipin sukılavuzunun hayatta kalan tek popülasyonunun yanı sıra büyük deniz kuşu üreme kolonilerine de ev sahipliği yapmaktadır. 1995'ten beri Kuzey Keeling Adası ve çevresindeki deniz 15 kilometre (9,3 mi) kadar kıyıdan Pulu Keeling Milli Parkı içindedir. Pulu Keeling Millî Parkı, sığ kıyıları ile birlikte sahip olduğu 15 kilometrekare (5,8 sq mi) alan ile Avustralya'nın en küçük millî parklarından biri konumundadır.