Trablusgarp Protektorası

Protettorato sulla Tripolitania

1911-1919

Bayrak

1911-1912 yılları arası toprakları^[1]

Başkent

Trablus^[2]

Yaygın dil(ler)

Arapça

Hükûmet

Monarşi

Tarihçe

• Kuruluşu	1911
• Dağılışı	1919

Öncüller

Ardıllar

Osmanlı Devleti

Trablusgarp Kolonisi

Trablusgarp Protektorası (İtalyanca: Protettorato sulla Tripolitania), 1911-1919 yılları arası^[3] varlığını sürdürmüş İtalya Krallığı'nın Kuzey Afrika'daki bir kral vekilliğidir. Fransız Kuzey Afrikası ve Sirenayka Protektorası ile komşudur.

Tarihçe

İtalya ile Osmanlı Devleti arasında vuku bulan Trablusgarp Savaşı sürerken 1911'in Ekim ayının başlarında Trablusgarp bölgesi İtalyan kuvvetlerince ele geçirilmiş,^[4] yönetimi de Raffaele Borea Ricci'ye verilmiştir. 5 Kasım 1911'de de protektora yönetimi kurulmuştur,^[2] ardından Uşi Antlaşması ile bölge tamamen İtalya'ya verilmiştir. Yine de 1916'da Osmanlı Devleti, Süleyman El Biruni'yi Trablusgarp Valisi olarak atamıştır.^[5] Bölge halkı 18 Kasım 1918'de Trablusgarp Cumhuriyeti'ni ilan etse de^[6] protektora yönetimi devam etmiştir. 17 Mayıs 1919 tarihinde protektora yönetimi yerini koloni yönetimine bırakmıştır.^[3]

Yönetim

Yöneticileri

Raffaele Borea Ricci (5 Ekim 1911 - 11 Ekim 1911)
Carlo Caneva (11 Ekim 1911 - 1912)
Ottavio Ragni (1912 - 2 Haziran 1913)
Vincenzo Garioni (2 Haziran 1913 - 1914) (1. kez)
Luigi Druetti (1914 - 1915)
Giulio Cesare Tassoni (1915 - 1915)
Giovanni Ameglio (1915 - 5 Ağustos 1918)
Vincenzo Garioni (5 Ağustos 1918 - 17 Mayıs 1919) (2. kez)

Kaynakça^[7]

Kaynakça

Dipnotlar

^ Marshall Cavendish (2007). "World and Its Peoples". Marshall Cavendish Corporation. ss. s. 1214. ISBN 0-7614-7571-0.
^ ^a ^b Carlo Zaghi (1973). "L'Africa nella coscienza europea e l'imperialismo italiano". Guida. ss. s. 274.
^ ^a ^b Carlo Zaghi. a.g.e. ss. s. 161.
^ Gaetano Mosca, Angelo Panebianco (2003). "Discorsi parlamentari". Il Mulino. ss. c. 4, s. 202.
^ Kemal Arı (1997). "Birinci Dünya Savaşı kronolojisi". Genelkurmay Basımevi. ss. s. 243.
^ Jamil M. Abun-Nasr (1987). "A history of the Maghrib in the Islamic period". Cambridge University Press. ss. s. 395. ISBN 0-521-33767-4.
^ Carlo Zaghi. a.g.e. ss. s. 275.

İlgili Araştırma Makaleleri

Egon Leo Adolf Ludwig Schiele, Avusturyalı dışavurumcu ressam.

Trablusgarp Savaşı veya diğer adıyla 1911-1912 Türk-İtalyan Savaşı, 1911-1912 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve İtalya Krallığı arasında geçen bir savaştır. Adı, "Trablusgarp Savaşı" olmasına rağmen çarpışmalar Trablusgarp dışında Adriyatik Denizi, Ege Adaları, Çanakkale Boğazı ve Kızıldeniz gibi farklı bölgelerde de sürmüştür. Diğer büyük devletlerin desteği ve Birinci Balkan Savaşı'nın patlak vermesi nedeniyle savaşı kazanan İtalya, Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı Trablusgarp, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirmiştir. Bu bölgeler birleşip gelecekteki Libya devletini oluşturacaklardı.

<span class="mw-page-title-main">Kâzım Özalp</span> 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Kâzım Özalp, Türk asker ve siyasetçi. 1924 ve 1935 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı görevini sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Askerî</span> Osmanlı askeri ve istihbaratçısı (1884–1915)

Süleyman Askerî, Osmanlı askeri.

John Galsworthy İngiliz yazar. Tiyatro oyunlarında birey ile toplum arasındaki çatışmayı konu alır. İngiliz orta sınıfını betimlediği ve "A Man of Property", "In Chancery" ve "To Let" kitaplarından oluşan "The Forsyte Saga" üçlemesi, çağdaş İngiliz edebiyatının klasikleri arasında kabul edilmektedir. 1932'de edebiyat dalında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.

Harold Clayton Lloyd Amerikalı oyuncu ve yönetmendir. Sessiz film döneminde ünlü olmuş ve pek çok başarılı komedi filmine imza atmıştır. Oyuncu Mildred Davis' in eşidir. Özellikle Safety Last! filmiyle ünlüdür.

