İçeriğe atla

Tofaş Murat 124/Serçe

Tofaş Murat 124
1976 Murat 124
Genel Bakış
ÜreticiTürkiye Tofaş
Diğer adıTofaş Serçe (1984-1995)
Üretim yıl(lar)ı1971-1977 (Murat 124)
1984-1995 (Serçe)
MontajDemirtaş, Türkiye
SelefiTofaş Murat 131
Gövde ve Şasi
SınıfAlt orta sınıf
Gövde tipi4 kapılı sedan
BenzerleriFiat 124
VAZ-2101
Teknik Özellikler
Motor1.2 L OHV I4 (Murat 124)
1.3 L OHV I4 (Serçe)
Şanzıman4 ileri manuel
Dingil mesafesi2.420 mm
Uzunluk4.042 mm
Genişlik1.625 mm
Yükseklik1.350 mm
Ağırlık950 kg

Tofaş Murat 124 ya da halk arasındaki yaygın ismiyle Hacı Murat,[1][2] 1971 yılında TOFAŞ’ın Demirtaş, Osmangazi fabrikasında Fiat 124 şasesine oturtularak Türkiye’de yabancı lisansla üretilen ilk otomobildir.

Murat 124, 1971-1976 arasında 134 bin 867 adet üretilmiştir. Murat 131 üretiminin başlamasıyla 1976 yılında üretimi durdurulmuştur.

1984 yılında gövde kabuğu modernize edilerek Serçe adıyla Kuş Serisi'nin daha ucuz ve daha az donanım içeren modeli olarak yeniden piyasaya sürülmüş, bir bakıma Murat 124 6 yıllık aradan sonra bantlara geri dönmüştü. 1.3 litre 70 bg OHV motor 4 ileri manuel şanzımanla donatılmıştı ve gövde Şahin'de olduğu gibi opak renklerle boyanıyordu.

1995 tarihinde bu kez tamamen durdurulmuştur.

1197 cc'lik motoru 65 hp güç üretmekte ve aracı 170 km/sa hıza çıkarabilmektedir

Murat adı Fiat markasının Türkiye'ye uyarlanmasıdır. Bu aracın adı aslında I. Murat’tan alınmıştır. O dönemde Türkiye’de arabayla Hacca gitmek serbest bırakıldığı için halk bu otomobillerle hacca gitmiş ve bu yüzden araç Hacı Murat lakabıyla anılmıştır. Koç Holding ve Fiat, bu isim değişikliğiyle Türk tüketicisine yerli bir otomobil sunumunu vurgulamak için yapılmıştır. Fiat, İspanya'da da aynı isim değişikliğini o zamanki ortağı Seat ile de uygulamış ve İspanya'da satışa sunulan Fiat araçları, Seat adıyla satılmıştır.

Aracı satın alıp kullanan ilk ünlü kişi Ajda Pekkan’dır. Eski başbakan Bülent Ecevit tarafından bir dönem makam aracı olarak kullanılmıştır. 1974 yılından itibaren Mısır'a ihraç edilmeye başlandı.

Fiat 124, Avrupa'da Yılın Otomobili yarışmasında 1967'de birincilik ödülünü almıştır.

2002 yılında çıkan ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) indirimi ile yollardaki Murat 124'ler azalmaya başlamış, devlet tarafından toplanıp hurdalığa çıkarılmıştır. Buna karşın halen trafikte Murat 124'lere rastlanılması mümkündür. Reklam filmleri ve sinema filmleri sayesinde Murat 124'e olan ilgi artmaya başlamıştır. Bu da antika otomobil sevenleri tetiklemiş ve toplum içinde "Hacı Murat" veya "Hacı Muro" diye adlandırılan otomobiller, modifiye edilerek trafiğe sürülmeye başlanmıştır. İlk üretilen ve seri numarası 0001 olan Murat 124, Bursa'daki TOFAŞ Anadolu Arabaları Müzesinde görülebilir.

Kaynakça

  1. ^ ""Hacı Murat" tutkusu 25 bin lira harcattı". Haberturk.com. 3 Ekim 2017. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 
  2. ^ ""Hacı Murat" tutkusu 25 bin lira harcattı". Otohaber.com.tr. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Station wagon</span>

Station wagon (SW); çatısı arabanın arka ucuna kadar uzayan, 3-5 kapılı, taşıma kapasitesi yüksek olan otomobil türü. Koltukların arkasında geniş bir hacim bulunur ve buraya arka kapı vasıtasıyla ulaşılır.

<span class="mw-page-title-main">Lada</span> Rus Otomobil Üreticisi

Lada, Sovyet, Rus AvtoVAZ firmasının ürettiği bir araba markasıdır. Merkezi Samara Oblastı'nın Tolyatti şehrindedir.

