Trabzon Sancağı, 1461 yılında gerçekleşen Trabzon’un fethi sonucunda Osmanlılarca kurulan bir idari yapıdır. 1514 yılına kadar hiçbir eyalete bağlanmadan bağımsız bir sancak olarak idare edildi ve 23 Ekim 1514’te Erzincan-Bayburt Eyaleti’ne, 1520’den sonra da Erzurum ve Rum eyaletlerine bağlandı. 16’ncı yüzyılın sonlarında ise eyalet halini alarak Trabzon Eyaleti oluşturuldu. 1867'de Trabzon Eyaleti kaldırılarak Trabzon Vilayeti kuruldu ve Trabzon Sancağı bu vilayete dahil edildi. 1920'de Trabzon Sancağı'na bağlı Giresun, Ordu, Tirebolu ve Görele kazaları birleşerek Giresun Sancağı'na dönüştü. 1921'de Giresun Sancağı'na bağlı Ordu Kazası, Trabzon Vilayeti'nin Canik Sancağı'na bağlı Fatsa ve Ünye kazalarıyla birleşerek Ordu Sancağı'nı oluşturdu. Cumhuriyetin ilanından sonra Nisan 1924'te yayınlanan Teşkilat-ı Esasiye'nin 60. maddesi gereği sancaklar kaldırıldı. O zamana kadar da sancak olarak idare edilen şehir günümüzde de aynı adla valiliği olan bir yerleşim yeridir.
Bilinen bazı idarecileri[2]| Sıra | Sancakbeyi | Görev süresi | Ayrılma nedeni |
|---|
| 1 | Kasım Bey | 1461-1463 | |
| 2 | Umur Bey | 1463-1465 | |
| 3 | Hayrettin Paşa | 1465-1467 | Vefat[3] |
| 4 | Zağanos Paşa | 1467-1469 | |
| 5 | Sofu Ali Bey | 1469-1470 | |
| 6 | Şehzade Abdullah | 1470-? | Tayin[4] |
| 7 | Hasan Bey | Bilinmiyor | |
| 8 | Mehmet Bey | Bilinmiyor | |
| 9 | Rakkas Sinan Bey | 1479-1486 | |
| 10 | İlyas Bey | 1486-1487 | |
| 11 | Şehzade Selim | 1487-1510 | Tayin |
| 12 | Sinan Bey | 1510-1512 | |
| 13 | İskender Paşa | 1512-1513 | |
| 14 | Sunguroğlu Ahmet Paşa | 1513-1514 | |
| 15 | Bıyıklı Mehmet Bey | 1514-1515 | Tayin[5] |
| 16 | Mirza Mehmet Bey | 1515-1517 | Şehit[6] |
| 13 | İskender Paşa (2. dönem) | 1518-1520 | |
| 17 | Lala Sinan Paşa | 1520-1521 | Tayin[6] |
| 13 | İskender Paşa (3. dönem) | 1521-1523 | Tayin[6] |
| 18 | Bekir Bey | 1523-1526 | |
| 13 | İskender Paşa (4. dönem) | 1526-1533 | Vefat[7] |
| 19 | Ali Çelebi | 1532-1534 | |
| 20 | Hüseyin Bey | 1536-1538 | |
| 21 | Ferruh Bey | 1538-1541 | |
| 22 | Şivanşahzade Mehmet Bey | 1541-1545 | |
| 23 | Mustafa Paşa | 1545-1552 | Şehit[8] |
| 24 | Musa Bey | 1552-1553 | Tayin[8] |
| 25 | Haydar Bey | 1553-1554 | |
| 26 | Mustafa Paşa (farklı Mustafa) | 1554-1556 | Tayin[8] |
| 27 | Rakkas Hasan Bey | 1556-1560 | |
| 28 | Kasım Bey | 1560-1562 | |
| 29 | Mustafa Paşaoğlu Mehmet Bey | 1562-1564 | |
| 30 | Süleyman Bey | 1564-1568 | |
| 31 | Ömer Bey | 1568-1578 | Tayin[9] |
| 32 | Ahmet Bey | 1578-1580 | Tayin[9] |
| 31 | Ömer Bey(2. dönem) | 1580-158? | Tayin[10] |
| 33 | Körlet Ali Bey(bundan sonrakiler aynı zamanda beylerbeyi) | 1583 | |
| 34 | Mehmet Paşa | 1583 | |
| 35 | Mustafa Paşa | 1583-1584 | |
| 36 | Hasan Paşa | 1585 | |
| 37 | Yusuf Paşa | 1586 | |
| 35 | Mustafa Paşa(2. dönem) | 1586-1587 | |
| 38 | Çerkes Haydar Paşa | 1587-1588 | |
| 39 | Ferhad Paşa | 1588-1590 | |
| 40 | Mehmed Paşa | 1590-1591 | |
| 41 | Piyale Paşa | 1591-1592 | |
| 42 | Behram Paşa | 1595 | |
| 43 | Nuh Paşa | 1595 | |
| 44 | Haydar Paşa oğlu Ali Bey | 1595-1596 | |
| 45 | Sinan Paşa | 1596-1598 | |
| 46 | Hüdaverdi Paşa | 1598-1600 | |
| 47 | Eyüp Paşa | 1600-1601 | |
| 48 | Mahmut Paşa | 1601-1602 | |
| 49 | Ahmet Paşa | 1602-1605 | |
| 50 | Mustafa Paşa | 1605-1607 | |
| 51 | Muradhanlı Ali Bey | 1607-1609 | |
Kaynakça
- ^ Teşkilat-ı Esasiye Kanunu, Madde:60
- ^ Hanefi Bostan, a.g.e, s.67
- ^ Hanife Bostan, a.g.e, s.39
- ^ Şehzadeler azledilmezlerdi. Ya tayinden ya da öldüğünden makamı bırakırlardı. Şehzade Abdullah’ın ölüm tarihi: 1485
- ^ Hanefi Bostan, a.g.e, s.58
- ^ a b c Hanefi Bostan, a.g.e, s.59
- ^ Hanefi Bostan, a.g.e, s.48
- ^ a b c Hanefi Bostan, a.g.e, s.49
- ^ a b Hanefi Bostan, a.g.e, s.50
- ^ Hanefi Bostan, a.g.e, s.51
Bostan, Hanefi (2000). Birinci Bölüm. TTK yayınları. ISBN 9799751614482.
