İçeriğe atla

Transürdün

Transürdün şu anlamlara da gelebilir:

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ürdün</span> Orta Doğuda bulunan bir Arap ülkesi

Ürdün ya da resmî adıyla Ürdün Hâşimi Krallığı, Orta Doğu'da bulunan bir Arap ülkesidir. Asya, Afrika ve Avrupa'nın kesişiminde bulunan ülke, Levant bölgesine dahildir ve Şeria Nehri'nin doğu yakasında yer alır. Kuzeyinde Suriye, kuzeydoğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria ile Lut Gölü yer almaktadır. Ülkenin güneybatıda bulunan 26 km kıyısı Akabe Körfezi yoluyla Kızıldeniz'e açılmaktadır. Akabe Körfezi Ürdün'ü Mısır'dan ayırır. Ürdün yarı kurak bir ülke olup yüz ölçümü 89 bin km², nüfusu yaklaşık 10 milyondur. Bu da Ürdün'ü 11. en kalabalık Arap ülkesi yapmaktadır. Halkının %95'i Sünni Müslüman olan Ürdün'ün resmî dini İslam'dır, ayrıca Hristiyan azınlık da bulunur. Başkenti ve en büyük şehri Amman'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yönetim merkezi</span> bölgesel yönetimin veya bir devletin merkezi yönetiminin bulunduğu yer

Yönetim merkezi, bir bölgesel yönetimin veya yerel yönetimin merkezi, bir ilçe kasabası veya bir belediyenin merkezi yönetiminin bulunduğu yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Hâşimoğulları (Hicaz)</span> Arap kraliyet ailesi

Hâşimoğulları veya Hâşimîler, Hüseyin bin Ali tarafından kurulan Arap ailesi. İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Benî Haşim ailesine bağlı bir Kureyş boyu olduğunu iddia etmektedirler. Ayrıca kan bağı ve kabile birlikteliği yoluyla Kızıl Deniz boyunca kurulan hanedanların sahibi olan boy. Sülale ismini İslam peygamberi Muhammed'in büyük-büyükbabası Haşim bin Abdimenaf'dan alır. I. Dünya Savaşı esnasında İngiliz desteğiyle Osmanlı Devleti'ne isyan etmiş, Arap Yarımadası'nın kontrolünü eline geçirmiş, fakat birkaç yıl sonra Suudi Hanedanlığı'na yine bir isyanla kaybetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">I. Abdullah</span>

I. Abdullah,, Ürdün Kralı. Arap-İsrail savaşları sırasında öldürüldü, yerine oğlu 1. Talal geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Filistin, sıklıkla şu tanımları ifade eder:

<span class="mw-page-title-main">Kara Eylül Olayları</span> 1970 ve 1971 yılları arasındaki Ürdün İç Savaşı

1970 Eylül ayı, Arap tarihinde Kara Eylül olarak adlandırılır. Filistinlilerin Ürdün'e sürülmesi ve Filistin Kurtuluş Örgütünün Ürdün'de etkinliğini arttırması, Haşimi Kralı Hüseyin'i rahatsız etti. Yaşanan olaylar sonrasında her iki tarafta da 7.000 ila 8.000 insan kaybedildi. Silahlı çatışmalar FKÖ'nün ve Filistinlilerin 1971'de Lübnan'a sürülmesine kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Mandası</span> 1920-1948 yılları arasında varlığını sürdüren Birleşik Krallık yönetimi

Birleşik Krallık Filistin Mandası, Birleşik Krallık'ın Filistin'deki Osmanlı Devleti hakimiyetine son vermesiyle İtilaf Devletleri tarafından kararlaştırılan ve Milletler Cemiyeti tarafından Haziran 1922'de resmen onaylanarak kurulan manda cumhuriyeti.

<span class="mw-page-title-main">Mavera-i Ürdün Emirliği</span> Mavera-i Ürdün, Transürdün veya Şarkül Ürdün Emirliği, Birleşik Krallık Filistin Mandasını oluşturan iki devletten biri ve eski bir Osmanlı toprağıdır

Mavera-i Ürdün, Transürdün veya Şark'ül Ürdün Emirliği, Birleşik Krallık Filistin Mandası'nı oluşturan iki devletten biri ve eski bir Osmanlı toprağıdır. Varlığı boyunca es-Seyyid Abdullah bin el-Hüseyin tarafından yönetilmiştir. Ülkenin sınırları Ürdün Krallığı'nın 1942–1965 yılları arası olan sınırları ile aynı olup bugünkü Ürdün sınırlarından biraz farklıdır. Bağımsızlığına kadar Milletler Cemiyeti ve Birleşik Krallık'ın koruması altında kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün'deki Yahudilerin tarihi</span>

Ürdün'deki Yahudilerin tarihi, bugünkü Ürdün coğrafyasının büyük bir bölümü bir zamanlar İsrail Diyarı'ndaki Yahudilerin tarihi ile çakıştığı için antik döneme kadar uzanır.

Suudi Arabistan'ın birleşmesi 1902 ve 1932 yılları arasında İbni Suud'un liderliğinde günümüzdeki Suudi Arabistan Krallığının Arap Yarımadasında bulunan çeşitli kabile, emirlik ve krallıklarla birlikte Arap Yarımadasının büyük bir kısmını ele geçirdiği askeri ve politik süreç.

