İçeriğe atla

Toma Prelyuboviç

Thomas Preljubović
Sırpça:  Тома Прељубовић / Toma Preljubović; Yunanca:  Θωμάς Κομνηνός Παλαιολόγος, Thomas Komnenos Palaiologos
Epir Despotu
Thomas ve eşi Maria'nın ikon olarak çizilmiş resimleri
Hüküm süresi1366-1384
Önce gelenSimeon Uroš
Sonra gelenMaria Palaeologina
Doğum14. yüzyıl
Ölüm23 Aralık 1384
Yanya, Epir Despotluğu
Eş(ler)iMaria Palaeologina
Babasısezar Gregorios Preljub
Annesiİrini
1360 yılında yerel hükümdarların topralarıyla Sırp İmparatorluğu haritası

Thomas Preljubović (Sırpça:  Тома Прељубовић / Toma Preljubović; Yunanca:  Θωμάς Κομνηνός Παλαιολόγος, Thomas Komnenos Palaiologos), 1366'dan 23 Aralık 1384 tarihinde ölümüne kadar Yanya'da Epir Despotluğu hükümdarı. Arnavut katili (Yunanca: Ἀλβανιτοκτόνος) unvanını taşıyordu.[1]

Ailesi

Thomas, 1355 yılının sonlarında veya 1356 başında hayatını kaybeden Teselya'nın Sırp valisi sezar Gregorios Preljub'un (Yunanca: Grēgorios Prealimpos) oğludur. Annesi İrini, Stefan Dušan[2] ve Eleni çiftinin kızıdır.

Hayatı

Thomas'ın babasının kanlı ölümünden sonra Thomas'ın Teselya iddiası annesi İrini tarafından ileri sürüldü ancak 1356'da II. Nikeforos Orsini'nin gelişiyle Sırbistan'a kaçmak zorunda kaldılar. Burada İrini, Vodina hükümdarı Thomas'ı kanatları altına alan Radoslav Hlapen ile evlendi.

Thessaly'ın yeni hükümdarı olan Simeon Uroš Palaiologos, 1359-1360'ta Epir Despotluğu'nda bulunmadığı sırada Hlapen, Teselya'yı üvey oğlu için istila etmeyi denedi. Simeon Uroš işgali durdurmayı başardıysa da, Simeon Uroš işgali durdurmayı başardıysa da, Kesriye'yi Thomas'a bırakmak ve kızı Maria'yı onunla evlendirmek zorunda kaldı. Sonraki seneler, Simeon Uroš, Epir'in çoğunda etkin bir yetkiye sahip olamayacağını anladı ve Arta ve Angelokastro'daki yetkisini yerel Arnavut şeflerine devretti. 1366'da, Simeon Uroš'un kontrolü altında kalan son önemli kale Yanya'daki vatandaşları, kendisine Arnavut klanlarının baskınlarından korunabilmek bir vali ataması için bir dilekçe gönderdi.

Simeon Uroš, Thomas'ı vali olarak atayarak ve İonia ve Vagenetian (Theprotian) elçiliğini kendisine ileterek yanıt verdi. Thomas 1366'da ya da 1367'de Yanya'ya girdi. Epirus'daki Thomas'ın egemenliğine, Preljubović'e karşı önyargılı[3] ve düşman olan Yoannina Kronolojisi'nde en ayrıntılı şekilde yansıtılmıştır.[4] Onu acımasız ve kaprisli bir tiran olarak temsil eder. Thomas, Yanya Kilisesi'nin çeşitli mülklerini ele geçirdi ve onları Sırp sakinlerine verdi. 1382'de Konstantinopolis'ten yerel başpiskoposluğa atanan Matthew, Bizans imparatoru V. İoannis adına Thomas'a Despot unvanı verdi. Bununla birlikte, daha sonra Thomas başpiskoposla tartıştı ve onu Yanya'ndan sürdü.

Thomas ayrıca, yerel soylulara zulmetmekle suçlandı; bu da, onun egemenliğine karşı bir dizi isyana neden oldu. Thomas, dini ve mülkleri ele geçirmenin yanı sıra balıklar ve meyveler de dahil olmak üzere çeşitli emtialar üzerine yeni vergiler ve tekeller kurdu. Thomas, bu vergiler ile askeri kuvvetlerini güçlendirmenin sıra, Arta ve Angelokastron'daki Arnavutlara karşı sürekli bir savaş başlattı.

