İçeriğe atla

Tokat yazması

Tokat yazmasının üretimini gösteren canlandırma, Tokat Kent Müzesi

Tokat yazması, Tokat'a has bir elsanatı olan Tokat yazmacılığının ürettiği Tokat'a has yazmalar.

Yazma, bez ve çeşitli kumaşlar üzerine o yörenin örf ve adetlerine göre basılan baskılara denir. Yazmacılık Tokat'ta çok geliştiğinden kendine özgü motifleri ortaya çıkmıştır. Tokat'a ait olan yazma genelde tülbent türündendir. Tokat merkezde kâğıt içi denilen yazma türüne kadınlar oya çekerler. Yörede kandilli adı verilen bir yazma çeşidi daha vardır. Tokat'ta her ilçenin kendine özgü deseni vardır. Bu desenler, ahşap kalıplar vasıtası ile oyularak elde edilir. Kalıbı hazırlayan kalıp ustası istenilen deseni motifi oyarak el emeği ile yapmaktadır.

Elvan baskı

Yazma üretmede ana çalışma kara kalemdir. Daha sonra kara kalem çalışması renkli baskı yapılarak renklendirme yapılır. Buna elvan baskı denir. Günümüzde daha çok süs ve dekoratif için bu baskı tekniği kullanılır. Boya üretmede eskiden kök boya kullanılırdı ancak şimdilerde sentetik boya kullanılmaktadır. Yazmacılıkta, Kök boyacılığı işi de titizlik isteyen ayrı bir uğraş dalıdır.

Ayrıca bakınız

  • Tokat elmalısı

Galeri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gördes halıları</span>

Gördes halısı, Manisa'inin Gördes ilçesi yöresine özgü özellikler taşıyan halı türüne denir. Figür ve motifleri geçmişin izlerini yaşatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dondurma</span> dondurulmuş tatlı

Dondurma, içine şeker katılmış çeşitli meyve suları ya da sütten soğutmak suretiyle elde edilen soğuk bir tatlıdır. Eş anlamlısı buzkaymak sözcüğüdür. Ayrıca meyveli buz ve freezie türleri de vardır. El ile ya da elektrikli makinelerde yapılabildiği gibi dondurma buzdolapları ile de hazırlanabilir. 100 g dondurma 100-200 kalori verir. A, B, D vitaminleriyle, kalsiyum, yağ, protein ve fosfor yönünden zengin bir gıdadır. Artık piyasada hemen her çeşidi olan dondurmaları servise hazır paket şeklinde her mevsimde bulmak oldukça kolaydır. Yaz kış yenilmesi tavsiye edilir. Her çeşit kuru ve yaş meyve ile hazırlandığı gibi cevizli, fıstıklı, çikolatalı, karamelli vb. olan çeşitleri piyasada sıklıkla tüketilmektedir. Dondurmalar elle, makine yardımıyla ya da döverek yapılabilir. Bazı yörelere has dondurmalar vardır örneğin Kahramanmaraş Dondurması. Kendine has dondurması olan ülkeler vardır. Birleşik Krallık, Japonya, Finlandiya, Yunanistan, Yeni Zelanda, Avustralya, Almanya ve İtalya'nın yanı sıra Türkiye'de de Kahramanmaraş, dondurması ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kimono</span> Japonların geleneksel giysisi

Kimono (Japonca: 着物 -, Japonya'nın geleneksel giysisidir. Ki ve mono sözcüklerinden türetilmiştir. Japoncada aslen tüm kıyafetler için kullanılan kimono sözcüğü, sonradan hem kadınlar hem de erkekler tarafından giyilen uzun giysiyi tanımlamak için kullanılmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kilim</span> dokuma türü

Kilim, iki iplik sistemine dayanılarak yapılan, tersi ve düzü bulunmayan havsız bir dokuma.

Çini, bir yüzü sırlı, su geçirmez bir tabaka veya cam ile seramiğin ateşle birbirine kaynaştırılması sonucu ortaya çıkan levhadır.

Yağcıbedir halıları, özellikle Balıkesir'in Sındırgı ve Bigadiç köylerinde, Yörükler tarafından dokunan ve önemli kültürel değere sahip motifleri olan bir halı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tezhip</span> süslemeli el yazması

Tezhip kelimesi, Arapça zeheb (altın) kökünden türemiş olup, ‘altınlamak’ anlamına gelir. Çoğulu olan “tezhibat” “altınlama süslemeler” demektir. Tezhip günümüzde daha çok İslam kökenli kitap bezeme sanatlarına verilen addır. Tezhip sanatını icra eden erkeklere müzehhip kadınlara müzehhibe adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Basma</span>

Basma, çeşitli basit ve karmaşık desenlerin, baskı yoluyla, pamuklu bezayağı kumaşa uygulanmasıyla elde edilen desenli kumaşlara verilen isimdir. Baskı, boyaların beyazlatılmış kumaşa baskı şablonları yardımıyla desene göre, üst üste uygulanmasıyla gerçekleşir.

Yazma, çizme pamuktan elde edilen kumaşlara basılan Anadolu motifleri ile süslenen bir Türk kadın aksesuarı ve örtüsüdür. Yazma ince dokunmuş basmanın üzeri işlemeli ve desenlilerine verilen isimdir. Yazma kadınlar ve genç kızlar tarafından günlük ve özel günlerde,köylerde köy şenliklerinde ve geleneksel oyunlarda giyilen örtü aksesuar olarak kullanılır. Giyilen biçimlerine göre ikiye ayrılır. Eski tarihlerde ıhlamur ağaçından yapılan kalıplar ve kök boya ile 6 renk olarak imal edilirdi. Teknolojinin gelişmesiyle ile Bilgisayar destekli desen tasarımı yapılan Yazma 12 renge kadar basılır. Kadınlar, kenarlarına oya işleyerek çeyizlerine koyarlar.Yaşlılar daha çok örtü şeklinde kullansa da gençler aksesuar olarak kullanır. Oyalı boncuklu süslüdür. Desenli ve düz halleride vardır.

