İçeriğe atla

Tkvarçeli

Tkvarçeli
ტყვარჩელი, Тҟəарчал, Ткварчели

Tqvarcheli, Tqwarchal, Tkvarcheli
Kasaba
Kasabanın havadan görünümü
Kasabanın havadan görünümü
Abhazya'da Tkvarçeli'nin konumu
Abhazya'da Tkvarçeli'nin konumu
ÜlkeGürcistan
de facto devletAbhazya[note 1]
İlçeTkvarçeli
Nüfus
 (2011)
 • Toplam5.013
Zaman dilimiMSK
 • Yaz (YSU)UTC+03.00

Tkvarçeli (Gürcüceტყვარჩელი Gürcüce telaffuz: [tʼqʼvɑrtʃʰɛli]; AbhazcaТҟəарчал, Tqwarchal; Ткуарчал (Tkuarchal) RusçaТкварчели, Tkvarcheli) Abhazya'da[note 1] yer alan bir kasabadır. Kasaba içinde bir bölge olan Akarmara, 1990'ların başında gerçekleşen Abhazya Savaşı nedeniyle (1992-3) ıssız hale gelen terk edilmiş apartman ve fabrikalara sahip bir hayalet şehirdir .

Tarih

Bölgede 1935 yılında başlayan kömür madenciliği, özellikle Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgali sırasında Donbass'ın kaybedilmesinden sonra, İkinci Dünya Savaşı sırasında önem kazandı. Tkvarçeli'ye 9 Nisan 1942'de kasaba statüsü verildi.[1]

Abhazya Savaşı sırasında (1992-3), Tkvarçeli, Rus askeri yardımı ile Gürcü güçleri tarafından yapılan kuşatmaya karşı direndi. 1995'ten beri yeni kurulan Tkvarçeli Rayonu'nun merkezidir. 27 Eylül 2008'de, Başkan Sergei Bagapş şehre Kahraman Şehir onursal unvanı verdi.[1]

Sanayi

Kömür madenciliği kasabanın ana endüstrisi olmuştur, ancak günümüzde Sovyet madenleri kapatılmış ve kömür sadece Abhaz- Türk Tamsaş şirketi tarafından açık ocak yöntemiyle çıkarılmaktadır. Tamsaş'ın vergi ödemeleri, Tkvarçeli ilçesinin bütçesinin %75'ini oluştursa da, şirket çevresel gereklilikleri ihmal ettiği için eleştirilmektedir.[2] Günümüzde yeni bir çimento fabrikasının inşası planlanmakta ve üretiminin Soçi'deki Olimpik inşaat projeleri için kullanılması planlanmaktadır.[3] Gürcistan, tüm bu yatırımları 1996 BDT kısıtlamalarını açık bir şekilde ihlal ederek yasadışı kabul etmektedir[4] ve Tamsaş'ı iflasın eşiğine getiren bir önlem olarak Tkvarçeli'den yola çıkan kömür yüklü birkaç gemiye karasularında el koymuştur.[5]

Demografi

Kasabanın nüfusu 1989'da 21.744 idi. Üç ana etnik grup Abhazlar (% 42,3), Ruslar (% 24,5) ve Gürcüler (% 23,4) idi.[6] Abhazya'daki savaşın bir sonucu olarak, kasabanın sanayileri durdu ve nüfusu büyük ölçüde azaldı ve bazı kaynaklara[7] göre 2004'te 7.000 ile 8.000 arasında, diğerlerine göre ise yalnızca 4.800 idi.[8] 2003 nüfus sayımı sırasında, nüfusu 4.786 idi.[] 2011 nüfus sayımı sırasında 5.013'e yükselmişti. Bunların % 66,5'i Abhaz,% 17,4'ü Gürcü,% 9,7'si Rus,% 1,3'ü Ukraynalı,% 1,1'i Ermeni,% 0,4'ü Yunan ve % 0,1'i Svan'dır.[9]

Fotoğraf galerisi

Notlar

  1. ^ a b Abhazya, Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan arasında bölgesel bir anlaşmazlık konusudur. Abhazya Cumhuriyeti 23 Temmuz 1992'de tek taraflı olarak bağımsızlık ilan etti, ancak Gürcistan Abhazya topraklarını kendi egemen topraklarının bir parçası olarak iddia etmeye devam etmektedir. Abhazya, 193 Birleşmiş Millet üyesi devletten 1'i daha sonra tanımasını geri çeken 7 bağımsız devlet tarafından resmi olarak bir devlet olarak tanınmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Городу-Герою Ткуарчал исполняется 70 лет". Apsnypress. 9 Nisan 2012. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012. 
  2. ^ The Turkish Tamsas Can Resume Mining in Abkhazia If It Complies with Environmental Requirements 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 09/11/2006 18.00, Official site of the President of Abkhazia
  3. ^ Ткуарчал отметил 65-летний юбилей 20/04/2007 18:13, Official site of the President of Abkhazia 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Abkhazia Today. 10 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The International Crisis Group Avrupa Report N°176, 15 September 2006. Retrieved on September 30, 2007. Free registration needed to view full report
  5. ^ Abkhaz MP: Georgia’s Sea Seizure Pose Threat to Abkhaz Coal Industry 8 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia. October 26, 2007.
  6. ^ Abkhazia census statistics 7 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Rusça)
  7. ^ Отчет миссии ПРООН по изучению возможностей Гальского района и смежных с ним территорий Абхазии, Грузия, Апрель 2004 25 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ "Абхазия - город Ткварчели". 10 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  9. ^ "2011 Census results". 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik</span>

Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik, Abhazya'da Gürcü-Abhaz anlaşmazlığı sırasında, 1992-1993 arasında uygulandı. Rusya güçlerince desteklenen Abhaz ayrılıkçılar, Ermeni çetecileri ile Kuzey Kafkasyalı paralı askerler tarafından Gürcü ve Svanlar bu etnik temizlik sırasında öldürüldü. Öldürülenler arasında önde gelen siyasetçiler Guram Gabiskiria, Jiuli Şartava gibi kişiler de vardı. Abhazya'daki Gürcüler de zorla göç ettirildi. Abhazya nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan 250.000 kadar Gürcü de zorla göç ettirildi. Bu göç sırasında da çok sayıda insan yolda öldü. Gürcü verilerine göre, yaklaşık 5.000 sivil öldü ve 400 sivil kayboldu.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Bagapş</span>

Sergey Bagapş ya da Sergei Bagapş (Abhazca: Сергеи Багаҧшь / Sergei Bagapş; de facto Abhazya Cumhuriyeti'nin 2. cumhurbaşkanıdır. 1997-1999 yılları arasında başbakan, 2005 seçimleri sonrasında ise Cumhurbaşkanlığı yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Cumhuriyeti, Gürcistan tarafından Abhazya'nın tek ve yasal hükûmeti olarak tanınan yönetimdir. Abhazya, uluslararası alanda tanınırlığı sınırlı da olsa, 1990'ların başından beri de facto olarak Gürcistan'dan bağımsızdır. Abhazya Savaşı nedeniyle Tiflis'te olan sürgün hükûmetinin başkanı, Mayıs 2019'da seçilen Ruslan Abashidze'dir.

Gürcistan-Abhazya ihtilafı, eskiden özerk cumhuriyet, bugün kısmen tanınmış olan de facto Abhazya'da Gürcistan ile Abhazya ayrılıkçıları arasındaki anlaşmazlığı ifade eder. Daha geniş anlamda Gürcistan-Abhazya ihtilafı, Kafkasya bölgesindeki jeopolitik ihtilafların bir parçası olarak görülebilir. Gürcistan-Abhazya ihtilafı 20. yüzyılın sonunda, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla silahlı çatışmaya dönüştü ve 1992-1993 Abhazya Savaşı'yla sonuçlandı. Bu savaşın sonunda Abhazya fiilen Gürcistan'dan koptu ve Gürcüler etnik temizliğe maruz kaldı.

Abhazya Yahudilerinin nüfusu, Aşkenaz, Gurjim ve diğer Yahudilerden oluşmaktaydı. Abhazya'nın 19.yy'ın ortasında Rus İmparatorluğu'na katılmasıyla bölgedeki Yahudi nüfusu arttı. 1992-1993 Gürcistan-Abhazya çatışması sebebiyle çoğu Yahudi bölgeyi terk etti veya çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sohum (rayon)</span>

Sohum rayonu, sınırlı olarak tanınan Abhazya'nın bir rayonudur. Aynı addaki Gürcistan ilçesiyle aynı alanı kapsar. Başkenti Sohum olmasına rağmen Sohum aynı zamanda 40,000 nüfusa sahip ayrı bir idari birimdir. 2003 nüfus sayımına göre rayonun nüfusu 11,747 olup bunun %61.4'ü Ermeniler, %24.8'si Abhazlar ve %7.3'ü Ruslardan oluşuyordu. Rayonun bir diğer önemli yerleşimi ise Pşku'dur. Batısında Gudauta rayonu, doğusunda Gulripş rayonu, kuzeyinde Rusya ve güneyinde Karadeniz bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Gulripş (rayon)</span>

Gulripş rayonu, sınırlı olarak tanınan Abhazya'nın bir rayonudur. Aynı addaki Gürcistan ilçesiyle aynı alanı kapsar. Başkenti Gulripş'tir. 2003 nüfus sayımına göre rayonun nüfusu 19.918 olup bunun %47,5'i Ermeniler, %24,5'i Abhazlar, %13,7'si Gürcüler ve %12,1'i Ruslardan oluşmaktadır. Rayonun kuzeydoğusu, 2008 yılındaki Kodori Vadisi Çatışmasına kadar Gürcistan kontrolü altında bulunmuş olan Yukarı Abhazya'dır. Batısında Sohum rayonu, doğusunda ve güneyinde Oçamçira rayonu, kuzeyinde Rusya ve güneybatısında Karadeniz bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Oçamçıra (rayon)</span>

