Domates, patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türü. Domatesin eş anlamlısı kızanak sözcüğüdür.
Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.
Cağ kebabı, oğlak veya kuzu etinden yapılan Türk mutfağında bir çeşit kebaptır. Geleneksel olarak Erzurum'un Oltu ilçesinde yapılan cağ kebabı, önceden terbiye edilmiş etin yatık bir şişe geçirilip odun ateşi üzerinde pişirilmesiyle hazırlanır. Cağ adı verilen şişler kullanılarak servis yapıldığından bu adı almıştır. Günümüzde Türkiye'nin birçok yerinde yapılıp tüketilmektedir. Hazırlanan parça etler, bu malzemeye eklenen soğan, reyhan, tuz ve karabiber gibi baharatlar ile birlikte iyice yoğrulur. Daha lezzetli olması istenirse hazırlanan et 24 saat serin ortamda veya buzdolabında dinlendirilir ve bu süre sonunda cağ kebabı pişirilmeye başlanabilir. Et yatık biçimde odun ateşinin kızgın közüne 10–15 cm yüksekte pişirilir ve döner bıçağı ile birer porsiyon kesilip cağ, bico üzerinde ızgaraya konulur. Burada biraz daha pişirilir.
Turşu kurma, çeşitli sebze ve meyvelerin salamura adı verilen tuzlu; asitli çözeltide bir süre bekletilerek uzun süre saklanabilecek hâle getirilmesidir. Genelde kırsal alanda kışa hazırlığın önemli bir kısmıdır. Turşulama, gıdanın raf ömrünü korur veya uzatır. Elde edilen ürüne turşu denir.
Tarhana çorbası, Anadolu, Balkanlar ve Orta Asya gibi geniş bir coğrafyada çeşitli yapım şekilleriyle görülen çorba çeşididir. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre saklanabilir.Mecmuâ-i Fevâid, Ali Eşref Dede'nin Yemek Risalesi, Melceü’t-Tabbâhînde tarifi verilmiştir.
Baklava Türk, Orta Doğu, Balkan ve Güney Asya mutfaklarında yer etmiş önemli bir hamur tatlısıdır. İnce yufkaların arasına yöreye göre ceviz, antep fıstığı, badem veya fındık konarak yapılır. Genel olarak şeker şerbeti ile tatlandırılır. Ayrıca bal şerbeti de kullanılabilir. Bazı ticari firmalar kendi özel şerbetlerini kullanırlar.
Lahmacun, açılmış hamurun üzerine kıyma, maydanoz, soğan, sarımsak, karabiber ve isot gibi baharatlarla hazırlanan malzeme sürüldükten sonra taş fırında pişirilmesiyle yapılan Orta Doğu mutfağında bir çeşit içli pidedir. İngilizcede zaman zaman Türk pizzası, veya Ermeni pizzası, olarak adlandırılsa da Orta Doğu kökenli bir yemektir. Pizzadan farklı olarak peynir kullanılmaz ve hamur daha incedir. Lahmacun; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Lübnan, Suriye, İsrail ve dünyadaki Türk topluluklarında popüler bir yemektir.
Kete Doğu Anadolu Bölgesi, Doğu Karadeniz ve Güney Kafkasya'da da tüketilen bir şekerli ekmek çeşididir. Yapılan bölgeye göre farklılıklar göstermektedir. Türkiye'de başta Gümüşhane, Bayburt, Erzincan, Artvin, Ardahan, Kars, Van gibi illerde yapılır.
Menemen, yumurta, biber, domates ve isteğe bağlı olarak soğan kullanılarak yapılan bir Türk yemeğidir. İlk kez mübadele ile İzmir'in Menemen ilçesine gelen Girit Türkleri tarafından yapılmıştır ve adını ilçeden almaktadır. Menemen Menemeni Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 26.02.2024 tarihinde tescillenmiş ve İzmir için coğrafi işaret almıştır.
Yengen ya da karışık tost, ekmek dilimleri arasında birden fazla iç malzeme çeşidi konulan tost türüdür.
Ayvalık tostu, tadını büyükçe kesilen özel ekmeğinden alan bir sandviç. Balıkesir'in Ayvalık ilçesinin bilinen yöresel bir ürünüdür.
Simit veya İzmir'de kullanılan ismiyle gevrek, susamla kaplı yuvarlak biçimli ekmeklere verilen genel addır. Türkiye dahil olmak üzere Orta Doğu ve Balkanlar'da yaygın olarak tüketilmektedir.
Sucuk, başlıca Balkanlar, Orta Doğu ve Orta Asya'da tüketilen, şişirilip kurutulmuş bağırsak içine baharatlı et kıyması doldurularak yapılan bir tür fermante et ürünüdür. Uzun raf ömrüne sahip bir tüketim malzemesidir. Ekonomik olarak satın alınmasını kolaylaştırmak üzere küçükbaş hayvan eti de sıkça karıştırılır. Yapımında sakatat kullanılmayan sucuğun Orta Çağ'dan beri farklı şekillerde yapıldığı bilinmektedir. Sucuk, Kazakistan ve Kırgızistan'da at eti kullanılarak da yapılmaktadır. Afyonkarahisar’a ait olmasıyla bilinir.
İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.
Cevizli sucuk, Köme,veya Orcik, kökeni Gürcistan olup Gürcü ve Anadolu mutfağında önemli yere sahip olan mum şekilli tatlıdır. Gürcü mutfağında özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.
Pestil ya da bastık(sh.13) Türkiye ve çevre ülkeler mutfaklarında meyve özlerinin baskı altında bir yaprak şekli verilmek suretiyle kış için saklanması ve bunun sonucunda oluşan tatlı.
Muhammara, Suriye'nin Halep şehrine özgü, kahvaltılık ve yemeklik olarak iki çeşidi olan, biber, ceviz ve çeşitli baharatların karışımından yapılan tuzlu meze.
Tandır kebabı tandırda pişirilen kebap çeşididir.
Kömbe, Türkiye'ye özgü özellikle Orta Anadolu ve akdenizde Osmaniye,Kahramanmaraş,Sivas, Elazığ ve Malatya yöresine ait bir börek çeşididir. Yapılış şekilleri çok küçük farklılıklar gösterir. Geleneksel olarak iki sac arasında pişirilir. Ancak tabii ki günümüzde elektrikli fırınlarda, aynı tarifle pişirilebilmektedir.
Ramazan kebabı , bir çeşit kebaptır.
