İçeriğe atla

Tsukimi

   Tsukimi
13 Eylül Ayı için Sunulanlar: Tsukimi dango (solda), susuki otu (ortada) ve kestane (sağda)
ÜlkeJaponya
TürüDini, Kültürel
ÖnemiHasat kutlama
Başlama8. kameri ayın 15. günü
Bitiş8. kameri ayın 18. günü
Bağlantılı günlerAy Festivali
Chuseok

Tsukimi (Japonca月見) veya Otsukimi (お月見, "Ay izleme"), Ay Festivali'nin bir çeşidi olan sonbahar ayını onurlandıran Japon festivalidir. Dolunay kutlamaları genellikle Jūgoya (十五夜, 15. gece) olarak bilinen geleneksel Japon takviminin sekizinci ayının 15. gününde gerçekleşir;[1] büyüyen ay, Jūsan'ya (十三夜, 13. gece) olarak bilinen dokuzuncu ayın 13. gününde kutlanır. Bu günler normalde modern güneş takviminin Eylül ve Ekim aylarına denk gelir.

Bu gelenek Heian Dönemi'ne kadar uzanır ve günümüzde Japonya'da o kadar popülerdir ki, bazı insanlar sekizinci ay-güneş ayında dolunayın ortaya çıkmasının ardından birkaç akşam bu faaliyetleri tekrarlarlar.

Tsukimi gelenekleri arasında, Ay'ın güzelliğini kutlamak için Japon pampa otlarından yapılan süslemelerin sergilenmesi ve Tsukimi dango adı verilen pirinç tatlılarının yenmesi yer almaktadır.[2] Ay'a adak olarak mevsimlik ürünler de sergilenmektedir. Dolunayda tatlı patates, bir sonraki ay büyüyen ayda ise fasulye veya kestane ikram edilir. Kutlamaların alternatif isimleri olan Imomeigetsu ("patates hasadı ayı") ve Mamemeigetsu ("fasulye hasadı ayı") veya Kurimeigetsu ("kestane hasadı ayı") bu adaklardan türetilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ ""Tsukimi": The Japanese Tradition of Autumn Moon Viewing". nippon.com (İngilizce). 19 Eylül 2018. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  2. ^ Colleen Smith (25 Eylül 2015). "Where to view the harvest moon?". The Denver Post. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hamursuz Bayramı</span> Mısır’da kölelikten kurtarılan Antik İsraillilerin göçünü anan Yahudi bayramı

Pesah, Fısıh veya Hamursuz Bayramı, bir Yahudi bayramı ve festivalidir. Mısır'da kölelikten kurtarılan Antik İsraillilerin göç hikâyesini anar. Pesah, Yahudi takvimindeki Nisan ayının 15. günü başlar, bu tarih Kuzey Yarım Küre’de bahara denk gelir ve bayram 7 veya 8 gün kutlanır. Yahudi bayramları arasında en çok kutlanan bayramlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Şükran Günü</span> ABD ve Kanadada kutlanan ulusal bayram

Şükran Günü, ABD ve Kanada'da hasada ve geçmiş yılın tüm nimetlerine şükretmek için kutlanan bir ulusal bayramdır. İki ülke arasındaki enlem farkının getirdiği farklı hasat takvimi nedeniyle, Şükran Günü, Kanada'da Ekim ayının ikinci pazartesi günü, ABD'de ise Kasım ayının dördüncü perşembesinde kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Nevruz</span> Baharın ve yeni yılın gelişinin kutlandığı bir gelenek

Nevruz Bayramı ya da kısaca Nevruz dünya çapında çeşitli halklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı. Nevruz bayramına 4 hafta kala, her salı günleri özel günler olur ki, bunlara çarşamba denir.

<span class="mw-page-title-main">İlkbahar</span> Kış ve yaz arasında bir mevsim

İlkbahar, bahar veya ilkyaz, doğa döngüsünde kış ile yaz arasındaki mevsim. Kuzey yarım kürede 21 Mart ve 21 Haziran arasıdır. İlkyaz, kıştan sonra ve yazdan önceki dört ılıman mevsimden biridir. Baharın çeşitli teknik tanımları vardır ancak terimin yerel kullanımı yerel iklime, kültürlere ve geleneklere göre değişir. Kuzey Yarımküre'de bahar olduğunda, Güney Yarımküre'de güzdür veya tam tersidir. İlkbaharda, ekinoks, günler ve geceler yaklaşık on iki saat sürer, mevsim ilerledikçe gündüz uzunluğu artar ve gece uzunluğu azalır.

