İçeriğe atla

Toulon

Toulon
Faron tepesinden Toulon panoroması
Toulon bayrağı
Bayrak
Toulon arması
Arma
ÜlkeFransa Fransa
BölgeProvence-Alpes-Côte d'Azur
DépartemanVar
İdare
 • Belediye BaşkanıHubert Falco
Yüzölçümü
 • Toplam42,84 km²
En yüksek nokta589 m (1.932 ft)
En alçak nokta0 m (0 ft)
Nüfus
 (2017)
 • Toplam171.953
 • Yoğunluk4,000/km²
Zaman dilimiUTC+01.00
Resmî site
www.toulon.fr

Toulon ([tuˈlõ]), Güney Fransa'da ve Akdeniz kıyısında bulunan bir liman kenti. Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinde üçüncü büyük şehir olarak yer alır ve Var departmanı merkezidir.

Toulon belediye sınırları içinde nüfus (2007 itibarıyla) 166.537, şehirleşme alanında ise nüfus 600.740'tır.

Fransız donanmasının önemli üslerinden biridir. Gemi yapımı, balıkçılık, şarapçılık, matbaacılık sanayileri gelişmiştir. Havacılık araçları, silah, harita, kâğıt, tütün, ayakkabı ve elektronik malzeme üretimi önemlidir.

Tarih

Toulon yöresinde ilk yerleşenler Liguryalılar oldu. Roma İmparatorluğu topraklarına katılan kent, Telo Martius adını aldı. Romalılar, körfezde bir deniz feneri kurdular. Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra kent uzun süre Saracen korsanları tarafından yağmalandı.

Kent, Fransa kralı VII. Charles zamanında kurulan tersanelerle bir savaş gemisi yapım merkezi haline geldi.

1543-1544 kışında şehir Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasına üs vazifesi gördü. Osmanlı gemicilerinin rahatça yerleşmesi için şehrin yerli halkı kısmen boşaltıldı.

Askeri liman daha sonra Kardinal Richlieu, Jean-Baptiste Colbert ve Sébastien Le Prestre de Vauban tarafından tahkim edildi. Kent 1707'de ve 1744'te Toulon Deniz Savaşlarına ve İspanya Veraset Savaşı'nın bazı bölümlerine sahne oldu.

Napolyon Bonapart, 1793'teki Toulon kuşatmasına yaptığı yararlar sayesinde ün kazandı.

II. Dünya Savaşı'nda Müttefikler'in Kuzey Afrika'ya çıkartma yapması üzerine (Meşale Harekâtı), Alman ordusu Güney Fransa'yı işgal etti (Anton Harekâtı). Fransız donanması, Almanların eline geçmektense 27 Kasım 1942'de kendisini batırmayı tercih etti.

Günümüzde Toulon, Fransa'nın Akdeniz kıyısındaki başlıca deniz üssüdür. Fransız uçak gemisi Charles de Gaulle ve savaş grubuna ana üs olarak hizmet verir. Fransız Akdeniz donanması Toulon'da üslenmiştir.

Eğitim

Kardeş şehirler

Toulon şehrinin, aşağıdaki şehirlerle kardeş şehir bağları vardır:

Resimler

Toulon'un panoraması
Port d'Italie şehir kapısı

Ayrıca bakınız

  • Fransa'daki şehirler listesi

Dış bağlantılar

  • Maurice Arreckx, Vivre sa ville, Paris, La Table ronde, 1982 ; Toulon, ma passion, 1985 (Fransızca)
  • Jean-Pierre Thiollet, Le Chevallier à découvert, Paris, Laurens, 1998 (Fransızca)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barbaros Hayreddin Paşa</span> Osmanlı denizcisi ve kaptan-ı deryâsı (1478–1546)

Hızır Reis veya bilinen adıyla Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kaptan paşası ve 25. kaptan-ı deryâsı olan denizci ve askerdir. 16. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği askerî seferlerle Akdeniz'de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin deniz politikasına ve Tersane-i Amire'ye nizam verdi.

<span class="mw-page-title-main">Navarin Deniz Muharebesi</span> Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında 1827 deniz savaşı

Navarin Deniz Muharebesi, Osmanlı ve Mısır donanmalarıyla, birlikte hareket eden Britanyalı, Fransız ve Rus donanmaları arasında, 20 Ekim 1827 tarihinde geçmiş olan bir deniz muharebesidir. Bu muharebe Osmanlı tarihinde Navarin Olayı, Navarin Baskını veya Navarin Faciası adlarıyla da geçmektedir.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'nın Mısır ve Suriye seferi</span>

Mısır Seferi, 1798-1801 yılları arasında Fransa'nın Mısır ve doğu ticaret yolları üzerinde üstünlük elde etme amacıyla sürdürdüğü askeri sefer; 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı ve İkinci Koalisyon Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Horatio Nelson</span> İngiliz deniz subayı

A. Horatio Nelson, Napolyon Savaşlarında savaşmış İngiliz deniz subayıdır. Norfolk'da doğup Trafalgar savaşı sırasında, 47 yaşında ölmüştür. İngilizlerin ünlü denizcisidir. 1771-1805 yılları arasında denizcilik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">Denizci cumhuriyetler</span>

