İçeriğe atla

Toplumsal sınıf

Toplumsal sınıf toplumlar veya kültürler içindeki bireyler veya gruplar arasında hiyerarşik farklılığı (veya katmanlaşmayı) ifade etmektedir. Genellikle bireyler sınıf içinde ekonomik konumlarına ve katmanlaşma sistemi içinde benzer siyasi ve ekonomik ilgilerine göre gruplaşmaktadırlar.

Çoğu toplum, özellikle ulus devletlerin toplumsal sınıflaşma özelliği gösterdiği görülmektedir.[1] Ancak sınıf evrensel bir görüngü değildir. Birçok avcı-toplayıcı toplumda toplumsal sınıf yoktur, sıklıkla sürekli liderleri olmaz ve toplum üyelerini hiyerarşik güç yapıları içinde bölmekten kaçınırlar.[2]

Toplumsal sınıflar

Yaka rengine göre işçilerin belirlenmesi
Egemen sınıf
  • Aristokrasi sınıfı
  • Hanseaten sınıfı
  • Patrician
  • Siyasi sınıf
  • Kraliyet ailesi
Entelektüel sınıf
Savaşçı sınıfı
Üst sınıf
Yaratıcı sınıf
Orta sınıf
Çalışma sınıfı
Alt sınıf