<span class="mw-page-title-main">Yılbaşı</span> yeni yılın ilk günü

Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Noel</span> çoğunlukla 25 Aralıkta İsanın doğumunun kutlandığı bayram

Noel, her yıl çoğunlukla 25 Aralık tarihinde İsa'nın doğumunun kutlandığı bir Hristiyan bayramıdır. Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş, Milat Yortusu olarak da bilinmektedir. 20. yüzyılın başlarından itibaren Noel; Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanan, dinî motiflerden arınmış, hediye alışverişi etrafında yoğunlaşan bir bayram olarak da kutlanmaya başlanmıştır. Bu seküler Noel versiyonunda mitolojik bir figür olan Noel Baba temel bir rol oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tatlı patates</span> Yenebilir bitki türü

Tatlı patates, kahkahaçiçeğigiller (Convolvulaceae) familyasından anavatanı Orta Amerika olan, yumruları yenen, nişastalı ve tatlı bitki türüdür. Taze yaprakları ve filizleri de yenilebilir. Büyük, nişastalı, tatlı yumrulu kökleri kök sebze olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Şavuot</span>

Şavuot, Sivan ayının 6. günü kutlanan bir Yahudi bayramıdır. Genelde Mayıs ya da Haziran ayının ilk yarısına denk gelir. Şavuot, Tanrı’nın Sina Dağı’nda toplanan İsrail milletine Tevrat’ı vermesinin yıl dönümünü anar. Tevrat’ta Şavuot ve Tanrı’nın Tevrat’ı göndermesi arasındaki ilişki açık olmamasına rağmen, Şavuot, üç hac festivalinden biridir. Omer’in Sayılması’nın Sefirat ha Omersonuçlandığını gösterir. Şavuot’un tarihi direkt olarak Hamursuz Bayram’ıyla bağlantılıdır. Tevrat’ın verdiği talimata göre, yedi haftalık ‘Omer’in sayılması’ Şavuot ile sonuçlanır. Günleri ve haftaları saymak olan bu davranış, Tevrat’ın gönderilmesine duyulan şevki ve beklentiyi anlatır. Hamursuz Bayramı’nda Yahudiler, Firavun’un kölesi olmaktan kurtarıldı; Şavuot’ta ise bu millet, Tevrat’la birlikte, Tanrı’ya hizmet etmeye bağlanmış bir millet oldu. Şavuot, İsrailliler tarafından oldukça bilinen ve kutlanan bir festivalken, diaspora Yahudiler, bu festivali çok bilmezler. Yahudi kanunlarına göre, İsrail’de bir gün, diasporada iki gün olarak kutlanır. Reformist cemaatler bir gün olarak kutlar

<span class="mw-page-title-main">Dolunay</span>

Dolunay, Ay'ın Güneş'e göre Dünya'nın ters tarafında kaldığı evresi. Dolunay, Ay ile Güneş'in jeosentrik zahir (ekliptik) boylamlarının farkı 180 derece olduğunda gerçekleşir. Bu durumda Ay, Dünya'ya göre Güneş ile ters noktalardadır.

<span class="mw-page-title-main">Ay Festivali</span>

Ay Festivali veya Ay Keki Festivali, Çinliler ve Vietnamlılar tarafından ortaya çıkarılan popüler bir Ay takvimi hasat festivalidir. Bu festivalin ilk tanımlamaları bundan 3000 yıl önce, Rites of Zhou isimli Batı Zhou Hanedanlığının dinsel ritüellerinin yazılı olduğu bir koleksiyonda bulunmuştur. Bu kutlama Tang Hanedanlığı döneminde popüler hale gelmiştir. Festival, Çin takviminin sekizinci ayının 15. Günü yapılmaktadır. Miladi takvimde bu tarih her yıl değişmekle birlikte, Eylül ayı ve Ekim ayının başı arasında değişmektedir. Çin hükûmeti bu festivali 2006 yılında “değiştirilemez kültürel miras” olarak belirlemiş ve 2008 yılında ise ulusal tatil ilan edilmiştir. Ayrıca bu festival Tayvan’da da ulusal tatildir.

<span class="mw-page-title-main">Tsukuyomi no Mikoto</span> Japon mitolojisinde tanrı

Tsukuyomi veya Tsukiyomi olarak da bilinen Tsukuyomi no Mikoto, Japon Mitolojisinde bir tanrıdır. Tsukuyomi'nin erkek tanrı olduğuna inanılmaktadır fakat aslında Tsukuyomi'nin cinsiyeti ile ilgili olarak Kojiki ve Nihonshoki'de herhangi bir bilgi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Çin Yeni Yılı</span>

Çin Yeni Yılı, geleneksel Çin ay-güneş takviminin başında kutlanan önemli bir Çin festivalidir. Kutlamalar geleneksel olarak ilk günün önceki akşamından ilk ayın 15. günündeki Fener Festivali'ne kadar sürmektedir. Yeni yılın ilk günü 21 Ocak ile 20 Şubat tarihleri arasındaki yeni aya düşmektedir.