<span class="mw-page-title-main">Arap Federasyonu</span> 1958 yılında kısa ömürlü Irak ve Ürdün konfederasyonu

Haşimi Arap Federasyonu, 1958'de Irak ve Ürdün Haşimi Krallıkları arasındaki birlikten kurulan kısa ömürlü bir ülkeydi. Adı federal bir yapıyı ima etse de, fiilen bir konfederasyondu.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün kralları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Ürdün kralları listesi, Ürdün devlet başkanı, hükümdarı ve aynı zamanda Haşimi hanedanı reisi olan kişilerin listesidir. Hanedan 20. yüzyılın başında bugün Suudi Arabistan'da bulunan Hicaz'ı yönetiyordu. Ürdün'de 1921'de Haşimi hanedanı liderliğinde monarşi kurulmuştur. Mekke Şerifi Hüseyin'in oğlu I. Abdullah 1921-1946 arasında Emir olarak anılmış ve Ürdün'ün bağımsızlığını kazanmasıyla 25 Mayıs 1946'da ilk kez Kral unvanını almıştır. Kral'a majesteleri diye hitap edilir. Hüküm süren krallar ve tahtta bulundukları yıllar aşağıda gösterilmiştir.

Transürdün, Doğu Yakası/Şeria, Mavera-i Ürdün/Ürdün/Şeria'nın ötesi ya da Transürdün Yaylaları, Ürdün Nehri'nin doğusunda, Güney Levant'ın parçasıdır. Büyük bölümü günümüzde Ürdün topraklarının içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">14 Temmuz Devrimi</span> 1958de Irakta monarşiyi deviren askeri darbe

1958 Irak askerî darbesi olarak da bilinen 14 Temmuz Devrimi, 14 Temmuz 1958 tarihinde Irak'ta gerçekleşen ve Kral II. Faysal'ın devrilmesi ve Haşimi liderliğindeki Irak Krallığı'nın yıkılmasıyla sonuçlanan bir darbedir. Bu darbenin ardından kurulan Irak Cumhuriyeti, altı ay önce Irak ve Ürdün arasında kurulan Haşimi Arap Federasyonu'nun sonunu getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Ürdün ilişkileri</span>

Türkiye-Ürdün ilişkileri, Türkiye ile Ürdün arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye ve Ürdün, her ikisi de Sünni Müslüman çoğunluğa sahip olmaları ve güçlü bir tarihsel bağ paylaştıklarından dolayı uzun tarihsel ortaklıklar nedeniyle nispeten yakın bir ilişki paylaşmaktadırlar. Türkiye'nin Amman'da bir büyükelçiliği ve Ürdün'ün Ankara'da bir büyükelçiliği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün başbakanı</span> Ürdünün hükûmet başkanı

Ürdün başbakanı, Ürdün Haşimi Krallığı hükûmetinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Ulusal Kongresi</span> 1919 yılında Osmanlının çekilmesinden sonra Büyük Suriyenin geleceğine ilişkin zirve

Ayrıca Pan-Suriye Kongresi olarak da bilinen Suriye Ulusal Kongresi, Osmanlılar Suriye'den kovulduktan sonra Mayıs 1919'da Şam, Suriye kurulmuştur. Kongrenin görevi, Büyük Suriye anlamına gelen "Suriye"nin geleceğini düşünmekti. Kongre ayrıca Arap görüşlerini Amerikan King-Crane soruşturma komisyonuna sunmayı amaçladı. Kongre, modern Suriye tarihindeki ilk ulusal parlamento olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Rimavi</span> Ürdünlü siyasetçi

Abdullah Rimawi 1950'lerde Ürdün'deki Baas Partisi'nin başkanıydı. 1957'de Süleyman Nabulsi hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Sadık bir pan-Arabist olan Rimawi, Ürdün'deki Haşimi yönetici ailesinin en sesli muhaliflerinden biri haline geldi ve Suriye ile birleşmeyi tercih etti. 1957'de sol hükûmet ile kraliyet ailesi arasındaki kriz nedeniyle Ürdün'den kaçtı. Birleşik Arap Cumhuriyeti'ne yerleşti ve burada BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'a yakınlaştı. 1959'da bu yakınlık, Nasır ile anlaşmazlığı olan Baas Partisi'nden ihraç edilmesine sebep oldu. Kısa bir süre sonra Arap Sosyalist Devrimci Baas Partisi adında ayrı bir parti kurdu. Sürgünü sırasında, Ürdün monarşisine saldırmak veya monarşiyi baltalamak için bir dizi girişimde bulunduğu iddia edildi.

<span class="mw-page-title-main">Palaestina Salutaris</span> Roma/Bizans eyaleti (y.300-636)

Palaestina Salutaris ya da Palaestina Tertia, Lut Gölü'nün güneyinde, Necef Çölü, Sina Yarımadası ve Transürdün'ün güney-batı bölgesini kapsayan bir Bizans eyaletiydi. Dioecesis Orientis'in bir parçası olan eyalet, MS 300'de Diocletianus'un reformları sırasında Arabia Petraea'dan ayrıldı ve 7. yüzyıldaki İslam'ın yayılışına kadar varlığını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün arması</span>

Ürdün arması, Ürdün Hâşimi Krallığı'nın resmî devlet armasıdır.