İçeriğe atla

Torgalıg

Torgalıg
Торгалыг (Tuva Türkçesi)
Торгалыг (Rusça)
Ülke Tuva
BölgeTuva
Nüfus
 • Toplam1.191
Zaman dilimiUTC+07.00 (DAZD)

Torgalıg (Tuva Türkçesi:Торгалыг), Tuva Cumhuriyeti'nde Ulug Hem kojuununda bir köy. Torgalıg beldesinin idari merkezidir.

Sözkökü

Tıva Türkçesinde torga', ağaçkakan demektir.[1] Ayrıca Türkiye Türkçesi Ağızları Derleme sözlüğü'nde torga, ipe dizilmiş tütün demetleri anlamındadır.[2]

Coğrafya

Köy coğrafik konum olarak Torgalıg akarsuyunun sağ kolu olan Karasu'nun yakınındadır. Nüfusça az yerleşimlerin idari merkezi Torgalıg sumuzudur. Torgalıg sumuzuna (sumu, sum, somon, sumon adlandırmaları ülkeye göre farklılık gösterir). Torgalıg sumuzuna bağlı yerleşimler: Ak-Bajın, Arjaan Kızıl-Turug, Biçe Kara-Sug, Kalbak-Aksı, Kojay, Kızıl-Turug baarı, Odurug, Serlig-Don, Toray, Uzun-Oy, Ulug Kara-Sug, Hanı çooga, Hotpe, Çoduraalıg oymak, Şivi-Bajı.

sokak adları

Bulçun sokak, Drujba sokak, Komsomolskaya sokak, Mira sokak, Novaya sokak, Selskaya sokak, Sovyetskaya sokak, Şkolnaya sokak.

konum

Uzaklık [3]:

en yakın yoğun nüfuslu yerler

Çoduraa (6 km), Arıskan (11 km), Arıg-Üzüü (Arguzun) (18 km), Kök-Çıraa (22 km), Şagaan-Arıg 923 km), Aldıı-Şinaa (27 km)[3]

İklim

Torgalıg, Ulug-Hem ilinin tüm yerleri gibi bir iklime sahiptir.

Nüfus

2002 yılında nüfus 1236 kişi, 2012 yılında 1178 kişi, 2014'te 1113 kişi, 2020 yılında ise 1191 kişidir. Nüfusun % 99 kadarı Tıva Türk'üdür.[4]

Tanınmış kişiler

  • Eduard Mijit: 1961 yılında Torgalıg doğumlu yazar, Tıva halk yazarıdır.

Kaynakça

  1. ^ Dorugool Monguş, Tıvaca-Türkçe Sözlük. T harfi, s.206.
  2. ^ Türkiye'de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, Ankara,Türk Dil Kurumu,1978,cilt: 10. *Çarşamba -Samsun
  3. ^ a b "Torgalıg köyü". 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  4. ^ "Nüfus". 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şagaan-Arıg</span>

Şagaan Arıg Tuva Cumhuriyeti'nde 1945 yılından beri Ulug-Hem İli'nin yönetim merkezidir. Yenisey akarsuyunun sol tarafında yer alır. Kızıl şehrinin batısına 115 kilometre (71 mi) mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Ulug-Hem (il)</span>

Uluğ-Hem İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Şagaan-Arıg. Bir öteki büyük yerleşim yeri de Arıg-Bajı'dır

<span class="mw-page-title-main">Çaa göl (il)</span>

Çaa-Höl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Çaa-Höl.

Vladimir Seren-ool, , Tıva Türkleri roman yazarı.

Şagaan Arıg akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Uluğ Kem ilinde Şagaan Arıg şehri yakınında Yenisey akarsuyunun sol kollarından bir akarsu. Hula ve Şvelig, Şagaan-Arıg'ın öbür varyantlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kayırakan (dağ)</span>

Kayırakan Dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin Ulukem kojununun merkezi olan Şagonar şehri ve Kayırakan (Hayırakan) köyü yakınında bir dağ.

Kara Çıraa, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununda bir köy. Kara Çıraa beldesinin idari merkezidir. 2014 yılı nüfusu 811 kişidir.

Sug-Aksı sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Sug-Aksı köyüdür. 2020 yılı nüfusu 3215 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Sug-Aksı köyüdür.

Aldan-Maadır sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Aldan Maadır köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1118 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Aldan-Maadır köyüdür.

Ak Daş sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Ak-Daş köyüdür. 2020 yılı nüfusu 581 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Ak-Daş köyüdür.

Bora Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 750 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Bora-Tayga köyüdür.

Kara Çıraa sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 786 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kara-Çıraa köyüdür.

Kızıl Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 495 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kızıl-Tayga köyüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kara-Höl sumu</span>

Kara-Höl sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir. Belde, belediye anlamında sum sözü kullanılmakta olup sumun idari merkezi de Kara-Höl köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1348 kişidir. İdari merkez ve beldenin tek yerleşim yeri Kara-Höl'dür.

Hemçik sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dus-Dag (sum)</span>

Dus Dag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Solçur (sum)</span>

Solçur sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çaa-Suur (sum)</span>

Çaa-Suur sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tal (köy)</span>

Tal — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Balıklı beldesinin merkezi olan köydür.

Şançı, — Tıvada Çaa-Höl kojuununda köy yerleşimi. Şançı belgesinin yönetim merkezi ve tek yerleşim yeri. Halk nüfusu 380, 341 kişi idi. Nüfusun azaldığı görülmektedir.