Trakya İzciler Birliği Federasyonu

Trakya İzciler Birliği Federasyonu (TİB) [1] 24 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.:

8 Temmuz 2014 tarihinde Sakarya merkezli olarak kurulmuş, Ocak 2022'de yönetim merkezi İzmir'e nakledilmiş bir izcilik federasyonudur. Kısa adı TİB'dir. Tam özerk bir dernekler federasyonu olarak Sivil Toplum Kuruluşu statüsündedir. Ana faaliyet bölgesi Türkiye olmakla beraber, federasyon tüzüğünde yer alan amaç ve hedefler doğrultusunda, Dünya genelinde faaliyet gösterir. 5 Eylül 1955 tarihinde kurulmuş ve 1980'e kadar faaliyet sürdürmüş olan Türkiye İzciler Birliği'nin (TİB) devamı niteliğindedir. Kurucu başkan olan Orhan Taymaz, kuruluşun ardından iki dönem üst üste federasyon başkanlığına seçilmiş ve yürütmüştür. Ekim 2021'de gerçekleştirilen üçüncü olağan genel kurulda başkanlığa Neşet Hakan Arsan seçilmiştir, Mart 2023'te yapılan dördüncü olağanüstü genel kurulda da başkanlığa Esin Akgür seçilmiştir ve halen federasyon başkanıdır.

Şubat 2015'ten bu yana WOIS (World Organization of Independent Scouts) Avrupa Bölgesi üyesidir.

Ocak 2021'den bu yana ISVG (International Scout Volunteers of Gilwell) destekçisi ve Avrupa Bölgesi üyesidir.

Mart 2023'ten bu yana WOLF (World Organization of Leadership and Fellowship) Dünya kurucu üyesidir.

ISO 9001:2015 ve ISO 14001:2015 uluslararası kalite belgelerini Dünya genelinde almayı başarmış ilk ve tek izcilik kuruluşudur.

Scouts Sans Frontières (Sınır Tanımayan İzciler) Vakfı sosyal projeler ortağıdır.

Günümüzde 14 üye dernek ile 15'ten fazla ilde faaliyetlerine devam etmektedir. Oba ve aşama sistemine önem veren, geleneksel izcilik metodu ile modern enstrümanları birleştiren faaliyetleri ile 21. Yüzyıl İzciliğinin dünyadaki öncü kuruluşlarındandır. Gilwell Eğitim Sistemine ve Evrensel İzcilik Felsefesine bağlı olarak uluslararası izcilik anlayışını benimsemektedir.

Birçok belediye, üniversite, müze ve çeşitli ulusal/uluslararası sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği protokolleri imzalayarak, izcilik ve insanlık yararına hazırlanan çeşitli sosyal projeleri hayata geçirmektedir.

TİB Federasyonun genel izcilik parolası: "Sadece Gerçek İzcilik"

TİB İzcilik Basamakları, Türkiye'nin örgün eğitim sistemine uyumlu olacak şekilde düzenlenmiştir. Basamak yapıları şunlardır:

1- Şirin İzci Basamağı (Anaokulu yaş grubu, 5-8 yaş arası), basamak parolası: "Şirin izci öğrenir!"

2- Küçük İzci Basamağı (İlkokul yaş grubu, 7-12 yaş arası), basamak parolası: "Küçük izci çok çalışır!"

3- İzci Basamağı (Ortaokul yaş grubu, 11-16 yaş arası), basamak parolası: "İzci daima hazır!"

4- Gezgin İzci Basamağı (Lise yaş grubu, 15-21 yaş arası), basamak parolası: "Gezgin izci topluma hizmet eder!"

5- Öncü İzci Basamağı (Üniversite yaş grubu, 18-26 yaş arası), basamak parolası: "İleri! Daima ileri!"

TİB izcilik basamaklarında aslolan yaş değil, izcinin basamak faaliyetleri için fiziksel ve bilişsel olarak yeterliliğidir. Genel olarak, ilk iki basamak Yavrukurt Basamağı, son iki basamak da Ergin İzci Basamağı olarak değerlendirilmektedir. İzci üniteleri bu basamak yapılarına göre kurulmakta ve isimlendirilmektedir.

