İçeriğe atla

Trabzon Kuşatması (1205-1206)

Trabzon Kuşatması
Bizans-Selçuklu savaşları
Bölge
Sonuç Trabzon zaferi;
Selçuklular şehri almakta başarısız oldu
Taraflar
Anadolu Selçuklu DevletiTrabzon İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
I. Gıyaseddin KeyhüsrevI. Aleksios

Trabzon Kuşatması, 1205'ten 1206'ya kadar süren, Anadolu Selçuklu Devleti'nin Karadeniz'in kıyısındaki Trabzon şehrini ele geçirme teşebbüsüdür. William Miller bu eylemi "Aleksios'un [ I. Gıyaseddin Keyhüsrev ] emirlerine itaatsizlik" suçu olarak açıklar.[1]

Michel Kuršanskis, bu başarısız kuşatmanın, 1205'te Erzurum'u ele geçirmeye çalışan ancak başarısız olan Trabzon'un müttefiki Gürcistan Kraliçesi Tamar'a karşılık olduğunu açıklıyor. Sultan Keyhüsrev ceza seferini Trabzon'a karşı başlattığı zaman, rotasını yerel halk tarafından kuvvetlerinin taciz edildiği Kuzey Anadolu Dağları'nda birkaç boğaz ile sınırlı tuttu. Dahası, Aleksios onun saldırılarına ne Kırım'a seyahat eden ne de oradan geri dönen tüm tüccarlara "denizleri kapatarak" cevap verebildi. Ali İbnü'l-Esîr'e göre, Ortadoğu'nun dört bir yanından gelen Trabzon'un kuşatması nedeniyle ciddi bir sıkıntı yaşayan tüccarlar Sivas'taki büyük fuarda buluştuklarında, şikayetlerini Sultan'a yüksek sesle bildirdiler.[2]

Kuršanskis, bu kuşatmadaki başarısızlığın, 1214 yılında, daha sonra Selçuklu Türklerinin Karadeniz'e çıkışını sağlayan Sinop'un başarılı bir şekilde ele geçirilmesine yol açtığını savunur.[3]

Kaynakça

  1. ^ Miller, Trebizond: The last Greek Empire of the Byzantine Era: 1204-1461, 1926 (Chicago: Argonaut, 1969), p. 16
  2. ^ Kuršanskis, "L'empire de Trébizonde et les Turcs au 13e siècle" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Revue des études byzantines, 46 (1988), pp. 110f
  3. ^ Kuršanskis, "L'empire de Trébizonde", pp. 111f

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mesud</span> 4. Anadolu Selçuklu Sultanı

I. Rükneddin Mesud (1095-1156) en uzun süre hüküm sürmüş Anadolu Selçuklu Sultanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">İznik İmparatorluğu</span> 1204te Bizans İmparatorluğunun Haçlılar tarafından yıkılmasından sonra kurulan Bizans ardıl devleti

İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Gıyâseddin Keyhüsrev</span> 1237–1246 yılları arasındaki Anadolu Selçuklu sultanı

II. Gıyaseddin Keyhüsrev, 1237-1246 arasında Anadolu Selçuklu Sultanı.

<span class="mw-page-title-main">I. Gıyâseddin Keyhüsrev</span> Türkiye Selçuklu Sultanı

I. Gıyaseddin Keyhüsrev Türkiye Selçuklu Sultanı ve II. Kılıç Arslan'ın oğludur. İki değişik dönemde tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">I. İzzeddin Keykâvus</span> 10. Anadolu Selçuklu sultanı

I. İzzeddin Keykavus,, Türkiye Selçuklu Sultanı'dır (1211-1220).

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros</span>

I. Theodoros Laskaris, arasında İznik imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Andronikos (Trabzon imparatoru)</span> Trabzon imparatoru

I. Andronikos Gidos 1222-1235 yılları arasında Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksios (Trabzon imparatoru)</span> İlk Trabzon İmparatoru

I. Aleksios Megas Komninos, 1204 yılından 1222 yılına kadar Trabzon İmparatorluğu'nun ilk imparatorudur. Manuil Komninos ile III. Giorgi'nin kızı Rusudan'ın en büyük oğludur. Böylece Bizans İmparatoru I. Andronikos'un torunudur. Andronikos tahtan indirilip, 1185 yılında öldürüldü. Manuil aynı zamanda kör edildi ve sonrasında tarihi kayıtlarda ismi geçmemesine istinaden muhtemelen öldürüldü. Geride iki çocuk bıraktı: Aleksios ve David. Anneleri Rusudan onları Gürcistan ya da Karadeniz'in güney sahillerine kaçırdı.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Kuşatması</span> Mart 1207de Antalya şehrinin Türkler tarafından ele geçirilmesi

