İçeriğe atla

Troya Müzesi

Koordinatlar: 39°57′19″K 26°14′57″D / 39.95528°K 26.24917°D / 39.95528; 26.24917
Troya Müzesi
Harita
Açılış10 Ekim 2018 (6 yıl önce) (2018-10-10)
KonumTevfikiye, Çanakkale, Türkiye
Koordinatlar39°57′19″K 26°14′57″D / 39.95528°K 26.24917°D / 39.95528; 26.24917
TürTarih ve arkeoloji müzesi
Koleksiyon(lar)Troas bölgesine ait eserler
YöneticiÇanakkale Müze Müdürlüğü
MüdürRıdvan Gölcük[1]
Otopark?Var

Troya Müzesi, Türkiye'nin Çanakkale ilinde Troya antik kentinden ve Troas bölgesinin diğer antik kentlerinden çıkarılmış eserlerin sergilendiği arkeoloji müzesidir.

Tevfikiye Köyü sınırları içinde, Troya örenyerinin girişindedir. 10 Ekim 2018'de ziyaret açılmıştır.

Müze, yurt dışına kaçırılmış ve birçok faklı müze ve koleksiyona dağılmış Troya buluntularının Türkiye'ye iadesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Türkiye'nin diğer müzelerindeki Troya hazinesi buluntularının bir araya getirildiği müzede hiçbir kopya eser yer almaz.[2]

Müze, Ağustos 2019'da Time dergisinin "Dünyada Görülmesi Gereken 100 Yer" listesinde yer aldı.

Sergi alanları ve eserler

Troya Müzesi, 3.000 m2 sergi salonuna, 12.750 m2 kapalı alana sahiptir. Sergileme alanlarında Troya kentinin arkeolojik tarihi ve Troya katmanları arasındaki on ayrı kentteki yaşam, kazılardan çıkan eserler aracılığı ile anlatılır.

Sergilenen eserler arasında büyük boyutta taş lahitlerden, ufak cam iğneler ve altın küpelere kadar farklı nitelik ve ölçeklerde 6 binden fazla arkeolojik buluntu vardır; 41 bine[3] yakın eser ise depolarda yer alır.[2]

Müzenin girişindeki rampada Troya'nın katmanları ziyaretçilere büyük boy fotoğraf ve heykeller, sahne canlandırmaları ile anlatılır.

Müze giriş alanında ziyaretçilere karşılarına çıkacak kavramlar hakkında ön bilgi vermek amacıyla arkeoloji bilimi, arkeolojik ve arkeometrik tarihleme yöntemleri, neolitik (Cilalı taş), kalkolitik (Bakır), tunç ve demir çağları; höyük, restorasyon, konservasyon gibi terimler çeşitli çizim ve interaktif yöntemlerle aktarılır.[4]

Zemin katta, daha önce Çanakkale Arkeoloji Müzesi‘nde sergilenmekte olan, Troas (Biga Yarımadası) ve çevresini konu alan eserler sergilenir. Bu katta özel aydınlatmalı ayrı bir odada Troya altınları sergilenmektedir. Parion antik kenti kazılarında çıkan bronz amfora zemin kattaki önemli eserlerdendir.

Birinci kat, Troya’nın Tunç Çağı dönemlerine ışık tutar. Şehrin deniz ticaretindeki önemini vurgulamak için bir gemi-vitrin tasarlanmıştır. Kentin Geç Tunç Çağı sonunda savaşla terk edilmesi efektli bir yansıtma ile anlatılır.

Polyksena Lahdi'nin bir yüzünde Troya Savaşı'nda Polyksena'nın kurban edilişi betimlenir.

İkinci katta şair Homeros'un aktardığı Troya Savaşı; kahramanları, mekânları; olayları, çanak-çömlek, mermer eserler, sikkeler ve çizimler, maketler, dijital programlarla tanıtılır. Bölgede 1994 yılında bulunan ve Troya Savaşı’nın olaylarını temsil eden Polyksena Lahdi, 1993 yılı Troya kazılarında ortaya çıkarılmış Hadrian Heykeli ile 2012'de Parion antik kenti kazıları sırasında bulunan Trition Heykeli, bu katta sergilenir.

