İçeriğe atla

Toke Talagi

Toke Talagi (2011)

Sir Toke Tufukia Talagi (d. 9 Ocak 1951[1] - ö. 15 Temmuz 2020), Niueli siyasetçi. Talagi, Okyanusya'da bulunan ve Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Niue'de 2008 ile 2020 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Toke Talagi biri çekimser, beşe karşı on dört oyla Young Vivian'ı yenerek Niue Meclisi tarafından 19 Haziran 2008 tarihinde başbakan seçildi.

Talagi çeşitli zamanlarda, başbakan yardımcısı, Maliye Bakanı ve Milli Eğitim bakanı oldu. 2002 yılında Ulusal Meclise seçildi. 2008 yılında kolayca yeniden seçildi.

2008 yılında Pasifik Adaları Forumu başkanı seçildi. 2009 yılı Mayıs ayında Talagi, Hokkaido'da Japon Başbakanı Taro Aso ile 5. Pasifik İttifak Yöneticileri Toplantısı (PALM) eşbaşkanlığı yaptı.

30 Mayıs 2020 seçimlerine de katılan Talagi, yeterli oyu alamamasının ardından başbakanlık görevi için aday olamamıştır. Meclisin seçimlerin ardından gerçekleştirdiği oylamada ise Dalton Tagelagi, Talagi'nin ardılı olarak yeni başbakan seçilmiştir.[2]

Talagi, 2016 yılında başlayan ve tıbbî tedavi için gittiği Yeni Zelanda'ya, 2017 ve 2019 yıllarında da gitmek durumunda kalmış ve tedavi almak durumunda kalmıştır.[3][4] Talagi makamını kaybettikten sonra yine aynı gerekçelerle gittiği Yeni Zelanda'da bir süre tedavi görmüş, ülkesine döndükten kısa bir süre sonra da ölmüştür.[5] Talagi, 15 Temmuz 2020'de hayatını kaybettiğinde 69 yaşındaydı.[6]

Kaynakça

  1. ^ "Toke Talagi biyografisi". 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Niue'de yeni başbakan belli oldu". 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  3. ^ "Niue başbakanı tedavi için Yeni Zelanda'da". 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 
  4. ^ "Talagi tedavi için yeniden Yeni Zelanda'ya gitti". 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 
  5. ^ "Talagi tedavi için Yeni Zelanda'da". 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 
  6. ^ "Niue eski başbakanı Talagi hayatını kaybetti". 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Young Vivian
Niue Başbakanı
2008–2020
Sonra gelen
Dalton Tagelagi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Niue</span> Büyük Okyanusta, Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsüne sahip ülke

Niue, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi. Niue'nin başkenti Alofi'dir.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Rıza Gilani</span> 18. Pakistan başbakanı

Yusuf Rıza Gilani, , Pakistan Halk Partisi (PPP) Başkan Yardımcısı ve Pakistan 17. Başbakanı. Daha önce Millet Meclisi (1993-1997) Başkanı ve Federal Bakan olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Uyahya</span>

Ahmed Uyahya, Cezayirli siyasetçi. Afrika ülkesi Cezayir'de dört farklı dönemde başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Patrice Trovoada</span> São Tomé ve Príncipe başbakanı (2008;2010-2012;2014-2018;2022-günümüz)

Patrice Emery Trovoada, São Toméli politikacı. Trovoada, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'de 11 Kasım 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. Trovoada, Şubat 2008 - Haziran 2008, Ağustos 2010 - Aralık 2012 ve Kasım 2014 - Aralık 2018 tarihleri arasında olmak üzere üç farklı dönem daha başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Henry Puna</span> Cook Adaları başbakanı (2010-2020)

Henry Tuakeu Puna, Cooklu siyasetçi. Puna, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Cook Adaları'nda 2010 ile 2020 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Emil Boc</span> Rumen siyasetçi (d. 1966)

