Toplu iş sözleşmesi

Toplu İş Sözleşmesi (TİS), işyeri veya işletme düzeyinde, işkolu esasına göre işyeri veya işletmede TİS yapma yetkisini haiz işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılan iş sözleşmesidir. Buradan anlaşıldığı gibi, TİS'in işçi tarafında mutlaka işçi sendikası olmalıdır. Ancak işverenin sendika üyesi olması zorunlu değildir.

.İşyeri uygulamasında ve işçi-işveren ilişkilerinde, emredici yasa hükümlerinden sonraki kaynaktır. Çalışma koşulları ve ücreti belirleyen "normatif" hükümler ile, işçi sendikası ve işveren sendikası ya da sendika üyesi olmayan işveren arasındaki ilişkileri düzenleyen "düzenleyici" hükümleri bulunur. Kanunda yasaklanmış konularda ve emredici kanun hükümlerine aykırı olarak TİS'e hüküm konulamaz. Sendika üyesi olmayan işçiler, "dayanışma aidatı" ödeyerek, TİS'in normatif hükümlerinden yararlanabilirler.

Tarihte bilinen ilk toplu iş sözleşmesinin Osmanlı döneminde 1766 yılında Kütahya'da çini ve kahve fincanı üreten bir imalathanede yapıldığı bilinmektedir.^[1]

Kaynakça

^ "Hap notlar". 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

İlgili Araştırma Makaleleri

Yüksek Hakem Kurulu, grevin yasak olduğu işyeri ve işletmelerdeki toplu sözleşme görüşmelerinden belirli bir zaman içinde anlaşma sağlanmaması üzerine toplu sözleşmenin imzalanmasına mutlak anlamda yetkili kuruldur.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Türkler</span> Türk aktivist ve sendikacı

Kemal Türkler, Türk sosyalist sendikacı ve siyasetçi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonunun kurucusu ve ilk genel başkanıdır, Türkiye İşçi Partisinin kurucularındandır.

Birleşik İşçi Sendikası (BİS), sigortasız, güvencesiz çalışan ve işsiz kalan işçileri örgütleme amacıyla 2001 yılında kurulan bir sendikadır.

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye'de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere kurulmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

Lokavt, greve çıkan işçileri işverenin topluca işten uzaklaştırması. Lokavt işçilerin işten çıkarılması değil, işveren tarafından çalıştırılmamasıdır. Lokavt süresince işçilerin iş sözleşmeleri askıda kalır. 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Yasasına göre, işyerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda, işveren veya işveren vekilinin kendi teşebbüsü ile veya bir işveren kuruluşunun verdiği karara uyarak işçilerin topluca işten uzaklaştırılmalarına denir. Toplu iş sözleşmesi sırasında uyuşmazlık çıkması ve işçi sendikası tarafından grev kararı alınması durumunda bu yasa hükümlerine uygun olarak yapılan lokavta, "yasal lokavt", yasal koşullar gerçekleşmeden yapılan lokavta, "yasadışı lokavt" denir.

<span class="mw-page-title-main">İş hukuku</span>

İş hukuku, işçi hakları, çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren-işçi ilişkileri ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır. İş hukuku Kara Avrupası hukuk sistemlerine dahil ülkelerde genellikle milli iş kanunları ile düzenlenmektedir. İş uyuşmazlıkları kural olarak iş mahkemelerinde görülmektedir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir.

İşçi hakları, işçi ve işveren ilişkisinde, işçilere tanınan ve insan hakları kapsamına giren yasal haklardır. 1848 de Karl Marx ve Friedrich Engels ile hiddet bulan işçi ve emekçilere gerekli yetki, haklarının verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.

Rıza Kuas, Abhaz asıllı Türk sendikacı, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kurucusu ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Ankara ve İstanbul milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Türk Harb-İş Sendikası</span> İşçi sendikası

Türkiye Harb Sanayi ve Yardımcı İşkolları İşçileri Sendikası kısaca Türk Harb-İş Sendikası savunma sanayi ve TSK'nın bazı sınıflarında görev yapan işçileri temsil eden bir işçi sendikasıdır. Genel Merkezi Ankara'da olan sendikanın Genel Başkanı Alaattin Soydan'dır. Yaklaşık 26.000 üyesi bulunmaktadır. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Uluslararası Kamu Çalışanları Federasyonu (PSI) ve Avrupa Kamu Çalışanları Federasyonu (EPSU) üyesidir.