<span class="mw-page-title-main">Şile bezi</span>

Şile bezi, el tezgâhlarında, pamuk ipliğinden dokunan, tamamen Şile'ye özgü bir bezdir.

<span class="mw-page-title-main">El yazması</span>

Elyazması ya da el yazması, elle yazılan ve çizimleri yapılan; genellikle edebî, sanatsal ya da tarihî önemi haiz kitap.

<span class="mw-page-title-main">Dantel</span>

Dantel, her türlü iplikle örülen veya bir kumaşın kenarına işlenen, türlü biçimde ince ve ağ görünümünde örgü çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">İznik çinisi</span> Osmanlı geleneksel sanatı

İznik çinisi, ilk olarak 15. yüzyılda Çin’den gelen mavi ve beyaz seramiklerden etkilenerek ortaya çıkmıştır. O dönemde yapılan Bursa Yeşil Camii ve türbesinde (1421), Bursa Muradiye Camii'nde (1426) ilk örneklerine rastlanır. 16. yüzyıldaysa Osmanlı Devleti'nin de güçlenmesi ve yeni yapıların ortaya çıkmasıyla İznik çinisi en ihtişamlı günlerini yaşadı. Bu dönemde yapılan Süleymaniye Camii ve Selimiye Camii gibi eserlerde İznik çinisiyle süslemeler yapılmıştır. 17. yüzyılda ise İznik çinisi kaybolmaya başlamış ve 18. yüzyıl başlarında tamamen yok olmuştur. 300 yıl aradan sonra 1985'te Faik Kırım Usta, İstanbul’dan İznik’e gelerek Eşref Eroğlu ve eşi Seyhan Eroğlu ile birlikte bir atölye kurmuştur. İznik çinileri tekrar üretilmeye başlanmıştır. XV. ve XVI. yüzyıllarda OsmanlıTürk medeniyet sanatının zirvelerinden biri olan İznik çinisinin camilerde, saraylarda, Türk ve dünya müzelerinde mevcut örnekleri sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kol böreği</span> Börek çeşidi

Kol böreği, Türk mutfağına özgü bir tepsi böreği çeşididir. Peynirli, kıymalı, ıspanaklı, patatesli çeşitleri vardır. Hazır yufka kullanıldığı gibi, elle açılan yufka da kullanılır. Bosna-Hersek'in milli yemeklerindendir. Kırım'da kıymalı yapılan çeşidine sarburma denir. "Sarmak" ve "burmak" kelimelerinin birleşmesi ile oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ksilografi</span> ahşap levha kullanılarak gerçekleştirilen bir baskı tekniği

Ksilografi ya da ağaç baskısı yahut ahşap baskı, ahşap levha kullanılarak, yüksek kazı tekniğiyle hazırlanan tahta kalıplarla gerçekleştirilmiş özgün bir baskı tekniği. Bu kazıresim türünde, resmi meydana getiren tüm çizgiler ahşap baskı levhasının üzerinde, zeminden yüksekte kalacak bir biçimde oyulur. Yüksekte kalan bu kısım üzerine sürülen mürekkep, basım vasıtasıyla kağıt üzerine geçer.Ksilografi, ilk baskı tekniklerinden biridir. Çin'de bulunmuş ve geliştirilmiş olan bu yöntem Avrupa'da bilhassa 15. ve 16. yüzyıllarda yaygınlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kasımuşağı halıları</span>

Kasımuşağı halıları, Azerbaycan'ın halıcılık okullarından biri olan Karabağ halıcılık okulunun Cebrayıl grubuna ait hovlı halılardır. Karabağ tipi Cebrayıl grubuna ait "Kasımuşağı halıları" Zengezur bölgesinin Hacışamlı idari toprak biriminde bulunan bulunan Kasımuşağı obasının yanı sıra çevre köylerin de adıyla ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Pateh</span>

Pateh, bir tür geleneksel İran nakış sanatıdır. Kökeni Kirman Eyaleti'ne dayanır ve kadınlar tarafından imal edilir. Yün, kumaş ve çeşitli ipliklerle dikilerek yapılır. pateh dikişi, ipek ile yapılır ve en yaygın tasarımları; selvi ağacı, güneş ve bazı İslam öncesi sembollerdir.

Dijital kâğıt (veya bilgisayar ekranına, elle yazılan dijital belgeler oluşturmak için dijital bir kalemle birlikte kullanılan desenli kâğıttır. Yazdırılan nokta deseni kağıdın üzerindeki konum koordinatlarını benzersiz olarak tanımlar. Dijital kalem, bu kalıbı el yazısını saklamak ve bir bilgisayara yüklemek için kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Seccade</span>

Seccade, İslamiyet'te ibadete yardımcı olmak için kullanılan, üzerinde namaz kılmak üzere kumaş, halı, hayvan postu, hasır gibi malzemelerden yapılmış özel yer yaygısı.

<span class="mw-page-title-main">Elmalı yazma</span> Tokata özgü bir yazma deseni

Tokat elmalı yazması (findi), Tokat'ta yaygın kullanılan eski bir yazma çeşidi.