İçeriğe atla

Toskana şarabı

Toskana

Toskana şarabı (İtalyanca Toscana), Toskana bölgesinin İtalyan şarabı‘dır. İtalya'da Tiren kıyısı boyunca yer alan Toskana, dünyanın en önemli şarap bölgeleri'nin ev sahibidir. Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano esas olarak Sangiovese üzümünden yapılırken Vernaccia üzümü beyaz Vernaccia di San Gimignano üzümünün temelidir. Toskana, bölgenin çeşitli üzümlerinden yapılan tatlı şarabı Vin Santo ile de tanınır. Toskana'da kırk bir Denominazioni di Origine controllata (DOC) ve on bir Denominazioni di Origine Controllata e Garantita (DOCG) ‘ya sahiptir. 1970'lerde ticarette "Süper Toskanalar" olarak bilinen yeni bir şarap sınıfı ortaya çıktı. Bu şaraplar, DOC/DOCG düzenlemelerinin dışında yapıldı ancak yüksek kalitede kabul edildi ve yüksek fiyatlara satıldı. Bu şarapların çoğu kült şarap oldu. İtalyan sınıflandırma sisteminin reformunda, orijinal Süper Toskanaların çoğu artık DOC veya DOCG şarapları (yeni Bolgheri etiketi gibi) olarak nitelendirilir ancak bazı üreticiler hala sınıflandırılmamış sıralamaları veya Indicaziogne Geografica Tipica Toscana‘nın (IGT) sınıflandırmasını kullanmayı tercih eder. Toskana bugün altı IGT şarap kategorisine sahiptir.

İklim ve coğrafya

Siena etrafındaki üzüm bağları.

Toskana'nın bölgesi yedi kıyı adası içerir ve İtalya'nın en büyük beşinci bölgesidir. Kuzeybatıda Liguria, kuzeyde Emilia-Romagna, doğuda Umbria ve güneyde Lazio ile sınırlanmıştır. Batıda, bölgeye sıcak bir akdeniz iklimi veren Tiren Denizi yer alır. Arazi oldukça engebelidir (arazinin %68'inden fazlası), Emilia-Romagna sınırı boyunca Apenin Dağları'na doğru ilerler. Yamaçların daha yüksek yükseklik kısımlarına dikilmiş birçok üzüm bağıyla, tepelerin yaz sıcağında yumuşatıcı bir etkisi vardır.[1]

Sangiovese üzümü, Toskana'daki birçok yamaç üzüm bağının bir avantajı olan daha doğrudan güneş ışığı alabildiğinde daha iyi performans gösterir. Bölgedeki üzüm bağlarının çoğu 150–500 metre (500–1600 fit) rakımlardadır. Daha yüksek rakımlar günlük sıcaklık değişimini de artırarak üzümlerin aromatik niteliklerinin yanı sıra şeker ve asitlik dengesini korumasına yardımcı olur.[2]

Şaraplar ve üzümler

Montepulciano bölgesinde hasat edilen Sangiovese üzümleri.

Piedmont ve Veneto'dan sonra Toskana, DOC/G kalitesinde en yüksek üçüncü şarap hacmini üretir. Toskana, (Sicilya ve Apulia'nın ardından) İtalya'nın en çok ekim yapılan üçüncü bölgesidir ancak üretim hacminde sekizinci sıradadır. Bunun nedeni kısmen Toskana'nın toprağının çok zayıf olması ve üreticilerin şaraplarında düşük verim ve daha yüksek kalite seviyelerini vurgulamasıdır. Bölgelerin üretiminin %80'den fazlası kırmızı şaraptır.[1]

Sangiovese üzümü, Toskana'nın en önemli üzümüdür; ancak birçok kasaba kendi yerel Sangiovese versiyonuna sahip olduğundan, birçok farklı klonal çeşidi mevcuttur. Cabernet Sauvignon Toskana'da 250 yılı aşkın bir süredir yetiştirilmektedir ancak Süper Toskanaların yükselişi nedeniyle bölge ile ancak yakın zamanda ilişkilendirilmiştir. Toskana'da bulunan diğer uluslararası çeşitler arasında Cabernet franc, Chardonnay, Merlot, Pinot noir, Sauvignon blanc ve Syrah bulunur. Birçok yerel kırmızı üzüm çeşitleri Canaiolo, Colorino, Malvasia nera ve Mammolo en yaygın olarak ekilenlerdir. Toskana beyaz şarapları için Trebbiano en yaygın ekilen çeşittir ve bunu Malvasia, Vermentino ve Vernaccia takip eder.[1]

Süper Toskanalar

Erken Süper Toskanalardan birisi Tignanello.