Konuyla ilgili yayınlar

  • Archer, Louise et al. Higher Education and Social Class: Issues of Exclusion and Inclusion (RoutledgeFalmer, 2003) (ISBN 0-415-27644-6)
  • Barbrook, Richard (2006). The Class of the New (paperback bas.). Londra: OpenMute. 0-9550664-7-6. 1 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  • Bertaux, Daniel & Thomson, Paul; Pathways to Social Class: A Qualitative Approach to Social Mobility (Clarendon Press, 1997)
  • Bisson, Thomas N.; Cultures of Power: Lordship, Status, and Process in Twelfth-Century Europe (University of Pennsylvania Press, 1995)
  • Blau, Peter & Duncan Otis D.; The American Occupational Structure (1967) classic study of structure and mobility
  • Brady, David "Rethinking the Sociological Measurement of Poverty" Social Forces Vol. 81 No.3, (March 2003), pp. 715–751 (abstract online4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Project Muse).
  • Broom, Leonard & Jones, F. Lancaster; Opportunity and Attainment in Australia (1977)
  • Cohen, Lizabeth; Consumer's Republic, (Knopf, 2003) (ISBN 0-375-40750-2). (Historical analysis of the working out of class in the United States).
  • Croix, Geoffrey de Ste.; "Class in Marx's Conception of History, Ancient and Modern"22 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New Left Review, No. 146, (1984), pp. 94–111 (good study of Marx's concept).
  • Dargin, Justin http://www.atimes.com/atimes/Central_Asia/IL06Ag01.html6 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "The Birth of Russia's Energy Class" [Asia Times] (2007) (good study of contemporary class formation in Russia, post communism)
  • Day, Gary; Class, (Routledge, 2001) (ISBN 0-415-18222-0)
  • Eichar, Douglas M.; Occupation and Class Consciousness in America (Greenwood Press, 1989)
  • Fantasia, Rick; Levine, Rhonda F.; McNall, Scott G., eds.; Bringing Class Back in Contemporary and Historical Perspectives (Westview Press, 1991)
  • Featherman, David L. & Hauser Robert M.; Opportunity and Change (1978).
  • Fotopoulos, Takis, Class Divisions Today: The Inclusive Democracy approach1 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Democracy & Nature, Vol. 6, No. 2, (July 2000)
  • Fussell, Paul; Class (a painfully accurate guide through the American status system), (1983) (ISBN 0-345-31816-1)
  • Giddens, Anthony; The Class Structure of the Advanced Societies, (London: Hutchinson, 1981).
  • Giddens, Anthony & Mackenzie, Gavin (Eds.), Social Class and the Division of Labour. Essays in Honour of Ilya Neustadt (Cambridge: Cambridge University Press, 1982).
  • Goldthorne, John & Erikson Robert; The Constant Flux: A Study of Class Mobility in Industrial Society (1992)
  • Grusky, David B. ed.; Social Stratification: Class, Race, and Gender in Sociological Perspective (2001) scholarly articles
  • Hazelrigg, Lawrence E. & Lopreato, Joseph; Class, Conflict, and Mobility: Theories and Studies of Class Structure (1972).
  • Hymowitz, Kay; Marriage and Caste in America: Separate and Unequal Families in a Post-Marital Age (2006) ISBN 1-56663-709-0
  • Kaeble, Helmut; Social Mobility in the Nineteenth and Twentieth Centuries: Europe and America in Comparative Perspective (1985)
  • Mahalingam, Ramaswami; "Essentialism, Culture, and Power: Representations of Social Class" Journal of Social Issues, Vol. 59, (2003), pp. 733+ on India
  • Mahony, Pat & Zmroczek, Christine; Class Matters: 'Working-Class' Women's Perspectives on Social Class (Taylor & Francis, 1997)
  • Manza, Jeff & Brooks, Clem; Social Cleavages and Political Change: Voter Alignments and U.S. Party Coalitions (Oxford University Press, 1999).
  • Manza, Jeff; "Political Sociological Models of the U.S. New Deal" Annual Review of Sociology, (2000) pp. 297+
  • Manza, Jeff; Hout, Michael & Brooks Clem; "Class Voting in Capitalist Democracies since World War II: Dealignment, Realignment, or Trendless Fluctuation?" Annual Review of Sociology, Vol. 21, (1995)
  • Marmot, Michael; The Status Syndrome: How Social Standing Affects Our Health and Longevity (2004)
  • Marx, Karl & Engels, Frederick; The Communist Manifesto, (1848). (The key statement of class conflict as the driver of historical change).
  • Merriman, John M.; Consciousness and Class Experience in Nineteenth-Century Europe (Holmes & Meier Publishers, 1979)
  • Ostrander, Susan A.; Women of the Upper Class (Temple University Press, 1984).
  • Owensby, Brian P.; Intimate Ironies: Modernity and the Making of Middle-Class Lives in Brazil (Stanford University, 1999).
  • Pakulski, Jan & Waters, Malcolm; The Death of Class (Sage, 1996). (rejection of the relevance of class for modern societies)
  • Payne, Geoff; The Social Mobility of Women: Beyond Male Mobility Models (1990)
  • Raico, Ralph; "Classical Liberal Exploitation Theory: A Comment on Professor Liggio's Paper"5 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Journal of Libertarian Studies, Vol.1, No.3, pp. 179–183, (1977).
  • Savage, Mike; Class Analysis and Social Transformation (London: Open University Press, 2000).
  • Sennett, Richard & Cobb, Jonathan; The Hidden Injuries of Class, (Vintage, 1972) (classic study of the subjective experience of class).
  • Siegelbaum, Lewis H. & Suny, Ronald; eds.; Making Workers Soviet: Power, Class, and Identity. (Cornell University Press, 1994). Russia 1870-1940
  • Sorokin, Pitrim; Social Mobility (New York, 1927)
  • Warner, W. Lloyd et al. Social Class in America: A Manual of Procedure for the Measurement of Social Status (1949).
  • Wlkowitz, Daniel J.; Working with Class: Social Workers and the Politics of Middle-Class Identity (University of North Carolina Press, 1999).
  • "Class, Status and Party", Max Weber, in e.g. Gerth, Hans and C. Wright Mills, From Max Weber: Essays in Sociology, (Oxford University Press, 1958). (Weber's key statement of the multiple nature of stratification).
  • Weinburg, Mark; "The Social Analysis of Three Early 19th century French liberals: Say, Comte, and Dunoyer"14 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Journal of Libertarian Studies, Vol. 2, No. 1, pp. 45–63, (1978).
  • Wood, Ellen Meiksins; The Retreat from Class: A New 'True' Socialism, (Schocken Books, 1986) (ISBN 0-8052-7280-1) and (Verso Classics, January 1999) reprint with new introduction (ISBN 1-85984-270-4).
  • Wood, Ellen Meiksins; "Labor, the State, and Class Struggle", Monthly Review, Vol. 49, No. 3, (1997).
  • Wouters, Cas.; "The Integration of Social Classes." Journal of Social History. Volume 29, Issue 1, (1995). pp 107+. (on social manners)
  • Wright, Erik Olin; The Debate on Classes (Verso, 1990). (neo-Marxist)
  • Wright, Erik Olin; Class Counts: Comparative Studies in Class Analysis (Cambridge University Press, 1997)
  • Wright, Erik Olin ed. Approaches to Class Analysis (2005). (scholarly articles)
  • Zmroczek, Christine & Mahony, Pat (Eds.), Women and Social Class: International Feminist Perspectives. (London: UCL Press 1999)