Emil Boc, Rumen siyasetçi. 2008-2012 yılları arasında Romanya Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Marc Ayrault</span> 97. Fransa başbakanı

Jean-Marc Ayrault Fransız siyasetçi. 15 Mayıs 2012 - 31 Mart 2014 tarihleri arasında Fransa başbakanı olarak görev yapmıştır. Sosyalist Parti'nin bir üyesidir. Daha önce Nantes Belediye Başkanlığı yapmıştır. 1997 ile 2012 yılları arasında Fransa Ulusal Meclisi'nde Sosyalist Parti Grup Başkanı olmuştur. 11 Şubat 2016 - 10 Mayıs 2017 tarihleri arasında ise Dışişleri Bakanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda başbakanı</span>

Yeni Zelanda başbakanı, Okyanusya ada ülkesi Yeni Zelanda hükûmetinin başıdır. Başbakanlık görevi geleneksel olarak seçimler sonucu parlamentoda çoğunluğu elde eden partiye verilmektedir. Bu iş ya en çok oyu alan partiye verilir ya da koalisyon ise parlamentonun seçtiği birine verilir. Başbakan olarak seçilen kişi Yeni Zelanda Temsilciler Meclisi üyesi olması gerekmektedir. Genel vali tarafından başbakan olarak açıklanacak kişi ilk olarak Yürütme Kuruluna dâhil edilir ve bu adımın ardından Genel Vali söz konusu ismi başbakan olarak atayacağı belgeyi imzalamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mihai Tudose</span> Rumen siyasetçi

Mihai Tudose, Rumen siyasetçi. Tudose, Avrupa ülkesi Romanya'da 29 Haziran 2017 ile 16 Ocak 2018 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jacinda Ardern</span> Yeni Zelanda başbakanı (2017-2023)

Jacinda Kate Laurell Ardern, Yeni Zelandalı siyasetçidir. Ardern, Okyanusya ülkesi Yeni Zelanda'da 2017 ile 2023 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Türkiyede bir resmî makam

Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Albin Kurti</span> Kosovalı siyasetçi

Albin Kurti, Kosovalı siyasetçi. Kurti, Avrupa'da bulunan ve kısmen tanınan Kosova'da 3 Şubat 2020 ile 3 Haziran 2020 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Kurduğu hükûmetin Kosova Meclisi'nde güven oyu almasıyla birlikte 22 Mart 2021 tarihinde ikinci başbakanlık dönemi başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dalton Tagelagi</span> Niue başbakanı

Dalton Tagelagi, Niueli siyasetçi. Tagelagi, Okyanusya'da bulunan ve Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Niue'de 11 Haziran 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mark Brown</span> Cook Adaları başbakanı

Mark Brown, Cooklu siyasetçi. Brown, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Cook Adaları'nda 1 Ekim 2020 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.

Niue-Türkiye ilişkileri, Pasifik Adaları'nda bulunan Niue devletiyle Türkiye arasındaki ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Young Vivian</span>

Mititaigimimene Young Vivian, Niueli siyasetçi. Vivian, Okyanusya ada ülkesi Niue'da ilki 12 Aralık 1992 - 9 Mart 1993 arası ikincisi ise 1 Mayıs 2002 - 19 Haziran 2008 tarihleri arasında olmak üzere iki farklı dönemde başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tofilau Eti Alesana</span> Ali Topuzoğlu

Tofilau Eti Aualamalefalema Alesana, Samoalı siyasetçi. Alesana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Scotty</span>

Ludwig Derangadage Scotty, Naurulu siyasetçi. Scotty, Büyük Okyanus'ta Mikronezya ada öbeği içerisinde yer alan Nauru'da 2003 yılında kısa bir süre ve 2004-2007 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Sani Elia Lagigietama Lakatani, Niueli siyasetçi. Lakatani, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan, kendi kendine yöneten bir bölge olarak, Yeni Zelanda ile ilişkili devlet konumunda olan Niue'da 1999 ile 2002 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.