Süper Toskanalar, İtalyan şarap sınıflandırma sisteminde tanınmayan resmi olmayan bir Toskana şarap kategorisidir. Olağanüstü sayıda şarap "ilk Süper Toskana" olduğunu iddia etse de, çoğu kişi bu itibarın Sassicaia'ya, 1944'te Bolgheri'de Tenuta San Guido‘daki kendi mülküne Cabernet Sauvignon'u eken marchese Mario Incisa della Rocchetta'nın beyni olduğu konusunda hemfikirdir. Uzun yıllar bu şarap Marchese'nin kişisel şarabıydı, ta ki 1968 bağbozumundan başlayarak 1971'de ticari olarak piyasaya çıkana kadar.[3]

Süper Toskanaların büyümesi, 1990'lardan önce Chianti bölgesinin kısıtlayıcı DOC uygulamalarından da kaynaklanır. Bu süre zarfında Chianti, %70'ten fazla olmayan Sangiovese'den oluşabiliyordu ve yerel beyaz şarap üzümlerinden birinin en az %10'unu içermesi gerekiyordu. Bu düzenlemelerden sapan üreticiler şarap etiketlerilerinde Chianti adını kullanamazlar ve İtalya'nın en düşük şarap tanımı olan vino da tavola olarak sınıflandırılır. 1970'lere gelindiğinde, Chianti şarapları için tüketici pazarı acı çekiyordu ve şarapların kalitesiz olduğu yaygın olarak algılanıyordu. Birçok Toskana şarap üreticisi, DOC düzenlemeleri tarafından engellenmezse daha kaliteli bir şarap üretebileceklerini düşündü.[4]

marchese Piero Antinori, 1978'de "Tignanello" olarak bilinen 1971 Sangiovese-Cabernet Sauvignon karışımını piyasaya sürerek, DOC düzenlemelerini göz ardı eden "Chianti tarzı" bir şarap yaratan ilk şaraplardan biriydi. Satış ajansı amcası Mario Incisa della Rocchetta tarafından kendisine verilen Sassicaia'dan ilham aldı.[3] Diğer üreticiler de aynı yolu izledi ve çok geçmeden bu Süper Toskanaların fiyatları sürekli olarak en iyi bilinen Chianti'nin bazılarının fiyatlarını geçti. Super Tuscan üreticileri, Chianti bölgesinin isim tanımasına güvenmek yerine, tüketiciler tarafından kendi değerleriyle tanınabilecek bir şarap marka sı yaratmaya çalıştılar. 1980'lerin sonunda, yüksek kaliteli DOC olmayan şaraplar yaratma eğilimi, Piedmont ve Veneto'nun yanı sıra Toskana'nın diğer bölgelerine de yayıldı. Chianti DOC yönetmeliğinde yapılan değişiklik, Süper Toskanaların sorunlarını "düzeltmeye" çalıştı böylece orijinal Süper Toskanaların çoğu artık standart DOC/G Chianti olarak nitelendirilecekti. Çoğu üretici, özellikle 1992'de daha az kısıtlayıcı IGT “Toscana” tanımının ve 1994'te DOC Bolgheri tanımının yaratılmasından bu yana, Süper Toskanalarını yasal düzenlemeler altına geri getirirken, öncü Sassicaia özel Bolgheri Sassicaia DOC kendi adıyla ödüllendirildi.[4]

Sangiovese üzümüne dayalı şaraplara ek olarak, birçok iyi bilinen Süper Toskana, Bordeaux (özellikle Cabernet Sauvignon ve Merlot)] için tipik bir üzüm kombinasyonu anlamına gelen bir "Bordeaux-blend" üzerine kuruludur. Bu üzümler aslen yöreden değil, ithal edilerek sonradan dikilmiştir. Toskana'daki iklimin bu üzümler için çok iyi olduğu kanıtlanmıştır.

