Ayakkabı; ayakların yerle doğrudan temasını keserek yabancı maddelerden ve değişik hava koşullarından koruyan, bunun yanı sıra şıklığı tamamlayan her türlü ayak giyimi'dir. Bot, çizme, sandalet, topuklu, spor ayakkabı, iskarpin gibi pek çok farklı türü vardır. Genelde "taban" adı verilen alt parça ile "saya" denen üst parçadan oluşur. Ayakkabının yer ile temasında dolayı yıprandığı için taban daha dayanıklı ve kalın bir malzeme kullanılarak yapılır. Ayağı saran saya ise deri, kumaş gibi daha ince bir malzemeden yapılır.
Kayak, insanların kar üzerinde ağırlığı daha geniş bir alana yayarak, yumuşak kara batmadan, kaymayla ilerlemesine yarayan, adım atıldığında ise ortası esneyerek kara yapışıp ayakla vücudu ileri itme imkânı veren araç ve bu araç kullanılarak yapılan bir spor dalı. Kayak sporu için özel olarak kayak merkezi, kayak alanı, kayak tüneli, kayak pisti, teleski tesisleri kurulur.
Ayak, birçok omurgalıda bulunan anatomik bir yapıdır. Ağırlık taşıyan ve hareket etmeye olanak sağlayan bir uzvun terminal kısmıdır. Ayakları olan birçok hayvanda, ayak, bacağın terminal kısmında, genellikle pençeler veya tırnaklar da dahil olmak üzere bir veya daha fazla segment veya kemikten oluşan ayrı bir organdır.
Converse, 20. yüzyılın başlarında kurulan bir Amerikan ayakkabı üreticisidir. Converse 2003 yılından itibaren Nike'ın yan kuruluşudur.
Tap dansı, ayak uçları ve topukların yere vurularak yapıldığı bir dans türüdür.
Terlik, farklı biçimlerde olabilen, özellikle evde giyilen, arkası açık ayakkabı çeşididir. Kumaş, yün, ipek, ahşap, deri, lastik veya sentetik malzemelerden yapılır.
Adidas Adissage, Adidas tarafından hem kadın hem de erkek için üretilen bir sandalettir. Siyah, lacivert, açık mavi, pembeli siyah ve çeşit çeşit renklerde mevcuttur ve ayakkabının üzerindeki cırt cırtlarda ticari markalı adidas'ın üç şeridi vardır. Ayakkabının topuğundaki Adidas amblemine ek olarak ayakkabının her iki kenarında imalatçının amblemi gözükür. Spordan v.b aktivitelerden sonra masaj yapma maksadı ile ayakkabı tabanı boyunca küçük siyah masaj için çizgiler vardır. Adissage'nin bir de Santiossage adında "ikiz kardeşi" vardır.
Gislaved, Türkiye'de, özellikle de kırsal kesimde 1930'lu yıllardan beri kullanılagelen lastik ayakkabının adıdır. Genellikle Cızlavet veya Cislavet biçiminde de telaffuz edilir.
Platform ayakkabı, tabanı normal ayakkabılardan çok daha yüksek olan ayakkabı. Bazı modellerinde taban ve topuk aynı yükseklikteyken, bazılarında topuk tabandan daha yüksektir. Yüksek topuklu, bot, spor ayakkabı gibi pek çok ayakkabı türünün platform modelleri bulunur. Günümüzde yaygın olarak yüksek topuklu ayakkabılarda kullanılır.
Topuk sözcüğü ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir:
- Topuk
- Ökçe
- Topuklu ayakkabı
Ökçe veya topuk; ayakkabılarda topuk kemiği altına denk gelen, genellikle tabanın diğer kısımların daha yüksek olan kısım. Ökçe ayakkabının dengesini artırmak, giyen kişinin boyunu uzun göstermek veya şıklık amacıyla kullanılır. Zaman zaman ökçe sözcüğü topuğun arka kısmı anlamında kullanılır.
Yelken ayakkabısı genellikle keten ya da deriden yapılan ve iz bırakmayan kauçuk tabana sahip, tekne üzerinde kullanılan ayakkabılardır. Ayakkabı tabanının oluk şekli, ıslak güverte zemininde tutuş sağlaması için açılan yarıklardan oluşur. Yağ ile işlenen deri kısım su geçirgenliğini engellemek için tasarlanmıştır ve ayakkabının dikişleri yüksek dayanıklılığa sahiptir. Yelken ayakkabıları geleneksel olarak çorapsız giyilir.
Sandalet, giyicinin ayağına üst kısmından ve bazen topuğundan kayışlarla tutunan, tabandan oluşan açık tip dışarı ayakkabısı. Sandalet ve diğer ayakkabılar arasındaki fark bazen bulanık da olsa, genel anlayış sandaletin ayağın çoğu üst kısmını, özellikle ayak parmaklarını açık bırakmasıdır.
Tayt bacakları sıkı saran bir pantolon türüdür. Sıklıkla likra, naylon, pamuk ve polyester karışımından yapılsa da yün, ipek ve benzeri diğer malzemelerden de yapılabilirler. Kendi başlarına ya da üzerini örten bir etek, tights ve şortla giyilebilirler.
Topuk dikeni topuk kemiğinde (calcaneus) oluşan bir tür osteofit'tir. Tipik radyolojik inceleme ile tespit edilebilir (X-ray).
Şeffaf topuklu ayakkabı, şeffaf bir malzemeden yapılmış topuklu ayakkabılardır.
Kedi topuk ayakkabı kısa topuklu ayakkabılardır.
Ayakkabı fetişizmi, ayakkabı ve topuklu ayakkabı ile ilgili cinsel fetişizm türüdür. Bu davranış genellikle ayakkabıları düşünmeyi veya onları giyen kişiyi gözlemlemeyi seven kişilerde daha fazla görülür. Bazen ayakkabı fetişizmi ile ilgili olarak görülen bir başka fetişizm de bacak fetişizmi ve bot fetişizmidir.
Brogue ayakkabı; açık bağcıklı bir ayakkabı stilidir. Geleneksel olarak dekoratif deliklere sahip çok parçalı, sağlam deri saya ile karakterize edilir.
Elbise ayakkabı; bir ayakkabı stilidir. Gündelik giyim ile veya daha resmi etkinliklerde giyilir. Elbise ayakkabısı tipik olarak bir spor ayakkabı ile tezat oluşturur.
