İçeriğe atla

Toplu iş dosyası

Toplu iş dosyası
Dosya uzantısı:.bat, .cmd, .btm
MIME kodu:application/bat, application/x-bat, application/x-msdos-program, text/plain
Üretici:Microsoft
Biçimin türü:Script

Toplu iş dosyaları, Batch dosyaları ya da kısaca Bat dosyaları, bilgisayarda belirli bir sırayla yapılması istenen işlemlerin müdahaleye gerek duyulmadan yapılmasını sağlayan dosyalara verilen isimdir. Bunun yanında toplu iş dosyalarının DOS sistemlerinde yaygın kullanımı vardı. Bunun yanında Windows işletim sistemi tarafından desteklenmektedir.

Dosya uzantıları

Toplu iş dosyası oluşturmak için kullanılan dosya uzantıları:

.bat

Microsoft tarafından toplu iş dosyaları için kullanılan ilk dosya uzantısıdır. Bu uzantı DOS ve Windows'un tüm sürümleri ile çalışır. Toplu iş dosyası oluşturmak için kullanılan en popüler uzantılardandır.

.cmd

Windows Millennium Edition ailesindeki toplu iş dosyaları için kullanılır ve yorum için bat.exe'ye gönderilir. Ayrıca toplu iş dosyaları için IBM OS/2 tarafından da kullanılır.

.btm

4DOS, 4OS2, 4NT tarafından kullanılan uzantı. Bu özellikle, daha uzun dosyalar daha hızlıdır çalışabilir çünkü betik satır başına değil, tamamen yürütülmeye hazırdır.

Toplu iş dosyası dosyası oluşturma

Toplu iş dosyası oluşturmak için bazı temel komutların bilinmesi gerekir. Windows işletim sistemlerinde bir toplu iş dosyası dosyası oluşturmak için sırasıyla aşağıdaki işlemleri uygulamak yeterlidir;

  1. Bir metin dosyası oluşturulur.
  2. Metin dosyası içine komutlar uygun şekilde girilir (komutların küçük ya da büyük harfle başlaması fark etmez).
  3. Metin düzenleyicinin sol üst kısımdaki menüsünden sırasıyla Dosya > Farklı Kaydet'e tıklanır.
  4. Dosya adı istenilen şekilde belirlenebilir. Dosya adını yazdıktan sonra sonuna ".bat" eklenmesi temel bir kuraldır.
  5. Kayıt türü olarak "Tüm Dosyalar" seçilip ardından herhangi bir dosya adı yazılır ve yanına .bat, .cmd veya .btm yazılır.
  6. Ardından "Kaydet" butonuna basılır.
  7. Toplu iş dosyası kullanıma hazırdır.

Örnekler

Toplu iş dosyası hakkında bazı örnekler:

Merhaba dünya!

Bu örnek, toplu iş dosyası dosyası ekranda "Merhaba dunya!" yazısını görüntüler. Kullanıcı bir tuşa bastığında dosya kapatılır.

@echo off
echo Merhaba dunya!
pause > nul

Karşıdaki kişiden veri alıp ekrana yazdırma

Bu örnek, toplu iş dosyası dosyasının kullanıcının girdiği değeri ekrana yazdırır. Kullanıcı bir tuşa bastığında dosya kapatılır.

@echo off
echo Kac yasindasiniz?
set /p yas=
echo Yasiniz: %yas%
pause > nul

Yorum satırları

Toplu iş dosyası örnek yorum satırı:

::Örnek toplu iş dosyası yorum satırı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">MS-DOS</span> 1980li yıllarda kişisel bilgisayar işletim sistemi

MS-DOS, Microsoft firmasının geliştirdiği bir DOS sistemidir. 1980'li yıllarda PC uyumlu platformlar üzerinde kullanılan en yaygın işletim sistemiydi. 1990'lı yılların ortalarından 2000 yılına kadarki en popüler işletim sistemleri olan Windows 9x ailesinin temeli olarak kullanıldı. Masaüstü bilgisayarlardaki popülerliğini, zamanla Windows NT mimarisi kullanan yeni nesil Windows işletim sistemlerine bıraktı.

Telnet, Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Telnet iki bileşenden oluşur: (1) iki tarafın nasıl iletişim kuracağını belirleyen protokolün kendisi ve (2) hizmeti sağlayan yazılım uygulaması.Kullanıcı verileri, İletim Kontrol Protokolü (TCP) üzerinden 8 bitlik bayt yönlendirmeli bir veri bağlantısında Telnet kontrol bilgisi ile bant içi serpiştirilir. Telnet, 1969'da RFC 15 ile başlayarak geliştirildi, RFC 855'te genişletildi ve ilk İnternet standartlarından biri olan İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) İnternet Standardı STD 8 olarak standartlaştırıldı. encryption sağlayan bazı Telnet eklentileri geliştirilmiştir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için orada bir kullanıcı isminizin (İng:username) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web servisleri, bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler; ya da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda otomatik olarak karşınıza çıkar. Telnet, BBS sistemlere İnternet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir. Çok kullanıcılı işletim sistemleri genellikle kullanıcılara metin tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile komut isteminden gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Bzip2</span> Sıkıştırma protokolü

bzip2 veya BZ2, Julian Seward tarafından geliştirilmiş özgür yazılım/açık kaynak kodlu yazılım veri sıkıştırma algoritmasıdır. Seward'ın geliştirdiği program 1996 yılında 0.15 sürümü ile kullanıma sunuldu. Veri sıkıştırıcısının istikrarı ve yaygın kullanımı zamanla arttı ve 1.0 sürümü 2000 yılının sonlarında çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Ekran görüntüsü</span>

