İçeriğe atla

Transdinyester rublesi

Transdinyester rublesi
ruble transnistrene (Moldovaca)
приднестровский рубль (Rusça)
придністровський рубль (Ukraynaca)
1 ruble (2007 yapım)
1 ruble (2007 yapım)
ISO 4217 KoduYok
Kullanıcı(lar) Transdinyester Transdinyester
Enflasyon% 10,83
Kaynak "Enflasyon", Pridnestrovie, 2006, 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 24 Nisan 2016 
Altbirim
1/100 Kopek
Sembol
Banknotlar1, 5, 10, 25, 50, 100, 200, 500 rubles
Merkez bankasıTransdinyester Cumhuriyeti Bankası
Website http://www.cbpmr.net/

Transdinyester'de geçerli olan ve 100 kopek biçiminde olan ruble. Transdinyester sınırlı şekilde tanınan devlet olduğundan, paranın ISO 4217 kodu yok. Ancak, Agroprombank ve Gazprombank gibi bazı resmi olmayan Transdinyester organizasyonları PRB kodunu kullandı. Trans-Dinyester Cumhuriyet Bankası bazen RUP kodunu kullanır.[1]

Birinci emisyon (1994)

Sovyet banknotları 1990 yılında Trans-Dinyester Moldova Cumhuriyeti kurulduktan sonra kullanılmaya başlandı. Eski Sovyet cumhuriyetleri kendi para birimlerini kullanmaya başlamışken, Transdinyester Sovyet rublesine devam ediyordu. Finansal sistemi korumak için bir girişim, Temmuz 1993'te hükûmet 1961-1992 tarihli Goznak baskılı, Alexander Vasilyevich Suvorov damgası taşıyan ve o damganın kaldırıldığı Sovyet ve Rus rublelerini sattı. Damgasız Sovyet ve Rus paraları yerine damgalı paralar kullanılmaya başlandı. Etiketleri taşıdığı düşünülen tedavüle çıkmamış paralar 1994'ten sonra özellikle koleksiyoncular için yaratılmıştır.[2]

İkinci emisyon (1994-2000)

İlk geçici paralar Ağustos 1994'te değiştirildi ve 3 sıfır atıldı. (1 yeni ruble=1000 eski ruble) Bu para sadece kâğıt paralardan oluşuyordu, madeni para yoktu ve yüksek enflasyon gerçekleşti, yeni banknotların hazırlanması gerekti. 1994 yılında yayımlanmasına rağmen, bazı kâğıt paralar (50 rubleden 5000 rubleye) 1993'te yayımlandı.

Kağıt paralar

1994 Serisi
Değeri Ana rengi Resim Bilgi Tarih
Önyüz Arkayüz Önyüz Arkayüz Basım
Çıkış
1 ruble Yeşil Alexander SuvorovYüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1994
5 ruble Mavi
10 ruble Kırmızı
50 ruble Donuk yeşil Aleksandr Suvorov'un Tiraspol'deki Binicilik Anıtı 1993 1993
100 ruble Kahverengi
200 ruble Kırmızı menekşe Aleksandr Suvorov'un Tiraspol'deki Binicilik Anıtı Yüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1993 1994
500 ruble Mavi Aleksandr Suvorov'un Tiraspol'deki Binicilik Anıtı Yüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1993 1994
1000 ruble Mor ve kırmızı menekşe Aleksandr Suvorov'un Tiraspol'deki Binicilik Anıtı Yüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1993 1994
1000 ruble Mor General Alexander Vassilyevich Suvorov Yüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1994
5000 ruble Siyah üstüne koyu zetin yeşili Aleksandr Suvorov'un Tiraspol'deki Binicilik Anıtı Yüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1993 1995
10,000 ruble Yeşil 1 rublenin üstüne "1oooo" ile baskılanmış Alexander SuvorovYüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1996
10,000 ruble Yeşil 10 rublenin üstüne "10ooo" ile baskılanmış Alexander SuvorovYüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1996
50,000 ruble Kahverengi Bogdan Khmelnitsky Dram ve Komedi Tiyatrosu, Tiraspol 1995 1995
50,000 ruble Mavi 5 rublenin üstüne "5oooo" ile holografik baskılanmış Alexander SuvorovYüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1996
50,000 ruble Mavi 5 rublenin üstüne "5oooo" ile baskılanmış Alexander SuvorovYüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1996
100,000 ruble Kahverengi Alexander SuvorovYüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1994 1996
500,000 ruble Mor üstüne sarı Aleksandr Suvorov'un Tiraspol'deki Binicilik Anıtı Yüksek Transdinyester Sovyet Konseyi 1997 1997

Üçüncü emisyon (2000–günümüz)

2000'de, yeni rublede 6 sıfır atıldı. (1 yeni ruble = 1 000 000 eski ruble) Bu yeni emisyonun madeni ve kâğıt paraları bulunur.

