İçeriğe atla

Tu Youyou

Bu bir Çin adıdır; soyadı Tú (屠).

Tu Youyou (Çince: 屠呦呦; pinyin: Tú Yōuyōu; d. 30 Aralık 1930), ilaç kimyacısı ve eğitimci. Artemisinin ve dihidroartemisinin kaşifi olarak bilinir. Artemisinin ve dihidroartemisinin'i malaria tedavisi için kullanılmıştır ve milyonlarca hayat kurtarmıştır. Onun artemisinin ve malaria tedavisini keşfetmesi 20. yüzyılda tropikal tıbbın önemli bir atılımı ve Güney Asya, Afrika ve Güney Amerika'da tropik ve gelişmekte olan ülkelerdeki insanlar için sağlıkta iyileşme olarak görülüyor . Çalışmalarından dolayı 2011 yılında klinik tıpta Lasker ödülü ve 2015'te William C. Campbell ve Satoshi Ōmura ile birlikte Nobel Fizyoloji ve Tıp ödülünü almıştır. Tu Youyou fizyoloji veya tıp dalında ilk nobel ödülünü alan Çinli kadındır.[1]

Özgeçmişi

Tu Youyou Çin'de Zhejiang-Ningbo kentinde 30 Aralık 1930 da doğdu. 1948 de Ningbo ortaokuluna transferinden önce Ortaokul ve lisenin ilk yılını Xiaoshi orta okulunda okudu, 1951'den 1955'e kadar Pekin Üniversitesi Tıp Fakültesi / Pekin Tıp Fakültesinde okudu. Tu İlaç Bilimleri Bölümü'nde okudu ve 1955'te mezun oldu. Daha sonra Tu, geleneksel Çin tıbbında iki buçuk yıl eğitim aldı. Mezun olduktan sonra Tu, Pekin'de Geleneksel Çin Tıbbı Akademisinde çalıştı. O, 1978'de Çin ekonomik reformunun başlamasından kısa bir süre sonra, Araştırmacı unvanını aldı. 2001'de doktora adayları için akademik danışmana terfi etti. Hâlen Akademinin Baş Bilimcisidir. 2007'den beri ofisi Pekin'in Bölgesindeki eski bir apartmandadır. Tu Youyou'nun hiçbir lisans eğitimi yoktur ve herhangi bir Çin ulusal akademisinin üyesi değildir. 1979 yılına kadar Çin'de lisansüstü programlar yoktu ve Çin dünyanın geri kalanından büyük ölçüde izole edilmişti. Tu Youyou Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından bu yana birinci nesil Çin tıbbi çalışanlarının temsilcisi olarak görülüyor.

Ödülleri

  • 1978, National Science Congress Prize, P.R. China
  • 1979, National Inventor's Prize, P.R. China
  • 1992, (One of the) Ten Science and Technology Achievements in China, State Science Commission, P.R. China
  • 1997, (One of the) Ten Great Public Health Achievements in New China, P.R. China
  • September 2011, GlaxoSmithKline Outstanding Achievement Award in Life Science
  • September 2011, Lasker-DeBakey Clinical Medical Research Award
  • November 2011, Outstanding Contribution Award, China Academy of Chinese Medical Sciences
  • February 2012, (One of the Ten) National Outstanding Females, P.R. China
  • June 2015, Warren Alpert Foundation Prize (co-recipient)
  • October 2015, Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015 (co-recipient) for her discoveries concerning a novel therapy against Malaria, awarded with one half of this prize; and William C. Campbell and Satoshi Ōmura jointly awarded with another half for their discoveries concerning a novel therapy against infections caused by roundworm parasites.

Kaynakça

  1. ^ O Miller, Louis H.; Su, Xinzhuan (2011). "Artemisinin: Discovery from the Chinese herbal garden" 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cell. 146 (6): 855–858. doi:10.1016/j.cell.2011.08.024. PMC 3414217 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. PMID 21907397 9 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilim</span> bilgiyi inşa eden ve organize eden sistematik sistem ve bu sistem tarafından üretilen bilgi kümesi

Bilim veya ilim, nedensellik, merak ve amaç besleyen, olguları ve iddiaları deney, gözlem ve düşünce aracılığıyla sistematik bir şekilde inceleyen entelektüel ve uygulamalı disiplinler bütünüdür. Kimi kullanımlarda bu tanımın "ilim" için geçerli olmadığının altını çizmek gerekir. Çünkü bilim somut, evrensel olayları kendine konu edinmişken ilim doğaötesi olaylarla da ilgilenebilir fakat somut kanıt sunmaz. Bilimi sınıflandıran bilim felsefecileri bilimi formal bilimler, sosyal bilimler ve doğa bilimleri olmak üzere üçe ayırır. Bilimin diğer tüm dallardan en ayırt edici özelliği, savunmalarını somut kanıtlarla sunmasıdır. Bu sayede bilim, bilinmeyen olguları açıklamamıza ve evreni idrak etmemize güçlü destek olur.