Müzenin üçüncü katı Doğu Roma Dönemi Troas ve çevresini konu alan metin, harita ve görseller ile bu döneme ait heykel, çanak-çömlek ve yazıtlara ayrılmıştır.

Üçüncü kattaki "Yitik Miras" bölümünde, Troya'dan yurtdışına kaçırılmış eserlerin görselleri bulunur.[2] Ziyaretçiler, müzeden kaçırılan çok uzaklardaki eserlerin görsellerini bir dürbün içerisinden bakarak izleyebilmektedir.[5]

Geçmişi

Müze, Troya antik kentinden çıkarılan ve dünyanın 44 müze ve koleksiyonuna dağılmış eserlerin çıktığı topraklara geri getirilip sergilenmesi için kurulmuştur.[6]

Müzenin projesi 2011'de düzenlenen ulusal mimari proje yarışmasıyla belirlendi.[7] 132 projenin katıldığı Troya Müzesi Ulusal Mimari Proje Yarışması'nda Ömer Selçuk Baz, Okan Bal, Cenk Kurtel, Mehmet Yılmaz, Berrin Yavuz'dan oluşan ekibin projesi oy birliği ile birinci seçildi.[2][8]

Penn Müzesi tarafından iade edilen altın takılardan

Müze kurulması süreci devam ederken, Troya kazılarından elde edilmiş olan ve kaçak olduğu bilinmeden Pensilvanya Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi (Penn Müzesi) tarafından1966'da satın alınan 24 parça altın takı seti, 1 Eylül 2012'de Türkiye'ye iade edilmiştir.[9] Bu eserler, Troya Müzesi açılana kadar Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde teşhir edildi.

Müzenin inşaatına 2013 yılında başlandı. 2015 yılında duran çalışmalar T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Çanakkale Valiliği koordinasyonu ile ilan ettiği 2018 Troya Yılı kapsamında yeniden başladı.[10]

1980 yılından beri Çanakkale'nin Atatürk Caddesi üzerindeki binasında hizmet veren Çanakkale Arkeoloji Müzesi'ndeki eserler, müze inşaatı bittikte sonra Troya Müzesi'ne taşındı.[11] İstanbul Arkeoloji Müzesi'nden alınan Troya hazine buluntuları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'ın girişimleri ileABD'deki Penn Müzesi'nin iade ettiği Troya buluntusu takı seti de Troya Müzesi'nde sergilenmeye başladı.[10]

10 Ekim 2018'de ziyarete açılan müzenin, resmî açılışı 18 Mart 2019'da gerçekleşti[12]

Time dergisi 2019 yılı Ağustos ayında Troya Müzesi'ne "Dünyada Görülmesi Gereken 100 Yer" listesinde yer verdi.[13][14] Müze, Avrupa Konseyi'ne bağlı Avrupa Müze Forumu (European Museum Forum) tarafından verilmekte olan Avrupa Yılın Müzesi Ödülü'ne 2020 yılı için aday oldu; Özel Takdir Ödülü'ne değer görüldü.[15]

Müze binası

İç mekan

Müze binası dışarıdan bakıldığında topraktaki bir yarıktan yükselen, peyzaj içerisine oturtulmuş dev bir buluntu olarak algılanan bir bina olarak tasarlanmıştır. Paslanmış metal (korten) kaplı olan yapı, zemin artı üç kattan oluşur. Dışarıdan algılanmayan yeraltındaki katında konferans salonu, satış birimleri, atölye, depo gibi müzenin destek işlevlerine ilişkin mekânlar bulunur.

