İçeriğe atla

Tombik oyunu

Tombik oyunu beden ve spor aktivitelerinde oynanan anonim çocuk oyunudur. Yöreye göre dokuz veya yedi kiremit, dalye, dombili, mamuç şeklinde de bilinmektedir.[1] Ortak nokta tüm oyunlarda taşların üst üste dizilmesidir.

Oyunda iki takım vardır; ebe olan ve atıcı takım. Amaç belirlenmiş olan mesafede bir daire merkezinde dizilen taşları devirmektir. Atıcı takım kuleyi topla vurarak dağıttığında top ebe takıma geçer ve atıcı takım kuleyi tekrar oluşturmaya çalışırken ebe takım karşı takım oyuncularını vurmaya çalışır.[2]

Kurallar yöre ve teamüllere göre değişmekle birlikte geleneksel oyunda ebe olmayan takım taşların tamamını vurulmadan dizebilirse “dalya” yapmış olur. Vurulurlarsa takımlar yer değiştirir. Oyun belirlenen dalya sayısına dek devam eder.[3]

Kaynakça

  1. ^ Özyürek, Arzu (23 Mart 2019). "Yakın Geçmişte Çocukların Oynadığı Oyun ve Oyuncaklar". Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, 37. s. 109. doi:10.35343/kosbed.536296. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 
  2. ^ "Tombik Oyunu". www.coskf.org.tr. Çocuk Oyunları ve Spor Kulüpleri Federasyonu. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 
  3. ^ Karaca, Murat. "Çocukların Kültürel Gelişiminde Oyun Faktörü Çankırı Yöresinde Oynanan Çocuk Oyunları". Milli Folklor, 109. s. 247. 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Basketbol</span> bir spor çeşidi, türü

Basketbol ya da Sepettopu, elle idare edilen bir topla oynanan popüler bir takım oyunu ve spor dalı. Profesyonel basketbolda beşer kişilik iki takım, yerden yüksekliği Avrupa standartlarına göre 3,05 metre olan ve pota adı verilen, yere paralel konumdaki bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı yapmak suretiyle, on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maçı kazanmaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Hentbol</span> topla oynanan takım sporu

Hentbol, altısı saha içinde, biri kalede olmak üzere yedi oyuncuyla oynanan bir takım sporudur. Oyun süresi otuz dakikalık iki devreden oluşur. İlk yıllarında futbol stadyumlarında 11 kişilik takımlar halinde çim üzerinde oynanan hentbol, 1950'lerden sonra yaygın bir salon sporu haline dönüşmüştür. Saha hentbolu, plaj hentbolu ve tekerlekli sandalye hentbolu türleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk oyunu</span> çocuklara yönelik oyun

Çocuk oyunları, genellikle çocukların oynadığı ancak bazen yetişkinlerin de eşlik ettiği veya kendi aralarında oynadığı oyunlardır. Bazı oyunlar için açık alan gerekirken diğerleri bina içerisinde oynanabilir. Tek kişilik çocuk oyunları olduğu gibi onlarca kişi ile oynanan oyunlar da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Beyzbol</span>

Beyzbol, her biri dokuz oyuncudan oluşan iki takım arasında, sırayla vuruş ve saha çalışmasıyla oynanan bir sopa ve top sporudur. Oyun birkaç oyun boyunca gerçekleşir ve her oyun genellikle saha takımındaki atıcı olarak adlandırılan bir oyuncunun, vuruş yapan takımdaki vurucu adı verilen bir oyuncunun sopayla vurmaya çalıştığı bir topu fırlatmasıyla başlar. Vurucu takımın amacı, topu diğer takımın oyuncularından uzağa, oyun alanına vurarak, oyuncularının üsleri koşmasına izin vererek, dört üs etrafında saat yönünün tersine ilerlemelerini sağlayarak, koşuyu tamamlamaktadır. Savunma konumundaki karşı takımının amacı, vurucuların koşucu olmasını önlemek ve koşucuların üsler etrafında ilerlemesini engellemektir. Bir koşucu yasal olarak üslerin etrafında sırayla ilerlediğinde ve ana plakaya dokunduğunda bir koşu puanlanır.

<span class="mw-page-title-main">Hokey</span> İki takım arasında bir ucu kıvrık sopalarla oynanan bir top oyunu

Hokey, iki takım arasında bir ucu kıvrık sopalarla oynanan bir top oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Paintball</span>

Paintball, kişilerin bireysel olarak ya da takımlar halinde rakiplerini yenmek için yarıştıkları bir spordur. Daha genel tanımıyla karşılıklı 2 takımın çeşitli senaryolara bağlı kalarak birbirlerine karşı oynadıkları bir grup oyunudur. ‘’Paint’’ ve ‘’Ball’’ kelimelerinin birleşmesiyle meydana gelen bu İngilizce kökenli kelime ‘’Boya topu’' anlamına gelmektedir. Fakat uluslararası platformlarda da paintball adını almış ve oynanan tüm ülkelerde de bu isimle tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kriket</span> on birer kişilik iki takım arasında, sopa ve top yardımıyla oynanan takım sporu