Antalya Kuşatması, 1207 yılında Güneybatı Anadolu'da bir liman şehri Attalia, Anaodolu Selçuklu tarafından fethidir. Antalya Limanı'nın ve Antalya'nın ele geçirilmesi Anadolu Selçuklu Devleti'nin iktisadî yönden gelişmesinde büyük rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alaşehir Muharebesi</span> Muharebe

Antiochia ad Maeandrum Muharebesi İznik İmparatorluğu ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında, 1211 yılında, Antiochia ad Maeandrum yakınında gerçekleşmiş çatışmadır. Türklerin yenilgisi, Küçük Asya'nın Ege Bölgesi'nin sahilinde İznik egemenliğini devam ettirdi. Selçuklu sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev muharebe meydanında öldürüldü. Muharebe, Aydın'ın Kuyucak ilçesinde bulunan modern Yamalak kasabası yakınlarında gerçekleşti.

Akşehir Muharebesi veya Philomelion Muharebesi, Anadolu Selçuklu devleti sultanı Şahinşah ile Bizans İmparatoru I. Aleksios arasında 1116 yılında arka arkaya birkaç günde yapılan bir seri askeri çatışmadan oluşan ve Bizans İmparatorluğu galibiyeti ile sona eren muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon'un Fethi</span> Osmanlı kuşatması ile Trabzonun fethi

Trabzon'un Fethi veya Trabzon Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu'nun, Trabzon İmparatorluğu başkenti Trabzon'u 15 Ağustos 1461 günü başarı ile sonuçlanan kuşatmasıdır. Kuşatma, eş güdümlü ama bağımsız manevralar yapan büyük bir Osmanlı ordusu ve donanmasının uzun bir seferinin doruk noktasıydı. Trabzonlu savunucular, Osmanlılar kuşatmaya başladıklarında onlara destek ve insan gücü sağlayacak bir ittifaklar ağına bel bağlamışlardı, ancak İmparator David Megas Komnenos'un en çok ihtiyaç duyduğu anda başarısız oldular.

Trabzon Kuşatması 1222-1223 yıllarında, Melik isimli bir komutan yönetimindeki Selçuklu Türklerinin Trabzon İmparatorluğu'nun başkenti Trabzon'a karşı başarısız bir kuşatmasıydı. 14. yüzyılın sonlarında İoannis Lazaropulos'un Hagios Evgenios'un Özeti'ne göre, şehir ele geçirilmek üzereydi, ancak alışılmadık derecede şiddetli bir fırtına tarafından kurtarıldı. Selçuklu saldırıları püskürtüldü ve geri çekilirken orduları, Trabzon yönetimindeki sert dağ kabileleri olan Matzukkaitis saldırıları ile imha edildiler ve Melik ele geçirildi.

<span class="mw-page-title-main">V. Aleksios (Trabzon imparatoru)</span> Trabzon imparatoru

V. Aleksios Megas Komninos, Nisan 1460'ta bir süre tahtta kalan Trabzon imparatorudur. Amcası IV. İoannis'in yerine tahta geçen Aleksios, diğer amcası David tarafından tahttan indirildi. Aleksios, IV. İoannis ve David'in erkek kardeşi Aleksandros'un oğlu ve bilinen tek çocuğuydu. Aleksandros, IV. İoannis ile birlikte ortak imparator olsa da 1459'daki ölümüyle tahtın veraseti Aleksios'a kaldı. Aleksios'un tahta çıkmasından hemen sonra David, nüfuzlu Kavazites ailesinin desteğiyle Aleksios'u tahttan indirerek tahta geçti.

