İçeriğe atla

Trans-İran Demiryolu

İran Kehrizi
UNESCO Dünya Mirası
Konum İran
KriterKültürel: ii, iv
Referans1585
Tescil2021 (44. oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Trans-İran Demiryolu (Farsça: راه‌آهن سراسری ایران) 1927'de Pehlevi İranı'nda başlayan ve 1938'de dönemin İran hükümdarı Rıza Şah'ın yönetiminde tamamlanan büyük bir demiryolu inşa projesiydi. Tamamen yerli sermaye ile inşa edilmiştir ve başkent Tahran'ı güneyde Basra Körfezi'ndeki Bender Şahpur (günümüzde: Bender İmam Humeyni) ve kuzeyde Hazar Denizi'ndeki Bender Şah (günümüzde: Bender Türkmen) ile Ahvaz ve Kum aracılığıyla birbirine bağlamaktadır.[1] 1961'de, Rıza Şah'ın oğlu Muhammed Rıza Pehlevi yönetiminde, Bender Şah'tan Gürgan'daki yeni bir terminale uzatıldı. 1963'te Muhammed Rıza Pehlevi'nin "Beyaz Devrim"in bir parçası olarak yaptığı toprak reformları sırasında, Trans-İran demiryolu Tahran'ı Meşhed, Tebriz ve İsfahan'a bağlayacak şekilde genişletildi.[2]

Orijinal 1938 Bender Şahpur-Bender Şah rotası, Temmuz 2021'de UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edildi.[3]

Kaynakça

  1. ^ Wright, p. 367
  2. ^ Abrahamian, p. 133
  3. ^ "Trans-Iranian Railway gains UNESCO World Heritage status". Tehran Times. 25 Temmuz 2021. 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tahran</span> İranın başkenti

Tahran, İran'ın başkenti, Tahran Eyaleti'nin merkezi ve 18 milyonu aşan metropol nüfusuyla İran'ın en büyük kentidir. Hazar Denizine yaklaşık 100 km uzaklıkta, Elburz Dağlarının güney yamaçlarında bulunur.

İran Krizi, 1946 yılında oluşmuş İran ile alakalı uluslararası bir krizdir. Josef Stalin yönetimindeki SSCB birlikleri İran'ın işgaline devam ediyorlardı. Rıza Şah Pehlevi'nin Hitler'e karşı sempatisini belirtmesinden sonra İngiltere ve SSCB İran'a birliklerini göndermişlerdir. Bunun sonucunda Pehlevi, Mauritius'a gönderilmiştir. Oğlu Muhammed Rıza Pehlevi işgal güçleri tarafından yeni kral seçilmiştir. 1946 yılında İran'ın çeşitli kesimleri İngilizler tarafından işgale uğramış, ayrıca Kızıl Ordu'da İran'ın kuzeyini işgal etmişti. Stalin ise etki alanını yeni bağımsız devletler oluşturarak artırmayı amaçlıyordu. Bu amaca dayanarak, Güney Azerbaycan Cumhuriyeti(Azerbaycan Millî Hükûmeti) ve Kürt Mahabad Cumhuriyeti kuruldu. ABD'den gelen baskı üzerine Sovyetler İran'dan çekilirken İran ordusu İngilizlerin ve komşularının da yardımlarıyla Mahabad'ı ele geçirdi. Başta Kadı Muhammed olmak üzere önde gelen bazı Kürtler 1947'de Mahabad'da bulunan Çarçıra Meydanı'nda (Kürtçe: Meydana Çiwarçira) asıldılar.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Rızâ Pehlevî</span> Pehlevi Hanedanından son İran şahı

Muhammed Rızâ Pehlevî, 1941'den, ülkesini terk ettiği 1979'a kadar tahtta kalan İran şahıdır. Batı yanlısı bir dış politika izleyen Pehlevi, İran'ın son Monarşik lideridir. Şehinşah ve Sayeh-eh-Hodah gibi imparatorluk unvanları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Rıza Pehlevi</span> Pehlevi Hanedanından İran şahı

Rıza Şah Pehlevi, 1925-1941 arasında İran'ın şahı. Büyük Rıza Şah adıyla da tanınır. Kaçar Hanedanı'nın son şahı olan Ahmed Kaçar'ı devirerek Pehlevi Hanedanı'nı kurdu. Kurduğu Pehlevi rejimi laik, milliyetçi, militarist ve anti-komünist bir rejimdi.

