İçeriğe atla

Trakya (thema)

Grekçeθέμα Θρᾴκης, θέμα Θρᾳκῷον
Trakya theması
Bizans İmparatorluğu Thema
c. 680–1204
1230'lar–14. yüzyıl
Trakya harita üzerinde
Trakya harita üzerinde
Bizans İmparatorluğu'nun Asya Themaları ve Trakya theması, yaklaşık 780.
MerkezKonstantinopolis / Hadrianapolis / Bergule
TarihOrta Çağ
 - Kuruluş 680/681
 - Latin fethi 1204
 - İznik'in geri alması 1230'lar
 - Daha güçük birimlere bölündü 14. yüzyıl
Bugün parçasıTürkiye

Trakya Theması (YunancaGrekçeθέμα Θρᾴκης or θέμα Θρᾳκῷον), Balkanların güneydoğu bölümünde yer alan Bizans İmparatorluğu theması, imparatorluğun tarihi boyunca Trakya'nın çeşitli bölümlerini kapsamıştır.

Tarih

Geleneksel olarak, yaklaşık 680 yılında, o dönem ağırlıklı olarak askeri ağırlıklı olarak Bulgar tehdidine karşı kurulmuştur.[1][2][3] Bu, 680/681 yılında Trakya hypostrategos'u ve Opsikion Dükü Patrici Theodore bahsinde geçer. Fakat, Trakya ayı askeri bir yönetim ve Theodore iki makamı elinde tutuyor yoksa Opsikion ile birleşik tek bir idari yapılanma olup olmadığı belli değildir. Gerçekte Trakya için ayrı strategoi 742 yılına kadar kayıtlarda açık şekilde belirtilmemiştir. 8. yüzyılda strategoi mühürlerinde bu ayrım görülür.[3][4] Başlangıçta, muhtemelen Hadrianapolis themanın başkentiydi.

İmparatoriçe İrini yönetimi altında, geç 8. yüzyılda, thema bölündü ve batı parçası Makedonya theması olarak ayrıldı. Bundan sonra, themanın başkenti Arkadiopolis oldu, Bizye ve Sozopolis tourmarchai yapıları buraya bağlandı. tourmarches tes Thrakes ("Trakya'nın") ifadesi de kayıtlarda görülür, Arkadiopolis'te strategos yardımcısı olarak düşünülebilir.[2] Arap coğrafyacılar İbn Hurdâzbih (yaklaşık 847 yılında yazmıştır) ve İbn el-Fakih el-Hamadani (yaklaşık 903 yılında yazmıştır), "uzun duvardan Anastasios Suru" Makedonya themasına, kuzeyde Bulgarın ülkesine kadar genişlediğini, 10 tahkim edilmiş yer ve 5.000 birlikten oluştuğunu yazarlar.[5] Gerçekten themanın sınırları, Bizans-Bulgar Savaşları sırasında Bizans'ın kuzey cephesinde dalgalanmıştır. Başlangıçta, Tuna boyunca Bulgarlar tarafından ülke hariç (Moesia Superior), antik Trakya Diocese bölgesinin çoğunu kapsar, fakat Krum (h. 803-814), Omurtag (h. 814-831) ve I. Simeon (h. 893-927) fetihlerinden sonra Koca Balkan Dağlarının güneyine yaklaşık günümüzde Yunanistan ve Türkiye'nin Bulgarlara olan sınırına çekilmiştir. Böylece 10. yüzyılın yaklaşık başlarında, kuzeyde Anchialos dahil olmak üzere kıyılar boyunca günümüz Doğu Trakyasının doğu yarısını kapsamaktaydı.[6]

11. yüzyılda, Trakya ve Makedonya genellikle birleşmiş görünmektedir, birçok strategoi and yargıç (kritai) tarafından her iki themanın yargısının tek elde tutulduğu kayıtlarda görülmektedir.[2][7] İsim, Paleologos Hanedanı döneminde idari bir terim olarak kullanılmamaya başlanmıştır fakat dönemin bazı tarihçiler tarafından antik bir terim olarak kullanıldığı görülmektedir.[7]

Kaynakça

  1. ^ Haldon 1997, s. 216.
  2. ^ a b c Nesbitt & Oikonomides 1991, s. 155.
  3. ^ a b Pertusi 1952, s. 156.
  4. ^ Kazhdan 1991, ss. 2079–2080.
  5. ^ Pertusi 1952, s. 157.
  6. ^ Pertusi 1952, ss. 157–158.
  7. ^ a b Kazhdan 1991, s. 2080.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Armeniakon</span>

Armeniakon Theması, daha doğrusu Armeniakların Theması kuzeydoğu Küçük Asya'da yer alan Bizans İmparatorluğu theması.

