İçeriğe atla

Togo başbakanları listesi

Togo başbakanı, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1956 yılında ülkenin henüz Fransız Togoland ismi ile Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Bugüne kadar başbakanlık görevinde bulunan kişiler şu şekildedir:

Togo başbakanları (1956-günümüze)

Parti

      Togo İlerleme Partisi (PTP)
      Togo Birlik Komitesi (CUT)
      Yeni Güçler Koordinasyonu (CFN)
      Togo Birliği için Demokrasi (UDT)
      Togo Halk Meclisi (RTP)
      Pan-Afrika Vatansever Birliği (CPP)
      Yenilik için Eylem Komitesi (CAR)
      Cumhuriyet için Birlik (UNIR)

Başbakan Görev Süresi Siyasi Parti
Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Başlangıç Bitiş
Özerk Togoland Cumhuriyeti (Fransız Koloni Bölgesi)
1 Nicolas Grunitzky

(1913–1969)

10 Eylül 1956 22 Şubat 1958PTP
Togoland Cumhuriyeti (Fransız Koloni Bölgesi)
(1) Nicolas Grunitzky

(1913–1969)

22 Şubat 1958[1]16 Mayıs 1958 PTP
2 Sylvanus Olympio

(1902–1963)

16 Mayıs 1958 27 Nisan 1960CUT
Togo Cumhuriyeti
(2) Sylvanus Olympio

(1902–1963)

27 Nisan 1960[2]12 Nisan 1961 CUT
Makam kaldırıldı (12 Nisan 1961 – 27 Ağustos 1991)
3 Joseph Kokou Koffigoh

(1948–)

27 Ağustos 1991 23 Nisan 1994 CFN
4 Edem Kodjo

(1938–2020)
(1. dönem)

23 Nisan 1994 20 Ağustos 1996 UDT
5 Kwassi Klutse

(1945–2024)

20 Ağustos 1996 21 Mayıs 1999 RTP
6 Eugene Koffi Adoboli

(1934–)

21 Mayıs 1999 31 Ağustos 2000 RTP
7 Agbéyomé Kodjo

(1954–2024)

31 Ağustos 2000 29 Haziran 2002 RTP
8 Koffi Sama

(1944–)

29 Haziran 2002 9 Haziran 2005 RTP
9(4)Edem Kodjo

(1938–2020)
(2. dönem)

9 Haziran 2005 20 Eylül 2006 CPP
10 Yawovi Agboyibo

(1943–2020)

20 Eylül 2006 6 Aralık 2007 CAR
11 Komlan Mally

(1960–)

6 Aralık 2007 8 Eylül  2008 RTP
12 Gilbert Houngbo

(1961–)

8 Eylül 2008 23 Temmuz 2012 Bağımsız
13 Kwesi Ahoomey-Zunu

(1958–)

23 Temmuz 2012 10 Haziran 2015 CPP /

UNIR

14 Komi Sélom Klassou

(1960–)

10 Haziran 2015 28 Eylül 2020 UNIR
15 Victoire Tomegah Dogbé

(1959–)

28 Eylül 2020 GörevdeUNIR

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Fransa'ya bağlı bölgenin statüsünde değişiklik olmuş, Grunitzky fiilen görevine devam etmiştir
  2. ^ Ülkenin fiilen bağımsızlığını elde etmesi neticesinde, Olympio Togo'nun ilk başbakanı olarak görevini fiilen sürdürmüştür

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Togo devlet başkanı, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Sierra Leone devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sierra Leone devlet başkanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını kazandığı 1961 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde devlet başkanı, başbakan ya da askerî cunta başkanı unvanları alsa da hepsi fiilen devlet başkanı görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Yeşil Burun Adaları başbakanı, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılında sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Cibuti başbakanı, Afrika ülkesi Cibuti'nin bağımsızlığını kazandığı 1977 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Fransız Afar ve İssa Bölgesi olarak Fransa'ya bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1967 yılında oluşturulmuştur.

Lesotho başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Lesotho'nun bağımsızlığını kazandığı 1966 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Basutoland ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir bölge olduğu 1965 yılında oluşturulmuştur.

Gabon başbakanı, Afrika ülkesi Gabon'da bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu makam 1959'da ülke henüz Fransa'ya bağlı özerk bir bölge iken oluşturulmuştur.

Zambiya başbakanı, Afrika ülkesi Zambiya'da bağımsızlığın kazanıldığı 1964 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Kuzey Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi olduğu dönemde oluşturulmuştur.

Zimbabve başbakanı, Afrika ülkesi Zimbabve'de bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Güney Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi iken Zimbabve adı ile bağımsızlığını kazanması ile oluşturulmuştur. 1980 yılından 1987 yılına kadar görevi üstlenen Robert Mugabe, devlet başkanı Canaan Banana'nın yerine devlet başkanlığına seçilmesi ile bu makam kaldırılmıştır. 2009 yılında yeniden oluşturulan başbakanlık makamı 2013 yılında kabul edilen anayasa referandumu ile birlikte yeniden kaldırılmıştır. 2013 yılında makamın yeniden kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

Mauritius başbakanı, Afrika ada ülkesi Mauritius'un yönetim şeklini monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1992 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ada ülkesi bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1992 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiş, bu süreçte de ilk başbakan seçimleri gerçekleştirilmiştir.

Nijerya başbakanı, Afrika ülkesi Nijerya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu görevin 1966 yılında kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

Nijer başbakanı, Afrika ülkesi Nijer'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1957 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Moritanya başbakanı, Afrika ülkesi Moritanya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1957 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1958 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Kamerun başbakanı, Afrika ülkesi Kamerun'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Başbakan, 1960 ile 1961 yılları arasında Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1961 ile 1972 yılları arasında Federal Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1972 ile 1984 yılları arasında Kamerun Birleşik Cumhuriyeti'ni ve 1984 yılında itibaren de Kamerun Cumhuriyeti'nde hükûmet görevlerini üstlenmiş, 1961 ile 1972 yılları arasında var olan federal yapı gereği hem Batı Kamerun hem de Doğu Kamerun'da ayrı başbakanlar göreve gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

Gambiya başbakanı, Afrika ülkesi Gambiya'da bağımsızlığın kazanıldığı 1965 yılından rejim değişikliğine gidildiği 1970 yılına kadar hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1965 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1970 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiştir. 1970 yılında gerçekleştirilen rejim değişikliği sonrasında mutlak monarşiden cumhuriyete geçiş sürecinde bu makamda ortadan kaldırılarak tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burkina Faso başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burkina Faso başbakanı, Afrika ülkesi Burkina Faso'nun Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkede kurulan hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.

Madagaskar başbakanı, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın 1828 yılında Merina Krallığı döneminde başlayan ve Şef Bakan olarak adlandırılan, 1960 yılında bağımsızlığın ilan edilmesi ile birlikte hükûmetin başında yer alan kişi olarak başbakanlık makamında bulunan kişiye verilen unvandır.

Sierra Leone başbakanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını henüz kazanmadığı 1954 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını elde ettiği 1961 yılından 1978 yılına kadar kesintisiz olarak makam var olmuş, söz konusu 1978 yılında gerçekleştirilen anayasa referandumu ile kaldırılmıştır. Makam 2018 yılında yeniden oluşturulmuştur. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde himaye bölgesi şef bakanı, himaye bölgesi başbakanı başbakan, askerî cunta başkanı ya da son olarak şef bakan unvanları alsa da hepsi fiilen başbakan görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir: