Manyetik levitasyon ya da kısaca Maglev, iki mıknatıs kümesinin kullanıldığı demiryolu ulaşım sistemidir. Maglev sisteminde mıknatıs kümelerinden biri treni raylardan yukarı doğru iterken diğer mıknatıs kümesi, sürtünme kuvvetinin olmamasından faydalanarak treni ileri doğru iter. Orta menzilde maglev, yüksek hızlı trenlere ve uçaklara yakın bir performans sunabilir.
Yüksek hızlı demiryolu (YHD), kendine özgü ray sistemi ve bu sisteme entegre özel raylı taşıtları ile geleneksel demiryolu trafiğinden önemli ölçüde daha hızlı ulaşıma imkân tanıyan demiryolu taşımacılığı türüdür. Dünya çapında bir tek geçerli standart tanım bulunmamakla birlikte, 250 kilometre/saat (160 mph) ve üstü hıza uygun yeni demiryolu hatları ve 200 kilometre/saat (120 mph) ve üstü hıza uygun geliştirilmiş mevcut demiryolu hatları yaygın olarak yüksek hızlı demiryolu olarak kabul edilir.
Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, ulaştırma ve altyapı işlerinden sorumlu olan bakanlık.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), Türkiye'deki demiryolu ulaşımının altyapısını geliştiren, düzenleyen ve kontrol eden resmî kurumdur.
Ankara – İstanbul yüksek hızlı demiryolu ya da kısaca Ankara – İstanbul YHD, Ankara YHT – Halkalı arasında Yüksek Hızlı Tren hizmeti verilen azami 250 kilometre/saat (160 mph) hıza uygun çift hatlı, elektrikli, sinyalli yüksek hızlı demiryolu hattıdır.
Polatlı – Konya yüksek hızlı demiryolu ya da kısaca Polatlı – Konya YHD, Polatlı YHT – Konya arasında Yüksek Hızlı Tren hizmeti verilen azami 300 kilometre/saat (190 mph) hıza uygun çift hatlı, elektrikli, sinyalli yüksek hızlı demiryolu hattıdır.
Ankara – Sivas yüksek hızlı demiryolu ya da kısaca Ankara – Sivas YHD, Türkiye'nin Ankara ve Sivas illeri arasında yer alan ve 26 Nisan 2023'te hizmete giren yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Çift hatlı, elektrikli ve sinyalli olan YHD hattında TCDD Taşımacılık tarafından azami 250 kilometre/saat (160 mph) hızla Yüksek Hızlı Tren seferleri düzenlenmektedir.
Başkentray veya B1 Banliyö Treni, Ankara ilinde hizmet veren banliyö treni sistemidir. Sincan – Kayaş arasında 37,472 kilometre (23,284 mi) uzunluğundaki banliyö hattında 24 istasyon bulunmaktadır. Başkentray'da yolcu taşımacılığı 12 Nisan 2018'de başlamıştır.
İstanbul - Konya Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca İstanbul - Konya YHT, 673,021 kilometre (418,196 mi) uzunluğundaki Söğütlüçeşme - Konya güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
TRACECA ya da Avrupa-Kafkasya-Asya Taşımacılık Koridoru (akronim: Transport Corridor Europe-Caucasus-Asia); Karadeniz, Kafkasya ve Orta Asya’da uluslararası ulaştırmayı geliştirmeyi ve siyasi-ekonomik ilerlemeyi hedefleyen, devletler arası bir program. Kısaca İpek Yolu'nun yeniden canlandırılması amacıyla Orta Asya cumhuriyetlerini Kafkasya üzerinden Avrupa’ya bağlamayı hedefleyen ağırlıklı olarak demiryolu olmak üzere tüm ulaşım sistemlerini kapsayan bir Doğu – Batı koridoru olarak da tanımlanabilir.
TCDD Taşımacılık A.Ş., Türkiye'de demiryolu taşımacılığı hizmeti veren bir kamu şirketidir.
Ankara - İstanbul Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca Ankara - İstanbul YHT, 655,490 kilometre (407,303 mi) uzunluğundaki Ankara YHT Garı - Halkalı güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Aşkabat anlaşması, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, İran, Hindistan, Pakistan ve Umman hükûmetleri arasında Orta Asya ve Basra Körfezi arasında mal taşımacılığını kolaylaştıran uluslararası bir taşımacılık ve transit koridoru oluşturmak için yapılan çok modlu bir taşımacılık anlaşmasıdır. Anlaşma Nisan 2016'da yürürlüğe girdi. Türkmenistan, anlaşmanın emanetçi devletidir.
Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı (TEN-T), Avrupa Birliği'nde planlanmış bir karayolları, demiryolları, havaalanları ve su altyapısı ağıdır. TEN-T ağı, bir telekomünikasyon ağı (eTEN) ve önerilen bir enerji ağı dahil olmak üzere daha geniş bir Trans-Avrupa Ağları (TEN'ler) sisteminin bir parçasıdır. Avrupa Komisyonu, 1990'da trans-Avrupa ağlarına ilişkin ilk eylem planlarını kabul etti.
Türkiye'de yüksek hızlı demiryolu, 2003'te TCDD tarafından Ankara – İstanbul arasındaki illeri kapsayan 250 kilometre/saat (160 mph) azami hıza uygun Ankara – İstanbul yüksek hızlı demiryolu'nun inşasına başlanmıştır. Etütler yapıldıktan sonra ilk somut adım 2004'te atılmış ve yüksek hızlı demiryolu için yer açma işlerine başlanmıştır. 23 Nisan 2007'de hattın ilk etabı olan 245 kilometre (152 mi) uzunluğundaki Ankara – Eskişehir etabında deneme seferlerine başlanmış, 13 Mart 2009'da da 1 saat 25 dakika süren ilk yolculu ticari işletim yapılmıştır.
Trans-Avrupa yüksek hızlı demiryolu ağı (TEN-R), Trans-Avrupa konvansiyonel demiryolu ağı ile birlikte, Avrupa Birliği'nin bir dizi Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı (TEN-T)'ndan bir parçası olan Trans-Avrupa demiryolu ağı'nı oluşturmaktadır. Bu ağlar 23 Temmuz 1996 tarih ve 96/48/EC sayılı Konsey Direktifi ile tanımlanmıştır.
Avrupa'da yüksek hızlı demiryolu , Avrupa'da giderek daha popüler ve verimli bir ulaşım haline gelmiştir. 1980'lerde ve 1990'larda inşa edilen ilk yüksek hızlı demiryolu hatları, ülke içi koridorlarda seyahat sürelerini iyileştirdi. O zamandan beri, birçok ülke kapsamlı yüksek hızlı ağlar kurdu ve şimdi birkaç sınır ötesi yüksek hızlı demiryolu bağlantısı var. Demiryolu operatörleri sıklıkla uluslararası hizmetler işletmektedir ve hatlar sürekli olarak inşa edilmekte ve gelişmekte olan Avrupa yüksek hızlı demiryolu ağında uluslararası standartlara yükseltilmektedir.
İstanbul – Edirne – Kapıkule yüksek standartlı demiryolu ya da kısaca İstanbul – Edirne – Kapıkule YSD, Halkalı – Kapıkule arasında yapımı süren çift hatlı, elektrikli ve sinyalli yüksek standartlı demiryolu projesidir.
İstanbul - Karaman Yüksek Hızlı Treni ya da kısaca İstanbul - Karaman YHT, 741,543 kilometre (460,773 mi) uzunluğundaki Halkalı - Karaman güzergâhında TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Yüksek Hızlı Tren'dir.
Yüksek standartlı demiryolu,, yüksek performanslı demiryolu, yarı yüksek hızlı demiryolu veya orta hızlı demiryolu, konvansiyonel demiryolundan daha yüksek hız ve standartlara sahip olan ancak yüksek hızlı demiryolu olarak adlandırılacak kadar yüksek hız ve standartlara sahip olmayan şehirlerarası yolcu demiryolu hizmetlerini tanımlamak için kullanılan bir jargondur. Terim aynı zamanda planlamacılar tarafından, yüksek hızlı demiryolu ağlarını oluşturmak veya genişletmek için daha büyük çabalara alternatif olarak tren hızlarını artırmak ve seyahat süresini azaltmak için artan demiryolu iyileştirmelerini tanımlamak için kullanılır. Bazı ülkeler bunun yerine orta hızlı tren veya yarı yüksek hızlı tren terimini kullanır.