Ekran yakalama görüntüsü, çeşitli programlar vasıtası ile ekranda o andaki görüntünün anlık fotoğrafının çekilmesidir. Görüntü yakalama film ve benzeri hareketli görüntülerden gerçekleştirilebilir. Ancak aynı zamanda ekranın video çıkışını kesen bir kamera veya bir cihaz tarafından yapılan bir yakalama olabilir. Çeşitli programlar vasıtası ile yapılabilir Görüntü o andaki bilgisayar ekranındaki resminin kaydedilmesi için print screen klavye tuşu ile de yapılabilir. Herhangi bir anda bu tuşa basılıp daha sonra Windows işletim sisteminde bulunan paint veya word gibi bir programda resim dosyası olarak düzen yapıştır menüsünden eklenerek kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dosya uzantısı</span>

Dosya uzantısı, bilgisayar sistemindeki dosya ve uygulamaların hangi program veya işletim sistemiyle çalıştığını gösteren son takılar.

<span class="mw-page-title-main">Komut satırı</span> yazıyla komutlar girilen ve çıktının da yazıyla ifade edildiği bilgisayar arayüz sistemi

Komut satırı, bir bilgisayar kullanıcısının, belirli metinleri (komutları) girerek, bilgisayarla iletişime geçmesini sağlar. Komut satırı arayüzleri; konsol, kabuk, terminal veya uçbirim diye de adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Apache Ant</span>

Apache Ant, yazılım inşası süreçlerini otomatikleştirmeye yarayan bir araçtır. Make'e benzeyen uygulama, Java ile geliştirilmiş olup Java platformunu gerektirmekte ve Java projelerinde sıkça kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Yönetim Konsolu</span>

Microsoft Management Console, sistem ayarlarını istediğinize göre şekillendirmeyi sağlayan yazılımdır. Türkçeye Microsoft Yönetim Konsolu olarak çevirilir. Microsoft Management Konsol sayesinde, uzak lokasyondaki bilgisayarlar arasında, iletişim sağlayarak, bu bilgisayarlar üzerindeki servisleri kullanabilir ve bu konsol sayesinde yönetimsel işlemleri gerçekleştirebiliriz. Microsoft Management Console sadece Microsoft Windows için tasarlanmıştır. Windows işletim sistemi kurulumu sonrasında otomatik olarak kurulan yönetimsel araçlardan bir tanesidir. MMC'de, Microsoft ve diğer yazılım sağlayıcıları tarafından üretilmiş olan yönetim araçları bulunur ve görüntülenir. Bu araçlara "Ek bileşen" adı verilir ve donanımları, yazılımları ve Windows'un ağ bileşenlerini yönetmek için kullanılırlar. Örnek olarak Remote Desktop eklentisi ekleyerek başka bir bilgisayarın masaüstü görüntüsünü alıp kullanabiliriz. MMC, kurulumu sonrasında varsayılan olarak gelen yönetim konsollarının yanında kendimizin de tasarlayabileceği bir MMC konsolu desteği sunmuştur. En son sürümü MMC 3.0'dır. Dosya uzantısı ise .msc'dir.

cat (Unix) komut satırı programı

cat, dosyaları sırasıyla okuyan ve standart çıktıya yazan POSIX standartlı bir Unix komutudur.

info (Unix)

info hiper metinsel formda bir unix komut satırı aracıdır. Komut satırı arayüzünde çalışan, çok sayfalı belgelemeleri ve yardımları görüntülemeye yarayan bir araçtır. GNU araçlarının bulunmadığı zamanlarda çok kullanışlıdır.

Çevre değişkenleri, çevresel değişkenler ya da ortam değişkenleri, işletim sistemi seviyesinde konfigüre edilebilen ve bilgisayar işlemleri tarafından erişilebilen değişkenlerdir. Çoğu kez belli programların ve dosyaların konumlarını ve birden fazla işlem tarafından kullanılabilen bilgi ve ayarları tutmak için kullanılırlar. Çoğunlukla bir karakter dizisi olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Kesme, kopyalama ve yapıştırma</span>

