İçeriğe atla

Trenčín Muharebesi

Trenčín Muharebesi
Rákóczi Bağımsızlık Savaşı
İspanya Veraset Savaşı

Trenčín Muharebesi Anıtı
Tarih3 Ağustos 1708
Bölge
Trenčín, Trenčín Kalesi
Sonuç

Kesin Habsburg zaferi

  • Rákóczi liderliğindeki Bağımsızlık Savaşı için sonun başlangıcı
Taraflar
Kuruç Ordusu
Benyovszky ailesi
Révay ailesi
Fransız destek kuvvetleri		Habsburglar
Délvidék Sırpları
Ocskay Evi
Komutanlar ve liderler
II. Ferenc Rákóczi
Antoine de La Motte
Lőrinc Pekry		 Sigbert Heister
János Pálffy
Güçler
15.000 piyade ve süvari
12 top		 Yaklaşık 5.000 piyade ve süvari
3.000 Sırp
Kayıplar
3.000 ölü veya yaralı
500 esir
12 top ele geçirildi		 200 ölü veya yaralı

Trenčín Muharebesi (Almanca: Schlacht bei Trentschin, Macarca: Trencséni csata, Slovakça: bitka pri Trenčíne), II. Ferenc Rákóczi liderliğinde Kuruç güçleri ile Habsburglar İmparatorluk Ordusu arasındaki savaştır. Bu, Rákóczi Bağımsızlık Savaşı'nın bir parçasıydı.

Arka plan

1708 yılında II. Ferenc Rákóczi, Prusyalı I. Friedrich Wilhelm'in Macar tacını alma planlarının önünü açmak ve böylece Silezya Protestanları ile birleşmek için Silezya'ya yürütmeye karar verdi. Silezya yolu Váh nehirinin kıyısında bulunan Trenčín'deki güçlendirilmiş bir Habsburg garnizonu tarafından kapalıydı. İlk başta Rákóczi ordusunu zayıflatmamak için Trenčín'i kuşatma niyeti yoktu, ancak diğer Kuruç komutanlarının baskısı nedeniyle bunu yapmaya karar verdi. Garnizonun komutanı Sigbert Heister, Kuruç ordusunun hareketlerini öğrenir ve askerlerini saldırı için hazırlamaya başlar.

Muharebe

3 Ağustos 1708 sabahı 8.000 Habsburg-Sırp askeri, 12 topla 15.000 Kuruç askeriyle karşılaştı.[1] Macar Kuruç ordusunun sağ kanadı hafif süvarilerden ve Lőrinc Pekri komutasındaki piyadelerin bir kısmından oluşuyordu. Ortası, Alman süvarileri tarafından korunan topçuların yanı sıra albay de la Motte komutasındaki Polonyalı ve Alman jandarmalardan oluşuyordu. Sol kanat, piyadelerin geri kalanından oluşuyordu. Sigbert Heister, Kuruç birliklerinin sayısını ve avantajlı konumlarını görünce, savunmayı Trenčín Kalesi'nde gerçekleştirme kararı aldı. Bu emri verdiği anda Kuruç topçusu ateş etmeye başladı ve Pekri'nin kanadı organize olmaya çalışan Habsburg askerlerine saldırmak için ilerledi.

Ancak arazi saldırı için uygun değildi. Arazi engebeli idi, yan yana iki insan yapımı gölet ve aralarında bir set vardı. Pekri'nin süvarileri, bu koşullarda saldırmaya başladı. Bu arada Pekri, dar geçidin zorluklara neden olabileceği konusunda uyarıldı; bu nedenle bu pozisyonlardan çekilmeye karar verdi. Süvarileri geri dönmeye başlarken, dağınık hale geldi ve İmparatorluk ordusu komutanı János Pálffy'nin birlikleri avantaj sağladı; karşı saldırıya geçtiler ve düzensiz atlıların kaçmasına neden oldular.

Bu arada orta ve sol kanat İmparatorluk paralı askerleriyle savaştı, ancak sağ kanattaki askerlerin kaçışı askerler arasında tedirginliğe neden oldu. Rákóczi askerlerini etkilemeye çalıştı ve şahsen savaşa katıldı. Ancak hendeklerden birini atlarken atından düştü ve bilincini kaybetti. Askerleri arasında ölümüne dair söylentiler yayılmaya başladı ve savaşan birlikler kaçmaya başladı. Heister'ın süvarileri, sonraki üç saat içinde üç kat daha büyük olan Kuruç ordusunu bozguna uğrattı. Sonuç olarak, yaklaşık 3.000 Kuruç askeri öldü ya da yaralandı, 500'ü ve 12 topuyla birlikte yakalandı; Habsburg ordusunun kayıpları Kuruç ordusuyla karşılaştırıldığında oldukça küçüktü.

Sonrasında

Kuruç birlikleri, Trenčín Muharebesi'nde ağır bir şekilde mağlup edildi ve savaşma kabiliyeti bakımından düşmanlarından daha az ne sahip olduklarını ortaya çıkardı. Heister'ın birlikleri, Rákóczi'nin askerlerinin geri kalanını takip etti, Kuzey Macaristan'daki maden kasabalarını ele geçirdi, Nyitra'yı (şimdi Nitra, Slovakya) aldı ve Érsekújvár'ı (şimdi Nové Zámky, Slovakya) kuşatmaya başladı. 1708 yılının sonunda, Kuruç ordusu Kuzeybatı Macaristan'ın tamamını kaybetti ve Kuru askerlerinin bir kısmı Habsburg ordusuna katıldı. Kuruçlar Habsburgların 1709 yılı başında devam eden ileri harekât sonucunda Bars, Hont, Zólyom (şimdi kasaba Zvolen, Slovakya) ve Lipto bölgelerinden geri çekilmek zorunda kalmışlardı.

Aralık 1708'de II. Ferenc Rákóczi, onun yanında savaşan köylülere özgürlük ve toprak bağışları vadederek azalan ordusunun durumunu kurtarmaya çalıştı. Ancak köylüler ve soylular ordusundan kaçmaya devam ettikçe, bunun kayda değer bir etkisi olmadı.

Trenčín yenilgisi Rákóczi Bağımsızlık Savaşı'nın nihai yenilgisinin başlangıcını ve Avusturya egemenliğine tabi olan Macaristan Krallığı'nın devamını işaret etti.

Kaynakça

  1. ^ Dangl, V.; Kopčan, V. (1995). Vojenské dejiny Slovenska. II: 1526–1711. Bratislava: Ministerstvo Obrany Slovenskej Republiky. pp. 204–206 []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun, I. Süleyman komutasında Roma Cermen İmparatorluğu hakimiyetinde bulunan Viyana’ya düzenlediği sefer

I. Viyana Kuşatması veya 1529 Viyana Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ilk girişimdi. Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 100.000'den fazla askeriyle şehre saldırırken, Niklas Graf Salm liderliğindeki savunmacıların sayısı 21.000'i geçmiyordu. Buna rağmen Viyana, 27 Eylül 1529 ile 15 Ekim 1529 tarihleri arasında, iki haftadan biraz fazla süren kuşatmadan sağ çıkmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">II. Kosova Muharebesi</span>

II. Kosova Muharebesi veya İkinci Kosova Meydan Muharebesi (Macarca: Második Rigómezei csata, Sultan II. Murat önderliğindeki Osmanlı ordusu ile Macar kumandanı János Hunyadi önderliğindeki bir müttefik ordusu arasında yapılmış bir muharebedir. Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Ferenc Rákóczi</span>

II. Ferenc Rákóczi (Borsi, 27 Mart 1676 - 8 Nisan 1735, Tekirdağ), Macar bağımsızlık hareketinin önderidir. 1704-1711 yılları arasında Erdel prensi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan tarihi</span> Macaristan ülkesinin tarihi