<span class="mw-page-title-main">Turing Ödülü</span> bilgisayar bilimi ödülü

ACM A.M. Turing Ödülü, modern bilgisayar biliminin kurucularından sayılan Alan Turing anısına, 1966'dan beri her yıl Association for Computing Machinery (ACM) tarafından bilişim dünyasına katkıda bulunanlara verilen bir ödüldür. Ödüle değer görülen katkılarda "kalıcı olma ve bilgisayar bilimi dünyasına önemli bir etki yapma" koşulu aranmaktadır. Bilişim konulu en önemli ödül olduğu düşünülen Turing Ödülü bilgisayar dünyasının Nobel Ödülü olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin</span> Doğu Asyada bir ülke

Çin, resmî adıyla Çin Halk Cumhuriyeti (Çince:

Alternatif tıp, biyolojik akla yakınlık, test edilebilirlik, tekrarlanabilirlik veya klinik deneylerden elde edilen kanıtlara sahip olmamasına rağmen tıbbın iyileştirici etkilerini elde etmeyi amaçlayan uygulamalara verilen isimdir. Alternatif terapiler tıp biliminin ve bilimsel yöntemin dışındadır ve tanıklık, anekdot, din, gelenek, hurafe, doğaüstü enerjiler, sözde bilim, propaganda, dolandırıcılık veya diğer bilim dışı kaynaklar gibi akıl yürütmedeki hatalara dayanır. Sıklıkla kullanılan terimler New Age tıbbı, sözde tıp, holistik tıp, alışılmışın dışında tıp, marjinal tıp ve şarlatanlıktan az farkla geleneksel olmayan tıptır.

<span class="mw-page-title-main">Şi Cinping</span> 10. Çin Komünist Partisi genel sekreteri

Şi Cinping veya Xi Jinping, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Başkanı ve Merkez Askeri Komisyon (MAK) başkanı olarak görev yapan Çinli bir siyasetçidir. Çin’in 2012’den bu yana “en üst düzey lideri” olup ÇKP’den 2016’da resmen “ana lider” unvanını aldı. Genel sekreter olarak Şi, Çin'in en üst karar organı olan Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Daimi Komitesi'nde eski bir başkanlık görevinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Luc Montagnier</span> Fransız hekim ve virolog (1932-2022; Nobel Ödülü: 2008)

Luc Antoine Montagnier, Fransız virolog ve bilim insanı. Françoise Barré-Sinoussi ve Harald zur Hausen ile birlikte 2008 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi bilim insanı. Nobel Ödülü'nü İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü'nü (HIV) keşfinden dolayı kazanmıştır. Şanghay Jiao Tong Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmalarını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Blackburn</span> Avustralyalı-Amerikalı araştırmacı

Elizabeth Helen Blackburn Avustralya doğumlu Amerikalı moleküler biyolog. Kromozomların uç kısımlarında bulunan ve kromozomları koruyan telomer isimli yapılarla ilgili çalışmalarıyla bilinir. Telomer yapımında etkin telomeraz enziminin kaşifleri arasındadır. Bu çalışmalarından dolayı 2009 yılında Carol W. Greider ve Jack W. Szostak ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı. Tıbbi etik üzerine de çalışmaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">George Wald</span> araştırmacı

George Wald, Yahudi kökenli Amerikalı bilim insanı. Retina pigmentleri üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinir. 1967 yılında Haldan Keffer Hartline ve Ragnar Granit ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Malala Yusufzay</span> Pakistanlı aktivist ve Nobel Ödülünün en genç sahibi

Malala Yousafzai, Pakistanlı bir kadın eğitim aktivisti ve aynı zamanda 2014 Nobel Barış Ödülü sahibi. 17 yaşındayken, Nobel Ödülü alan en genç ve ikinci Pakistanlı ve ilk Peştundur. İnsan hakları savunuculuğuyla, özellikle de Taliban Pakistan'ının zaman zaman kızların okula gitmesini yasakladığı anavatanı Swat'ta kadın ve çocukların eğitim almasını savunmasıyla tanınır. 11 yaşından itibaren kız çocuklarının eğitim hakkını savunmaya başlamıştır. Savunuculuğu uluslararası bir harekete dönüşmüş ve eski Başbakan Şahid Hakan Abbasi'ye göre Pakistan'ın "en önde gelen vatandaşı" olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paul Alivisatos</span> Amerikalı kimyager

Paul Alivisatos, nanoteknolojinin gelişimi ve nanokristallerin üretiminde öncü sayılan, bu konudaki çalışmalarıyla uluslararası alanda kabul görmüş, Amerikalı bir bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Robert S. Langer</span> Amerikalı bilim insanı

Robert Samuel Langer, Jr., Amerikalı kimya mühendisi, bilim insanı, girişimci, mucit ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 12 Enstitü Profesöründen biri.

