İçeriğe atla

Trumpizm

Donald Trump'ın seçim sloganı olan Make America Great Again yazılı Amerika Birleşik Devletleri bayrağı

Trumpizm veya Trumpçılık, 45. Amerikan Başkanı Donald Trump ile ilişkili bir siyasi ideoloji ve yönetim tarzıdır.[1]

İdeolojik köşe taşları

Trumpizm, müesses nizam ve küreselleşme karşıtı bir milliyetçi harekettir.[2] Genellikle sağ popülizm olarak nitelendirilir.[3] Aynı zamanda güçlü liderliğe değer veren bir otoriteryenizm desteklenmektedir.[4] Bu durum ABD'nin bir dönem NATO ve Avrupa Birliği gibi müttefiklerinden uzaklaşarak Rusya'yla yakınlaşmasına neden olmuştur.[5]

Trumpizm, beyaz olmayan unsurlara karşı pek de hoşgörülü olmayan bir Amerikan Rüyası düşlüyor.[6] Bu da kimilerine göre bir tür apartheid liberalizmi yaratıyor.[3]

Trumpizm, belli yönleriye Cumhuriyetçi Parti'nin de ötesine geçmektedir. Dünyanın çeşitli yörelerinden muhafazakar akımlarla aynı temaları paylaşmaktadır.

Ekonomik açıdan Trumpizm, "America First" (Önce Amerika) sloganıyla basitçe bir yalnızcılık politikası gütmekte ve daha çok ulusal yatırımlara odaklanmaktadır.[7][8] Trumpizmi, siyasi gücün ve etkinin ekonomik duruma göre dağıtıldığı ve en çok yarar sağlayanların yüksek gelirliler olduğu bir tür plütokrasi olarak görenler de vardır.[9]

Kaynakça

  1. ^ "Trumpism | meaning in the Cambridge English Dictionary" (İngilizce). dictionary.cambridge.org. 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  2. ^ Jack Thompson (2017). "Den Trumpismus verstehen: Die Außenpolitik des neuen amerikanischen Präsidenten". degruyter.com. doi:10.1515/sirius-2017-0026. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  3. ^ a b Dylan Matthews (10 Aralık 2015). "I asked 5 fascism experts whether Donald Trump is a fascist. Here's what they said" (İngilizce). Vox. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  4. ^ By Lee Drutman, Larry Diamond and Joe Goldman (15 Mart 2018). "Is Trump Giving Authoritarianism a Bad Name?" (İngilizce). nytimes.com. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  5. ^ Jeremy Diamond. "Timeline: Donald Trump's praise for Vladimir Putin". CNN. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  6. ^ Adam Serwer. "The Nationalist's Delusion" (İngilizce). theatlantic.com. 21 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  7. ^ John Harwood (20 Ocak 2017). "Why Trumpism May Not Endure" (İngilizce). nytimes.com. 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  8. ^ Lynne Olson. "Those Angry Days: Roosevelt, Lindbergh, and America's Fight Over World War". 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  9. ^ "Is Trump a fascist?" (İngilizce). The Indy. 13 Mayıs 2017. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Cumhuriyetçi Parti, kısaltması ile GOP, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük çağdaş siyasi partiden biridir. Demokrat Parti'nin ana siyasi rakibi olarak 1850'lerin ortalarında ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Donald Trump</span> 45. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (2017–2021)

Donald John Trump, 2017-2021 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin 45. başkanı olarak görev yapmış Amerikalı siyasetçi ve iş insanıdır. 8 Kasım 2016 tarihinde yapılan 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerine Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olarak girmiş, Hillary Clinton'dan yaklaşık 3 milyon oy geride kalmasına rağmen, Amerika'nın seçiciler heyeti metoduna göre başkanlığa seçilmiştir.

İlerlemecilik, ilericilik ya da progressivizm, her alanda ileri düzeyde önlemler uygulayarak insanların mevcut durumlarını iyileştirmeyi ve toplumun statüsünü yükseltmeyi amaçlayan, bu doğrultuda toplumsal reformu destekleyen politik felsefedir. Bilim, teknoloji, ekonomik kalkınma ve sosyal organizasyondaki ilerlemelerin insanın yaşam koşullarını geliştirmede büyük öneme sahip olduğunu ifade eden İlerleme Düşüncesine dayanır. Modern siyasette ilerlemecilik, siyasi değişim ve hükûmet eylemlerinin desteği yoluyla sıradan insanların çıkarlarını temsil etmeyi amaçlayan bir sosyal veya siyasi harekettir ve genellikle sol-liberal geleneğin bir parçası bağlamında düşünülür. Ancak bu, ideolojilerin eş anlamlı olduğu anlamına gelmez.