<span class="mw-page-title-main">Fiat</span> İtalyan otomobil şirketi

Fiat S.p.A. otomobil üreticisi, finansal ve endüstriyel grup. 11 Temmuz 1899'da Giovanni Agnelli Tarafından Torino'da kurulmuştur. İsmini Fabbrica Italiana Automobili Torino" kelimelerinin baş harflerinden almıştır. Bünyesinde Lancia, Alfa Romeo, Maserati, Chrysler, Dodge, Jeep, Yamaha Motor Company, Iveco, Ferrari gibi markaları barındırmaktadır. Yani bu markaların bir anlamda sahibidir. Dünyanın en büyük otomobil ve endüstriyel grupları arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">TOFAŞ</span> Türk Otomotiv Firması

TOFAŞ , 1968 yılında Koç Topluluğu’nun kurucusu Vehbi Koç tarafından kuruldu. Üretim fabrikası Demirtaş, Osmangazi’de yer alan, Koç Holding ve Stellantis'in eşit hissedar olduğu kuruluş, bugün %37,8 Stellantis, %37,8 Koç Holding ve %24,3 diğer ortaklara ait ortaklık yapısıyla faaliyetlerine devam etmektedir. Tofaş, hem binek hem de hafif ticari araç üretebilen bir otomotiv şirketidir. Türk otomotiv sanayisinin büyük üreticilerinden biri olan Tofaş, yılda 450 bin araçlık üretim kapasitesine ve 10.000'den fazla çalışana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">SEAT</span> İspanyol otomobil firması

SEAT, S.A., İspanya merkezli bir otomotiv şirketidir. Şirket, 9 Mayıs 1950 tarihinde bir devlet kurumu olan Instituto Nacional de Industria (INI) tarafından kurulmuş olup günümüzde Volkswagen AG'nin yan kuruluşudur. Şirketin merkezi Martorell'de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türk otomotiv sanayii</span>

Türkiye’de ilk otomobil üretme girişimi 1929’da Ford tarafından İstanbul serbest bölgede denenmiş montaj hattı kurulmuş fakat 1930’lu yıllardaki ekonomik kriz ortamı içinde gelişim gösteremeden sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fiat 124</span>

Fiat 124, 1966 yılında üretimine başlanılan otomobildir. Türkiye'de Murat 124 diye bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fiat Tempra</span> Fiat tarafından üretilmiş araba modeli

Fiat Tempra, İtalyan üretici Fiat'ın 1990 ile 1998 yılları arasında ürettiği otomobildir. TOFAŞ 1992 yılının sonundan başlayarak 1999 yılına dek üretti ve çoğunu 1995 yılında ihraç etti. Brezilya'da ise 1991'den 1998'e kadar üretildi. Değişik motor seçenekleri zaman içinde otomobilde kullanıldı. 2.0 litre 148 beygir gücünde 16v modeli, Türkiye'de üretilen en güçlü binek otomobil unvanına da sahiptir. Ayrıca TOFAŞ fabrikasından çıkan 1.000.000. otomobil yine bir Fiat Tempra 2.0 i.e 16v'dir.

<span class="mw-page-title-main">Opel Combo</span> Opel tarafından üretilen ticari ve binek araba

Opel Combo, Opel'in 1994'ün Kasım ayında Opel Corsa şasisi üzerine geliştirip satışa sunduğu hafif ticari araç modelidir.

<span class="mw-page-title-main">Fiat Croma</span>

Fiat Croma, üretimi 1985-1993 yılında notchback sedan olarak, 2004 yılından itibaren de station wagon/MPV olarak üretilen bir araçtır. Her iki otomobilin de tasarımcısı Giugiaro (Italdesign) olup, GM ile ortak bir platform kullanılarak üretildi. FIAT'ın son arkadan itişli otomobili olan Fiat 132/Argenta'nın önden çekiş kullanan ardılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fiat 131</span>

Fiat 131 İtalyan araba imalatçısı Fiat tarafından 1974-1984 yılları arasında üretilen küçük/orta boy aile arabasıdır. İlk defa Kasım 1974 Torino Otomobil Fuarı'da sergilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fiat 128</span>

Fiat 128, İtalyan otomobil firması Fiat ın 1969-1985 yılları arasında ürettiği araçtır. Fiat'ın en uzun süreli ürettiği araçlardandır. Fiat X1/9 un temeli bu araba ile atılmıştır. Araba eskiden coupe, Sedan ve Station wagon(Arjantin) de satılmıştır. Motoru Murat 124'te kullanılan motordur. 1970 yılında Avrupa Yılın Otomobili ödülünü almıştır.1985 yılında üretimden kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fiat 133</span>

Fiat 133, Seat tarafından tasarlanıp üretilen ucuz aile otomobilidir. Fiat 133, Seat'ın ilk kendi tasarımı olması açısından önemli bir araçtır. 2 kapılı berlinetta-sedan karışımı bir gövdesi olan Fiat 133, en az maliyet parolasıyla 1974'te üretilmeye başladı. Fiat 850'nin arkadan itişli ardılı olan bu araç, altyapı olarak Fiat 850'nin, dış görünüm olarak da Fiat 126'nın parçalarıyla üretiliyordu. Bu yüzden Fiat 126'nın uzatılmış şekline benzemektedir. SEAT 133, Fiat markasıyla Arjantin'de de üretilmiştir. 1980'lerde önden çekişli küçük otomobillerin pazara hakim olmaya başlamasıyla satışları düştü ve 1982'de üretimi durduruldu. Yerini İtalya'da 1983 yılında orijinal Fiat Panda aldı.

