İçeriğe atla

Torino Papirüsü

Torino Papirüsü, bir Antik Mısır haritasıdır. Antik dünyada topoğrafik ilgi uyandıran yerlerin var olan en eski haritası olarak bilinir. Tebes'in Deir el-Medina köyünde bulunduğu ve 1824 yılından önce Bernardino Drovetti tarafından Mısır'dan alındığı kaydedilen papirüse çizili harita, günümüzde Torino'daki Egizio Müzesi'nde muhafaza edilmektedir.

Harita, MÖ 1160 dolaylarında dönemin tanınmış mezar kâtibi Ipuy oğlu Amennakhte tarafından çizildi. IV. Ramses'in firavun heykelleri inşa etmek için Doğu Sahra Çölü'nde bulunan Hammamat Vadisi'ndeki taş ocağına seferinden dolayı hazırlandı.

Torino papirüs haritasının sol yarısı
Torino papirüs haritasının sağ yarısı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır</span> Kuzeydoğu Afrikada varolmuş bir antik medeniyet

Antik Mısır, Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik bir uygarlıktır. Uygarlığın yayıldığı bölge, bugünkü Mısır toprakları içinde yer almaktadır. MÖ 3.050 yılları civarında kuruluşundan önce, "Aşağı Mısır" ve "Yukarı Mısır" olarak ikiye ayrılmaktaydı. Uygarlık, MÖ 3.150 yılında ilk firavunun yönetimi altında Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ı politik olarak birleştirdi. Bu politik birlik, izleyen 3 bin yıl boyunca sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs</span> papirüsgiller familyasından otsu bir bitki ve bu bitkinin gövdesinden hazırlanan yazı kâğıdı

Papirüs, eski zamanlarda yazı yüzeyi olarak kullanılan kalın kağıda benzer bir malzemedir. Sulak bir saz olan papirüs bitkisinin özünden yapılmıştır. Papirüs aynı zamanda, bu tür materyallerin üzerine yazılmış, yan yana birleştirilen ve bir kitabın erken formu olan bir parşömen halinde yuvarlanan bir belgeyi de ifade edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis Haritası</span> Piri Reisin oluşturduğu dünya haritası

Pîrî Reis Haritası günümüze kalan, Amerika kıtasını gösteren en eski haritalardan birisidir. Osmanlı Kaptan-ı Derya'sı (Amiral) Pîrî Reis tarafından 1513'te çizilmiştir. Avrupa ve Afrika'nın batı kıyıları ile Güney Amerika'nın doğu kıyılarını göstermektedir. Aralarında Kristof Kolomb'a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağın bütünleştirilmesiyle hazırlanmış, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren değerli bir tarihi belgedir.

Antik Mısır tarihinin Üçüncü Hanedanı içinde yer aldığı bilinen yöneticiler.

Mısır tarihi'nin Dördüncü Hanedan‘ı içinde yer alan bilinen yöneticiler.

Mısır tarihinin Beşinci Hanedanı içinde yer alan bilinen yöneticiler.

<span class="mw-page-title-main">Ebers Tıp Papirüsü</span> Eski Mısır tıbbi papirüsü

Ebers Tıp Papirüsü, MÖ 1550 yıllarında yazıldığı sanılan ve Mısır'da bulunan bir yazmadır. Adını kendini 1873 yılında dünyaya duyuran Antik Mısır uzmanı George Maurice Ebers'ten almıştır.

Papiroloji, Antik Mısır, Yakındoğu, Antik Yunan ve Antik Roma arkeolojilerinde büyük önemi olan, papirüs üzerine yazılmış belgelerin bakımı, korunması, okunması ve yorumlanması ile uğraşan bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Leo Belgicus</span>

Leo Belgicus, Belçika Aslanı ya da Hollanda Aslanı'nın Latince'deki karşılığıdır ve Alçak Ülkeler'in aslan biçiminde yapılmış haritasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kangnido Haritası</span>

Kangnido veya Gangnido Haritası, uzun ismi Honil Gangni Yeokdae Gukdo Jido olan ve 1402 yılında Kore'de yapılan harita. Joseon Hanedanından kral Taejong hükümdarlığında yapılmıştır. İpek üzerine çizilmiştir ve 158.5 cm eninde, 168 cm boyundadır.

<span class="mw-page-title-main">Kunyu Wanguo Quantu</span>

Kunyu Wanguo Quantu, 1602 yılında Cizvit tarikatına bağlı İtalyan misyoneri Matteo Ricci tarafından çizilmiş olan Dünya haritası. Çin'in bilinen en eski Avrupa tarzı haritası olup Amerika'nın eklendiği ilk Çince yazılı haritadır. Harita, Çinlilerin dünya görüşlerini büyük ölçüde etkiledi ve Japonya'ya ihraç edilerek orada da büyük etki yarattı.