<span class="mw-page-title-main">Süreyya İsfendiyari Bahtiyari</span> İran Kraliçesi

Süreyya İsfendiyari Bahtiyari, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin ikinci eşi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Musaddık</span> Dışarıdan destekli darbe ile iktidardan düşürülen İran Başbakanı

Muhammed Hidâyet Musaddık (

<span class="mw-page-title-main">Farah Pehlevi</span>

Farah Diba (Pehlevi) (Farsça: فرح دیبا, d. 14 Ekim 1938, Tahran), İran Kraliçesi ve İmparatoriçesi (Farsça: شهبانو şahbanu). Son İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin üçüncü ve son eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Pehlevî Hanedanı</span> 1925-1979 yılları arasında İranı yöneten hanedan

Pehlevî Hanedanı, İran Şahanşah Devleti'ne 54 yıl boyunca hükmetmiş Mazenderan kökenli hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Andimeşk</span>

Andimeşk, İran'ın Huzistan Eyaleti'nde şehir.

Bender Türkmen, İran'ın kuzeydoğusunda bulunan Gülistan Eyaleti'ne bağlı bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Garı</span> Tebriz, İranda tren istasyonu

Tebriz Garı (Farsça: ایستگاه راه‌آهن تبریز), İran'ın Tebriz şehrinde bulunan tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Sadabad Sarayı</span>

Sadabad Kültürel-Tarihi Kompleksi (Farsça: مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد), İran'ın başkenti Tahran'da bulunan bir saray.

<span class="mw-page-title-main">Sahipkaraniye Sarayı</span>

Sahipkaraniye Sarayı İran’ın başkenti Tahran’ın Kuzeyinde bir Saray.

İran'da lâiklik, başlangıcı Pehlevi Hanedanı'ndan Şah Rıza Pehlevi'nin tahta çıktığı 1925 yılına uzanan bir tarihe sahiptir. İran'da laiklik bir devlet politikası olarak uygulanmaya başladıktan sonra hicab adı verilen başörtüsü ve çador adı verilen çarşaf adlı giysilerle birlikte dinsel bayramlar olan Muharrem ve Aşure gibi kutlamalar, din adamlarının umuma açık yerlerde vaaz vermeleri yasaklandı, cami eylemleri yoğun biçimde engellendi ve düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Fevziye bint Fuad</span>

Fevziye bint Fuad veya bilinen adıyla Fevziye Pehlevi, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin ilk eşi olan İran kraliçesi ve Mısırlı prenses.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Pehlevi</span>

Eşref Pehlevi, Devrik İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin ikiz kız kardeşi, sürgündeki İran prensesi. 26 Ekim 1919'da Tahran'da doğdu. Eşref Pehlevi İran'da 1925'ten İslam devriminin gerçekleştiği 1979'a kadar hüküm süren Şah ailesinin hayatta kalan son çocuklarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Ruhani</span> 7. İran cumhurbaşkanı

Hasan Ruhani, İranlı siyasetçi, din adamı, hukukçu ve İran'ın 7. cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Emir Abbas Huveyda</span> 70. İran Başbakanı (1919-1979)

Emir Abbas Huveyda, , İranlı diplomat ve siyasetçidir. Şah Muhammed Rıza Pehlevi döneminde İran başbakanı olarak 26 Ocak 1965 - 7 Ağustos 1977 tarihleri arasında görev yapan Huveyda, İran tarihinin en uzun süre hizmet veren başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İran İslam Cumhuriyeti Demiryolları</span>

İran İslam Cumhuriyeti Demiryolları (Farsça: راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران, romanize: Rahahan-i Cumhuri-ye İslami-ye İran, İran'ın demiryolu hizmetlerini işleten Kamu İktisadi Teşebbüsü kurumdur. Şirket, 1914 yılında kurulmuş olup Karayolları ve Kentsel Kalkınma Bakanlığı'nın gözetimi altındadır ve ülkenin ana demiryolu hatlarını işletmektedir. Şirketin merkezi Tahran'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pehlevî İranı</span> 1925ten 1979a kadar İranı yöneten rejim

İran Şehinşah Devleti ya da yaygın ismiyle Pehlevi İranı, 1925 yılından İran Devrimi'nin bir sonucu olarak monarşinin devrildiği 1979 yılına kadar varlığını sürdürmüş devlet.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.