Dış bağlantılar

Dipnot

  1. ^ Habermas, J. (2006). "the European Nation State - Its Achievments and Its Limits. On the Past and Future Sovereignty and Citizenship", in G. Balakrishan (ed.) Mapping the Nation. London: Vernon. 281 - 294
  2. ^ Gowdy, John (2006) "Hunter-gatherers and the mythology of the market," in Richard B. Lee and Richard H. Daly (eds.), The Cambridge Encyclopedia of Hunters and Gatherers, pp.391-394. New York: Cambridge University Press

İlgili maddeler

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Burjuvazi</span> kentli kişi

Burjuva; köylü, işçi ya da soylu sınıfına dahil olmayıp, sosyal statüsünü ve gücünü, eğitiminden, işveren konumundan ve zenginliğinden alan kentli kişi. Bu kimselerin oluşturduğu sosyal sınıfa burjuvazi denir. Bu kavram Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından yazılan Komünist Manifesto'da "kapitalist orta sınıf" anlamında kullanılmıştır. Zaman zaman eleştirel olarak "materyalist veya basmakalıp uygulamalara sadık" anlamında kullanılır.

Sosyal demokrasi, reformist ve aşamalı yöntemlerle laissez-faire kapitalizminin yarattığı eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı hedefleyen politik bir ideolojidir.

Herbert Paul Grice İngiliz dil felsefecisi. Mesleki yaşamının son yirmi yılını Amerika Birleşik Devletleri'nde geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Bonapartizm</span> Fransız monarşist ideolojisi

Bonapartizm, dar anlamıyla 19. yüzyılda Bonapart Hanedanının iktidarını koruması için izlenen politikaya verilen isimdir. Geniş anlamıyla ise Bonapartizm, güçlü ve merkezî bir devleti savunan asker ve bürokratların izlediği politikaları ifade eder. Bu bağlamda daha çok Marx ile gündeme gelmiştir. Bonapartizmde sivil ve asker bürokratlar devlet yönetiminde bir sınıfın tamamen kaim olmasına mani olur. Bonapartizm, iktidarı emekçilerin alamadığı ama burjuvazinin de alacak kadar palazlanamadığı için siyasal gücünü bürokrasiye devrettiği rejimin adıdır. Marx ve Engels'in 19. yüzyıl ortalarında Fransa'daki rejim hakkındaki tanımlarıdır. Asker, sivil bürokrasi ve küçük burjuva aydınlar ittifakı, burjuvazi adına ama burjuvaziye iktidarı tam olarak teslim etmeden erki elinde tutar.