"Make America Great Again ", Amerikalı politikacılar tarafından kullanılan bir kampanya sloganıdır. Bunu ilk olarak Ronald Reagan, 1980 başkanlık kampanyası sırasında kullanmıştır. Son olarak da Donald J. Trump tarafından 2024 başkanlık kampanyasında kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ivanka Trump</span> Amerikalı devlet memuru

Ivana Marie Trump, Amerika Birleşik Devletleri 45. Başkanı Donald Trump'ın kızıdır. 2009 yılında Jared Kushner ile evlenmiştir. Bu evliliğinden Arabella Rose Kushner, Joseph Frederick Kushner, Theodore James Kushner isimlerinde 3 çocuğu olmuştur. Yahudi eşi Jared Kushner ile evlenmeden önce din değiştirerek Yahudiliğe geçti. Ivanka Trump, Women Who Work: Rewriting the Rules for Success ve The Trump Card: Playing to Win in Work and Life isimlerinde iki kitap yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Donald Trump karşıtı protestolar</span>

Donald Trump karşıtı protestolar, 16 Haziran 2015'ten 20 Ocak 2021'e kadar 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri öncesi ve sonrasında söylemleri ve davranışları yüzünden 45. ABD Başkanı Donald Trump'a karşı başlayan protestolar. Trump'ın başkanlığı öncesi adaylık kampanyasına karşı örgütlü ve sivil eylemler düzenleyen göstericiler, Trump'ın mitinglerinde ve konferanslarında protestolar gerçekleştirdi. Donald Trump'un başkanlığa seçilmesinin ardından, öğrenciler ve aktivistler New York, Boston, Chicago, Portland ve Oakland başta olmak üzere ABD genelinde birçok büyük şehirde protesto gösterileri düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'nın Sesi</span> ABDye ait uluslararası yayıncı

Amerika'nın Sesi, Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmeti tarafından finanse edilen uluslararası bir yayın kuruluşudur. 1 Şubat 1942 tarihinde kurulmuş olup ABD'nin en büyük uluslararası yayıncısı olan VOA, dünya çapında bağlı istasyonlara dağıtılan 40'tan fazla dilde dijital, TV ve radyo içeriği üretmektedir. Merkezi Washington, DC'dedir ve ABD hükûmetinin bağımsız bir ajansı olan Governors Broadcasting Board (BBG) tarafından denetlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 46. başkanını belirleyen seçim

2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 3 Kasım 2020 Salı günü gerçekleştirilmiş olan ABD'nin 59. başkanlık seçimleridir. Demokratik parti adayları Eski başkan yardımcısı ve başkan adayı Joe Biden ve görevdeki Kaliforniya senatörü ve başkan yardımcısı adayı Kamala Harris, Cumhuriyetçi parti adayları olan görevdeki başkan Donald Trump ve başkan yardımcısı Mike Pence'i yendi ve Trump, 1992'den bu yana ülke tarihinde ikinci dönem için yeniden seçilemeyen on birinci ABD başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Alex Jones</span> Amerikalı radyo sunucusu

Alexander Emric Jones, Amerikalı bir radyo şovu sunucusu ve aşırı sağcı komplo teorisyenidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde Austin, Teksas'tan internet üzerinden yayımlanan Genesis Communications Network'da Alex Jones Show'u sunuyor. Jones, komplo teorileri ve sahte haberlere dayanan bir InfoWars web sitesi ve NewsWars ve PrisonPlanet web sitelerini işletiyor.

<span class="mw-page-title-main">Mark Esper</span>

Mark Thomas Esper Amerikalı siyasetçi ve iş insanı. Temmuz 2019'dan Kasım 2020'ye kadar 27. Amerika Birleşik Devletleri savunma bakanı olarak görev yaptı. Mark Esper ABD savunma bakanı olmadan önce 2017-2019 yılları arasında ABD Savunma Bakanlığına bağlı Kara Kuvvetleri sekreteri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Trump ailesi</span> Alman-Amerikan aile

Trump Ailesi, Johann Philipp Trump'dan günümüze gelen, modern Almanya, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu ve ABD'de faaliyet göstermiş Alman-Amerikan ailedir.