Sergi yapısı yer altındaki katın üzerinde 32x32 metre boyutlarında kare planlı bir obje şeklinde yükselir. Müzenin başlangıç ve bitiş noktaları tam üst üste konumlanır. Katlar arasında merdiven bulunmaz, farklı katlara 480 metre uzunluğunda bir rampa[8] ile ulaşılır.[16] Müze ziyareti rampadan aşağı inerek başlar. Rampanın duvarlarında bulunan nişlerde Troya’nın farklı katmanları; mezar taşları, büyük boy heykeller, sahne canlandırmaları ve büyük boy fotoğraflarla anlatılır. Yapının çatısında seyir terası bulunur.[17] Kaplı olduğu malzemenin paslanmasından dolayı müzenin rengi her yıl değişir.[16]

Rampadan yukarı yönde bakış

Müzede malzeme deposu veya laboratuvar gibi alanlar, küp biçimli odalarda ziyaretçiler tarafından arkeologların çalışma süreçlerini görmesine izin verecek şekilde saydam olarak tasarlanmıştır.

Ödülleri

  • 2020 Atraction Star Awards "En Başarılı Müze"[18]
  • 2020- Avrupa Müze Forumu (EMF) Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri -Özel Teşekkür 2021[19]
  • 2020/2021 "Avrupa Müze Akademisi Özel Ödülü[20]
  • 2021 Homeros Bilim Kültür ve Sanat Ödülü[21]
  • 2021 Museums In Short Ödülü[22]
  • Travellers Choice 2022[23]
  • Travellers Choice 2023[23]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Erbil, Ömer (17 Ekim 2018). "Troya müzesine kavuştu". Hürriyet. hurriyet.com.tr. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  2. ^ a b c d "10 Eylül 2018'de Ziyarete Açılan TROYA MÜZESİ'ni Mimarı Ömer Selçuk Baz Anlattı!". Bı-ozet.com sitesi, 10 Kasım 2019. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  3. ^ "Troya destanı, Avrupa Yılın Müzesi Özel Ödülü'nü getirdi". DHA | Demirören Haber Ajansı. 28 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023. 
  4. ^ "Troya Müzesi, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı". 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2021. 
  5. ^ "5 bin yıllık Troya, kayıp hazinelerini bekliyor". Burası Çanakkale. 5 Mayıs 2019. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  6. ^ Sarıçayır, Ecem (23 Ekim 2013). "Truva Müzesi Yükseliyor". Arkitera. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  7. ^ "Troya Müzesi Projesi". Arkitera Mimarlık Merkezi. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019. 
  8. ^ a b "Troya Müzesi". Çanakkale İl Kültür Turizm Müdürlüğü web sitesi. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  9. ^ "70. ABD'den iadesi sağlanan Pennsylvania Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi'nden getirilen Troya kökenli kültür varlıkları (24 adet) (2012)". kvmgm.ktb.gov.tr. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  10. ^ a b Aslan, Rüstem. "Efsaneye Açılan Yeni Kapı: Troya Müzesi". Skylife Dergisi, Ekim 2018. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  11. ^ "Çanakkale Arkeoloji Müzesi yeni adresine taşınıyor". arkeolojikhaber.com sitesi 17 Şubat 2018. 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  12. ^ "Troya Müzesi ziyarete açıldı". Habertürk. haberturk.com. 10 Eylül 2018. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  13. ^ "Troya Müzesi, Time dergisinin "Dünyanın En Harika 100 Yeri" listesinde". T24. t24.com.tr. 10 Eylül 2019. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019. 
  14. ^ "World's Greatest Places 2019". Time.com sitesi. 22 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  15. ^ "EMYA 2020 Winners brochure" (PDF). 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  16. ^ a b Fıratlı, Meltem. "Anadolu'nun hikayesini şimdi Türkler anlatıyor". Sabah gazetesi, 12 Ocak 2020. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  17. ^ "Troya Müzesi". Arkiv.com.tr sitesi. 3 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  18. ^ "Troya Müzesi'ne en başarılı müze ödülü". NTV. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022. 
  19. ^ ""Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri" Sahiplerini Buldu". Arkitera. 7 Mayıs 2021. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  20. ^ Özdener, Eda. "Troya Müzesi, Avrupa Müze Akademisi Özel Ödülü'nü aldı". Anadolu Ajansı. 20 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  21. ^ Derin, Yazar: Senanur (15 Ağustos 2021). "Homeros Bilim Kültür ve Sanat ödülünün yeni sahibi: Troya Müzesi". İstanbul Sanat Dergisi. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022. 
  22. ^ "Avrupa'nın ödül avcısı Troya Müzesi kısa tanıtım videosuyla da ipi göğüsledi". Anadolu Ajansı. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022. 
  23. ^ a b "Avrupa'nın "ödül avcısı" müzesi Troya'ya gezginlerden de tam not". AA. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anadolu Medeniyetleri Müzesi</span> Ankaradaki bir tarih ve arkeoloji müzesi

Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tarih ve arkeoloji müzesidir. Müzede, Anadolu'da yaşamış olan uygarlıklardan geriye kalan arkeolojik eserler kronolojik olarak sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Müzesi</span> Antalyada müze

Antalya Müzesi, Antalya'da yer alan Türkiye'nin en büyük müzelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Adana Arkeoloji Müzesi</span> Arkeoloji müzesi

Adana Arkeoloji Müzesi, günümüzde Adana'nın Seyhan ilçesinin Döşeme Mahallesi'ndeki eski Millî Mensucat Fabrikası'nda bulunan müze kompleksinde hizmet vermekte olan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arkeoloji Müzeleri</span> Türkiyedeki ilk müze

İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır. Türkiye'nin müze olarak inşa edilen en eski binasıdır. 19. yüzyılın ortalarında Maarif Nazırı Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümâyûn adıyla 1869 yılında kurulmuştur ve 13 Haziran 1891'de ana binanın inşaatı tamamlanıp ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çorum Müzesi</span>

Çorum Müzesi, Çorum il merkezinde bulunan bir arkeoloji ve etnografya müzesidir. Müzede Alacahöyük, Boğazköy, Hattuşaş, Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular sergilenmektedir. Çorum Müzesi ilk olarak 13 Ekim 1968 tarihinde, günümüzde kullanılmayan ilk binasında hizmete girmiştir. 1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, arkeolojik kazılardan elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine yapımı 1908 yılında başlayıp 1914 yılında tamamlanan ve yapıldığı günden itibaren hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, Çorum Müzesi'nin yeni binası olarak kullanılmak üzere 1986 yılında tahsis edilmiştir. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında müze olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmalarının tamamlanması ile Çorum Müzesi; 11.03.2003 tarihinde, bu tarihî binada ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uşak Arkeoloji Müzesi</span>

Uşak Arkeoloji Müzesi, Uşak ilinde bulunan arkeolojik bir müzedir. 1967 yılında başlatılan müzenin inşaatı 1969 yılında bitirilmiştir. 23 Mayıs 1970 tarihinde teşhir tanzimi tamamlanan müze, Uşak Müze Müdürlüğü olarak hizmete açılmıştır. 2012 yılında tren istasyonu mevkiinde 14 bin 500 metrekare kapalı alana üzerine yeni bir müze binası inşasına başlamış ve dört yılın ardından 2016 yılında tamamlanmıştır. Yaklaşık 48 yıl boyunca aynı binada hizmet veren Arkeoloji Müzesi, yaklaşık 16 milyon liraya mal olan 3 katlı modern yeni müze binasının 2018 yılında teşhir ve tanzim çalışmalarının bitmesiyle tren istasyonu mevkiine taşınarak modern müzeler arasında yerini almıştır. Envanterinde yer alan 43.000 bin eser ve sikkeden 2.500'ü müze içerisinde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Burdur Müzesi</span>