Vin Santo

Ana madde: Vin Santo

Toskana, passito tatlı şarabı Vin Santo'yu ("kutsal şarap" anlamına gelir) yapan tek İtalyan bölgesi olmasa da, şarabın Toskana versiyonları şarap tüketicileri tarafından iyi kabul edilir ve aranır. En iyi bilinen versiyonu Chianti Classico'dandır ve Trebbiano ve Malvasia Bianca'nın bir karışımı ile üretilmiştir. Kırmızı ve rosé stilleri de çoğunlukla Sangiovese üzümüne dayalı olarak üretilir. Şaraplar fıçılarda en az üç yıl, eğer bir Riserva olması amaçlanıyorsa dört yıl boyunca yıllandırılır.[5]

Şarap bölgeleri

Toskana'nın 41 DOC ve 11 DOCG'si bölgenin on eyaletine yayılmıştır.[6]

Brunello di Montalcino

Montalcino Köyü.

Brunello, Montalcino köyü çevresinde yetişen yerel Sangiovese çeşidinin adıdır. Chianti Classico bölgesinin güneyinde yer alan Montalcino bölgesi, Chianti'den daha kuru ve daha sıcaktır. Monte Amiata bölgeyi güneydoğudan gelen rüzgarlardan korur. Bölgedeki üzüm bağlarının çoğu, dağa doğru yaklaşık 500 metreye kadar yükselen yamaçlarda bulunur ancak bazı üzüm bağları daha alçak bölgelerde bulunabilir. Kuzey ve doğu bölgelerinin şarapları daha yavaş olgunlaşma ve daha aromalı ve daha hafif şaraplar üretme eğilimindedir. Güney ve batı bölgeleri daha sıcaktır ve ortaya çıkan şaraplar daha zengin ve daha yoğun olma eğilimindedir.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b c M. Ewing-Mulligan & E. McCarthy Italian Wines for Dummies pg 142-145 Hungry Minds 2001 0-7645-5355-0
  2. ^ J. Robinson (ed) "The Oxford Companion to Wine" Third Edition pg 703 Oxford University Press 2006 0-19-860990-6
  3. ^ a b O'Keefe, Kerin (2009). "Rebels without a cause? The demise of Super-Tuscans" (PDF). The World of Fine Wine (23): 94-99. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  4. ^ a b M. Ewing-Mulligan & E. McCarthy Italian Wines for Dummies pg 155 & 167-169 Hungry Minds 2001 0-7645-5355-0
  5. ^ a b M. Ewing-Mulligan & E. McCarthy Italian Wines for Dummies pg 156-163 Hungry Minds 2001 0-7645-5355-0
  6. ^ "Consorzio Vini Valdichiana Toscana - Production Policy Document". www.vinivaldichianatoscana.it. 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Toskana</span>

Toskana, Orta İtalya'da yaklaşık 23.000 kilometrekare bir alana ve yaklaşık 3,8 milyon nüfusa sahip bir bölgedir. Bölgenin başkenti Floransa'dır.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan şarabı</span>

İtalyan şarabı, dünyada şarapçılık yapılan en eski ülkelerden biri olan İtalya'da yapılan şaraba verilen addır. İtalya dünyanın en önemli şarap üreticilerinden biridir ve 2005 yılı itibarı ile dünya üretiminin yaklaşık beşte birini üretmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Val d'Orcia</span>

Val d'Orcia ya da Valdorcia, Orta İtalya'da yer alan Toskana'da bulunan bir bölgedir. Siena tepelerinden Monte Amiata tepelerine kadar uzanır. Obruklarla, pitoresk kasabalarla ve köylerle bezeli olan bu tepeler, kendine has özellikler sergilemektedir. Bölgedeki dikkat çeken yerleşim birimleri, Pienza, Radicofani ve Montalcino gösterilebilir. Bölgenin manzarası, Rönesans akımı ile birlikte modern sanata da büyük bir katkı yapmıştır.

Kavaklıdere Şarapları; 1929 yılında Ankara'da kurulan şaraphane ve burada üretilen şarap markası.

<span class="mw-page-title-main">Merlot</span> Merlot bir şarap çeşidi yapmada veya yemede kullanılan bir üzümdür.

