Mayday (/ˈmeɪˌdeɪ/), radyo iletişiminde tehlike sinyali olarak kullanılan acil durum prosedür kelimesidir. Denizdeki veya havadaki bir taşıtın ve onun içindeki kişilerin, yangın, patlama, çatışma, su alma, denge kaybı, karaya oturma, yere çakılma gibi olaylara ve bunların sonuçlarına maruz kalması veya bu olaylarla karşılaşma olasılığı durumlarında yapılan yardım çağrısına Mayday kelimesi ile başlanır.
İkincil gözetim radarı ya da kısaca ikincil radar (SSR), hava taşıtlarının konumunu tespit etmenin yanı sıra taşıttaki transponder veya IFF ile haberleşebilen ve çeşitli verileri derleyip ATC ünitesine ileten gelişmiş radar sistemi. SSR kısaltması İngilizce secondary surveillance radar kavramının akronimidir.
Aletli İniş Sistemi, pist başına yerleştirilmiş vericiler vasıtasıyla uçakların inişine yardımcı olan bir hassas yaklaşma sistemi. ILS, uçağın pist başına kadar hassas yaklaşmasını sağlayan bir seyrüsefer yardımcı sistemidir. Bulut tavanının alçak, görüş faktörlerinin kötü olduğu hava koşullarında, uçağın alçak bir biçimde piste yaklaşmasını ve piste elektronik cihazlarla emniyetli iniş yapmasını sağlar. Pilota istikamet ve süzülüş hattı bilgisi verir.
Hava trafik kontrol hizmeti (ATC), hava araçlarının manevra sahasında, apronda veya uçuşun herhangi bir safhasında birbirleriyle ve manialarla çarpışmalarını önlemek; emniyetli, verimli ve düzenli hava trafik akışını sağlamak amacıyla verilen hava trafik hizmeti (ATS) türü. ATC kısaltması İngilizce Air Traffic Control kavramının akronimidir. ATC hizmeti veren görevlilere hava trafik kontrolörü (ATCO) denir.
Sanal havacılık, İnternet veya bir yerel ağ ortamı içerisinde, uçuş simulatörü, hava trafik kontrolü veya gerçek havacılık ortamında bulunan farklı görevleri bilgisayar ortamında simüle etme vasıtasıyla gerçekleştirilen sanal uçuş faaliyetleridir. Sanal havacılığın, online simülatör kullanarak uçuş yapılmasından farkı bu hobileri gerçekleştirirken uymaları gereken kuralları belirledikleri ve tüm kullanıcılardan bu kurallar çerçevesinde bağlantı yapmalarını istemeleridir.
Aviyonik havacılıkta uçaklar, yapay uydular ve uzay araçlarının elektronik sistemleri için kullanılan terimdir.
TACAN (/ˈtækən/), askerî uçaklar tarafından kullanılan bir UHF seyrüsefer yardımcısı. Hava aracı ile yer istasyonu arasındaki diyagonal mesafe ile uçak ve yer istasyonlarının birbirlerine göre manyetik istikâmetlerini verir. TACAN kısaltması İngilizce tactical air navigation kavramının akronimidir.
Uluslararası Sanal Havacılık Organizasyonu [EN: International Virtual Aviation Organisation VZW (IVAO)], ücretsiz bir online uçuş simulasyon ağı sağlayan kâr amacı gütmeyen bir organizasyondur. Ücretsiz bir üyelik ile üyeler IVAO ağına (IVAN) sanal hava trafik kontrolörü veya sanal pilot olarak bağlanarak diğer üyeler ile birlikte gerçek havacılık prosedürlerini, freyzolojisini ve tekniklerini büyük bir çoklu-oyuncu ortamında simule edebilir.
Radyo seyrüseferi veya radyo navigasyonu, Dünya üzerindeki bir noktadan başka bir noktaya giderken, seyrüsefer yardımcısı olarak radyo frekansları ile çalışan araçların kullanımı. Radyo seyrüsefer yardımcıları genellikle; vericinin gönderdigi radyo elektromanyetik dalgalarının alıcı tarafından alınması ve ses, görüntü veya yazıya dönüştürülmesi prensibiyle çalışırlar.
Hava sahası, herhangi bir kara parçası veya su kütlesi üzerindeki boyutları çeşitli kanun, kural ve antlaşmalarla belirlenmiş atmosfer kütlesi. Günümüzde kullanılan -kapsadığı alan olarak açısından- en büyük hava sahası birimi uçuş bilgi bölgesidir (FIR). Her ülkenin hava sahası bir veya daha fazla uçuş bilgi bölgesine bölünür.