Burdur Müzesi, Burdur şehir merkezinde 57 binden fazla arkeoolojik ve etnoğrafik eserin sergilendiği müzedir. 1969 yılında ziyarete açılmıştır. Bulguroğlu (Pirkulzade) Mederesesi'nin kütüphane binasında ve bu tarihi bina ile aynı mimari görünümü taşıyan yeni ek binalarda hizmet vermektedir. 2008 yılında Avrupa'da Yılın Müzesi olmaya aday olmuştur ve 2008 yılında “Gezilip Görülmeye Değer Müze” ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eskişehir Arkeoloji Müzesi</span>

Eskişehir Arkeoloji Müzesi, Eskişehir'de eski adı ile Hasan Polatkan Bulvarı, yeni adı ile Atatürk Bulvarı'nda bulunan müze.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Resim ve Heykel Müzesi</span>

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi (İRHM), 20 Eylül 1937’de Türkiye’nin ilk Güzel Sanatlar müzesi olarak Dolmabahçe Sarayı’nın Veliaht Dairesi’nde hizmete giren, günümüzde Tophane'deki Antropo No:5'te hizmet veren sanat müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bergama Müzesi (İzmir)</span>

Bergama Müzesi, İzmir’in Bergama ilçesinde bulunan ve 1936 yılından beri Kültür bağlı olarak hizmet veren bir arkeoloji ve etnografya müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Tarih ve Sanat Müzesi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Tarih ve Sanat Müzesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde, Kültürpark içerisinde 2004 yılında hizmete girmiş müzedir. Taş Eserler Bölümü, Seramik Eserler Bölümü ve Kıymetli Eserler Bölümü olmak üzere üç ayrı bölümde ziyaretçilerine İzmir ve çevresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan eserleri sunmaktadır. Her yıl yüz binden fazla ziyaretçi tarafından gezilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Arkeoloji Müzesi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Arkeoloji Müzesi, İzmir ili ve çevresinde bulunan arkeolojik eserlerin sergilendiği müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi</span> arkeoloji ve mozaik müzesi

Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi, mevcut eserlerin 1948 yılında toplanmaya başlanması ile birlikte ilk olarak 1969 yılında açılmıştır. Şanlıurfa Müzesi, Türkiye’nin en büyük kapalı alan ve sergi salonuna, Türkiye’nin en büyük canlandırma sayısına ve gezi güzergahı olarak 4.5 km ile Türkiye’nin en uzun gezi güzergahına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Puşkin Müzesi</span>

Puşkin Müzesi ya da tam adıyla Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi, Rusya'nın başkenti Moskova'da bulunan güzel sanatlar müzesi. 1937 yılında bu ismi alan müze, antik Mısır'dan çağdaş Avrupa sanatçılarının eserlerine kadar geniş bir koleksiyona sahiptir. Bunun dışında Batı Anadolu'dan çalınmış Troya hazineleri de müzede sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan özel bir arkeoloji müzesidir.

Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Müzesi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi'nin rektörlük binasında yer alan arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Arkeoloji Müzesi</span> Arkeoloji müzesi

Mersin Arkeoloji Müzesi veya Mersin Müzesi, Mersin'in merkez ilçelerinden Yenişehir ilçesi sahilinde, Muğdat Camii hemen güneyinde ve Deniz Müzesinin yanında bulunan arkeoloji müzesidir ve ildeki en büyük müze olma özelliği taşır. Arkeoloji müzesi olarak kurulan müze etnografya bölümüne de sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Batman Müzesi</span> Batmanda bir arkeoloji müzesi

Batman Müzesi; Batman'da bulunan, 2015'te ziyarete açılmış arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Arkeoloji Müzesi</span>

Çanakkale Arkeoloji Müzesi, 1984 yılı ile 2018 yılları arasında Çanakkale ve çevresindeki arkeolojik bulunduların sergilendiği müze. 2020 yılı Ocak ayında iyibaren Mehmet Akif Ersoy İl Halk Kütüphanesi olarak hizmet veren bina.