Basamak yapısına göre kurulmuş izci ünitelerinin haricinde, 18 yaş ve üzerinde belli bir konu üzerine ihtisas yapan veya yapmış izcilerden oluşturulmuş çeşitli Yetişkin İzcilik İhtisas Birimleri de bulunmaktadır. Ayrıca, yalnızca TİB bünyesindeki Tahta Nişanı sahibi izci liderlerinin kabul edildiği Gilwell Topluluğu (Gilwell Society) ile aktif izciliği bırakmış ve/veya yaşlı izci liderlerinden oluşan, izcilik materyalleri koleksiyonerliği, nostaljik izci kampları gibi Veteran İzcilik çalışmaları yapan Anadolu Oymağı da TİB'in içindeki diğer yetişkin izci topluluklarıdır.

TİB izci üniteleri, iki oba ve bir liderle oluşturulabilir. Ünite kuruluş yapısında, bir Ünite Sorumlu Lideri ve her 12 izciye bir lider yardımcısı bulunur. İdeal ünite izci sayısı 24'tür. 36 izci sayısına ulaşan bir ünite, kıdemli lider yardımcısının Ünite Sorumlu Lideri olmasıyla ikiye bölünür ve iki ayrı ünite şeklinde çalışmalara devam edilir.

TİB uygulamalarında en öne çıkan özelliklerden biri İzcilik Metodu'nun eksiksiz olarak uygulanmasıdır. 5-9 yavrukurttan (şirin ve küçük izci basamakları), 5-9 izciden (izci basamağı) ya da 3-5 ergin izciden (gezgin ve öncü izci basamakları) oluşan oba, izcilik içindeki en küçük demokratik topluluktur. Oba ruhu adı verilen manevi bir bağlılık ile oba üyeleri arasında kardeşliğin, izcilik bilgi ve becerilerinin hep birlikte geliştirilmesi arzu edilir. Obalar birleşerek izci ünitesini (oymağı) oluşturur. Her izci bir obanın üyesidir ve izcilik faaliyetlerinde obanın toplam başarısı için çalışır. İzcilik içindeki oba çalışmalarında bireysel anlamda da çeşitli izcilik kazanımları edinilir. Bir izcilik aşamasının, önceden belirlenmiş kazanımlarının tamamı elde edildiğinde aşama tamamlanır ve izcinin giysisine aşamanın "başarı arması" takılır. İzcinin bireysel olarak aşamayı tamamlaması için obanın diğer izcileri de kendisine yardımcı ve yararlı olur. TİB içinde bugün 50'den fazla izcilik aşaması vardır. İzciler aynı anda en çok üç aşamaya aday olabilirler ve aday oldukları en az bir aşamayı tamamlamadan diğer bir aşamayı talep edemezler. Aşama kriterleri her izcilik yaş basamağına göre kolaydan zora doğru sıralanır. Küçük İzci Basamağı Aşçılık Aşamasını tamamlamış bir izci, İzcilik Basamağına geçtiğinde İzcilik Basamağı Aşçılık Aşamasının kazanımlarını da edinmekle yükümlüdür. Bu şekilde yapılan izcilik çalışmalarına, Aşama Eğitim Sistemi denilmektedir.

Aşama eğitimi TİB içinde hayat boyu süren bir faaliyet olarak devam eder. TİB'nin tüm kurulları oba sistemi içinde çalışır. Bu sebeple izci liderlik eğitimleri de TİB içinde aşamalar halinde verilmektedir.