Raya Dunayevskaya, Amerikalı bir filozoftur ve Marksist-Hümanizm'in kurucusudur. Bir süre Leon Troçki'nin sekreterliğini yapmıştır. Daha sonra ondan kopmuş ve "News and Letters Committees" adında yeni bir örgüt kurmuş ve ölümüne kadar bu örgüte başkanlık etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Hilferding</span>

Rudolf Hilferding Avusturya doğumlu Marksist ekonomist ve önde gelen bir sosyal teoricisidir. ayrıca politikacı ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nde şef teorisyenidir.

<span class="mw-page-title-main">New Deal</span>

New Deal, Başkan Franklin D. Roosevelt tarafından 1933 ile 1938 yılları arasında ABD'yi Büyük Buhran'dan kurtarmak için yürürlüğe konulan bir dizi program, kamu çalışma projesi, mali reform ve düzenlemeydi. Buhranın içsel piyasa istikrarsızlığından kaynaklandığına ve ekonomiyi rasyonalize etmek ve istikrara kavuşturmak için genelde hükûmet müdahalesinin gerekli olduğuna inanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 1. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP) I. Kongresi Rus İmparatorluğu'nun Minsk şehrinde 1-3 Mart 1898 tarihinde, Rumyantsev isimli bir demiryolu işçisinin evinde, büyük bir gizlilik içinde yapıldı. Öncelikle, Kongrenin yapılmasına yol açan tarihsel gelişimelere kısaca göz atmak faydalı olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan istisnacılığı</span>

Amerikan istisnacılığı birbiri ile ilintili üç düşünceden biridir. Birincisi Amerika Birleşik Devletleri tarihi doğal olarak diğer milletlerinkinden farklıdır. Bu bakış açısında, Amerikan istisnacılığı Amerikan Devriminden köken almaktadır, bu şekilde siyasal bilimci Seymour Martin Lipset'in "ilk yeni millet" olarak adlandırdığı oluşuma yol açmış ve özgürlük, siyasal ve sosyal eşitlik, bireycilik, cumhuriyetçilik, demokrasi ve serbest girişimcilik değerleri üzerinde Amerikanizm adıyla, özgün bir Amerikan ideolojisi gelişmiştir. İkinci düşünce ABD'nin dünyayı dönüştürmek için benzersiz bir misyonu olduğudur. Abraham Lincoln'un Gettysburg konuşmasında(1863) ifade ettiği gibi, Amerikalılar "Tanrı'nın şahitliğindeki bu ülkenin yeni bir özgürlük doğuşu yaşamasını sağlayalım ve halkın, halk tarafından halk için yönetimi olduğu bu devlet yeryüzünden silinmesin." ifadesini gerçekleştirmekle görevlendirilmişlerdir. Üçüncü düşünceye göre tarihi ve misyonu Amerika Birleşik Devletleri'ne diğer uluslara göre bir üstünlük sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Raewyn Connell</span> Avustralyalı toplum bilimci (d. 1944)

Raewyn Connell, Avustralyalı sosyologdur. Avustralya yeni sol hareketinde entelektüel kişi olarak ün kazanmıştır.Şu an onursal profesör olarak Sidney Üniversitesi'nde çalışmaktadır.Güney teorisi ve hegemonyal erkeklik kavramıyla tanınır. Connell bir transseksüeldir.

Sınıf ayrımı, diğer adlarıyla sınıfçılık ya da sosyal sınıf ayrımcılığı, sosyal sınıf temelinde bir önyargı veya ayrımcılıktır. Üst sınıfın yararına ve alt sınıfın zararına yapılan bireysel tutum, davranış, politika sistemleri ve uygulamalarını içermektedir. Sosyal sınıf, refah, gelir, eğitim, meslek ve sosyal ağa dayalı bir hiyerarşideki bireylerin gruplandırılması anlamına gelir.

