Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir.
Dicle ırmağı, Fırat ırmağı ile birlikte Mezopotamya'yı oluşturan iki büyük nehirden en doğuda olanıdır. Türkiye'de bulunan Elazığ ilinin Sivrice ilçesinden doğan nehir, Irak boyunca akar ve Fırat'la birleşerek Şattülarap'ta Basra körfezine dökülür.
Alüvyon ya da lığ, akarsular tarafından taşınan kil, kum, çakıl taşı gibi kütle parçalarının, suyun akış hızının azalması sonucu elverişli yerlere birikmesiyle meydana gelen tortulardır. Alüvyonlar, geniş vadilerin birçoğunda tabanda geniş yer kaplar veya daha geniş yerlere yayılarak, alüvyon ovalarını teşkil ederler.
Göl, karalar üzerindeki çanakları doldurmuş tatlı veya tuzlu su kütlesidir. Göller, kapalı havzaları dolduran geniş, durgun su kütlesi olarak da tanımlanır. Gölsel ortamlar, oldukça belirgin çökel türü ve çökel yapılarına sahiptirler.
Kaynak veya pınar, mağara ve yeraltı dehlizlerinde biriken suların hidrostatik basınç altında yüzeye çıktıkları alanlardır. Farklı bölgelerde göze, bulak, eşme veya memba olarak da bilinir. Topoğrafya yüzeyinin, yeraltı su yatağını kestiği nokta veya çizgi boyunca oluşur.
Kestel Gölü, Akdeniz Bölgesi'nin batı bölümünde, Burdur ili, Bucak ilçesi sınırlarında bulunan karstik göldür. Adını kıyısında bulunan Kestel köyünden alır.
Büyükçekmece Gölü, Marmara Bölgesi'nde, Çatalca yöresinin güney kesiminde deniz kulağı gölü. Göl, İstanbul'un içme suyu kaynağı olarak kullanılmaktadır. Göl, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan yapılarla derinleştirilmiştir. Gölün deniz ayağına bir baraj yapılmıştır.
Büyük Rift Vadisi yaklaşık 6.000 kilometre uzunluğunda, Etiyopya'nin kuzeyinden Afrika'nın doğusunda Mozambik'in ortalarına kadar uzanan engin bir coğrafi ve jeolojik şekildir. Vadinin genişliği otuz ilâ 100 kilometre arasında değişir. Derinliği ise birkaç yüz metreden binlerce metreye değişir. Adı kâşif John Walter Gregory tarafından konmuştur. Aynı zamanda bu çöküntü hattı Dünyanın en büyük fay hattıdır.
Vadi ya da koyak, akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan ve birkaç kilometre ile binlerce kilometre arasında olabilen coğrafi alandır. Kısaca vadi, iki dağın arasında zamanla oluşan çukurluktur. Vadiler, akarsuların yaptığı aşınmayla yanlamasına, derinlemesine gelişir. Genellikle dağ ya da tepelerle çevrelenirler.
Boraboy Gölü, Amasya'nın Taşova ilçesine yaklaşık 25 km uzaklıkta ve Boraboy köyünün batısında olan, doğal bir heyelan set gölü.
Travertenler, kalsiyum karbonat (CaCO3) bileşimindeki kimyasal tortul kayaçlardır. Yer altı sularının içlerindeki kalsiyum karbonatın belirli koşullar altında çökmesi sonucu meydana gelirler. Bu çökelme zamanla yumuşak hatları olan travertenleri oluşturur. Çökelmede rol oynayan koşullar; buharlaşma, suyun içerdiği karbondioksit (CO2) miktarının azalması, suyun üzerindeki basıncın azalması gibi koşullardır.
Tatos (Dilek) Dağları Doğu Karadeniz Dağları'nın doğu uzantıları olan sıradağların eski ve orijinal adı olup, Rize ve Erzurum il sınırında yer almaktadırlar. Tatos aynı zamanda Rize'de Osmanlı döneminde yaşamış bir ailenin de adıdır. Yüksekliği 3550 m olan dağların adı Cumhuriyet döneminde Dilek Dağları olarak değiştirilmiştir. Yörede ve yayınlarda Tatos adı kullanılmaya devam etmektedir.
Set gölleri, akarsu vadisi, koy, körfez ve tektonik çukurların ön kısmının herhangi bir doğal setle kapanmasıyla oluşur.
İnsuyu Mağarası, Burdur il merkezine göre güneydoğuda 10 km uzaklıkta bulunmaktadır. Çatağıl Köyü sınırları içerisindedir. Uzunluğu 597 metre ve en geniş yeri 80 metre civarındadır. Birbirine bağlı 9 boşluktan oluşur. Boşluk yanaklarında birikmiş sular gölcükler oluşturmuştur. Gölcükler, mağara tabanından geçen karstik bir yer altı akarsuyu ile birbirine bağlıdır.
Bolluk Gölü, Konya ilinde Tuz gölünün batısında yer alan tektonik oluşumlu göldür. Alanı 11.50 km2, denizden yüksekliği 950 m'dir. Suyunda bol miktarda sodyum sülfat bulunduğundan suları tuzludur. Göl Tuz Gölü'nün uydu gölü sayılarak, ekolojik alanı içinde kabul edilir. Çevre nesli tehlikede olan bazı endemik türleri barındırdığı için ÖDA kabul edilir. Alanda tuzcul bozkırlar, sulak çayırlar, nesli tehlikede olan bitkilerden Saponaria halophila, Silene salsuginea yaygındır. Alanda kuluçkaya yatan kuş türleri şunlardır: ince gagalı martı, Akdeniz martısı, gülen sumru. Ayrıca; büyük cılıbıt, kaşıkcı, uzunbacak, kılıçgaga alanda görülen diğer kuş türleridir. Flamingolar büyük gruplar oluşturur.
Adını Bağdat seferine çıkan Sultan IV. Murat'tan alır. Şelalenin yüksekliği 18 m'dir. Sadece şelalenin güzelliğinden değil, çevresinde oluşan bitki örtüsü ile de ilgi çeker. Muradiye ilçe merkezinin 8 km kadar kuzeyinde bulunur. Çaldıran Ovasında birleşen sulardan oluşan Bendimahi Çayı dar ve derin Gönderme Boğazı içinden akarak Muradiye ovasına ulaşır. Gönderme Boğazı genç volkanik kayaçlar üzerinde oluşmuştur. Boğaz vadi içerisinde Bendbaşı mevkiinde çağlayan oluşur.
Tomara Şelalesi, Gümüşhane ili, Şiran ilçesi sınırlarında bulunan şelaledir. Kelkit Çayının kolu olan Tomara Çayının vadisinde yer alır. Adını çevrede yetişen tek yıllık Tomara (kaldirik) bitkisinden alır.
Baraj gölü, bir baraj yapısının gerisinde biriken suların oluşturduğu yapay göldür. Küçük yapay göllere gölet denilir.
Otlukbeli Gölü, Erzincan ili, Otlukbeli ilçe merkezi yakınlarında bulunan dünyadaki tek Traverten set gölüdür. Küçük bir göl olan Otlukbeli 150–160 m uzunluğa, 30–50 m genişliğe, 15–18 m derinliğe, 6500 m2 alana sahiptir. Rakımı 1855 m'dir.
Moren set gölü, buzulların biriktirdiği tortular olan morenlerin bir çukurluğun önünü kapatması ile oluşan set gölleridir. Buzul gölü buzulun aşındırdığı çanağa su dolması ile oluşurken, bu göllerde etkili olan morenlerdir.