Oba Sistemi ve Aşama Eğitimine bağlı olarak TİB izcilik anlayışı içinde öne çıkan bir diğer özellik Akran Eğitimidir. İzci liderlerinin rehberliğinde ve gözetiminde yapılan akran eğitimlerinde akran izcilerin birbirinin yetişmesine katkı vermesi beklenir. İzciler, izci liderinin obaya teklif ettiği ve başlık olarak verdiği konulardan seçim yaparak o konuda oba olarak araştırma, inceleme, deney, uygulama yapar, edindikleri bilgilerini birbirlerine aktararak obanın toplam başarıya ulaşmasını sağlarlar. Akran Eğitimi, izcilerin hayatı kendi deneyimleriyle keşfederek öğrenmesi ve yaratıcı beceriler geliştirmesi temeline dayanmaktadır. Akran Eğitiminde izci liderleri pasif gözlemci konumundadır. İzcilerin sosyal, güvenlik ve sağlık açısından hayati özellikte olabilecek riskleri almaması, kanun ve kuralların dışına çıkmamaları konusunda yönlendirmelerde bulunur; ancak neyin, neden, niçin, nasıl, kim tarafından ve ne zaman yapılması gerektiğini direkt olarak söylemez veya göstermez, sebep ve sonuç dengesi içinde bunları izcilerin kendi başına keşfetmesini bekler. İzci liderinin görevi, bilgi ve iletişim teknolojileri ile izcilerin sosyal yaşam içinde hayatın doğal akışını akran grubu içinde keşfetmesini ve akranların deneyimlerini birbirine aktararak bilgi ve becerilerin paylaşılarak öğrenilmesini sağlayacak ortamı hazırlamaktır.

Mahalle İzciliği, aynı kültür ve sosyal çevre içindeki çocukların kendi sokak, site veya mahallelerinde bir araya gelmelerinin daha kolay olduğu düşüncesiyle, TİB bünyesindeki obalar, birbiri ile sürekli temas halinde bulunan izcilerden oluşur. Kısacası, aynı coğrafi bölgede, birbirine yürüyüş mesafesi içinde yaşayan çocukların bir araya gelerek oba oluşturması istenir. Oba, bulunulan coğrafik konumun sosyokültürel birikimi, toplumsal manevi değerleri içinde izcilik faaliyetleri yapar. Birbirine yakın konumlu obaların bir araya gelmesiyle de Mahalli İzci Ünitesi oluşturulur. Mahalle İzciliğinin hedefi, izciliğin ilgi alanına giren her konuda mahalli unsurları tespit etmek, yerinde öğrenmek, gelişmek ve varsa sorunları yerinde gidermek, olası risklere karşı önlemleri yerinde almaktır. Mahalle İzciliğinde izci liderlerinin mahalli yönetim ve kuruluşlarla yakın temas kurması ve izcilik çalışmalarına desteklerinin sağlanması önem taşır. Mahalle İzciliğinde farklı okullarda okuyan çocuklar, ikamet ettikleri mahallerde bir araya gelerek permakültür yaşam bilinci kazanarak, yaşamda birbirlerine hoşgörülü olmayı öğrenirler.

Geleneksel izcilik ile modern enstrümanları birleştiren 21. Yüzyıl İzciliği, çağcıl, akılcı bir izcilik anlayışını benimsemektedir. Teknolojik gelişmeleri takip eden, internet izciliği ve uzay izciliği gibi kavramları izciliğe monte eden TİB, ikinci asrını yaşayan Dünya İzciliğini modern ve yaratıcı faaliyetler geliştirerek çocuk, genç ve yetişkinlere 21. yüzyıl becerileri kazandırmayı amaçlamaktadır. Klasik 20. yüzyıl izcilik faaliyetleri, zaman içinde gelişen teknoloji, toplumsal yaşam anlayışı ve pedagojik yaklaşımlar ile yoğrulmakta, yeni nesil izcilerin gündelik alışkanlıklarıyla birleştirilmektedir. 21. Yüzyıl İzciliği, günün koşullarına uygun yenileşimci (inovatif) yapısıyla aşamalı-ilerlemeci (progresif) bir izcilik anlayışı olarak TİB tarafından Dünya İzcilik literatürüne sokulmuştur.