Trablusgarp Kolonisi, 1919-1929 yılları arası varlığını sürdürmüş İtalya Krallığı'nın Kuzey Afrika'daki bir kral kolonisidir.

Trablusgarp Vilayeti, 1864 yılında gerçekleşen yönetim reformu sonucu Trablusgarp Eyaleti yerine kurulan Osmanlı vilayetidir.

Harbiye Nazırlığı veya Harbiye Nezareti, Osmanlı Devleti'nde savaş işlerine bakmakla görevli bakanlığın adıydı. Bütün Osmanlı ordusu günümüzde yerini Millî Savunma Bakanlığına bırakmış olan bu bakanlığa bağlıydı.

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

Süleyman el-Baruni Berberi İbadi bilgini, şair, devlet adamı ve Libya tarihinde önemli bir şahsiyetti.

TCG Peyk ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Peyk-i Şevket, Osmanlı donanması ve sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet gören Peyk-i Şevket sınıfının öncü gemi olan torpido kruvazörüdür. 1906-1907 yıllarında Kiel, Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde inşa edilmiş ve Kasım 1907'de Osmanlı donanması hizmetine girmişti. Geminin ana silahı üç 450 mm torpido tüpü ve bir çift 105 mm toptan oluşuyordu ve gemi 21 knot hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Âsım Gündüz</span> Türk asker ve siyasetçi

Âsım Gündüz, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Celal Bey</span> Osmanlı devlet adamı

Mehmed Celâl Bey Osmanlı Devleti'nin son döneminde birçok valiliklerde ve Dahiliye Nazırlığı'nda bulunmuş bir devlet adamı ve Ermeni Kırımı şahidiydi.

XIII. Leo, asıl adı Vincenzo Gioacchino Raffaele Luigi Pecci, 20 Şubat 1878 ile 20 Temmuz 1903 yılları arasında görevde kalmış papa.

Peyk-i Şevket sınıfı, Osmanlı donanması için Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde 1906-1907 yıllarında inşa edilen bir çift torpido kruvazörüdür. Peyk-i Şevket ve Berk-i Satvet adlarında iki gemiden oluşuyordu. 20. yüzyılın başında Osmanlı donanmasını modernize etme programının bir parçası olarak sipariş edildiler. 775 metrik ton deplasmanındaki gemiler, görece küçük boyutlarına göre ağır silahlıydılar ve üç torpido tüpü, bir çift 105 milimetre (4,1 in) top ve birçok küçük silah taşıyorlardı.

1910'lar veya 10'lar, 1 Ocak 1910'da başlayan ve 31 Aralık 1919'da sona eren, Gregoryen takviminin içinde bulunan bir onyıldır.

Katalan futbol şampiyonası, Katalonya merkezli bir futbol müsabakasıydı ve 1929'da La Liga kurulmadan önce İspanya'daki ilk futbol ligiydi.

İntibah, Osmanlı İmparatorluğu tarafından I. Dünya Savaşı'nda römorkör ve mayın dökücü olarak kullanılan gemidir. 1886'da Glasgow'da sivil bir römorkör olarak inşa edilen gemi 1912'de Osmanlılar tarafından satın alındı. 1914'te Tersane-i Amire'de mayın dökücüye dönüştürüldü. Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'nda başta Çanakkale Boğazı'nın mayınlanması olmak üzere mayın dökme, mayın taşıma, kurtarma ve nakliye görevlerinde bulundu. Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi'nden sonra İstanbul'da filonun geri kalanıyla beraber enterne edildi. Kasım 1922'de İstanbul'dan kaçırılarak İzmit'e getirildi ve Ankara Hükûmeti emrine girdi. Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti hizmetine girdi ve adı Uyanık olarak değiştirildi. 1933-34'te Gölcük'te yeniden donatıldı ve adı yeniden İntibah yapıldı. 1936'ya dek İzmir'de, daha sonra yeniden Çanakkale'de mayın gemisi olarak görevlendirildi. 1956'da donanma hizmetinden çıkan gemi Gölcük'e çekildi ve 1958'de sivil kullanım için satıldı. 1959-1964 yılları arasında kargo gemisine dönüştürüldü ve Ararat M Okan adını aldı. 1997 sonunda İtalya'ya kaçak göçmen taşırken yakalanmış, İtalyan hükûmeti tarafından el konulmuş ve Kasım 1998'de açık arttırma ile satılmıştır. Haziran 1999'da Crotone'da söküldü.

Matteucci Madalyası fizikçilere verilen bir İtalyan ödülüdür. Forlì bölgesinden Carlo Matteucci adlı kişiden adını alır. Fizik alanında çalışan bilim insanlarının bilime temel katkılarını ödüllendirmek için verilmeye başlanmıştır. 10 Temmuz, 1870 tarihli İtalyan Kraliyet Kararnamesine göre İtalyan Bilimler Topluluğu'nun Carlo Matteucci'den bağış alarak bu ödülü vermeye başlamasına izin verilmiştir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.