Aleksandros Megas Komnenos, ayrıca Skantarios olarak da kaydedilmiştir, ağabeyi IV. İoannis Megas Komnenos ile birlikte Trabzon İmparatorluğu'nun y. 1451–1459 arasında ortak imparatoruydu. Aleksandros, Trabzon imparatoru IV. Aleksios Megas Komnenos'un ikinci oğludur. İoannis, y. 1426'debabalarına karşı başarısız bir isyandan sonra sürgüne gönderilmiştir. 1426 ve Aleksios Aleksandros'u belirlenmiş varis yaptı. İoannis 1429'un başlarında Trabzon'a döndü ve tahtı ele geçirdi, Aleksios'u öldürdü ve İoannis'u sürgüne zorladı.

Theodora Kantakuzini Megali Komnini, Trabzon imparatoru IV. Aleksios'un İmparatoriçe eşiydi. Çok güzel olduğu söylenen Laonikos Halkokondilis'in vakayinamesine göre, oğlu İoannis Megas Komnenos tarafından Trabzon sarayının protovestiarios'u ile ilişkiye girmekle suçlandı; ancak diğer kayıtlar onu Aleksios ve oğulları arasındaki barışı koruyan sadık ve sevgi dolu bir eş olarak tanımlar. Her iki durumda da, yaşamı boyunca oğlu İoannis Gürcistan'a kaçtı ve Theodora'nın ölümünden sonraya kadar geri dönmedi.

<span class="mw-page-title-main">Sinop Kuşatması</span>

Sinop Kuşatması, Küçük Asya'da bir liman kenti olan Sinop'un 1214 yılında Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykâvus (1211-1220) Tarafından başarılı bir kuşatılması ve fethidir. Sinop, Dördüncü Haçlı Seferi'nden sonra kurulan Bizans ardıl devletlerinden biri olan Trabzon İmparatorluğu'nun elinde bulunan, Karadeniz kıyısında önemli bir liman kentiydi. Şehrin fethi Selçuklu tarihçisi İbn Bîbî tarafından ayrıntılı olarak belgelenmiştir. İzzettin Keykavus, bölgeyi tanıyan kişilerden kalenin silah zoru ile değil, içerdekilerin karadan ve denizden irtibatını kesip uzun süreli kuşatma ile düşürülebileceği bilgisini almıştır. Trabzon İmparatoru I. Aleksios (1204-1222) Kuşatmayı kırmak ve Şehrin düşmemesi için Trabzon ordusuna liderlik etti, ancak mağlup oldu ve esir düştü, şehir 1 kasımda teslim oldu. Önceleri teslim olmak istemeyen halk I. Aleksios'un öldürülmemesi, kimsenin canına kıyılmaması ve herkesin istediği yere gidebilmesi şartıyla 3 Kasım 1214 tarihinde kalenin anahtarlarını Selçuklulara teslim etmiştir. Bazı kaynaklara göre, ortak İmparator ve İmparator Aleksios'un kardeşi David Komninos'un kuşatma sırasında savaşırken ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bizans muharebeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıdakiler, 6. yüzyıldan 15. yüzyılın ortalarında dağılmasına kadar Doğu Roma veya Bizans İmparatorluğu tarafından yapılan muharebelerin, tarihe göre düzenlenmiş bir listesidir. Bu ayrıntılı bir liste değil. Bizans İmparatorluğu'nun Romalı öncülleri tarafından yapılan savaşlar için bkz.Roma muharebeleri listesi

<span class="mw-page-title-main">Anadolu'nun Moğollar tarafından istilası</span>

Anadolu'nun Moğollar tarafından istilası, Kösedağ Muharebesi ile sonuçlanan 1241-1243 seferinden başlayarak çeşitli zamanlarda meydana geldi. Selçukluların 1243'te teslim olmasından sonra, 1335'te İlhanlılar'ın düşüşüne kadar Anadolu üzerindeki gerçek güç Moğolların elindeydi. Selçuklu Sultanı birkaç kez isyan çıkardığı için 1255'te Moğollar Orta ve Doğu Anadolu'yu kasıp kavurdu. İlhanlılar garnizonu Ankara yakınlarında konuşlanmıştı. Bir Moğol valisinin ve Hülâgû'nün bir oğlunun mezarları da dahil olmak üzere Moğol kültürel mirasının kalıntıları Türkiye'de hala görülebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'ın Haldia'yı işgali</span>

Gürcistan'ın Haldia ve Paflagonya'yı işgali, 1204 yılında Gürcistan Kraliçesi Tamar tarafından gerçekleştirildi. Bu sefer sonucunda Karadeniz kıyısında Trabzon İmparatorluğu kuruldu.