<span class="mw-page-title-main">Anatolikon</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Anatolikon Theması daha doğrusu Anatoliklerin Theması olarak bilinir, Orta Küçük Asya'da bir Bizans theması idi. Kuruluşundan itibaren, themaların en büyük ve en kıdemli olanıydı ve askeri yöneticileri (stratēgoi) güçlü bireylerdi, bunların birçoğu imparatorluk tahtına yükseldi veya tahtı ele geçirmek için başarısız isyanlar başlattılar. Thema ve ordusu, 7-10. Yüzyıl Arap-Bizans savaşlarında önemli bir rol oynadı, ardından 1070'lerin sonlarında Selçuklu Türkleri tarafından fethine kadar süren göreli bir barış dönemi yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Opsikion</span> Bizans Bölgesi (thema)

Opsikion Theması basitçe Opsikion, kuzeybatı Küçük Asya'da bulunan bir Bizans themasıdır. İmparatorluk maiyet ordusundan yaratılan Opsikion, Konstantinopolis'e en yakın konumda bulunan ilk themaların en büyük ve en prestijli olanıydı. 8. yüzyılda çeşitli isyanlara karıştı, yaklaşık 750'de üçe bölündü ve eski üstünlüğünü kaybetti. Dördüncü Haçlı Seferi sonrasına kadar orta kademe bir thema olarak hayatta kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Thrakesion</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Trakyalı Theması, daha düzgün bir şekilde Trakyalıların theması olarak söylenir, Batı Küçük Asya'da Bizans İmparatorluğu themasıdır. 7. yüzyılın ortalarında veya 8. yüzyılın başlarında eski Trakyalılar ordusunun yerleştirilmesi ile oluşturulmuştur ve adını almıştır, Konstantinopolis'e yakınlığı nedeniyle varoluşu boyunca İmparatorluğun daha büyük ve daha önemli themalarından biri olmuştur. Trakyalıların theması 14. yüzyılın başlarında bölge Anadolu beyliklerinin eline geçmesine kadar hayatta kalan en uzun ömürlü themalardan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Makedonya Theması geç 700ler ile erken 800ler arasında kurulan Bizans İmparatorluğu theması. Bizans Makedonyası ayrıca Trakya bölgesiyle bağlantılıydı ve Edirne, themanın başkentiydi.

Kibirreoton, erken 8. yüzyıl ile geç 12. yüzyıl arasında Küçük Asya'nın güney sahilinde Bizans İmparatorluğu theması. Bizans İmparatorluğu'nun ilk ve en önemli denizci theması, Bizans donanması için gemi ve birlik sağlamıştır.

Ege Denizi Theması, 9. yüzyılda Ege Denizi'nin kuzeyinde kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. Bizans İmparatorluğu'nun denizci themalarından biriydi. Bizans donanması için gemi ve birlik sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hellas (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Hellas Theması Güney Yunanistan'da kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. 7. yüzyılda kurulmuş ve geç 11. ya da 12. yüzyıla kadar yaşamıştır.

Dalmaçya Theması Avrupa'nın güneydoğusunda Adriyatik Denizi'nin doğu sahillerinde Bizans İmparatorluğu theması. Merkezi Jadera'dır..

Mora Theması Güney Yunanistan'da Mora Yarımadası'nda kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. Yaklaşık 800 yılında kurulmuştur ve başkenti Korint'tir. Mora Yarımadası, Dördüncü Haçlı Seferinden sonra Latin Achaea Prensliği'nin kurulduğu 13. yüzyıl başlarına (1205) kadar Bizans kontrolünde kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sisam (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Sisam Theması geç 9. yüzyılda Ege Denizi'nin doğusunda kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. Bizans İmparatorluğu'nun denizci themalarından biriydi. Bizans donanması için gemi ve birlik sağlamıştır.

Sicilya Theması Geç 7. yüzyıl ile 10. yüzyıl arasında yaşamış, Sicilya ile İtalya Anakarası'nda Calabria bölgesini içeren Bizans İmparatorluğu theması. 902 yılında Sicilya'nın Müslüman fethinden sonra, thema Calabria ile sınırlanmış fakat 10. yüzyıl ortalarına kadar bu ismini muhafaza etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mezopotamya (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Mezopotamya günümüzde doğu Türkiye'de yer alan Bizans İmparatorluğu theması. Mezopotamya bölgesi ya da daha eski Roma ve erken Bizans Mezopotamya eyaleti ile karıştırılmamalıdır.Thema, Arsanias Nehri ile Çemişgezek arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kefalonya (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Kefalonya Thema İyon Adaları'nı içeren Batı Yunanistan'da kurulmuş Bizans Theması. 8. yüzyıldan 1185 yılında Sicilya Krallığı tarafından kısmen fethine kadar yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paflagonya (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Paflagonya theması Modern Türkiye'de kuzey Anadolu kıyısı boyunca, Paflagonya'da kurulmuş Bizans Theması.

<span class="mw-page-title-main">Selanik (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Selanik theması Orta ve Batı Makedonya ile imparatorluğun ikinci önemli şehri Selanik'i içeren güney Balkanlar'da Bizans İmparatorluğu theması.

<span class="mw-page-title-main">Koloneia (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Koloneia Theması, Kuzey Kapadokya ile güney Pontus'da Bizans İmparatorluğu küçük bir theması. 9. yüzyıl ortasında bir zaman kurulmuş ve 1071'de Malazgirt Meydan Muharebesi'nin hemen sonrası Selçuklular tarafından fethedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hersonos (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Hersonos Theması başlangıçta ve resmî olarak Klimata olarak adlandırılan, merkezi Kırım'da, Hersonisos'da bulunan bir Bizans theması idi.

<span class="mw-page-title-main">Sebasteia (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Sebasteia Theması kuzeydoğu Kapadokya ve Küçük Ermenistan'da yer alan Bizans İmparatorluğu theması. Thema olarak 911'de kuruldu ve 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi sonrası Selçuklu Hanedanının eline geçene kadar ömrünü sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kappadokia (thema)</span> Bizans  theması

Kappadokia Theması 9. yüzyılın başlarından 11. yüzyılın sonlarına kadar aynı adı taşıyan bölgenin güney bölümünü kapsayan bir Bizans İmparatorluğu theması.