Thomas, kızını 1370'te Arta Despotu Peter Losha ile nişanlıyarak, Arnavutları tatmin etti ve çatışmaları sona erdirdi.[5] 1374 yılında Peter Losha, Arta'da veba öldü, sonra Gjin Bua Shpata şehri aldı.[5] O sırada Thomas'a mutabakatla bağlı değildi; Yanya'ya kuşattı ve kırsalı talan etti.[5] Thomas kızkardeşi Eleni'yi ertesi yıl Gjin Bua Shpata ile nişanlayınca, barış geldi.[5] Bununla birlikte, Yanya'da yapılan saldırılar, Thomas tarafından iki kez yenilgiye uğratılan Malakasioi tarafından da sürdü (1377 ve 1379).[5] Mayıs 1379'da John Spata, Yanya'nın kırsalını tahrip etti.[6]

Arnavutlar tarafından sürekli sıkıştırılan Thomas Frenk ve Osmanlı komşularından yardım istedi, Osmanlılar 1381 yılında bir yardımcı kuvvet gönderdiler. Thomas bu kuvveti iyi kullandı ve 1381-1384 arasında düşmanlarından birçok kale fethetti. Acımasız başarıları ona (Ἀλβανιτοκτόνος) "Arnavut katili" (Αλβανοκτόνος, Albanoktonos) unvanını kazandırdı.

Ancak, Thomas eşi Maria ile problemler yaşadı ve o ona karşı bir komploya katıldı. 23 Aralık 1384 tarihinde, Thomas kendi muhafızları tarafından öldürüldü ve Yanya'nın mutlu nüfusu karısı Maria'ya biat etti ve yanına gelmesi için kardeşi John Uroš Doukas Palaiologos davet ettiler.

Ailesi

Prenses Jerina'dan (Çar Dusan'ın kızı), en az bir kızı vardır:

  • İrini, Gjin Bua Shpata ile evlendi ve 1374/5 yılında öldü.

Karısı Maria Angelina Doukaina Palaiologina'dan muhtemelen bir oğlu vardır:

  • Preljub (Prealoupes), genç yaşta ölmüştür

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2017. 
  2. ^ J. V. A. Fine"The Late Medieval Balkans, A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest" (1994) p 346
  3. ^ Nicol, Donald MacGillivray (1984). The Despotate of Epiros, 1267-1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages. Cambridge University Press. s. 143. ISBN 978-0-521-26190-6. The Chronicle of Ioannina is deeply prejudiced against Thomas Preljubovic. 
  4. ^ Ellis, Steven G.; Klusáková, Lud'a (2007). Imagining Frontiers, Contesting Identities. Edizioni Plus. s. 139. ISBN 978-88-8492-466-7. ...the Chronicle of Ioannina, hostile to Thomas Preljubovic... 
  5. ^ a b c d e Nicol 1984, s. 146.
  6. ^ Nicol 1984, s. 147.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans İmparatorluğu</span> Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğunun devamı şeklinde var olmuş devlet (395–1453)

Doğu Roma İmparatorluğu veya Bizans İmparatorluğu ya da kısaca Bizans, Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğu'nun devamı şeklinde var olan ve başkenti Konstantinopolis olan ülke. 5. yüzyılda Batı Roma İmparatorluğu'nun dağılışı ve çöküşü sürecinden sonra ayakta kalan imparatorluk, 1453'te Osmanlı'ya yenik düşünceye kadar yaklaşık bin yıl boyunca var olmaya devam etmiştir. Var olduğu sürenin başı ve ortalarını kapsayan çoğunda, Avrupa'da ekonomik, kültürel ve askerî bakımdan en güçlü ülkeydi. "Bizans İmparatorluğu" ve "Doğu Roma İmparatorluğu" terimleri ülkenin yıkılışından sonraki tarihçiler tarafından yaratılmış olup imparatorluk vatandaşları kendi ülkelerine Roma İmparatorluğu, veya Romania ; kendilerineyse "Romalılar" demekteydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Andronikos</span> Doğu Roma İmparatoru

III. Andronikos Paleologos (Yunanca: Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος, Bizans imparatoru. 1321'den itibaren rakip imparator olduktan sonra 1328-1341. III. Andronikos, IX. Mihail ile Kilikya Ermeni Krallığı Kralı II. Levon ve Kraliçe Keran çiftinin kızı Rita oğludur.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksios</span> Bizans imparatoru

Aleksios Komnenos 1081-1118 döneminde Bizans imparatorudur. Komninos Hanedanının kurucusu I. İsaakios'un yeğenidir. Kendinden sonra (1081-1185) döneminde imparator olacak Komninos Hanedanı mensuplarından 5 Komninos imparatordan ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksios</span> Bizans imparatoru

III. Aleksios Angelos 1195-1203 döneminde Bizans imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Arnavutluk</span> Katolik, Müslüman ve Ortodoks Arnavutların bağımsızlık ve birliğini savunan siyasi görüş