Daeboreum, Kore ay takvimine göre yeni yılın ilk dolunayının kutlandığı bir tatil günüdür. Bu tatile pek çok gelenek eşlik etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Japon Yeni Yılı</span>

Japon Yeni Yılı Japon geleneklerine göre düzenlenen yeni yıl festivalidir. Resmi Japon Yeni Yılı, 1873 yılından bu yana Gregoryen takvimi gereği her yıl 1 Ocak'ta Yeni Yıl Günü'nde kutlanmaktadır. Bununla birlikte, geleneksel Japon Yeni Yılı kutlamaları, çağdaş Çin, Kore ve Vietnam Yeni Yılı ile aynı gün hala işaretlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ejderha Teknesi Festivali</span>

Ejderha Teknesi Festivali, her yıl yaz gündönümünde gerçekleşen geleneksel Çin kökenli bir festivaldir. Festival, Çin takviminin 5. ayın beşinci gününde gerçekleştirilmektedir. Festival sırasında yapılan en yaygın etkinlikler, zongzi yemek ve hazırlama, realgar şarabı içme ve dragon teknesi yarışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ay-güneş takvimi</span>

Ay-güneş takvimi, birçok kültürde bulunan ve tarihinin hem ay evresini hem de güneş yılını gösterdiği bir takvimdir. Güneş yılı, güneş yılı olarak tanımlanırsa, bu durumda ay-güneş takvimi sezonun bir göstergesi verecektir; bir yıldız yılı olarak alınırsa, takvim, dolunayın meydana gelebileceği takımyıldızını tahmin edecektir. Yılını aylara ayıran tüm takvimlerde olduğu gibi, yılın birkaç ay süresinin de olması şarttır. Bu durumda sıradan yıllar 12 aydan oluşur, ancak her ikinci veya üçüncü yılda bir 13. ara, emboli veya sıçrama ayı ekleyen bir enterkalasyon yılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Chuseok</span>

Chuseok veya hangawi (한가위), büyük bir Kore hasat festivalidir. Dolunayda ay takviminin 8. ayının 15. gününde kutlanmaktadır ve Kuzey Kore ve Güney Kore'de üç günlük tatildir. Dünyadaki diğer birçok hasat festivali gibi yaz sonunda veya sonbahar başında düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Çin takvimi</span>

Çin takvimi, yılları, ayları ve günleri astronomik olaylara göre hesaplayan bir ay-güneş takvimidir.

<span class="mw-page-title-main">Şükran Günü (ABD)</span>

Şükran Günü, Amerika Birleşik Devletleri'nde Kasım ayının dördüncü Perşembe günü kutlanan federal bir bayramdır. Aynı adı taşıyan Kanada tatilinden ve diğer bölgelerdeki ilgili kutlamalar ile karıştırılmasını önlemek için bazen Amerikan Şükran Günü olarak da adlandırılır. Şükran günü ve hasat festivali olarak ortaya çıktı, tatil teması şükran etrafında dönüyor ve Şükran Günü kutlamalarının en önemli parçası Şükran Günü yemeği olarak kalmaktadır. Akşam yemeği geleneksel olarak Amerika'ya özgü yiyecek ve yemeklerden oluşur: hindi, patates, doldurma, kabak, mısır (mısır), yeşil fasulye, kızılcık ve balkabağı turtası. Diğer Şükran Günü gelenekleri arasında hayır kurumlarının fakirlere Şükran Günü yemeği sunması, dini törenlere katılması, geçit törenlerini izlemesi ve futbol maçlarını izlemesi yer alır. Amerikan kültüründe Şükran Günü, Noel ve Yeni Yılı içeren sonbahar-kış tatil sezonunun başlangıcı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Chotrul Duchen</span> Budizm dinine ait bir festivaldir

Chonga Choepa veya Tereyağı Lambası Festivali olarak da bilinen Chötrul Düchen, Tibet geleneklerine göre Buda'nın hayatındaki dört önemli olayı anan dört Budist festivalinden biridir. Chötrul Düchen, Tibet Yeni Yılı Losar'ın hemen ardından gelir. Tibet takviminde birinci ayın on beşinci gününde dolunay sırasında gerçekleşir. Yılın ilk on beş günü, Buda'nın öğrencilerine, onların inançlarını artırmak için mucizeler gösterdiği on beş günü kutlar. Chötrul Düchen sırasında, hem olumlu hem de olumsuz eylemlerin etkilerinin on milyon kat arttığına inanılır.