Merlot hem tek çeşit (sepaj), hem de harmanlanmış (kupaj) üzümlerle şarap yapımında kullanılan lacivert renkli şaraplık bir üzüm çeşididir. Merlot ismi Fransızcada karatavuk anlamına gelen merle kelimesine küçültme eki eklenmesiyle oluşturulmuş olup muhtemelen üzümün rengi dolayısıyla bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Provans şarabı</span>

Provans şarabı güneydoğu Fransa'daki Fransız şarabı üreten Provans bölgesinden gelir. Romalılar bölgeyi provincia nostra adıyla adlandırdı. Provans Alpler'in hemen güneyinde İtalya dışındaki ilk Roma eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Cabernet Franc</span>

Cabernet Franc, Dünya'da başlıca siyah üzüm çeşitlerinden birisidir. Esasen Bordeaux tarzında Cabernet Sauvignon ve Merlot ile harmanlama için yetiştirilir ama aynı zamanda Loire 'nin Chinon 'u gibi tek başına şarap yapılabilir. Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde karışımlarda kullanılmasının ve çeşit olarak üretilmesinin yanı sıra bu bölgelerde bazen buz şarabı yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Şili şarabı</span>

İspanyol istilacılarının bölgeyi kolonileştirirken yanlarında Vitis vinifera asmalarını getirdiği 16. yüzyıl dan beri Şili şarabının Yeni Dünya şarap bölgesinde uzun bir tarihi oldu. 19. yüzyılın ortalarında Cabernet Sauvignon, Merlot, Carmenère ve Franc gibi Fransız şarap çeşitleri tanıtıldı. 1980'lerin başında paslanmaz çelik fermantasyon tanklarının ve fermantasyon için meşe fıçıların kullanılmasıyla bir rönesans başladı. Kaliteli şarap üretimi arttıkça şarap ihracatı da hızla büyüdü. Şarap imalathanelerinin sayısı 1995'te 12 iken 2005'te 70'in üzerine çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Sauvignon blanc</span> Üzüm çeşidi

Sauvignon blanc, Fransa'nın Bordeaux bölgesinin yeşil kabuklu bir üzüm çeşididir. Üzüm adını büyük olasılıkla Güney Batı Fransa'da yerli bir üzüm olarak erken kökenleri nedeniyle Fransızcada sauvage ("yabani") ve blanc ("beyaz") kelimelerinden alır. Muhtemelen Savagnin'in soyundan geliyor. Fransızca: Sauvignon blanc asması dünyanın şarap bölgelerinin birçoğuna ekilir ve gevrek, sek ve ferahlatıcı bir çeşit beyaz şarap üretir. Üzüm aynı zamanda Sauternes ve Barsac'ın meşhur tatlı şaraplarının bir bileşenidir. Sauvignon blanc, ABD'de Fransa, Şili, Romanya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Bulgaristan, Washington ve Kaliforniya eyaletlerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Bazı Yeni Dünya Sauvignon blanclar, özellikle California'dan, Robert Mondavi tarafından Pouilly-Fumé'ye atıfta bulunulan bir pazarlama terimi olan "Fumé Blanc" olarak da adlandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Bordeaux şarabı</span>

Bordo şarabı güneybatı Fransa‘da Bordo bölgesi'nde üretilen bir şaraptır. Bordo, Garonne Nehri üzerindeki Bordo şehrinde merkezlenmiştir. Şehrin kuzeyinde Dordogne Nehri Garonne ile birleşerek Gironde adlı geniş haliç ve Gironde bölümü 120,000 hektardan fazla toplam bağ alanıyla Fransa'nın en büyük şarap üretim alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Morellino di Scansano</span>

Morellino di Scansano DOCG, Scansano, GR köyünün engebeli çevresinde eski ama belirsiz bir şarap yapımı geleneğine sahip Maremma, Toskana kıyı bölgesinde yapılan İtalyan kırmızı şarabıdır. Morellino, Sangiovese üzümünün çeşit yerel adıdır. Birçok kişi "Morellino" adının bölgenin atlarının rengi olan "morello"dan (kahverengi) geldiğini düşünüyor. Adı, büyük ekşilik ve asitliğe sahip koyu kırmızı bir kiraz olan morello kiraz'dan da gelebilir. 1978'de DOC statüsü verilen ve daha sonra 2007 bağbozumundan başlayarak DOCG statüsüne yükseltilen şarap, aynı zamanda Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano Toskana şaraplarının da temeli olan en az %85 Sangiovese'den yapılmıştır. Kalan %15, Toskana şarap otoriteleri tarafından hazırlanan ve periyodik olarak güncellenen bir listede yer alan aromatik olmayan siyah üzüm çeşitlerini içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Sangiovese</span>