Büyük Arnavutluk, irredentist ve milliyetçi bir kavramdır, Arnavutların kendi ulusal vatanları olduklarının düşündükleri toprakları birleştirmeyi amaçlar. Arnavut nüfusunun bu bölgelerdeki günümüzdeki veya tarihsel varlığına ilişkin iddialara dayanmaktadır. Mevcut Arnavutluk'a ek olarak, terim komşu ülkelerdeki bölgelere ilişkin iddiaları içermektedir, alanlar arasında Kosova, Sırbistan'ın Preşova Vadisi, güney Karadağ'daki bölgeler, kuzeybatı Yunanistan, ve Kuzey Makedonya'nın bir batı kısmı yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Epir Despotluğu</span> Orta Çağda kurulmuş bir prenslik

Epir Despotluğu ya da Epir Prensliği,, Dördüncü Haçlı Seferi'ne çıkmak üzere Latin'lerin 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip; şehri kuşatıp; talan edip; kendi Katolik Hristiyanlar idaresinde Latin İmparatorluğu'nu kurduktan sonra, Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan İznik İmparatorluğu ve Trabzon İmparatorluğu dışındaki devletlerden biridir. 1337 yılında Sırbistan Krallığı tarafından varlığına son verilmiştir. 1356 yılında yeniden kurulmuş ve 1479 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fetih edilene kadar yaşamıştır.

İrini Asanina, Bizans imparatoru VI. İoannis'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Narda Despotluğu</span>

Narda Despotluğu, Yunanistan'ın Epir bölgesinde Arnavutlar tarafından kurulan bir devlet. Kuruluşu 1359 senesinde Arnavutların Epir Despotluğu'nu Achelous Muharebesi'nde yenmesiyle gerçekleşti. 1374'te Angelokastron ve Lepanto Despotluğu ile birleşti. Devlet 1416 yılında Epir despotu I. Carlo Tocco'nun eline geçti ve yıkıldı. Despotluğun başkenti Narda şehri ve ilk Despot Peter Losha'ydı. Devletin en geniş sınırları güneyde Korint körfezinden kuzeyde Acheron nehrine kadar olan bölgeydi.

Achelous Meydan Muharebesi (1359), Arnavutların Peter Losha ve Gjin Bua Shpata önderliği altında Epir Despotu II. Nikeforos Orsini'nin kuvvetlerini ağır mağlubiyete uğrattıkları savaş. Acheron Nehri'nin yanında meydana geldi ve sonucu Arta Despotluğu'nun kurulması oldu.

<span class="mw-page-title-main">Gjin Bua Shpata</span>

Gjin Bua Shpata (1310-1399), 14. yüzyılda hüküm sürmüş Arta Despotluğu'nun yöneticisi. Soylu Shpata ailesine mensuptur. 1359 Achelous meydan muharebesinden sonra Angelokastro bölgesinde despotluk kurdu. Arta hakimi Peter Losha 1374'te öldükten sonra iki bölgeyi yönetiminde birleştirdi. Epir Despotluğu ile savaşlarda bulundu.

İrini Paleologina Bizans İmparatoru Matheos'un imparotoriçe eşi.

<span class="mw-page-title-main">Dejanović Hanedanı</span> Orta Çağda yaşamış soylu bir aile

Dejanović ya da Dragaš Hanedanı Orta Çağ'da yaşamış, Stefan Dušan (1331-1355), V. Stefan Uroš (1355-1371) ve 1371 yılında yapılan Çirmen Muharebesi sonrası girilen çöküş döneminde Sırp İmparatorluğu'na hizmet etmiş soylu bir Sırp hanedanıdır. Çirmen Muharebesi sonrası Osmanlı Devleti ile vasallık ilişkisinde bulunmuştur. Hanedan dönemin en önemli aileleri arasında sayılır ve bir zamanlar kabaca bugünkü Sırbistan, Bulgaristan ve Makedonya'nın topraklarının birleştiği bölgede hakimiyet kurmuştur. Son iki Bizans İmparatoru anne tarafından bu hanedana mensuptur.

<span class="mw-page-title-main">Theodoros Komnenos Dukas</span> Selanik imparatoru

Theodoros Komnenos Dukas (Yunanca: Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας, Theodōros Komnēnos Doukas, Theodore Comnenus Ducas olarak Latin dillerinde yazılmıştır, 1215 ile 1230 yılları arasında Epirus ve Teselya ve 1224 ile 1230 yılları arasında Selanik ile Makedonya ve Batı Trakya'nın büyük kısmının hükümdarı. Selanik'i 1237 ile 1246 yılları arasında yöneten oğulları İoannis ile Demetrios'un arkasındaki güçtür.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Yunanistanı</span>

Bizans Yunanistanı tarihi başlıca Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu ile örtüşür.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut paşalıkları</span> 1760-1831 yılları arasında Arnavutlukta hükûm süren 3 yarı bağımsız devlet

Arnavut Paşalıkları 1760-1831 yılları arasında modern Arnavut paşaları tarafından yönetilen Arnavutluk, Kosova, Karadağ, Güney Sırbistan ve Yunanistan sınırları içindeki üç yarı-bağımsız devletti.

