İçeriğe atla

Toybuhaa Hertek

Toybuhaa Hertek
Doğum1917
Barıın Hemçik
Ölüm1981
UyrukTıva Cumhuriyeti
AlanıResim

Toybuhaa Hertek — Tıvanın görkemli taş ustası, Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin halk sanatçısı, Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Mükafatı ödülüne sahip kişi.

Biyografisi

1917 yılında Barıın-Kemçik ilçesinde, Höndelen akarsuyu sahilində bir çoban ailesinde doğmuştur[1] (Kop-Suk köyü, Bay-Tayga kojuun). 1964 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ressamlar Birliği üyesi olur. Tıva tasvir sanatının gelişiminde büyük öneme sahip olur. "Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin halk sanatçısı" (1977) ilan edilir.

Adı Tıva'nın okullarından birine Bay-Tayga Çocuk Ressamlık Okuluna verilir.[2]

Sanatkarlığı

Toybuhaa Hertek eski taş kesici Duktug-ool Küjüget'ten çok şey öğrenir. İlk bağımsız işini, 8 yaşında iken kavak ağacının oyulmuş kökünden hazırlamıştır. Burada istirahat eden bir yarış atı tasvir edilir. Ceylan boynuzundan bir kelebek, gümüşten yüzük, dağ keçisi boynuzundan hayvan figürleri, işlenmiş deriden okluk.[3] Tıva Ulusal Müzesinde Toybuhaa Hertek'e ait 100'den çok heykeltraşlık eseri vardır.

Ödüller

Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti emektar sanatçısı (1970)

Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Mükafatı (1971)

İ. E. Repin adına Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Devlet Mükafatı (1972)

Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin halk sanatçısı (1977)

Literatür

  • Hertek Koştayoviç Toybuhaa : Katalog vıstavki / M-vo kulturı Tuv. ASSR. Resp. kraeved.muz im. 60 bogatırey. Soyuz hudojnikov Tuv. ASSR. — Kızıl, 1988. — 52 s.
  • Toybuhaa H. K. Ohotnik: (İl) // Çervonnaya S. M. Tıva Respublikanın çurukçuları = Hudojniki Respubliki Tıva. — SPb, 1995. — S.54.
  • Hertek T. Dirlip kelgen daştar: (H. K. Toybuhaa dugayında) // Şın.-1992. — Fevr.12

Kaynakça

  1. ^ Мелодия в камне : Биобиблиогр.указ. /Нац. б-ка им. А. С. Пушкина; Сост. Л. М. Чадамба. — Кызыл : РИО НБ, 1998.-40c.
  2. ^ "В Туве отметили 95-летие выдающегося камнереза — Хертека Тойбухаа " Тува-Онлайн". 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  3. ^ Хертек А. С. Тойбухаа Хертек Каштайович. / А. С. Хертек. // Мелодия в камне : Биобиблиогр.указ. /Нац. б-ка им. А. С. Пушкина; Сост. Л. М. Чадамба. — Кызыл : РИО НБ, 1998.- С.35.

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Brest-Litovsk Antlaşması</span>

Brest-Litovsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmış, İttifak Devletleri'nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti'nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca Türkmenistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'nin Orta Asya'daki 5 cumhuriyetinden biriydi. İlk önce 7 Ağustos 1921 tarihinde Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Türkmenistan Oblastı olarak kuruldu. 13 Mayıs 1925 tarihinde ise Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ni oluşturan eşit ve egemen cumhuriyetlerden biri halini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">İyme (köy)</span> Tıva Cumhuriyetinde bir köy

İyme köyü – Tıva Cumhuriyetinin Çöönhemçik kojununun köylerinden biridir. Öteki adları – Ulaanbıraa (Улаан-Быраа), Kızılçıraa (Кызыл-Чыраа). «Ulaan-Bıraa» diye Moğolca kökenli sözün Tuva Türkçesinde karşılığı Kızılçıraa diye çevrilebilir. «İyme» de akarsuyun sol tarafında büyük ala dağı ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Salçak Toka</span> Tuvalı siyasetçi (1901-1973)