20 Aralık 1962 yılında kurulan Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türk işverenlerini yurt içi ve yurt dışında endüstriyel ilişkiler alanında temsil etme yetkisi olan tek üst kuruluştur. Genel Merkezi Ankara’da olan TİSK’in çatısı altında kamu hizmeti dahil, ekonomi ve sanayinin çeşitli sektörlerinde faaliyet gösteren 21 üye işveren sendikası bulunur. Türkiye ekonomisinde üretim, endüstriyel ilişkiler, rekabetçilik, verimlilik, kayıtlı istihdam, toplu iş sözleşmeleri, dış ticaret alanları TİSK’in başlıca çalışma konularıdır. Çalışma yaşamına ilişkin asgari ücret, sosyal diyalog, çalışma barışı gibi ülkenin siyaset üstü olan konularında toplumsal düzenin oluşmasına katkı sağlamayı amaçlar. TİSK, ulusal düzeyde sosyal taraf olarak üçlü temsil esasının geçerli olduğu tüm platformlarda, işveren kesimlerini temsil eder. 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Taşeron veya tali işveren, alt ısmarlanan, alt işveren, alt işletici gibi isimler ile de anılan, birçok durumda bir işin veya işin bir kısmını gerçekleştirmek ya da işverenin sözleşmesindeki tüm yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla anlaşma imzalayarak üstlenen diğer yüklenicidir.

Yeni Çeltek olayları ya da Yeni Çeltek direnişi, 12 Eylül Darbesi öncesi süreçte Amasya'da Yeni Çeltek maden bölgesinde işçilerin greve gitmeleriyle başlayıp askerlerin müdahalesi ile büyüyen işçi eylemi.

Kültür Sanat ve Turizm Emekçileri Sendikası ya da kısaca KÜLTÜR SANAT SEN, 14 Eylül 1992'de kurulmuş, şu anda Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu'na (KESK) bağlı olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı işyerlerinde Kültür Sanat ve Turizm hizmet kolunda faaliyet göstermek üzere örgütlenen sendikadır. Merkezi Ankara'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme İşçileri Sendikası</span>

Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme İşçileri Sendikası (ya da kısaca DEV. MADEN-SEN), 1959'da kurulmuş, şu anda Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı olarak madencilik ve taş ocakları iş kolunda faaliyet göstermek üzere örgütlenen sendikadır. Merkezi Ankara'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Tekstil İşçileri Sendikası</span>

Tekstil İşçileri Sendikası (ya da kısaca TEKSTİL), 1965'te kurulmuş, şu anda Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı olarak dokuma, hazır giyim ve deri iş kollarında faaliyet göstermek üzere örgütlenen sendikadır. Merkezi İstanbul'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Sosyal Sigortalar, Eğitim, Büro, Ticaret, Kooperatif ve Güzel Sanatlar İşçileri Sendikası</span>

Türkiye Sosyal Sigortalar, Eğitim, Büro, Ticaret, Kooperatif ve Güzel Sanatlar İşçileri Sendikası (ya da kısaca SOSYAL-İŞ), 1966'da kurulmuş, şu anda Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı olarak ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar iş kollarında faaliyet göstermek üzere örgütlenen sendikadır. Merkezi Ankara'dadır.

Sarı sendika, işçiden çok işverenin menfaatlerini kollayan, sermaye çevreleriyle iş birliği içinde bulunarak işçi haklarının alınmasına yönelik hareketleri engelleyen ve kısıtlayan sendikadır.

<span class="mw-page-title-main">TES-İŞ</span>

Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası (ya da kısaca TES-İŞ) 12 Aralık 1963 tarihinde Ankara'da kurulan faaliyetlerini enerji iş kolunda yürüten sendika.

Deneme süresi, hizmet (iş) sözleşmesinin başlangıcında tarafların birbirlerini tanımaları için konan süre.

Özel Güvenlik ve Koruma İşçileri Sendikası (ÖZGÜVEN-SEN), Türkiye'de özel güvenlik görevi mesleğini icra eden kişilerin oluşturduğu bir sendika.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.