Madeni paralar

1 kopekten 50 kopeğe kadar olan madeni paralar Sovyet döneminden kalma paralar gibi alüminyum ya da bakır-çinkodan yapılmıştır. 1 kopek Ocak 2009'da tedavülden kaldırıldı.

22 Ağustos 2014'te, Transdinyester Cumhuriyet Bankası birleşik malzemeden çıkan madeni paraları tedavüle çıkardı ve 1, 3, 5 ve 10 ruble'yi madeni para olarak tedavüle getirdi.[3][4]

Ender madeni paralar

2000'den beri Transdinyester Cumhuriyet Bankası gümüş ve altından yapılmış 500-5,000 civarında basılan ender madeni paralar yayınladı. Başlıkları "Dinyester nehrindeki antik kaleler", "Transdinyester'in seçkin insanları" ve "Kırmızı kitap Transdinyester" içermektedir. Transdinyester Cumhuriyet Bankası'nın internet sitesinde tam bir liste bulunur.

Kağıt paralar

Transdinyester Cumhuriyet Bankası (Приднестровский Республиканский Банк) tarafından tedavüle getirilmiş 1 rubleden 500 rubleye kadar olan kâğıt paralar..

2000 Serisi

2000 Serisi
Değeri Boyutları Ana rengi Resim Bilgi Tarih
Önyüz Arkayüz Önyüz Arkayüz Basım Çıkış
1 ruble 129 × 56 mm Turuncu Alexander SuvorovChiţcani anıtı 2000 2000
5 ruble Mavi KVINT brendi fabrikası
10 ruble Kahverengi Novo-Nyametsky Manastırı
25 ruble Kırmızı Bender Kalesi
50 ruble 129 × 60 mm Yeşil Taras ShevchenkoTiraspol Cumhurbaşkanlığı Sarayı/hükûmet binası
100 ruble Mor Dimitri KantemiroğluNoel Katedrali, Tiraspol
200 ruble 135 × 64 mm Koyu kahverengi Pyotr RumyantsevGross-Jägersdorf Savaşı, 21 Temmuz 1757 2004

2012

2004
500 ruble 140 × 68 mm Donuk yeşil II. KaterinaII. Katerina tarafından gelen Tiraspol'un kale yapım planı ve ferman

2007 Serisi

2007'de 1 rubleden 100 rubleye kadar yeni nesil banknotlar üretildi. Yeni kâğıt paraların teması aynı ama tasarımı farklıdır.

2007 Serisi
Değeri Boyutları Ana rengi Resim Bilgi Tarih
Önyüz Arkayüz Önyüz Arkayüz Basım Çıkış
1 ruble 129 × 55 mm Kahverengi Aleksandr SuvorovChiţcani anıtı 2007

2012

2007
5 ruble Mavi KVINT brendi fabrikası
10 ruble Yeşil/Siyah Novo-Nyametsky Manastırı
25 ruble Kırmızı Bender Kalesi
50 ruble ?? Camgöbeği Taras ShevchenkoTiraspol Cumhurbaşkanlığı Sarayı/hükûmet binası
100 ruble Mor Dimitri KantemiroğluNoel Katedrali, Tiraspol

Transdinyester'in dışında kabul edilmesi

Transdinyester Rublesi genellikle Transdinyester dışında para olarak kabul edilmedi, yine de bazı Tiraspol ile bağlantılı otobüs firmaları Kişinev otobüs istasyonunda Transdinyester rublesi kullandı.

Kaynakça

  1. ^ Условия проведения операций "валютный своп" USD/RUP (Rusça), Trans-Dniester Republican Bank, 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Eylül 2011 
  2. ^ Trans-Dniester Republican Bank.
  3. ^ Transnistria 2014 - New coin family in synthetic material 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. World Coin News (worldcoinnews.blogspot.com).
  4. ^ "Official poster of Transnistrian Republican Bank with images and description". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<span class="mw-page-title-main">Kuruş</span> Türk lirasının 100de biri olan para birimi

Kuruş önceden guruş, birçok ülkede farklı zaman dilimlerinde kullanılmış para birimi. Ortaya çıktığı dönemdeki anlamı "büyük gümüş para"dır. 1687-1879 yılları arasında Osmanlı'nın temel para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz sterlini</span> Birleşik Krallık ve diğer bölgelerin resmi para birimi

İngiliz sterlini, Birleşik Krallık'ta kullanılan para birimidir. İngiltere ve Galler bölgesinde resmî olan tek bankası Bank of England'dır. Ayrıca İskoçya ve Kuzey İrlanda'da da yine Bank of England gibi Royal Bank of Scotland, Bank of Scotland ve Clydesdale Bank gibi sterlin banknotları basmaya yasalarca yetkili başka bankalar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Banknot</span>

