İçeriğe atla

Trabzon Harekâtı (1918)

Trabzon Harekâtı (1918)
Kafkasya Cephesi

Komutan Vehip Paşa
Tarih24-25 Şubat 1918[2]
Bölge
Sonuç Osmanlı Zaferi[3]
Coğrafi
Değişiklikler
Osmanlı Trabzon'u Geri Aldı[4]
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu

Rus Cumhuriyeti

Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Vehip Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Enver Paşa
?
Çatışan birlikler
Osmanlı İmparatorluğu 3. OrduErmenistan Ermeni çeteleri
Kayıplar
600 Ölü
700 Yaralı
1,050[3]
250[3]

Trabzon Harekâtı, 24 Şubat 1918'de Osmanlının Trabzon'u ele geçirilmesiyle sonuçlanan, Vehip Paşa komutasında yeniden düzenlenen Osmanlı Üçüncü Ordusu tarafından yürütülen askeri operasyondur. Bu olay I. Dünya Savaşı sırasında gerçekleşti.[3]

Harekât

I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı cephesi bağlamında, Alman hükümeti başlangıçta Türkiye'nin Kafkasya bölgesine ilerlemesine karşı çıkmıştı. Bununla birlikte, Troçki'nin eylemleriyle ilgili artan hayal kırıklıkları nedeniyle Almanlar önceki itirazlarını bıraktılar ve Brest-Litovsk Antlaşması'nın son versiyonunda Rus birliklerinin Ardahan, Kars ve Batum ilçelerinden temizlenmesi konusunda anlaştılar.[3]

Alman politikasındaki bu değişimden yararlanan, dağılmış İkinci Ordu'dan tümenler içeren yeniden örgütlenen Osmanlı Üçüncü Ordusu, Trabzon'u ele geçirmek için bir taarruza geçti. Bu harekât'a Osmanlı Üçüncü Ordusu komutanı Vehip Paşa önderlik etti.[3]

24 Şubat 1918'de Trabzon, Osmanlı kuvvetleri tarafından başarıyla ele geçirildi.[5] Ancak, şehrin ele geçirilmesi kan dökülmeden değildi. Mühimmat deposundaki patlama nedeniyle yaklaşık 600 kişi hayatını kaybetti ve 700 kişi yaralandı. Patlamayı çevreleyen koşullar belirsizliğini koruyor, çünkü bunun bir kaza mı yoksa kasıtlı bir eylem mi olduğu belli değil. Kayıplar arasında 1.050 Rus ve 250 Yunan vardı.[3]

Kaynakça

  1. ^ Gingeras, Ryan. Fall of the Sultanate: The Great War and the End of the Ottoman Empire 1908-1922 (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-108692-2. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024. 
  2. ^ Bilton, David. The Central Powers on the Russian Front 1914–1918 (İngilizce). Pen and Sword. ISBN 978-1-4738-3453-8. 7 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024. 
  3. ^ a b c d e f g McMeekin, Sean. The Ottoman Endgame: War, Revolution and the Making of the Modern Middle East, 1908-1923 (İngilizce). Penguin Books Limited. ISBN 978-0-7181-9972-2. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024. 
  4. ^ Erickson, Edward J. The Turkish War of Independence: A Military History, 1919–1923 (İngilizce). ABC-CLIO. ISBN 978-1-4408-7842-8. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024. 
  5. ^ Heper, Metin; Sayari, Sabri. The Routledge Handbook of Modern Turkey (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-136-30963-2. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)</span> 1897 yılında Osmanlı İmparatorluğu ve Yunanistan Krallığı arasındaki savaş

1897 Osmanlı-Yunan Savaşı veya Otuz Gün Savaşı 1897 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan Krallığı arasında meydana gelen savaştır. Yaklaşık bir ay süren savaş, Osmanlı ordusu'nun kesin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Sakallı Nureddin Paşa</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmed Nureddin Paşa ya da bilinen adıyla Sakallı Nureddin, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Erzincan Muharebesi</span>

Erzincan Muharebesi, I. Dünya Savaşı esnasında bir Rus İmparatorluğu ordusu ile Osmanlı Ordusu arasında geçen ve Rus Ordusu'nun zaferiyle sonuçlanan bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı cepheleri</span> 29 Ekim 1914 ve 30 Ekim 1918 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğunun savaştığı cepheler

Osmanlı cepheleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda çarpıştığı cephelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Irak Cephesi</span> I. Dünya Savaşında bir cephe

Irak Cephesi, İngilizlerin petrol sahalarını ele geçirmek amacıyla, 15 Ekim 1914'te Bahreyn'i ve 23 Kasım 1914'te Basra'yı işgali üzerine açıldı. Osmanlı kuvvetleri işgale karşı koyamadı. İngilizler, İran'da Ahvaz'ı da ele geçirdiler.