Alt orta sınıf, toplumun orta sınıfının alt kategorilerinden biridir ve sosyal sınıf yapısında önemli bir role sahiptir. Alt orta sınıf, genellikle beyaz yakalı çalışanlar, memurlar, işçiler ve küçük iş sahipleri gibi meslek gruplarını içerir. Bu sınıf, gelir ve yaşam tarzı açısından orta sınıfın altında yer alır, ancak düşük gelirli veya yoksul sınıfın üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Theda Skocpol</span> Amerikalı sosyolog

Theda Skocpol, Harvard Üniversitesi'nde Victor S. Thomas Yönetim ve Sosyoloji Profesörü olan Amerikalı sosyolog ve siyaset bilimci. Her iki disiplinde de etkili bir figür olan Skocpol, en çok tarihsel-kurumsal ve karşılaştırmalı yaklaşımların yanı sıra "devlet özerkliği teorisi" ile tanınır. Hem popüler hem de akademik kitle için çok sayıda yazı yazdı. Amerikan Siyaset Bilimi Derneği ve Sosyal Bilimler Tarih Derneği Başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jamaika-Türkiye ilişkileri</span> Jamaika ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler

Jamaika-Türkiye ilişkileri, Jamaika ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. İki ülke arasında büyükelçilik yoktur ancak Türkiye'nin Havana Büyükelçiliği Jamaika'ya akreditedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Uganda ilişkileri</span>

Türkiye-Uganda ilişkileri, Türkiye ile Uganda arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Kampala'da, Uganda'nın ise Ankara'da büyükelçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Irk ve etnik ilişkiler sosyolojisi</span>

Irk ve etnik ilişkiler sosyolojisi, toplumun tüm seviyelerinde ırklar ve etnik gruplar arasındaki toplumsal, politik ve ekonomik ilişkilerin incelenmesini kapsar. Bu alan, konut ayrımı, farklı ırk ve etnik gruplar arasındaki diğer karmaşık sosyal süreçler gibi sistematik ırkçılık üzerine yapılan çalışmalarla da ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Yatay hareketlilik</span> Madde

Yatay hareketlilik veya yatay mobilizasyon, bireyin veya grubun aynı toplumsal sınıfta, güç veya statü düzeyini değiştirmeksizin aynı durum kategorisi içindeki hareketliliğidir. Toplumsal hareketliliğin bir tipi olan yatay hareketlilik, bireyin ekonomik durumu, prestiji ve yaşam biçiminde değişiklik olmaksızın fiziksel mekan veya meslek değiştirmesine, benzer bir grup ya da statüden bir diğerine doğru ileri ya da geri hareketi ifade eder. Toplumsal hareketlilik tiplerinden biri olan yatay hareketlilik, on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında artış göstermiştir. Yatay hareketlilik ile ilgili olarak çalışmalar yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji bibliyografyası</span>

Sosyoloji bibliyografyası listesi sosyoloji ve onun alt disiplinlerine ilişkin eserleri içerir. Eserlerin bir kısmı sosyoloji antolojisi; diğer bir kısmı da sosyoloji tarihi ya da kayda değer eserlerden seçilmiştir.

Sosyal anarşizm, bireysel özgürlüğü karşılıklı yardımlaşma ile bağlantılı gören anarşizmin bir dalıdır. Sosyal anarşist düşünce özerklik ve kişisel özgürlüğün tamamlayıcısı bağlamında topluluk ve sosyal eşitliği vurgular. Bu dengeyi ademi merkeziyetçi bir federalizmde korunan ifade özgürlüğü, düşüncede etkileşim özgürlüğü ve yetki ikamesi aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal hareket teorisi</span>

Sosyal hareket teorisi, sosyal bilimler içinde, genellikle sosyal mobilizasyonun neden meydana geldiğini, ortaya çıkardığı biçimleri açıklamaya çalışan disiplinler arası bir düşünceler bütünüdür. Sosyal hareketlerin oluşumu ve işleyişinin potansiyel sosyal, kültürel ve politik sonuçları üzerine incelemeler içerir.