<span class="mw-page-title-main">Omar M. Yaghi</span> Amerikalı kimyager

Omar M. Yaghi, Berkeley California Üniversitesi'nde James ve Neeltje Tretter Kimya Bölümü Profesörü ve ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nin seçilmiş bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">James P. Allison</span>

James Patrick Allison, Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nde immünoloji profesörü ve başkanı ve immünoterapi platformunun yönetici direktörü olan Amerikalı bir immünolog ve Nobel ödüllü bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">William Kaelin</span> Harvard Üniversitesi tıp profesörü; Nobel Ödülü

William G. Kaelin Jr., Amerikalı Nobel ödüllü bir hekim ve bilim insanıdır. Harvard Üniversitesi ve Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde tıp profesörüdür. Laboratuvarı tümör baskılayıcı proteinler üzerinde çalışmaktadır. Kaelin, 2016 yılında Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü ve AACR Prenses Takamatsu Ödülü'nü aldı. Ayrıca 2019'da Peter J. Ratcliffe ve Gregg L. Semenza ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Gregg L. Semenza</span>

Gregg Leonard Semenza, Johns Hopkins Tıp Fakültesi'nde bir Çocuk Doktoru ve Genetik Tıp Profesörüdür. Hücre Mühendisliği Enstitüsü'nde vasküler program direktörü olarak görev yapmaktadır. Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü'nü 2016'da aldı. Kanser hücrelerinin oksijen açısından fakir ortamlara uyum sağlamasına izin veren HIF-1'i keşfiyle tanınıyor. William Kaelin Jr. ve Peter J. Ratcliffe ile "hücrelerin oksijen varlığını nasıl algıladığı ve buna uyum sağladığına dair keşifler" için 2019 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Michael Houghton</span> araştırmacı

Michael Houghton Nobel Ödülü sahibi bir İngiliz bilim insanıdır. Qui-Lim Choo, George Kuo ve Daniel W. Bradley ile birlikte 1989'da Hepatit C'yi keşfetti Ayrıca 1986'da Hepatit D genomunu keşfedenlerden birisidir. Hepatit C virüsünün (HCV) keşfi, kandaki HCV'yi tespit etmek için teşhis reaktiflerinin hızla geliştirilmesine yol açtı ve bu da kan transfüzyonu yoluyla HCV kapma riskini üçte birden yaklaşık iki milyonda bire düşürdü. Antikor testinin yalnızca ABD'de yılda en az 40.000 yeni enfeksiyonu ve dünya çapında çok daha fazlasınını önlediği tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Charles M. Rice</span> araştırmacı

Charles Moen Rice Amerikalı bir virolog ve asıl araştırma alanı Hepatit C virüsü olan Nobel Ödülü sahibi bilim insanı. New York City'deki Rockefeller Üniversitesi'nde viroloji profesörü ve Cornell Üniversitesi ile Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yardımcı profesördür.

1901'deki ilk ödülden bu yana, Nobel Ödülü'nün verilmesi zaman zaman eleştirilere ve tartışmalara neden oldu. 1896'da ölümünden sonra, İsveçli sanayici Alfred Nobel'in vasiyeti, fizik, kimya, fizyoloji veya tıp, edebiyat ve barış alanlarında insanlığa hizmet için yıllık bir ödül verilmesini sağladı. Benzer şekilde, Sveriges Riksbank Alfred Nobel Anısına İktisadi Bilimler Ödülü de Nobel Ödülleri ile birlikte verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Carolyn R. Bertozzi</span> Amerikalı kimyager

Carolyn Ruth Bertozzi, Amerikalı kimyager. Hem kimya hem de biyolojiyi kapsayan geniş kapsamlı çalışmaları ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasok Chang</span> Tarihçi ve bilim filozofu

Hasok Chang, Cambridge Üniversitesi Bilim Felsefesi ve Tarih Bölümü'nde Hans Rausing Profesörü ve Bilim Felsefesi Derneği'nin yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan Kore doğumlu Amerikalı bir tarihçi ve bilim filozofudur. Daha önce 2012'den 2014'e kadar İngiliz Bilim Tarihi Derneği'nin başkanı olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.