<span class="mw-page-title-main">Suriye-Filistin Cephesi</span> Birinci Dünya Savaşının bir cephesi

Suriye-Filistin Cephesi, I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın isteği üzerine açılan bir cephedir. Osmanlı ordusu, 1915'te Birinci Kanal Harekâtı'nı, 1916'da İkinci Kanal Harekâtı'nı düzenledi. Amaç; Osmanlı İmparatorluğu'nun Süveyş Kanalı'nı ele geçirmesi ve Mısır'a yeniden sahip olmasıydı. Başarılı olunursa İngilizlerin Uzak Doğu'daki sömürgeleri ile bağlantısı kesilecekti. Gelibolu'daki başarısızlığın ardından geçen zamanda İngilizlerin gittikçe güçlerini artırmaları ve Osmanlı'nın kısıtlı kaynakları sonucu cephe Süveyş'ten Nablus'a kadar gerilemiş, savaşın son aylarındaki Nablus'taki son cephe savunmasındaysa çok kısıtlı olan kaynakların tükenmesine ek olarak Osmanlı'nın savaş süresince Arap halk üzerinde görece başarılı bir şekilde sürdürdüğü Panislamizm propagandasının Lawrence'ın organize ettiği Arap isyanının Hicaz'dan Filistin'e girmesi sonucu çökmesiyle Türk Ordusu Şam ve Halep üzerinden Anadoluya çekilmiş ve cephe bazı parlak muharebe zaferlerine rağmen Osmanlı için başarısızlık ve ağır kayıplarla sonuçlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">5. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

5. Ordu, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 24 Mart 1915 tarihinde kuruldu ve 21 Kasım 1918 tarihinde lağvedildi. Bu orduya I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Boğazı'nı ve Gelibolu Yarımadası'nı savunma görevi verildi. Almanya'dan gelen askerî danışman General Otto Liman von Sanders bu ordunun ilk komutanı oldu.

22. Kolordu, Osmanlı Ordusu'nun, Kafkasya ve Filistin cephelerinde savaşmış olan bir kolordusuydu. Son komutanı Refet Bele'ydi.

Trabzon Harekâtı, I. Dünya Savaşı sırasında Trabzon'un Rus kuvvetlerince ele geçirilmesini sağlamış deniz ve kara harekâtıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arap Ayaklanması</span> Arapların, 1916-1918 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

Arap Ayaklanması, Arap İsyanı veya Arap İhaneti, I. Dünya Savaşı sırasında Haziran 1916 tarihinde Yemen'de Aden, Suriye'de Halep'i kapsayan bağımsız ve birleşik bir Arap devleti kurmak amacıyla Şerif Hüseyin bin Ali tarafından başlatılan silahlı isyandır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

<span class="mw-page-title-main">7. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span> Askerî birlik

7. Ordu, I. Dünya Savaşı sırasında Sina ve Filistin Cephesi'nde savaşan bir Osmanlı ordusuydu.

Şark Ordular Grubu Osmanlı Ordusu'nun ordu gruplarından biri olarak I. Dünya Savaşı Kafkasya Cephesi'nde kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">6. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

6. Ordu Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan askeri reformlar sırasında 19. yüzyılın sonlarında kuruldu.

14. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

17. Kolordu Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı dönemi askeri birimlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">18. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

18. Kolordu Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı dönemi askeri birimlerinden biridir.

Irak ve Havalisi Genel Komutanlığı, I. Dünya Savaşı öncesinde Osmanlı İmparatorluğu tarafından 26 Ağustos 1914 tarihinde Irak'ta kuruldu ve 19 Nisan 1916 tarihinde lağvedildi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü-Ermeni Savaşı</span>

Gürcistan-Ermenistan Savaşı, 1917'de Ekim Devrimi yani Bolşevik Devrimi'nden sonra başlamıştır. 7 ilâ 31 Aralık 1918 tarihleri arasında sürmüştür. Yeni kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin Kvemo Kartli ve Lori'nin kontrolünü ele geçirmek için verdikleri savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Erzurum Taarruzu</span> Muharebe

Erzurum Taarruzu Rus İmparatorluk Ordusu'nun, I. Dünya Savaşı sırasında, stratejik Erzurum kentinin ele geçirilmesine yol açan Kafkasya Cephesi'ne yönelik büyük bir kış saldırısıydı. Osmanlı ordusu, kış aylarında, Rusların zaferine yol açan bir dizi beklenmedik terslik yaşadı.