Denizci cumhuriyetler İtalya'da Orta Çağ'da ortaya çıkan ve gelişen şehir devletlerini tanımlar. Bunlardan en bilinenleri Pisa, Ceneviz ve Venedik'tir. Bu devletler birbirleriyle hem askeri hem de ekonomik anlamda rekabet halinde olmuşlardır. 10 ila 13. yüzyıllar arasında Akdeniz bölgesinde egemenlikleri altındaki ticaret yollarını korumak ve genişletmek için güçlü donanmalar kurmuşlardır. Bu açıdan Haçlı Seferleri'ne lojistik olarak büyük destek vermişlerdir. Cumhuriyetler güçlü imparatorluklar arasında hayatta kalabilmek için çok çeşitli ittifaklarda bulunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı donanmasının Toulon'da kışlaması</span>

Osmanlı Donanması'nın Toulon'da kışlaması, 1543-44 kış aylarında Osmanlı İmparatorluğu donanmasının Nice Kuşatması sırasında Toulon'da bulunduğu dönemi anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Deniz Seferi (1541)</span>

Cezayir Deniz Seferi, (1541) yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl'ın Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Cezayir'i ele geçirmek için düzenlediği başarısız askeri sefer ve kuşatma.

<span class="mw-page-title-main">Nice Kuşatması</span>

Nice Kuşatması, 1543 yılında gerçekleştirilen ve 1542-1546 İtalya Savaşı'nın bir parçası olan; Fransa-Osmanlı ittifakı çerçevesinde Osmanlı İmparatorluğu ve Fransa Krallığı gemilerinden oluşan donanmanın, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı olan ve Savoie Dükalığı tarafından yönetilen Nice şehrine yaptığı kuşatma. Kuşatma sonucunda Osmanlı ve Fransa kuvvetleri şehri ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1537-1540 yılları Adriyatik Denizi’nde arasında yapılmış savaş

1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı veya Üçüncü Osmanlı-Venedik Savaşı, I. Süleyman döneminde yapılan ilk Osmanlı-Venedik Savaşı'dır. Savaş, Osmanlıların deniz üstünlüğünün kabul ettirmesi ve Akdeniz'in başat deniz gücü haline geldiğini göstermesi açısından dikkate değerdir. Bu savaş dönemi içinde 28 Eylül 1538 tarihli Preveze Deniz Muharebesi ile Türk Denizcilik tarihinin en önemli zaferlerinden biri kazanılmıştır. Osmanlı Devleti'ne karşı oluşturulan Kutsal İttifak da dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sidney Smith</span> İngiliz siyasetçi

Oramiral Sir William Sidney Smith bir İngiliz deniz subayıydı. Hizmet verdiği Amerikan ve Fransız devrimci savaşlarından sonra Amiral rütbesine kadar yükseldi. Napolyon Bonapart, hayatının ilerleyen dönemlerini anımsatarak, "Bu adam benim kaderimi kaçırdı" demiştir.

Anton Harekâtı, II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız donanmasının Toulon'da batırılması</span>

Fransız donanmasının Toulon'da batırılması II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesi harekâtı olan Anton Harekâtı sürerken donanmanın Almanların eline geçmesini engellemek üzere Fransız donanma komutanları Jean de Laborde ve André Marquis öncülüğünde 27 Kasım 1942 tarihinde Toulon limanında yapılan sabotaj eylemidir. Sabotajın ardından Fransız donanmasının geriye kalan varlığı belirleyici bir faktör olmaktan çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan Donanması</span> Avusturya-Macaristanın askeri teşkilatı

Avusturya-Macaristan Donanması Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun donanmasıydı. Bu donanmaya bağlı gemiler Seiner Majestät Schiff tanımlamasına istinaden SMS kısaltmasını kullanırdı. 1867-1918 yılları arasında faaliyet gösteren donanma I. Dünya Savaşı'nın ardından imparatorluğun mağlup olup dağılmasıyla sona ermiştir. Donanma 1867 Avusturya-Macaristan Antlaşması öncesinde Avusturya Kraliyet Donanması adıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı sırasında Akdeniz'deki deniz muharebeleri</span>

I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan, Almanya ve Osmanlı donanmasından oluşan İttifak Devletleri donanmalarıyla, İtalya, Fransa, Yunanistan, Japonya, ABD ve Britanya İmparatorluğu donanmalarından oluşan İtilaf Devletleri donanmaları arasında Akdeniz'de düzensiz şekilde yer yer deniz muharebeleri meydana gelmiştir.

1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı, Fransız Devrim Savaşları'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Sakız Vakası</span>

Sakız Vakası, Osmanlı İmparatorluğu ile Fransa Krallığı arasında 1681 yılında meydana gelen diplomatik kriz.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Seferi (1552)</span>

Akdeniz Seferi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı ve İtalya Savaşı'nda (1551-1559) evre.

Cicel Seferi, Osmanlı İmparatorluğu ile Fransa Krallığı arasında 1660-1682 arasındaki askerî mücadelede evre.