İçeriğe atla

Trablus'un Zaptı

Trablus'un Zaptı, Trablusgarp Savaşı'nda evre.

Trablus'un Zaptı
Trablusgarp Savaşı
Tarih3-10 Ekim 1911
Bölge
Trablusgarp, Osmanlı İmparatorluğu (Günümüz Libya'sı)
Sonuç İtalyan Zaferi
Taraflar
 İtalya Krallığı Osmanlı İmparatorluğu


Muharebeler ve işgal

30 Eylül 1911'de Trablus önündeki İtalyan filosu komutanının temsilcisi karaya çıkarak şehrin teslim edilmesini ve bütün Trablusgarp kıyılarının abluka altında olduğunu resmen bildirdi. 1 Ekim sabahı ise beyaz bayrak çekmiş bir İtalyan torpidobotu limandaki Sayyad-ı Derya Gambotu’na ve Derne Vapuru’na yaklaşarak teslim olmalarını istedi. Bunun üzerine gemi komutanı gemiyi kayalıklara bindirip deniz valflerini açarak batırdı. Derne Vapuru kaptanı da demir üzerindeyken deniz valflerini açtırdı (Tam olarak batmayan Derne Vapuru, Trablus'un işgalinden sonra 19 Ekim’de İtalyanlar tarafından yüzdürüldü ve Bingazi adıyla yardımcı gemi olarak kullanıldı).[1]

İtalyan filosu 2 Ekim’de şehrin teslim edilmesi talebini tekrarlandı ve 3 Ekim öğleye kadar süre tanıdı. Talebin reddedilmesi üzerine 3 Ekim'de bombardıman saat 15.00 civarında üç grup teşkil eden sekiz savaş gemisinin 9.000 metre mesafeden açtıkları ateşle başladı. İtalyan gemilerinin menzil üstünlüğü nedeniyle verdikleri mukabele hiçbir etki etmeyen kıyı tabyaları saat 17.00 civarında düştü.

Bombardımanın hedefine ulaştığını gören İtalyan donanması 5 Ekim’de kıyıya silahlı deniz müfrezeleri çıkarmaya başladı. 1.500 kadar deniz eri tarafından şehrin işgali 6 Ekim günü tamamlandı. 8 Ekim’de Trablusgarp’a ulaşan 5.000 kişilik İtalyan kara kuvvetleri personeli 14 Ekim’de şehri denizci personelden teslim aldı. 15 Ekim'de ise kara kuvvetleri birliklerini taşıyan 12 gemilik bir konvoy Trablus'a intikal etti. Bunu dokuz gemilik ikinci konvoy izledi. Bu konvoyların getirdikleriyle beraber Trablus ve civarındaki İtalyan güçleri 26.000 kişiye ulaştı.[2]

Kaynakça

  1. ^ "1911-1912 Türk-İtalyan Harbi Deniz Cephesi", Kemal Eker, Türk-İtalyan Müşterek Harp Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Milli Savunma Üniversitesi, İstanbul (2020), s.187
  2. ^ "1911-1912 Türk-İtalyan Harbi Deniz Cephesi", Kemal Eker, Türk-İtalyan Müşterek Harp Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Milli Savunma Üniversitesi, İstanbul (2020), s.187-188

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Savaşı</span> Trablusgarp Savaşı diğer adı ile Türk-İtalyan Savaşı

Trablusgarp Savaşı veya diğer adıyla 1911-1912 Türk-İtalyan Savaşı, 1911-1912 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve İtalya Krallığı arasında geçen bir savaştır. Adı, "Trablusgarp Savaşı" olmasına rağmen çarpışmalar Trablusgarp dışında Adriyatik Denizi, Ege Adaları, Çanakkale Boğazı ve Kızıldeniz gibi farklı bölgelerde de sürmüştür. Diğer büyük devletlerin desteği ve Birinci Balkan Savaşı'nın patlak vermesi nedeniyle savaşı kazanan İtalya, Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı Trablusgarp, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirmiştir. Bu bölgeler birleşip gelecekteki Libya devletini oluşturacaklardı.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Reis</span> Türk Şehit Amiral - Osmanlı Beylerbeyi

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türk Deniz Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin donanma gücü

Türk Deniz Kuvvetleri, Türkiye'yi denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2. kuvvettir. Kuruluş tarihi, ilk Türk denizcisi kabul edilen Çaka Bey'in İzmir'de oluşturduğu donanmanın kuruluş tarihi olan 1081'dir. 9 Kasım 2016 tarihinde değiştirilerek kabul edilen Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesi ile bu tarihe dek Genelkurmay Başkanlığı kuruluş ve kadrolarında bulunan Komutanlık, Millî Savunma Bakanlığı kadro ve kuruluşuna geçirilmiştir. Ayrıca aynı Kararname, cumhurbaşkanı ve başbakanın kuvvet komutanı ve astlarına emir verebilmesini ve bu emirlerin hiçbir kurum, kuruluş veya kişinin onayı olmaksızın yerine getirilmesini de düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Berberi Savaşı</span> tarihi savaş

Birinci Berberi Savaşı, Berberi Kıyısı Savaşı veya Trablusgarp Savaşı olarak da bilinen Amerika Birleşik Devletleri ile Kuzey Afrika'daki Fas Sultanlığı, Cezayir Eyaleti, Tunus Eyaleti ve Trablusgarp Eyaleti gibi Berberi devletleri arasında yapılan savaşın ilkidir.