Oçamçıra rayonu, sınırlı olarak tanınan Abhazya'nın bir rayonudur. Aynı addaki Gürcistan ilçesinın sınırlarından Abhaz otoriteleri tarafından ayrılmış Tkuarçal rayonundan dolayı alanı küçülmüştür. Başkenti Oçamçıra'dır. 2003 nüfus sayımına göre rayonun nüfusu 24,629 olup bunun %76.1'i Abhazlar, %9.2'si Gürcüler, %8.8'i Ermeniler ve %3.8'i Ruslardan oluşuyordu. Rayonun kuzeydoğusu, 2008 yılındaki Kodori Vadisi Çatışmasına kadar Gürcistan kontrolü altında bulunmuş olup şu anda Abhazya tarafından yönetilen Yukarı Abhazya'dır. Batısında Karadeniz, kuzeyinde Gulripş rayonu, doğusunda Gürcistan ile Tkuarçal rayonu ve güneyinde Gali rayonu bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Gali (rayon)</span>

Gali rayonu, sınırlı olarak tanınan Abhazya'nın bir rayonudur. Aynı addaki Gürcistan ilçesinın sınırlarından Abhaz otoriteleri tarafından ayrılmış Tkuarçal rayonundan dolayı alanı küçülmüştür. Başkenti Gali'dir. 2003 nüfus sayımına göre rayonun nüfusu 29,287 olup bunun %98.7'si Gürcülerden oluşuyordu. Rayon 1998 yılında Gürcistan - Abhazya sorununda çatışmalara ev sahipliği yapmıştır. Batısında Karadeniz, kuzeyinde Oçamçıra ile Tkuarçal rayonları ve güneyi ile doğusunda Gürcistan bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tkvarçeli (rayon)</span>

Tkvarçeli rayonu, sınırlı olarak tanınan Abhazya'nın bir rayonudur. Başkenti Tkvarçeli'dir. 2003 nüfus sayımına göre rayonun nüfusu 14,777 olup bunun %55.2'si Gürcüler, %37.8'i Abhazlardan ve %4.9'u Ruslardan oluşuyordu. Rayon Oçamçıra ve Gali rayonlarından bağımsızlık ilanından sonra ayrılmıştır. Batısında ve kuzeyinde Oçamçıra rayonu, doğusunda Gürcistan ve güneyinde Gali rayonu bulunur. Valisi 2007 yılı itibarı ile Timur Gogua'dır.

Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.

Sovyet zamanlarda, Abhazya SSC Sohum başkent olmak üzere 6 rayona (ilçelere) bölündü.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Savaşı (1992-1993)</span>

1992-1993 Abhazya Savaşı, 1992-1993 yılları arasında Abhazya'da Gürcistan güçleri ile Abhaz güçleri arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş sırasında etnik Gürcüler Gürcistan safında yer alırken, etnik Ruslar ve Ermeniler ile Kazak ve Kuzey Kafkasyalı gönüllüler ise Abhaz tarafını desteklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kamani Katliamı</span>

Kamani Katliamı, 9 Temmuz 1993 tarihinde Abhaz-Gürcü ihtilafı sırasında gerçekleşmiş bir katliamdır. Ayrılıkçı Abhaz milisleri ve Rus milisleri tarafından Sohum'un Kamani köyünde Gürcülere karşı gerçekleştirildi. Bu katliam, Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik planının kanlı bir parçası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Oçamçire</span>

Oçamçire veya Oçamçira, Gürcistan'da, Abhazya'nın Karadeniz kıyısında yer alan bir sahil kenti ve aynı isimli rayonun merkezidir.

Abhazya Ermenileri, Abhazya'da Abhazlardan sonra gelen en büyük ikinci etnik gruptur. Ermeniler 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Abhazya'ya yerleştiler ve şu anda Sohum, Gulripş ve Gagra ilçelerinde toplam 242.862'den yaklaşık 42.000'i ile Abhaz nüfusunun %20'sini oluşturan en büyük etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Abhaz Silahlı Kuvvetleri</span> Abhazya Cumhuriyetinin askerî kuvvetleri

Abhaz Silahlı Kuvvetleri Abhazya'nın askeri güçleridir. Kuvvetler, Gürcistan ile 1992-1993 savaşının patlak vermesinden sonra 12 Ekim 1992'de resmi olarak oluşturuldu. Silahlı kuvvetlerin temeli etnik Abhaz Ulusal Muhafızları tarafından oluşturuldu. Abhaz ordusu öncelikle bir kara kuvvetidir ancak küçük deniz ve hava birimlerini içerir. Abhazya Cumhuriyeti yetkililerine göre, Abhazya Kara Kuvvetleri İsviçre modeline göre örgütlenmiş durumdadır. 3.000 ila 5.000 aktif personel, 40-50.000 yedek personel görevlidir. Gürcistan, Abhaz silahlı kuvvetlerini "yasadışı askeri oluşumlar" olarak görüyor ve Rusya'yı Abhaz askerlerini tedarik etmek ve eğitmekle suçluyor.