Tuatha Dé Danaan
| Makale serilerinden |
 |
Tuath Dé olarak da bilinen Tuath Dé Danann (Tanrıça Danu'nun Halkı), İrlanda mitolojisinde doğaüstü bir ırktır. Hristiyanlık öncesi Gal Krallığı İrlanda'nın ana tanrılarını temsil ettikleri düşünülmektedir. Tuatha Dé Danann, özellikleri Kelt dünyasında çeşitli şekillerde ortaya çıkan bir panteon oluşturur.Çoğu zaman Kelt tanrıları panteonunu kastetmek için (Olymposlular ya da Aesir-Vanir gibi) kullanılır.Tuath Dé, Öteki Dünya'da yaşar, ancak insanlarla ve insan dünyasıyla etkileşime girer. Diğer dünyaya açılan kapılar olarak görülen Brú na Bóinne gibi antik geçit mezarlarıyla ilişkilendirilirler. Onların geleneksel rakipleri, doğanın zararlı veya yıkıcı güçlerini temsil ediyor gibi görünen ve Tuath Dé'nin Mag Tuired Savaşı'nda mağlup ettiği Fomorlar (Fomoire) . Tuath Dé'nin her üyesinin belirli bir yaşam veya doğa özelliği ile dernekleri vardır, ancak birçoğunun birden fazla dernek olduğu görülmektedir. Birçoğunun ayrıca isimleri vardır, bazıları tanrının farklı yönlerini temsil eder ve diğerleri bölgesel isimler veya sıfatlardır.
İrlanda mitolojisinin çoğu, onu bir dereceye kadar değiştiren Hristiyan keşişler tarafından kaydedildi. Tuath Dé'yi genellikle uzak geçmişin doğaüstü güçleri olan krallar, kraliçeler ve kahramanlar olarak tasvir ettiler. Diğer zamanlarda, ne iyi ne de kötü olan düşmüş melekler olarak açıklandılar. Bununla birlikte, bazı Orta Çağ yazarları onların tanrı olduklarını kabul ettiler. Aynı zamanda, ölümsüz olduklarını gösteren, yüzyıllarca birbirinden ayrılmış masallarda da yer alırlar. Tuath Dé'nin önde gelen üyeleri arasında baş tanrı gibi görünen Dagda,Tutatis, Morrigan,Ogmios, Lugh, Nuada,Kernunos, Angus, Brigid,Cairpre, Manannán,bir deniz tanrısı olan Llyr, şifa tanrısı Dian Cecht; ve metal işleme ve demircilik tanrısı ve Trí Dé Dána'dan ("üç zanaatkarlık tanrısı") biri olan Goibniu.Diğer Kelt halklarının panteonlarında paralellikleri vardır : örneğin Lugh, pan-Kelt tanrısı Lugus ile, Nuada İngiliz tanrısı Nodens ile, Brigid ile Brigantia ile aynı köktendir ;Llyr ile Ler ; Taranis ile Tuirenn ; Ogmios ile Ogma ; ve Cathubodua ile Badb yer alır.
Tuath Dé sonunda Aos Si veya sonraki folklorun "perileri"ne dönüşmüştür.
Dört Hazine
Ana madde: Tuatha Dé Danann'ın Dört Hazinesi
Tuatha Dé Danann, İrlanda'ya, her biri Dört Şehrinden birer adet olmak üzere dört büyülü hazine getirdi:
- Dagda'nın Kazanı
- Lugh'un Mızrağı
- Lia Fáil (Fal'in Taşı)
- Claíomh Solais (Işığın Kılıcı)
Tuatha Dé Danann İrlanda Yüksek Kralları
Aşağıdakiler Annals of the Four Masters'dan bir kronolojidir ; Geoffrey Keating'in Forus Feasa ar Erinn'inde verilen saltanat uzunluklarına dayalıdır . Nuada'nın orijinal saltanatı kesin bir başlangıç tarihinden yoksundur.
- Nuada (ilk saltanat) AFM bilinmiyor MÖ 1897; FFE bilinmiyor - MÖ 1477
- Bres AFM 1897-1890 MÖ; FFE 1477-1470 M.Ö.
- Nuada (son saltanat) AFM 1890-1870 MÖ; FFE 1470-1447 M.Ö.
- Lugh AFM 1870-1830 MÖ; FFE 1447-1407 M.Ö.
- Eochaid Ollathair AFM 1830-1750 MÖ; FFE 1407-1337 M.Ö.
- Delbáeth AFM 1750-1740 MÖ; FFE 1337-1327 M.Ö.
- Fiacha AFM 1740-1730 MÖ; FFE 1327-1317 M.Ö.
- Mac Cuill, Mac Cecht ve Mac Gréine AFM 1730-1700 BC; FFE 1317-1287 M.Ö.
Ek referanslar
Nennius'un Historia Britonum'unun İrlanda versiyonunda, Tuatha Dé Danann'ın liderlerinin önde gelenleri, kısmen Latince adları ve dernekleriyle aşağıdaki gibi listelenmiştir:
- Luchtenus, artifex ("esnaf")
- Credenus, figulus ("şekillendiren/oluşturan")
- Dianus, medicus ("doktor")
- Eadon, Dianus'un kızı ve şairlerin hemşiresi - muhtemelen Étaín, Brigid veya Airmed
- Goibnen, faber ("demirci/mimar")
- Eithne'nin oğlu Lug, tüm sanatların birlikte olduğu
- Büyük Dağda, Kral
- Ogma, İskoçların mektuplarının geldiği kralın kardeşi
Annals of Inisfallen'de, Fir Bolg'u yenen Tuatha Dé'nin üyeleri olarak aşağıdakiler listelenmiştir :
- Bres, Elatha'nın oğlu
- Delbaeth, Elatha'nın oğlu
- Dağda
- Mac ind Óc
- Ethliu'nun oğlu Lug
- Dian Cecht
- demirci Goibnenn
- luchtaine the wright
- Crédne zanaatkar