<span class="mw-page-title-main">Tofaş Kuş Serisi</span> Tofaş tarafından 1981-2010 yılları arasında üretilen otomobil modeli

Tofaş Kuş Serisi olarak bilinen Şahin, Doğan ve Kartal, Tofaş tarafından 1981-2010 yılları arasında üretilen bir orta sınıf otomobil serisidir. 1981 yılında üretime başlanan seri, 2010 yılında Etiyopya'daki Holland Car firmasının DOCC adlı modelin üretimiyle son bulmuştur. Üretilen modeller 131 ve Regata'dan türetilmiş, motor ve aktarma organlarını İtalyan Fiat ve Lancia'dan almış olup önden motorlu, arkadan çekişli yapı ile sedan ve station wagon gövde tiplerine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Fiat 900T</span>

900, İtalyan otomotiv üreticisi FIAT'ın geliştirdiği orta sınıf hafif ticari araç ve minivan modelidir. 1976-1986 yılları arasında üretimde kalmıştır. Birleşik Krallık'ta Fiat Citivan adıyla satılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VAZ-2101</span>

VAZ-2101, VAZ tarafından 1970-1988 yılları arasında üretilen kompakt otomobil modelidir. Araç şirketin ürettiği ilk otomobildir. Lada ve Jiguli serisine ait idi. Station wagon modeli ise VAZ-2102 olarak bilinmektedir. Yaygın olarak kuruş anlamına gelen "Kopeyka" lakabını almıştı.

<span class="mw-page-title-main">Autobianchi</span>

Autobianchi, 1955 yılında Bianchi, Pirelli ve Fiat tarafından ortaklaşa kurulan bir İtalyan otomobil üreticisiydi. Autobianchi, ömrü boyunca sadece bir avuç model üretti, bunlar neredeyse sadece küçük arabalardı ve en büyüğü küçük aile arabası olan kısa ömürlü Autobianchi A111 idi. Autobianchi benzer boyuttaki Fiat modellerinden daha yüksek fiyatlıydı. Marka Fiat tarafından sonradan Fiat araçlarında yer alacak yenilikçi konseptleri test etmek için kullanıldı, bu konseptler arasında fiberglas gövde ve önden çekiş vardı.

<span class="mw-page-title-main">VAZ-2103</span> AvtoVAZ tarafından 1972-1984 yılları arasında üretilen bir alt orta sınıf otomobil modeli

VAZ-2103, AvtoVAZ tarafından 1972-1984 yılları arasında üretilen bir alt orta sınıf otomobil modelidir. Lada ve Jiguli serisine ait idi. Araç, Fiat 124 Special temelinde geliştirilmiştir. VAZ-2102 ve VAZ-2101'den farkı dört adet yuvarlak far, gövde kenarlarında şeritler, büyük arka farlar ile daha güçlü motorlardı. Aracın, daha geliştirilmiş bir modeli olan VAZ-2106 modeli 1975-2005 yılları arasında üretilmiştir. İtalyan firması Fiat ile Fiat 124 modeli temelinde ortaklaşa geliştirildi ve 1972'den 1984'e kadar Volga Otomobil Fabrikasında seri üretildi. Araba geniş çapta ihraç edildi ve Batı ülkelerinde bile popülerlik kazandı. VAZ-2103, Lada 1500 adı altında ihraç edildi.

<span class="mw-page-title-main">Fiat 8V</span>

Fiat 8V, İtalyan otomobil üreticisi Fiat tarafından 1952'den 1954'e kadar üretilen V8 motorlu bir spor otomobildir. Otomobil 1952 Cenevre Otomobil Fuarı'nda tanıtıldı. 114 adet üretilen otomobil ticari olarak bir başarı olmasa da, yarışta başarılı oldu. Diferansiyelin dışında, otomobil diğer Fiat'lar ile herhangi bir parçayı paylaşmadı. 8V, Dante Giacosa ve stilist Luigi Rapi tarafından geliştirildi. Motor başlangıçta lüks bir sedan için tasarlanmış bir V8 idi, ancak bu proje durduruldu.

<span class="mw-page-title-main">Autobianchi Stellina</span>

Autobianchi Stellina, o sırada kısmen Fiat grubuna ait olan İtalyan otomobil üreticisi Autobianchi firması tarafından üretilen küçük roadster tipi otomobildir. Bu model 1964 - 1965 yılları arasında iki yıl boyunca üretimde kalmıştır. Otomobil altyapısını Fiat 600D modelinde alıyordu. Fakat 600D modelinden farklı olan bir çelik iskelet ve yekpare güçlendirilmiş fiberglas gövdeye sahipti. Sahip olduğu fiberglas gövde ile İtalya'daki ilk, dünyadaki ilk otomobillerden biriydi. Motoru ise Fiat tarafından üretilmiş ve Fiat 600D modelinden aldığı, arkaya monte edilmiş, su soğutmalı, sıralı dört silindire sahip 29 beygir güç üretebilen 767 cc hacmindeydi. Otomobilin dört tekerleğinde birden kampanalı fren sistemi bulunmaktaydı.