Unutulmuş Eski Haritalar Dükkanı, Pierdomenico Baccalario'nin yazdığı [[Ulysses Moore Ulysses Moore kitap serisinin 2. kitabıdır. Antik Mısır'da Punt Toprakları'nda geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Medeba</span>

Medeba ya da Madaba, Ürdün'ün ortabatı kesiminde, başkent Amman'ın yaklaşık 30 km güneyinde bulunan kent. Deniz düzeyinden 760 m yükseklikte bir yaylada yer alır. Ürdün'deki beşinci büyük yerleşim yeri olan Medeba, Medaba ilinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Ölüler Kitabı</span>

Mısır Ölüler Kitabı, Antik Mısır cenazelerinde okunan metinleri içeren ve asıl adı Günden Dışarı Gidenler anlamına gelen Ra nu pert em hru olan kitabın, Alman bilim insanı Richard Lepsius tarafından 1842'de bu metinlerin bazı kısımlarının bir araya getirilerek oluşturulduğu kitaptır. Kitabın orijinali Geç Dönem hanedanları döneminde yazılmıştır. Ölüm-ötesi yaşamında kendisine yardımcı olması için ölmekte olan kişinin huzurunda okunan metinlerin ve gömülme yöntemleriyle ilgili metinlerin derlenmesinden oluşmuş bir kitaptır. Kitabın; Heliopolis uyarlaması, Teb uyarlaması ve Sais uyarlaması olmak üzere üç ayrı kaynaktan uyarlanmış biçimleri bulunmaktadır. Mısır Ölüler Kitabı, Işığa Çıkarma Kitabı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Aşağı Mısır</span>

Aşağı Mısır Mısır'ın en kuzeyinde bulunan bölgedir. Yukarı Mısır ile Akdeniz arasında kalan, El-'Aiyet, Kahire'nin güneyi ve Zavyeh Dehşur (دهشور) arasındaki verimli Nil Deltası alanıdır.

Antik Mısır Edebiyatı, Antik Mısır'da milattan önce 2800 yılından milattan sonra 300 yılına kadar icra edilen, Eski, Orta ve Yeni Mısır dili ile demotik metinlerle günümüze aktarılan, bilge öğretiler ve otobiyografik metinler içeren bir edebiyattır.

<span class="mw-page-title-main">Turin Kral Listesi</span> Antik Mısır el yazması

Turin Kral Listesi ya da Turin Kral Papirüsü, Firavun II. Ramses'in döneminde yazıldığı düşünülen ve Antik Mısır firavunlarını ve bu firavunların hükümdarlık yıllarını hieratik yazı stilinde listeleyen tarihi bir belgedir. Liste bugün İtalya Torino'da Museo delle antichità egizie'de bulunmaktadır.

Eski Mısır matematiği, Eski Mısır'da yaklaşık MÖ 3000 ila 300 yılları arasında, Eski Mısır Krallığı'ndan kabaca Helenistik Mısır'ın başlangıcına kadar geliştirilen ve kullanılan matematiktir. Eski Mısırlılar, saymak ve genellikle çarpma ve kesirleri içeren yazılı matematik problemlerini çözmek için bir sayı sistemi kullandılar. Mısır matematiğinin kanıtı, papirüs üzerine yazılmış, hayatta kalan az sayıda kaynakla sınırlıdır. Bu metinlerden, eski Mısırlıların, mimari mühendislik için yararlı olan üç boyutlu şekillerin yüzey alanını ve hacmini belirlemek gibi geometri kavramlarını ve sabit kesen yöntemi ve ikinci dereceden denklemler gibi cebir kavramlarını anladıkları bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Oxyrhynchus Papirüsleri</span>

Oxyrhynchus Papirüsleri, arkeologlar tarafından 19. yüzyılın sonunda Mısır'daki tarihi Oxyrhynchus bölgesi yakınlarındaki eski bir çöplükte bulunan papirüs üzerine yazılmış el yazmalarıdır. Bu geniş papirüs koleksiyonu, antik Yunanca ve Latince binlerce belge, mektup ve edebi eser içermektedir. Ayrıca bazı parşömen el yazmaları ve kağıt üzerinde daha yeni Arapça el yazmaları da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır mimarisi</span>

İki bin yılı aşkın süreye yayılmış bir tarihe sahip Antik Mısır, istikrarlı bir medeniyet değil, tarihçiler tarafından genellikle dönemlere ayrılmış ve sürekli değişim ve kargaşa içinde bir medeniyet olarak nitelendirilir. Aynı şekilde, Antik Mısır mimarisi tek bir stilden değil, zamanla farklılaşmış ancak bazı ortak noktalara sahip bir dizi stilden oluşmaktadır.