Macaristan tarihi, Macarların ya da Avrupa'da bilinen adları ile Hungarların kökenine ilişkin genel olarak kabul edilen görüş belirsiz ve tartışmalı olmasına karşın; onların milattan sonra 9. yüzyıla kadar Avrasya'nın ovalarında yaşayan göçebe topluluklar oldukları yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı</span> Orta Avrupada uzun yıllar hüküm süren bir krallık

Macaristan Krallığı, Orta Çağ'dan 20. yüzyıla kadar yaklaşık bin yıl boyunca Orta Avrupa'da varlığını sürdüren bir monarşiydi. Macaristan Prensliği, ilk kral I. István'ın 1000 yılı civarında Estergon'da taç giymesi üzerine bir Hristiyan krallığı olarak ortaya çıktı; ailesi 300 yıl boyunca monarşiyi yönetti. 12. yüzyıla gelindiğinde krallık Avrupalı bir güç haline geldi.

Slovakya tarihi, bugünkü Slovakya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Debrecen Muharebesi</span> 1944 yılında SSCBnin Alman-Macar ordularına yaptığı taarruz

Debrecen Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi 'nde, Sovyet 2. Ukrayna Cephesi kuvvetlerince 6 - 28 Ekim 1944 tarihleri arasında gerçekleştirilen Debrecen Taarruz Harekâtı'dır. Sovyetler'in Macaristan'a yönelen genel taarruzu Debrecen bölgesini hedef almış, Mareşal Rodion Malinovski'nin 2. Ukrayna Cephesi, General Maximilian Fretter-Pico'nun Alman Güney Ukrayna Ordular Grubu cephesine yönelmiştir. Bu mevzilerde, müttefiki Macaristan'ın 7. Kolordusu da mevzi almıştı. Sovyet taarruzu, bu mevzileri atmış ve Alman - Macar kuvvetlerini yer yer 160 kilometre geri çekilmek zorunda bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mohaç Muharebesi (1526)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1526 yılında yapılan savaş

Mohaç Muharebesi veya Mohaç Meydan Muharebesi, 29 Ağustos 1526'da, Osmanlı İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı orduları arasında meydana gelen ve Macaristan'ın büyük bölümünün Osmanlı hakimiyetine girmesiyle sonuçlanan muharebedir. Muharebe, sayıca üstün Osmanlı ordusunun hafif süvari birlikleri ve o zamana kadar Avrupalıların karşılaşmadıkları 300 seyyar top ve etkin tüfek kullanımı sayesinde, Macar ordusunun esas gücü olan ağır süvarilerini kısa sürede kaybetmesini takiben ağır bir Macar yenilgisi ile sonuçlanmış ve Osmanlı Ordusu, Macar Ordusu'nu hezimete uğratmıştır. Saat 13:00 ile 14:00 arasında başlayan savaşın bitiş noktasıyla ilgili birkaç güvenilir kaynak, Macar Kralı II. Lajos'un alacakaranlıkta alanı terk ettiğini ve karanlığın örtüsü altında kaçtığını söyler. Güneş 29 Ağustos 1526'da saat 18:27'ye kadar batmayacağından, savaşın iki ila üç saatten daha uzun sürdüğünü gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Mişkofça</span>

Miskolc, Osmanlı kaynaklarında Miskofça, Macaristan'ın kuzeydoğusunda yer alan bir şehirdir. Bir ağır sanayi şehri olan Miskofça, 2013 yılı sayımına göre nüfus olarak Budapeşte ve Debrecen' in ardından ülkenin üçüncü büyük şehridir.

