İçeriğe atla

Trablus Seferi (1614)

Trablus Seferi

Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sinde Trablus limanı
Tarih10-18 Temmuz 1614
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğuTrablusgarp asileri
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Damat Halil Paşa Sefer Dayı  İdam edildi
Güçler
53 kadırga, 6 kalite
5-6.000 asker
??
Kayıplar
Yok

Trablus Seferi, Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Osmanlı yönetimine isyan halindeki Trablusgarp Beyi Sefer Dayı'yı tedip etmek ve isyanı bastırmak amacıyla 10-18 Temmuz 1614'te Trablus'a yönelik icra ettiği başarılı askerî harekât.[1]

Harekât öncesi

Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 13 Mayıs 1614'te İstanbul'dan ayrıldıktan sonra Ege Denizi'nde korsanlık faaliyetleri için bulunan Malta, Napoli ve Sicilya gemilerinden müteşekkil 27 parçalı Hristiyan donanmasını kaçırdı. Ardından 10 Haziran’da Koron’a, 23 Haziran'da Navarin'e ve 29 Haziran'da Sicilya kıyısındaki Messina'ya geldikten sonra 6 Temmuz'da Malta'ya başarılı bir çıkarma ve istila harekatı icra etti.

Harekat

7 Temmuz'da Malta'da elde ettiği esirler ve ganimetlerle Trablus'a yönelen Osmanlı donanması 10 Temmuz'da Trablus limanına ulaştı. Burada yerel leventlerin reisi ve kul taifesinden Sefer Dayı Osmanlı Beylerbeyini tahakküm altına almış ve isyan etmişti.

Damat Halil Paşa, Osmanlı donanmasından kaçarak Trablus'a sığınan iki esirin iadesini Sefer Dayı'dan talep etti. Sefer Dayı talebi reddettiği gibi, elçiye Osmanlı donanmasını da limana sokmayacağını ifade etti.

Bununla birlikte, Damat Halil Paşa başarılı bir manevrayla ve zor kullanarak limana girmeyi başardı. Sefer Dayı'yı tutukladıysa da, Dayı’nın adamları ve yakınları kalenin kapılarını kapatarak savunmaya hazırlandı. Halil Paşa kaleyi silah gücüyle almak isteyince bir kısım yerel ilerigelenler araya girdi ve isyancılar adına af dilediler. Halil Paşa kaledekileri bağışladı ve kaleyi teslim aldı.[2]

Sefer Dayı’nın o zamana kadar ele geçirdiği gemiler ve mallar deftere kaydedilerek tümüne devlet adına el konuldu (Donanma İstanbul'a döndüğünde müsadere edilen mallar, 150.000 kuruş nakit ile 500 Hristiyan esir Padişah I. Ahmed'e hediye olarak sunuldu). Ardından Sefer Dayı’yı yargılatan Halil Paşa, alınan karar uyarınca Sefer Dayı'yı kale kapısı önünde asarak idam ettirdi.[3]

18 Temmuz'a kadar bölgede kalan Damat Halil Paşa düzeni kurduktan sonra Şerif Paşa'yı Trablusgarp Beylerbeyi olarak atadı ve Mora'nın güneyindeki Manyalıların (1611'den beri süren) isyanını bastırmak amacıyla Manya Burnu'na yöneldi.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Erken Modern Dönem Akdeniz Hâkimiyeti ve Osmanlı Deniz Gücü (1578 – 1645)", Osman Özkan, 29 Mayıs Üniversitesi, İstanbul (2016), s.43
  2. ^ "Gazânâme-i Halîl Paşa (1595-1623) (Tahlil ve Metin)", haz. Meltem Aydın, Marmara Üniversitesi, İstanbul (2010), s.192-195
  3. ^ Osmanlı Kronikleri Işığında Kaptan-ı Derya Halil Paşa'nın Akdeniz Seferleri (1609-1623), Mikail Acıpınar, Tarih İncelemeleri Dergisi, c.XXVIII/1, 2013, s.19
  4. ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.81

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgut Reis</span> Türk Şehit Amiral - Osmanlı Beylerbeyi

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp (eyalet)</span> Osmanlının Afrika Eyaleti

Trablusgarp Eyaleti veya Trablusgarp Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. Osmanlı Devleti'nde iki tane Trablus adını taşıyan idari bölge bulunmaktadır. Bunları birbirinden ayırmak için buradakine Trablus-ı Garb veya Mağrib Trablusu, Şam bölgesindekine Trablus-ı Şam veya Şam Trablusu denilmiştir. Trablusgarp 360 yıl, 1 ay, 20 gün Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. Trablusgarp Eyaleti, sâlyâneli bir deniz eyaletidir. 17. yüzyılda ocaklık olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Tunus'un Fethi (1574)</span>

Tunus'un Fethi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

Mora Seferi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

(İkinci) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Zurnazen Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 21 Haziran 1655'te Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

Bağdat Kuşatması, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1623'te İranlıların eline geçen Bağdat'ı 1625-26'daki başarısız kuşatmadan sonra ikinci kez kuşattıysa da, 39 günlük kuşatmanın sonucunda geri alamadı.

<span class="mw-page-title-main">1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı</span>

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

<span class="mw-page-title-main">Hanya Kuşatması (1692)</span>

Hanya Kuşatması, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Kara Cehennem Deniz Muharebesi</span>

Kara Cehennem Deniz Muharebesi ya da Kara Cehennem Cengi, Kaptan-ı derya Kayserili Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1609 yılında Kıbrıs/Baf açıklarında Fransız Şövalyesi Fressinet komutasındaki Malta filosunu mağlup ettiği çarpışma.

Frenk Cafer Paşa, 1605 ve 1606-1608 dönemlerinde kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Manfredonia'nın İstilası</span>

Manfredonia'nın İstilası, Kayserili Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 16-18 Ağustos 1620 tarihlerinde Napoli Krallığı'nin Manfredonia kentine yönelik askerî harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Gozo'nun İstilası</span>

Gozo'nun İstilası, Sinan Paşa ve Turgut Reis komutasındaki Osmanlı donanmasının 1551 yılında Malta Şövalyeleri yönetimindeki Gozo'yu istila etmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Midilli Deniz Muharebesi</span>

Midilli Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Malta'nın İstilası (1614)</span>

Malta'nın İstilası, Osmanlı-Malta Şövalyeleri savaşlarında evre.

Kayserili Halil Paşa veya Maraşlı Halil Paşa, 17 Kasım 1616-18 Ocak 1619 tarihleri arasında, I. Ahmed saltanatının son döneminde, I. Mustafa'nın ilk saltanatında ve II. Osman saltanatının ilk döneminde iki yıldan biraz fazla bir süre ve daha sonra IV. Murad saltanatı döneminde 1 Aralık 1626-6 Nisan 1628 tarihleri arasında bir buçuk yıla yakın bir süre olmak üzere, iki kez toplam üç yıl yedi ay yedi gün sadrazamlık yapmış devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Uluç Hasan Paşa</span>

Uluç Hasan Paşa ya da Venedikli Hasan Paşa, Osmanlı denizcisi, yöneticisi ve kaptan-ı deryası.

<span class="mw-page-title-main">Azak Deniz Muharebesi</span>

Azak Deniz Muharebesi, Osmanlı-Kazak mücadelesinde evre.