Salçak Toka, Tuva yazar ve devlet idarecisi. General. Sosyalist İşçi kahramanı. Tuva Halk Cumhuriyeti'nin cumhuriyet ödülünü aldı. Bağımsız Tuva Halk Cumhuriyeti'ni Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile birleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Şagdıroğlu Kuular</span>

Nikolay Şagdıroğlu Kuular, Tıva romancı,şair, nesir ustası, çevirmen, Tıva'nın tanınmış yazarı. Rusya'nın Yazarlar ve Gazeteciler Birliği'nin üyesi. Nüfus Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda mühendis, muhabir, "Şın" gazetesinin bölüm başkanı, Tıva kitap yayınevinin editör, Tıva Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığı, "Ulug-Hem" dergisinin editörlük işlerini yaptı.

Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Monguş şu anlamlara gelebilir:

Nikolay Alekseyeviç Serdobov, Rus yazar, şair, tarihçi ve eleştirmen. Tıva Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bilim çalışmalarının bilinen araştırmacısı.

Oyunnar bölgesi veya Oyunnar kojuunu — Tuva Cumhuriyeti'nde eski yönetim birimi. Tandı Tıva'nın bölgesi, kojuun.

Hemçik bölgesi veya Kemçik kojuunu — Günümüz Tuva Cumhuriyeti topraklarında yer alan Yenisey'in Daa (dağ) bölgesi, kojuun.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 11 Nisan 1951'de Gürcistan SSC tarafından kabul edildi. Üstte mavi bandın yer aldığı kızıl bayrağın üzerinde 24 ışın ile birlikte orak ve çekiç ile kızıl yıldız sembolleri yer almaktadır. Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı,Sovyet cumhuriyetlerinin bayrakları arasında orak ve çekiç figürünün sarı olmadığı tek bayraktır.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Başkurdistan Bölge Komitesi, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içindeki en yüksek yönetim pozisyonudur. Komite 18 Kasım 1919 - Ağustos 1991 arasında faaliyet sürdürdü. Birinci sekreter, genellikle Politbüro veya parti genel sekreteri tarafından fiilen atanırdı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Dunyaşin</span>

Aleksey Dunyaşin, Alek Dunyaşin - Erzyan asıllı gazeteci, eleştirmen, ilk Erzya yazarlarından biri.

Artık Höm-Ottuk kızı Hovalıg (12 Mayıs 1951; Sug-Aksı köyü, Süt-Höl kojuunu,Tıva, Çağdaş Tuva edebiyatında eserler vermiş yayıncıdır. Tuva Cumhuriyeti Gazeteciler Birliği Başkanı. Kadınlar için "Ene sözü" gazetesi ve "Kadın" dergisi adıyla yayınlar kurdu.

Aleksey Çırgal-ool, Tıva kökenli Rusyalı sanatçı. Tıva,Sovyet bestekarı, aktör ve öğretmen. Sovyetler Birliği halk sanatçısı(1984). Onu ilk profesyonel Tıva bestekarı adlandırırlar.

<span class="mw-page-title-main">Sayan Bapa</span>

Sayan Salçakoğlu BAPA (d. 27 Nisan 1962) — Tıvа höömeyci, şarkıcı, dünyaca tanınmış «Hün Hürtü» adlı müzik topluluğunun üyesi. Rusya Federasyonunun ünlü sanatçısı, Tıvа Ulusunun höömеycisi.

Hürgülek Bayıskılanovna Kongar, Tıva şarkıcı, tiyatro oyuncusu ve Rusya Federasyonu halk sanatçısı.

Teeli sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Teeli kasabasıdır. 2020 yılı nüfusu 3.265 kişidir. İdari merkez ve sumuzun en önemli yerleşim yeri Teeli'dir. Teeli idari birimi içine Teeli merkezi, Hemçik, Nayıral (Drujba) köyleri de girer.

Kızıldag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Kızıldağdır. 2020 yılı nüfusu 771 kişidir. Kızıl-Dag belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Kızıldağdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.