Kriket, on birer kişilik iki takım arasında, sopa ve top yardımıyla, merkezinde 20 metre uzunluğunda dikdörtgen bir saha bulunan ovalimsi bir alanda oynanan takım sporu. Dikdörtgen sahanın bir ucunda yer alan atıcı durumundaki takımın oyuncusu topu, vurucu konumundaki takım oyuncusunun bulunduğu diğer uca doğru fırlatarak vurucunun arkasında bulunan kale benzeri düzeneğe (wicket) değdirmeye, vurucu ise gelen bu topun wicket'a değmesini engellemek için elindeki sopa yardımıyla topa vurmaya çalışır. Başarılı bir vuruşun ardından atıcı takım oyuncuları topu yakalamaya çalışırken, sahada yer alan vurucu da karşısındaki wicket'a doğru koşar. Top oyun alanı dışına çıkmadan yakalanırsa run adı verilen sayılardan bir, oyun alanı dışına çıkarsa dört, yere hiç değmeden oyun alanı dışına çıkarsa altı adet kazanır ve vurucu konumundayken en fazla sayıya ulaşmaya çalışır. Atıcı takım ise topu wicketlardan herhangi birine değdirerek, karşılanan topu yere değmeden yakalayarak veya bazı istisnai durumlarda vurucuları oyun dışında bırakmaya çalışır. Oyun dışında kalan oyuncu yerine başka bir oyuncu girerken, atıcı takım ise over adı verilen her altı atışta bir atıcısını değiştirmek zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Polo</span>

Polo, at üzerinde dörderli iki takım oyuncularının ellerindeki özel oyun sopalarıyla 10 cm çapındaki bir topa vurmalarıyla oynanan bir oyundur. Amaç rakip takımın kalesine gol atmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Tekerlekli paten hokeyi</span> Top oyunu ve takım sporu

Tekerlekli paten hokeyi, iki takım arasında bir ucu kıvrık sopalarla oynanan bir top oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Saklambaç</span> çocuk oyunu

Saklambaç, bütün dünyada yaygın bir biçimde oynanan bir çocuk oyunudur. Ebe seçilen oyuncunun saklanan oyuncuları bulması esasına dayanır. Oyuncu sayısında kısıtlama yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Sepak takraw</span> Güneydoğu Asya sporu

Sepak takraw veya ayak voleybolu, üçer kişilik iki takım tarafından oynanan ve el dışında vücudun bütün kısımlarının ve özellikle ayak, diz, omuz ve kafanın kullanıldığı bir file oyunudur. Top, rakip sahada yere değdiği zaman sayı kazanılır. Futbolla jimnastiğin bir karışımı olan ayak voleybolu dünya çapında popülerliği artan ve izleyici çeken bir spordur.

<span class="mw-page-title-main">Ultimate</span> Bir takım sporu

Ultimate, yedişer kişiden oluşan 2 takımın frizbi adı verilen 175 gram ağırlığındaki plastik diski takım arkadaşları arasında fırlatmasına dayanır. Oynandığı gol bölgesi açısından Amerikan Futbolu ve Ragbi ile benzerlik göstermektedir. Oyunun en popüler olduğu ülke ABD'dir, ancak 40'ın üstündeki ülkede oynanmaktadır.

Rounders, en az 6 en fazla 15 oyuncudan oluşan iki takımla oynanan ve takımların vuruş ve sayı turuyla sayı yapmasına dayanan bir spordur. Oyun en çok; Kanada, İngiltere, Galler ve İrlanda'da oynanır. İngiltere'deki Ulusal Rounders Birliği (NRA) ile İrlanda'daki Gal Atletik Birliği (GAA), iki farklı kurallar sistemi koysa da bazı kurallar kesişmektedir ve iki taraf arasında bir maç oynandığında ortak paydalar kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Cirit</span> Türk millî sporu

Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun ciridini rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini sağlayarak rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur. Genellikle Kars, Bayburt, Ardahan, Uşak ve Erzurum'da oynanır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ futbolu</span>

Orta Çağ futbolu, Orta Çağ Avrupa'sında icat edilen ve oynanan futbol oyunları için kullanılan genel bir terim. Günümüzdeki futbol kodlarının atası olarak sayılan bu oyunlar, günümüzdeki mücadelelere oranla daha basitti ve çok az kurala sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Soule</span>

Soule, cholle veya choule, Orta Çağ'da Fransa'da ortaya çıkan ve topla oynanan bir spor. İki komşu köy veya kasabada yaşayan kişilerin katıldığı oyunda amaç, topu rakip takımın köy veya kasabasında belirlenen bir alana göndermekti. Zaman zaman günümüzde de geleneksel olarak oynanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet polosu</span>

Bisiklet polosu, bisikletçilerin at üzerinde oynanan poloyu ve bisikleti birleştirdikleri bir spordur. İki ila üç bisikletçiden oluşan takımların her biri, uzun bir sapa sahip bir sopayla topu karşı kaleye sürmeye çalışır. Topun gidişinin tekerleklerle kesilmesi de oyunun kuralları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk Oyunları ve Spor Kulüpleri Federasyonu</span>

Çocuk Oyunları ve Spor Kulüpleri Federasyonu; Türkiye’de sokak oyunlarının unutulmaması ve düzenlenebilmesi amacıyla kurulmuş kulüplerin oluşturduğu bir federasyondur.