Demirkapı Muharebesi, Aralık 1659 tarihinde Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

Sibin Muharebesi, 1660 yılında Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Macaristan</span>

Macaristan I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle ayrılan devletlerden birisi oldu. Savaştan sonra imzalanan Trianon Antlaşması ile hem toprak kaybedilmişti hem de silah konusunda sınırlandırılmalar mevcuttu. Ayrıca ekonomi konusunda da maddeler vardı. Antlaşmadan önce kaybedilen toprakları geri kazanmak için ülkede komünist devrim Béla Kun harekâtlar düzenlese de başarılı olamadı. Hatta komünist rejim yıkıldı. Bu durumda I. Dünya Savaşı'nda aynı kaderi yaşayan Almanya ile ittifak yapması işten bile değildi. Tabi hükûmet pek istemese de hem kralın isteği hem de Almanlar'ın baskısı sonucunda Anti-Komintern Paktı imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Raab Muharebesi (1809)</span>

Raab Muharebesi veya Győr Muharebesi 14 Haziran 1809'da Napolyon Savaşları sırasında Fransız-İtalyan kuvvetleri ile Habsburg kuvvetleri arasındaki muharebe. Bu çatışma, o dönem Avusturya İmparatorluğu'na bağlı Macaristan Krallığı'nın Győr (Raab) yakınlarında gerçekleşti ve Fransız-İtalyan zaferiyle sonuçlandı. Bu zaferin ardından Arşidük John'un kuvvetleri Wagram Muharebesi'nde yer alamadı. Eugène de Beauharnais'in bu başarısının ardından I. Napolyon, Wagram'da zafer eldi etti.

<span class="mw-page-title-main">İzladi Derbendi Muharebesi</span>

İzladi Derbendi Muharebesi, 1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. 1443 kışındaki uzun mesafeli seferiyle Niş ve Sofya'yı işgal ederek Osmanlı başkenti Edirne'yi ele geçirmeye çalışan Macar-Haçlı ordusu, Osmanlı padişahı II. Murad komutasındaki Türk ordusu tarafından Bulgaristan'ın batısındaki İzladi geçidinde durduruldu. Macar-Haçlı ordusu ağırlıklarını terkederek geri çekilmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Kuruç</span>

Kuruç, 1671 ile 1711 yılları arasında Macaristan Krallığı'nda Habsburg karşıtı silahlı isyancılar grubuydu.

<span class="mw-page-title-main">Szatmár Antlaşması</span>

Szatmár Antlaşması, 29 Nisan 1711 tarihinde Szatmár'da Kuruç Ordusu ile Habsburg imparatoru VI. Karl arasında imzalanan barış anlaşmasıdır. Bu antlaşmayla Rákóczi Bağımsızlık Savaşı sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">János Pálffy</span>

Johann Bernhard Stephan, Graf Pálffy de Erdőd, Macar asili, Macaristan Palatinesi ve İmparatorluk Mareşaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Rákóczi Bağımsızlık Savaşı</span>

Rákóczi Bağımsızlık Savaşı (1703–11), Habsburgların Macaristan üzerindeki egemenliğini sona erdirmeye yönelik ilk önemli girişimdi. Savaş, bir grup soylu, zengin ve üst düzey aydın tarafından yürütüldü ve II. Francis Rákóczi tarafından yönetildi ve istifa eden askerler ve köylüler soyluların yanında savaştı. Ayaklanma başarısız oldu ve Szatmár Antlaşması ile sona erdi; ancak Macar soyluları Macar çıkarlarını kısmen karşılamayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Kaloşvar Muharebesi</span>

Kaloşvar Muharebesi veya Kolojvar Muharebesi, 22 Mayıs 1660 tarihinde Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Rakoçi Müzesi</span>

Rakoçi Müzesi veya Rakoçi Evi, Türkiye'nin Tekirdağ kentinde bulunan bir ev müzesidir. Müze, 1720-1735 yılları arasında sürgünde bu evde yaşayan Macar ulusal kahramanı II. Ferenc Rákóczi'nin hayatına ve zamanlarına adanmış, 18. yüzyıldan kalma yeniden inşa edilmiş bir evde yer almaktadır. Ev, 1982 yılında müzeye dönüştürülerek Macaristan devletine bağışlandı. O zamandan beri Macarlar için ulusal bir uğrak noktası haline geldi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.