Sangiovese, adını Latince sanguis Jovis, "Jüpiter'in kanı" 'ndan alan kırmızı bir İtalyan şarabı üzüm çeşidi'dir. Romagna'dan Lazio'ya ,Campania ve Sicilya'ya kadar Orta İtalya'nın çoğunun üzümü olmasına rağmen, İtalya dışında en çok Brunello di Montalcino ve Rosso di Montalcino'nun tek bileşeni ve Chianti, Carmignano, Vino Nobile di Montepulciano ve Morellino di Scansano, karışımlarının ana bileşeni olarak ünlü olmasının yanında aynı zamanda Sangiovese di Romagna ve Tignanello şarapları gibi modern "Süper Toskana" kupaj (İngilizce:varietal) şarapları yapmak için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya şarabı</span>

Avustralya şarap endüstrisi, yılda üretilen 1.2 ila 1.3 milyar litrenin yaklaşık 800 milyonunun denizaşırı pazarlara ihraç edilmesiyle, dünyanın en büyük şarap ihracatçılarından biridir. Şarap endüstrisi, üretim, istihdam, ihracat ve turizm yoluyla Avustralya ekonomisine önemli bir katkıda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Chianti</span>

Chianti şarabı, merkezi Toskana Chianti bölgesi'nde üretilen bir şaraptır.

<span class="mw-page-title-main">Piemonte (şarap)</span>

Piemonte şarabı, İtalya'nın kuzeybatı köşesindeki Piyemonte bölgesinde yapılan İtalyan şarap çeşitidir. Bölgenin en tanınmış şarapları arasında Barolo ve Barbaresco vardır. Bunlar Nebbiolo üzümünden yapılır. Bu şaraplar depolama için idealdir ve yıllanmış bir Barolo, tanenler parlatıldığından ve giderek daha fazla şarapla bütünleştiğinden içen kişide kadifemsi içme hissi bırakır. Şarap olgunlaştıkça renk daha kahverengimsi ve pas kırmızısı olur.

<span class="mw-page-title-main">Lambrusco</span>

Lambrusco hem bir İtalyan kırmızı şarap'lık üzüm'ün hem de esasen söz konusu üzümden yapılan şarabın adıdır. Üzüm ve şarap, Emilia-Romagna'daki dört bölgeden ve Lombardiya'daki özellikle Modena, Parma, Reggio Emilia ve Mantova merkez vilayetlerinin çevresindeki bölgeden gelmektedir.

Moscadello di Montalcino, Toskana şarap köyü Montalcino'dan beyaz bir İtalyan şarabı.

<span class="mw-page-title-main">Kuru üzüm şarabı</span> Kurutulmuş üzümden yapılan şarap

Kuru üzüm şarabı, Saman şarabı veya Passito, üzümün şırasını yoğunlaştırmak için kurutulmuş üzümlerden yapılan bir dömi sek veya tatlı şaraptır.

<span class="mw-page-title-main">Vin Santo</span>

Vin Santo, İtalyan tatlı şarabı tarzıdır. Toskana'da geleneksel olan bu şaraplar genellikle Trebbiano ve Malvasia gibi beyaz üzüm çeşitlerinden yapılır, ancak Sangiovese, "Occhio di Pernice" veya "keklik gözü" olarak bilinen bir roze stili üretmek için kullanılabilir. Şaraplar ayrıca kuru üzüm şarapları olarak da tanımlanabilir, çünkü genellikle taze hasat edilmiş üzümleri evin sıcak ve iyi havalandırılan bir alanında saman hasırlarda kurutarak üretilirler. Teknik olarak bir tatlı şarap olmasına rağmen, Vin Santo, sekten son derece tatlıya kadar tat seviyelerinde değişebilir. Tarzın Toskana'da ortaya çıktığına inanılsa da, Vin Santo örnekleri İtalya'nın her yerinde bulunabilir ve çeşitli denominazione di origine controllata (DOC) ve indicazione geografica tipica (IGT) adlarıyla yetkilendirilmiş bir şarap tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Denominazione di Origine Controllata</span>

Denominazione di Origine Controllata, İtalyan şaraplarını etiketleme ve koruma sistemlerinden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.