Tüm dünyayı saran Covid-19 pandemisi neticesinde ilan edilen sokağa çıkma yasaklarında ya da yaşanan karantina günlerinde bilişim teknolojilerini kullanarak çocuk ve gençlerin uzaktan izcilik yaparak, izcilik kapsamına giren konularda uzmanlaşmaları için geliştirilmiştir. Bu sistemde, ele alınan bir konu, öncelikle internet ortamında uzaktan konferans yöntemiyle konunun uzmanları tarafından izcilere detaylı olarak anlatılır. Konferansın video kaydı alınır ve istenildiğinde tekrar seyretmeleri için konferansa katılan izcilerle paylaşılır. Ünite lideri tarafından izcilere konuyla ilgili bireysel ödev veya görevler verilir. Daha sonra her izci obası, -pandemi koşulları gözetilerek- ünite sorumlu liderinin gözetiminde kısa süreli bir açık hava çalışması yapar. Burada konferansta ele alınan konu izciler arasında görüşülür, ödev veya görevlerin aşamaları gözden geçirilir, konu ile ilgili bir sunum, uygulama, deney varsa yapılır ve çalışmanın sonunda izci lideri soru-cevap yöntemiyle izcilerin öğrenme seviyelerini pratik olarak tespit eder. Öğrenme seviyesi yeterli bulunmadığı takdirde izciler, konunun uzmanı ile çeşitli iletişim kanallarını kullanarak toplu veya bireysel olarak uzaktan görüşür ve anlamadıkları yerler hakkında sorular sorarak cevaplarını uzmandan alır. Böylece her izcinin kendi basamak derecesinin (yaş grubunun) gerektirdiği şekilde tam öğrenme sağlanmaktadır.

Engelli insanları izcilik sayesinde doğaya çıkarmayı, onlara çeşitli izcilik kazanımları katmayı ve yaşamlarını kolaylaştırmayı hedefleyen bir özel izcilik çalışmasıdır. Başta "Engelsiz İzcilik" adıyla tamamen TİB izci liderleri tarafından hazırlanan proje, daha sonra TİB'nin üyesi olduğu Dünya teşkilatı WOIS tarafından da beğenilerek bu konuda bir Dünya Komiserliği oluşturulmuştur. Dünya genelinde daha kolay anlaşılabilmesi için projenin adı "Melek İzcilik (Angels Scouting)" olarak değiştirilmiştir. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile TİB arasında yapılan işbirliği ile özellikle İzmir ve ilçelerinde yoğunlaşan Melek İzcilik çalışmaları TİB Melek İzci Komiserliği ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Projeler Dairesi Başkanlığı Engelli Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından ortak proje çerçevesinde 2016 yılından bu yana kesintisiz yürütülmektedir. Melek İzcilik çalışmaları başka illerin belediyeleri ve başka ülkelerin izcileri tarafından takibe alınmıştır. Çin Halk Cumhuriyeti'nden İzmir'e gelen bir televizyon haber ekibi Melek İzcilik çalışmalarını Dünya'ya örnek bir çalışma olarak nitelemiş, Melek İzcilik çalışmalarından aldığı görüntüleri ve TİB izci liderleri ile yaptığı röportajları haber olarak yayınlamıştır.

TİB bünyesinde yapılan ve günün ihtiyaçlarına göre güncellenmiş izcilik faaliyetlerinin uluslararası izcilik mecralarından gördüğü yoğun ilgi, TİB'nin daha detaycı bir izcilik yapmaya zorlamıştır. Yapılan hassas, uzun ve kapsamlı bir çalışma sonucunda TİB izcilik faaliyetlerinin kalite standartlarını belirlenmiş ve geliştirilmiştir. Bunun sonucunda TİB'ye ISO 9001:2015 ve ISO 14001:2015 kalite standart belgeleri verilmiştir. Kasım 2018'de ulusal nitelikli olarak alınan kalite standart sertifikaları, 2019'da uluslararası sertifikaya yükselmiştir. Uluslararası en üst nitelikte izcilik faaliyet ve eğitimleri yaptığı böylece onanan TİB, tüm faaliyet ve eğitimlerini, Dünya Kalite Standartlarının tüm kriterlerini karşılayacak hassasiyette gerçekleştirmektedir.