Kesme, kopyalama ve yapıştırma, İnsan bilgisayar etkileşiminde data aktarımı için bir kullanıcı arabirimi süreçlerarası iletişim tekniği sunan ilgili komutlardır. Şu an bilgisayar ve telefonlarda en yaygın kullanılan işlemlerdendir. Bilgisayarlarda hem dosya sistemi, hem de Microsoft Office gibi yazılımlarda kulanılır. Kopyalama komutu bir kopyalama oluştururan zaman kesme komutu seçili verileri orijinal konumundan kaldırır; Her iki durumda da seçilen veriler pano denilen geçici bir yerde saklanır ve sonsuz sayda yapıştırma oluyor. Kesme komutu araç çubuğundakı "dosyayı taşı" işlemi, kopyalama komutu ise "dosyayı kopyala" işlemi ile eşdeğerdir. Pano içindeki veriler daha sonra yapıştırma komutunun verildiği yere yerleştirilir. Komut adı, bir sayfa düzeni oluşturmak için el yazması düzenlemesinde kullanılan ve fiziksel prosedüre dayanan bir arayüz metaforudur. İşlem itibarile, "kes-yapıştır" dosyayı taşımak işlemi ile, "kopyala-yapıştır" ise dosyayı kopyalamak işlemi ile aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">NDISwrapper</span>

NDISwrapper, Linux işletim sistemlerinde Windows XP ağ aygıt sürücülerinin kullanılmasını sağlayan ücretsiz bir yazılım sürücüsü sarıcısıdır. NDISwrapper, Windows çekirdeği ve NDIS API'lerini uygulayarak ve Windows ağ sürücülerini bu uygulamaya dinamik olarak bağlayarak çalışır. Sonuç olarak, yalnızca Windows tarafından desteklenen komut kümesi mimarilerine dayanan sistemlerde, yani IA-32 ve x86-64'te çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Visual Studio Code</span>

Visual Studio Code, Microsoft tarafından Windows, Linux ve MacOS için geliştirilen bir kaynak kodu düzenleyicisidir. Hata ayıklama, gömülü Git kontrolü, sözdizimi vurgulama, akıllı kod tamamlama, snippet'ler ve kod yeniden yapılandırma desteği içerir. Ayrıca özelleştirilebilir, böylece kullanıcılar editörün temasını, klavye kısayollarını ve tercihlerini değiştirebilir. Resmi indirme işlemi tescilli bir lisans altında olmasına rağmen, ücretsiz ve açık kaynaktır.

Video dosyası formatı bir bilgisayar sistemi üzerinde dijital video verilerini depolamak için dosya biçiminin bir türüdür. Video, dosya boyutunu küçültmek için hemen hemen her zaman sıkıştırılmış formda saklanır.

<span class="mw-page-title-main">Metin tabanlı kullanıcı arayüzü</span> bir metin ekranına çıktı vermeye veya onu kontrol etmeye dayalı arabirim türü

Metin tabanlı kullanıcı arayüzü, metinsel kullanıcı arayüzü veya terminal kullanıcı arabirimi olarak da adlandırılır, grafik kullanıcı arayüzlerinin (GUI) icadından bir süre sonra ortaya çıkan ve onu grafik kullanıcı arayüzünden ayırt etmek için türetilen yeni bir terimdir. TUI'de bilgisayar grafikleri metin kipinde görüntülenir. Gelişmiş bir TUI, GUI'ler gibi tüm ekran alanını kullanabilir ve fare ve diğer girişleri kabul edebilir.

cmd.exe Windows komut satırı uygulaması

cmd.exe, Microsoft Windows, Windows NT, Windows CE, OS/2, EComStation ve ReactOS'un varsayılan Komut satırı uygulamasıdır. Uygulama çeşitli işletim sistemlerinde farklılık gösterebilir ancak kullanımı ve komutları hemen hemen aynıdır.

Dosya arşivleyici veya yalnızca arşivleyici, dosyaların taşınmasını veya depolanmasını kolaylaştırmak amacıyla birden çok dosyayı bir veya birden çok arşiv dosyasında birleştiren bir bilgisayar programıdır. Dosya arşivleyiciler, arşivlerin boyutlarını küçültmek için arşiv formatlarında kayıpsız veri sıkıştırmasından yararlanabilirler.

<span class="mw-page-title-main">AutoHotkey</span>

AutoHotkey, başlangıçta kolay klavye kısayolları veya kısayol tuşları, hızlı makro oluşturma ve bilgisayar becerisinin çoğu düzeyindeki kullanıcıların herhangi bir Windows uygulamasında tekrarlanan görevleri otomatikleştirmesine olanak tanıyan yazılım otomasyonu sağlamayı amaç edinmiş ve Microsoft Windows platformu için tasarlanmış ücretsiz ve açık kaynaklı bir özel betik dilidir. Kullanıcı arabirimleri, AutoHotkey tarafından kolayca genişletilebilir veya değiştirilebilir. AutoHotkey kurulumu, kendi kapsamlı yardım dosyasını içerir ve web tabanlı belgeler de mevcuttur.

tee (Unix)

tee, standart akışları kullanan komut satırı yorumlayıcılarında (kabuklar) bir komuttur. Standart girdiyi okur ve hem standart çıktıya hem de bir veya daha fazla dosyaya çıktıyı yazar; bu şekilde girdiyi kopyalayarak çoğaltır. Bu komut, genel olarak, boruhatları ve filtreler ile birlikte kullanılır; boruhattında giden bir çıktıyı aynı zamanda bir dosyaya kaydetmek istediğimiz zaman kullanışlıdır.