TCG <i>Kocatepe</i> (D-354) Kıbrıs Harekâtı sırasında dost ateşiyle batırılan Türk Deniz Kuvvetleri gemisi

TCG Kocatepe (D-354), 1974'te Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk Hava Kuvvetleri tarafından dost ateşiyle batırılan Türk Deniz Kuvvetleri gemisi.

<span class="mw-page-title-main">Tobruk Muharebeleri</span>

Tobruk Muharebeleri, Trablusgarp Savaşı esnasında Tobruk ve çevresindeki İtalya Krallığı güçleri ile Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı düzensiz birlikler arasında gerçekleşen bir dizi çatışmadır. Çatışmalar arasında en büyüğü Nadura Tepesi'nde gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Vilayeti</span>

Trablusgarp Vilayeti, 1864 yılında gerçekleşen yönetim reformu sonucu Trablusgarp Eyaleti yerine kurulan Osmanlı vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Derne Muharebeleri</span> Trablusgarp Savaşının bir parçası

Derne Muharebeleri, 16 Ekim 1911 ile 18 Ekim 1912 tarihleri arasında Derne'yi ele geçirmek isteyen İtalyan Krallığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında Trablusgarp Savaşı sırasında yapılan muharebelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Beyrut Muharebesi (1912)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile İtalya Krallığı arasında yapılan deniz savaşı

Beyrut Muharebesi veya Beyrut Harekâtı, 1911-1912 yılları arasında gerçekleşen Trablusgarp Savaşı'nın bir parçası olarak 24 Şubat 1912'de, Osmanlı ve İtalyan kuvvetleri arasında Beyrut'ta meydana gelen deniz muharebesidir. Muharebede iki İtalyan kruvazörü, limanda bulunan Osmanlılara ait bir zırhlı korvet ve bir torpido botunu batırdı ve Beyrut şehrini top atışına tuttu. Muharebede Beyrut'taki Osmanlı deniz gücü tamamen yok edildi ve bölgedeki İtalyan nakliyelerine yönelik tek Türk deniz tehdidi ortadan kaldırıldı. İtalyanlar bu saldırı sonrasında savaşın geri kalanında Güney Akdeniz'de tam deniz hakimiyetini elde tuttular, Süveyş Kanalı'na yaklaşımlarda tam bir deniz üstünlüğü sağladılar ve sömürgeleri olan Eritre'deki kuvvetlerini takviye etmede avantaj sağladılar.

<span class="mw-page-title-main">Rodos ve On İki Ada'nın işgali</span>

Rodos ve On İki Ada'nın İşgali veya On İki Ada'nın işgali isimli harekât 1912 yılında On İki Ada'nın Trablusgarp Savaşı sırasında İtalyanlar tarafından yapılan çıkarmalar sonucu işgale uğramasıyla gerçekleşti.

<i>Peyk-i Şevket</i> sınıfı torpido kruvazörü

Peyk-i Şevket sınıfı, Osmanlı donanması için Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde 1906-1907 yıllarında inşa edilen bir çift torpido kruvazörüdür. Peyk-i Şevket ve Berk-i Satvet adlarında iki gemiden oluşuyordu. 20. yüzyılın başında Osmanlı donanmasını modernize etme programının bir parçası olarak sipariş edildiler. 775 metrik ton deplasmanındaki gemiler, görece küçük boyutlarına göre ağır silahlıydılar ve üç torpido tüpü, bir çift 105 milimetre (4,1 in) top ve birçok küçük silah taşıyorlardı.

<i>Avnillah</i> Osmanlı savaş gemisi

Avnillah 1860'ların sonlarında Osmanlı donanması için inşa edilmiş bir zırhlı savaş gemisidir. Avnillah sınıfının öncü gemisi olarak Thames Iron Works tarafından Birleşik Krallık'ta inşa edilmiştir. Omurgası 1868'de serilen gemi, 1869'da denize indirildi ve ertesi yıl filoya katıldı. Merkezî bataryalı gemi olan Avnillah, merkezî bir kazamatta yer alan dört adet 230 mm top ile silahlandırıldı ve en çok saatte 12 deniz mili (22 km/sa) hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Adası'nın Fethi</span> Cezayir açıklarındaki adanın 1529da kuşatılması ve Fethiye sonuçlanan süreç

Cezayir Adası'nın Fethi, Osmanlıların elindeki Cezayir kentinin açıklarında bulunan ve 1510 yılından beri İspanyol İmparatorluğu'nun işgalindeki Cezayir Adası'nın 1529 yılında Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerince kuşatılıp ele geçirilmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

İtalyanların Libya'yı işgali, 1911 yılında İtalyan birliklerinin Libya eyaletini işgal etme olayıdır. Bu olaydan sonra İtalyan-Türk Savaşı başlamıştır. İşgal sonucunda, İtalyan Trablusgarp Kolonisi ve İtalyan Sirenaykası kuruldu, daha sonra bunlar İtalyan Libyası olarak birleşti.

<span class="mw-page-title-main">Lipari Deniz Muharebesi</span>

Lipari Deniz Muharebesi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Sakız Vakası</span>

Sakız Vakası, Osmanlı İmparatorluğu ile Fransa Krallığı arasında 1681 yılında meydana gelen diplomatik kriz.

<span class="mw-page-title-main">Ahikerya Deniz Muharebesi</span>

Ahikerya Deniz Muharebesi, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Konfide Deniz Muharebesi</span>

Konfide Deniz Muharebesi, Trablusgarp Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Taarruzu (18 Nisan 1912)</span>

I. Çanakkale Taarruzu ya da Birinci Boğaz Harekâtı, 1911-1912 Osmanlı-İtalyan Savaşı'nda evre.