<span class="mw-page-title-main">Dejan</span> Sırp sebastokrator ve despot

Dejan, Sırp İmparatorluğu döneminde yaşamış Sırp asilzadedir. Sırp İmparatoru Stefan Dušan, V. Stefan Uroš'a hizmet etmiş, Kumanova ve Köstendil çevresini sebastokrator ve despot unvanlarıyla yöneten Dejanović Hanedanı'nın atası olan İmparatorluk döneminde hüküm sürmüştür. İmparator Dušan'ın kız kardeşi Theodora Nemanjić ile evliydi. Karadağ'ın doğusundaki Kumanova bölgesinde bir eyalete hükmediyordu. Başlangıçta Žegligovo ve Preşova'nın eski župe'yi (ilçeleri) içeriyordu. V. Stefan Uroš daha sonra Dejan'a Köstendil ile Yukarı Struma Nehri'ni verdi. Dejan, diğerlerinin yanı sıra Zemen Manastırı'nı ve eyalet boyunca birkaç kilise binasını da yeniden inşa etti. Dejan, Dušan saltanatının sona ermesi ve Dušan'ın ölümünden sonraki Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında önde gelen isimlerden biriydi. Dejan, iki oğlu despot Jovan ve Gospodin Konstantin Dragaš ile birlikte, Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü ve ardından gelen Osmanlı döneminde de güçlenen Dejanović Hanedanı'nın atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Krallığı (Orta Çağ)</span> Orta Çağda Balkanlarda ilan edilen Arnavut kökenli krallık (1272-1392)

Arnavutluk Krallığı Anjoulu Charles tarafından 1271 yılında Bizans İmparatorluğu'ndan aldığı Arnavut topraklarında yerel Arnavut soylularının yardımı ile kurulmuştur. Arnavutluk Krallığı 1272 yılının Şubat ayı sonlarında ilan edilmiştir. Krallık, kıyı boyunca güneydeki Durazzo bölgesinden Butrint'e kadar uzanmaktaydı. Konstantinopolis yönünde ilerlemeye yönelik büyük bir girişim Berat Kuşatması'nda (1280-1281) başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Kısa süre sonra Bizans'ın karşı saldırısı başlamış ve Angevinler 1281'de iç kesimlerden çıkarılmıştır. Sicilya Vesperleri Charles'ın konumunu daha da zayıflatmış ve Krallık, kısa süre sonra Bizanslılar tarafından Durazzo civarında küçük bir alana indirilmiştir. Ancak Angevinler, şehrin Karl Thopia tarafından ele geçirildiği 1368 yılına kadar burada dayanmışlardır. 1392'de Karl Thopia'nın oğlu şehri, Venedik Cumhuriyeti'ne teslim etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut prenslikleri</span>

Arnavut prenslikleri terimi, Orta Çağ'da Arnavutluk'ta ve Batı Balkanlar'ın çevre bölgelerinde Arnavut soyluları tarafından yönetilen bir dizi prensliği ifade etmektedir. 12. yüzyılda, ilk Arnavut prensliği olan Arbanon Prensliği ortaya çıkmıştır. Ancak daha sonra, 14. yüzyılın 2. yarısında, özellikle 1355'ten sonra Sırp İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla bu prenslikler güçlendi. Bu prensliklerden bazıları, 1444'teOsmanlı İmparatorluğu'nu 28'den fazla savaşta mağlup eden Leş Birliği adı verilen askeri ittifak altında 1480'e kadar birleşmişlerdir. Günümüzün Arnavutluk'unu, Batı ve Orta Kosova'yı, Epir'i, Korint'e kadar olan bölgeleri, Batı Kuzey Makedonya'yı ve Karadağ'ın güneyini kapsıyorlardı. Bu prensliklerin liderleri, Gjin Bua Shpata, II. Andrea Muzaka, Gjon Zenebishi, Karl Thopia, Andrea Gropa, Balşa ailesi, Gjergj Arianiti, Yuvan Kastrioti, İskender Bey, Dukagjini ailesi ve Leka Dukagin gibi 14. ve 15. yüzyıllarda en çok tanınan Balkan figürlerinden bazılarıydılar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.