TİB izciliği proje tabanlıdır. İzciliğin ilgi alanına giren her konuda geliştirilen projeler gönüllük ilkesi çerçevesinde titizlikle planlanmakta ve uygulanmaktadır. Hedefi, evrensel izcilik amaçlarıyla örtüşen veya izcilikle ilintili her konuda, izciliğin veya çocuk, genç ve yetişkinlerin gelişimine, dezavantajlıların veya engellilerin hayatını kolaylaştırmaya, tabiatın veya çevrenin korunmasına, milli-manevi bilince erişilmesi, izciliğin tanınmasına veya yaygınlaşmasına, toplumsal veya permakültür yaşama müspet katkı sağlamaya yönelik yarar sağlayacak her çeşit projenin TİB içinde uygulamaya konulmasında Ulusal Ajans tarafından aranan kriterlere uyulmaktadır. İnsan kaynağı ve fizibilite açısından gerçekleştirilebilirliği öngörülen her proje TİB tarafından değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Sorumlusu (proje koordinatörü), insan kaynağı, finans analizi, evreleri, süresi, proje ortakları ve nihai hedef(ler)i net ve açık olan projeler, TİB'in kolaylaştırıcılığı altında üye dernek(ler) bünyesinde yürütülürler. TİB üyesi derneklerin birlikte, ortak projeler geliştirmeleri ve her türlü izcilik faaliyetlerini bu projeler doğrultusunda yapılması teşvik edilmektedir. Uygulanan projelerin her evresi TİB denetimine açıktır ve öngörülen uygulama süresinin bitiminde denetçiler tarafından projenin istenilen hedef(ler)e ne derece ulaştığı tespit edilir, olumlu veya olumsuz safhalar analiz edilir ve kapsamlı bir sonuç raporu düzenlenir.

TİB içinde en önemli liderlik oba liderliğidir (obabaşılık). Her basamaktan izci ünitelerinde ve TİB ile üyesi derneklerin izcilikle ilgili tüm organ ve kurullarında oba sisteminin tam olarak çalıştırılması beklenir. Bu bağlamda TİB'nin yönetim anlayışı aşağıdan yukarıya doğru demokratik olarak çalışmaktadır. Obalarda alınan kararlar, silsile yoluyla bir üst seviyeye taşınabilir. Yönetim silsilesi içinde bulunan her seviye, bir alt seviye(ler)den gelecek taleplerin hepsini incelemek ve elden gelen en iyi şekilde değerlendirmekle yükümlüdür. TİB'de yaşça büyük olmak değil, kıdemce büyük olmak dikkate alınır. Yönetim silsilesinin her aşamasında liyakat esas alınır. Eş liyakatli kişiler arasında bir tercih yapılması gerektiğinde ise kurumsal kıdem büyüklüğüne bakılmaktadır.

TİB içinde sadece bir izci ünitesi içinde çalışan kişilere "lider" denilmektedir. Liderliğin ilk aşaması obabaşılıktır. İzci liderliği sertifikasına sahip olan yetişkinler, bir izci ünitesi çalıştırmadığı sürece "izcilik gönüllüsü" olarak kabul edilmektedir. İzci liderleri, ünite çalışmalarında izcilerle aynı ünite fularını takarlar. Tahta nişanı ya da işareti sahibi olan liderler ünite fuları üzerine tahta nişan veya işaretlerini takar.

Ayrıca 3 ve 4 Tahta İşaretleri de görev işareti olarak takılır ve yalnızca görevde kalındığı sürece taşınabilmektedir. Görev bitiminde 2 Tahta İşaretine geri dönülür. Ancak 5 yıl üst üste kesintisiz olarak aynı görevde kalanlar alacakları hizmet sertifikası ile sahip oldukları tahta işaretlerini ömür boyu taşıyabilirler.^[1]