Banknot ya da kâğıt para; taşıyana üzerinde yazan miktarın ödenmesi basan kurum tarafından garanti edilen, faiz taşımayan, yasal bir ödeme aracı. İngilizcedeki bank ve note yani banka ve not kavramlarının birleşiminden gelir. Banknotun, altın, gümüş, döviz gibi menkul kıymetlerden teşekkül eden bir karşılığı bulunmayabilir. Eskiyen para tedavülden çekilerek imha edilir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan somu</span> Özbekistan para birimi

Özbekistan'ın önceki para birimleri: Buhara tengesi, Hokand tengesi ve Harezm tengesi.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni dramı</span> Ermenistanın millî para birimi

Dram Ermenistan'ın millî para birimidir. Dramın alt birimi "luma" (լումա)dır. "Dram" kelimesi Ermenicede para demektir, Yunanca drahmi (δραχμή) kelimesinden gelmektedir. Ermenistan Merkez Bankası tarafından tedavüle sürülmüştür. Ermeni dramının uluslararası numarası 051'dir.

<span class="mw-page-title-main">Somoni</span>

Somoni, Tacikistan'ın resmî para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan manatı</span> Azerbaycanda kullanılan para birimi

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet rublesi</span> para birimi

Sovyet rublesi, Sovyetler Birliği'nin para birimiydi. Sovyet rublesinin alt birimi kopektir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre frangı</span> İsviçre ve Lihtenştaynın para birimi

İsviçre frangı, İsviçre ve Lihtenştayn'da kullanılan para birimidir. İsviçre Ulusal Bankası tarafından piyasaya sürülmekte olan İsviçre frangı, Euroya geçişten sonra Avrupa'da kullanılan tek ve son frank para birimidir. Uluslararası kısa kodu, Confederatio Helvetica Franc'ın kısaltması olan CHF'dir. En büyük kullanıcı ülkesi olan İsviçre'de Dünya Bankası istatistiklerine göre 2007 yılı enflasyon oranı %3.6'dır.

<span class="mw-page-title-main">Fin markkası</span>

Fin Markkası, 1860'tan 2001'e kadar Finlandiya'da kullanılan para birimi.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Türk Lirası</span> Türkiyenin 2005 ile 2008 yılları arasındaki para birimi

Yeni Türk Lirası, 1 Ocak 2005 ile 31 Aralık 2008 tarihleri arasında Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin para birimi olmuştur. Yeni lira, 100 yeni kuruşa bölündü. Sembol YTL ve ISO 4217 kodu TRY idi.

<span class="mw-page-title-main">Surinam doları</span>

Surinam doları uluslararası para birimi kodu SRD olan 2004'ten bu yana Surinam'da kullanılan para birimidir. Bir dolar, 100 centten oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye lirası</span> Suriyenin para birimi

Suriye lirası, Suriye'de kullanılan para birimidir. Bir lira, yüz kuruştan (piastre) oluşmaktadır. Ancak günümüzde Suriye lirasında kuruşlar tedavülde kullanılmamaktadır. Suriye Lirası'nın uluslararası kısaltılışı SYP'dir. Suriye Lirası'nın üzerinde ihracat kısıtlamaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore wonu</span> Güney Kore wonu, ya da sadece won, Güney Korede kullanılan resmî para birimidir.

Güney Kore wonu ya da sadece won (원), Güney Kore'de kullanılan resmî para birimidir. Won, merkezi Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan Kore Bankası tarafından servis edilir. Won, yüz tane Jeon'a bölünür; ancak jeonlar artık günlük ticarî işlemlerde kullanılmamaktadır ve sadece döviz kurlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları tarihi</span> ABD para birimi

Amerika Birleşik Devletleri Dolarının tarihi, Amerika Birleşik Devletleri Kıta Kongresi'nin 1775'te Kıta Para Birimi'nin çıkarılmasına izin vermesinden bu yana 240 yıldan fazla bir süreye atıfta bulunmaktadır. 2 Nisan 1792'de Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, ülkenin standart para birimi olarak ABD dolarını yarattı. Dolar terimi ise İspanyollar tarafından, Yeni İspanya'da kullanılan sekiz gerçek madeni paraya atıfta bulunulduğu, sömürge döneminden beri zaten yaygın olarak kullanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya kronu</span>

Kron, sırasıyla Schilling (1925) ve Franken'in piyasaya sürülmesine kadar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun (1919) dağılmasından sonra Avusturya ve Lihtenştayn'ın para birimiydi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti banknotları</span>

1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.