<i>The King</i> (ABD filmi, 2017)

The King, kariyeri boyunca Elvis Presley ve Amerika hakkında 2017 tarihli bir belgesel. Eugene Jarecki yönetti ve aynı zamanda senaryoyu yazan Christopher St. John ile birlikte yazdı. Film, 2017 Cannes Film Festivali'ndeki uluslararası galasından sonra 2018 Sundance Film Festivali'nde Kuzey Amerika prömiyerini yaptı. 22 Haziran 2018'de Amerika Birleşik Devletleri'nde yayınlandı. Cannes'daki prömiyeri ve reklam filmi arasında filmin adı Promised Land'den The King'e değiştirildi.

İlliberal demokrasi veya kısmî demokrasi ya da “düşük yoğunluklu” demokrasi olarak da adlandırılır, rejim terimi olarak kullanılır. “boş demokrasi” ya da “hibrit rejim” anlamına gelir. İlliberal demokrasi terimini ilk kez siyaset bilimci yazar Fareed Zakaria 1997’de yazdığı “İlliberal Demokrasinin Yükselişi” makalesinde kullandı.

<span class="mw-page-title-main">QAnon</span> komplo teorisi

QAnon, 2017'de Donald Trump'ın başkanlığı sırasında ortaya çıkan aşırı sağ bir komplo teorisidir. QAnon'a göre Trump, uluslararası şeytani bir pedofil ağı olan "Derin Devlet"e karşı savaşmaktadır. Birçok QAnon destekçisi, bu ağın yalnızca çocukları istismar etmediğini, aynı zamanda ömürlerini uzatmak için onları kullandıklarını iddia ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Lara Trump</span> Cumhuriyetçi Parti Eş Genel Başkanı

Lara Lea Yunaska Amerikalı televizyon sunucusu ve televizyon yapımcısıdır.

Paleomuhafazakârlık, Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerikan milliyetçiliğini, Hristiyan etiğini ve dini muhafazakarlığı vurgulayan bir siyaset felsefesi ve muhafazakarlık çeşididir. Paleomuhafazakârlığın kökleri, 1930'larda ve 1940'larda New Deal'e karşı çıkan kesimin kaygıları ile paleoliberalizm ve sağ popülizm ile örtüşüyor.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'ya ölüm</span> Amerika karşıtı siyasî slogan

Amerika'ya ölüm, Amerikan karşıtı bir siyasi slogan. İran, Afganistan, Lübnan, Yemen, Irak, ve Pakistan'da kullanılmaktadır. 1979'da İran Devrimi'nin başlangıcından beri İran'da kullanılmaktadır. İran İslam Cumhuriyeti'nin ilk yüce lideri Ruhullah Humeyni bu terimi popüler hale getirdi. Radyo ve televizyonda sloganın söylenmesine karşı çıktı, ancak protestolar ve diğer durumlar için bir şey demedi.

Sosyal medya, 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri öncesinde, sırasında ve sonrasında olayların gidişatını şekillendirmede önemli bir rol oynadı. İnsanların adayları çevreleyen siyasi iklim, tartışmalar ve haberlerle daha fazla etkileşim kurmasını sağladı. Gazete, radyo ve dergi gibi geleneksel haber platformlarının aksine, sosyal medya insanlara bir adayın reklamının, adaylarla ilgili haberlerin veya adayların politikasına ilişkin makalelerin altına yorum yapma olanağı sağladı. Ayrıca, insanların halka açık forumlarda ve sitelerde kendi fikirlerini formüle etmelerine ve seçmenler arasında daha fazla etkileşime izin verdi. Bilgilerin çevrimiçi erişilebilirliği, daha fazla seçmenin adayların meseleler hakkındaki tutumları hakkında kendilerini eğitmelerini sağladı ve bu da onların adaylar hakkında benzersiz görüşler oluşturmalarını ve bu görüşlere oy vermelerini ve sonuçta seçimin sonucunu etkilemelerini sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Diamond ve Silk</span>

Ineitha Lynnette Hardaway ve Herneitha Rochelle Hardaway Richardson ya da Diamond ve Silk Amerikalı aşırı sağ muhafazakar siyasi yorumcu, sosyal medya fenomeni, politik aktivist ve televizyon kişiliği olan ikili.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Parti (New York)</span>

New York Cumhuriyetçi Partisi, Cumhuriyetçi Parti'nin New York şubesidir. Merkezi Albany'dedir. Buffalo ve New York şehri'nde ofisleri bulunmaktadır.