Kontrolsüz hava sahaları, kontrollü hava sahaları dışında kalan sahalardır. ICAO'ya göre F ve G sınıfı hava sahaları kontrolsüzdür. Kontrolsüz hava sahalarında mümkün olduğu müddetçe ATC hizmeti verilmeye çalışılır. ATC kleransı almak veya radyo teçhizatı taşımak zorunlu değildir.
Tehlike sinyali veya imdat çağrısı, bir hava veya deniz taşıtının ölümcül tehlike altında olduğunu ve çok acil yardıma ihtiyacı olduğunu bildiren görsel, sözlü veya sesli sinyal.
ATSOCAS ; bazı ülkelerde kontrolsüz hava sahalarında verilen hava trafik hizmetlerini (ATS) tanımlamakta kullanılan bir kavram. ATSOCAS şu hizmetleri kapsar:
- Basic Service
- Traffic Service
- Deconfliction Service
- Procedural Service
A/G radio, bazı ülkelerde ATC veya AFIS ünitesi olmayan ve işlek olmayan bazı hava meydanlarında uçuş emniyetini artırmak için verilen bir "bilgi" hizmetidir. A/G yer istasyonları "... radio" şeklinde çağrı adı alırlar.
Area Control Centre veya Area Control Center (ACC); belirli bir bölgedeki hava araçlarına çeşitli hava trafik hizmetleri sağlayan bir birim. İngilizce Area Control Centre kavramı "saha kontrol merkezi" anlamına gelir. Bazı kaynaklarda "yol kontrol merkezi" olarak da çevrilir.
IFF, II. Dünya Savaşı esnasında ABD'de askerî amaçlarla üretilmiş bir transponder sistemi. IFF kısaltması İngilizce Identification friend or foe sözcüklerinin akronimidir. Aslen askerî amaçlar için üretilen sistem günümüzde pek çok ülkede gerek askerî gerekse sivil uçakların yer birimlerindeki ikincil radarlar (SSR) ve diğer taşıtlardaki transponder sistemleri tarafından tespiti için kullanılır.
Malezya Hava Yolları'na ait 370 sefer sayılı uçuş (MH370/MAS370), 8 Mart 2014 tarihinde Malezya'daki Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı'ndan planlanan varış noktası olan Çin'deki Pekin Başkent Uluslararası Havalimanı'na uçarken kaybolan Malezya Havayolları'na ait uluslararası bir yolcu uçağıydı. 9M-MRO kuyruk numaralı tescilli Boeing 777-200ER uçağının mürettebatı, hava trafik kontrolü (ATC) ile en son kalkıştan yaklaşık 38 dakika sonra, uçuş Güney Çin Denizi üzerindeyken iletişim kurmuştur. Uçak dakikalar sonra ATC'nin ikincil gözetim radar ekranlarından kayboldu, ancak Malezya ordusunun birincil radar sistemi tarafından bir saat daha izlendi ve planlanan uçuş yolundan batıya doğru saparak Malay Yarımadası ve Andaman Denizi'ni geçti. Malezya Yarımadası'nın kuzeybatısındaki Penang Adası'nın 200 deniz mili kuzeybatısında radar menzilinden çıktı.
Havacılık çizelgesi veya Aeronautical chart, deniz haritaları veya araba sürücüleri için bir yol haritası gibi, uçakların navigasyonuna yardımcı olmak için tasarlanmış kapsamlı haritalardır. Bu çizelgeleri ve diğer araçlar ile pilotlar konumlarını, güvenli irtifalarını, bir hedefe giden en iyi rotayı, yol boyunca seyrüsefer yardımcılarını, telsiz frekansları, uçuş sırasında acil durumlarda alternatif iniş meydanları ve hava sahası sınırları gibi bilgileri öğrenebilir. Dünyadaki tüm kara kütleleri için çizelgeler, okyanuslar arası seyahat için ise uzun mesafe çizelgeleri vardır.
ACAS ya da bilinen diğer adıyla TCAS, hava taşıtlarında transponder adı verilen bir çeşit radarı kullanarak pilotlara, diğer uçaklar ile çarpışmayı önlemek için "yüksel" veya "alçal" gibi ikazlar veren bir sistemdir.
Önleme, havacılıkta uçuş amacı belli olmayan ve herhangi bir hava sahasını izinsiz bir şekilde ihlal eden hava araçlarının bu sahadan çıkarılmaya zorlanmasıdır. Önlemeye maruz kalan hava araçları askeri veya sivil olabilir, fakat önleme yapan hava aracı askeridir. Bu durumlar için uluslararası standartlaştırılmış prosedürler vardır.
