İçeriğe atla

Tiyatrokare

Tiyatrokare
Kuruluş1992
TürÖzel Tiyatro
Konum
Resmî sitetiyatrokare.com

Tiyatrokare, İstanbul'da yerleşik bir prodüksiyon tiyatrosu.

Nedim Saban tarafından 1992 yılında kuruldu. Bir prodüksiyon tiyatrosu olarak oyunlar sahnelemektedir ve birçok oyunda geçmişin usta tiyatrocularını yeniden seyirciyle buluşturmuştur. Sahnelediği ilk oyun, Neil Simon’un Müziksiz Evin Konukları'dır.

Tarihçe

Tiyatrokare, 1992 yılında Nedim Saban tarafından kuruldu. 1990'lara kadar Türkiye'de özel tiyatrolar, sahibi genellikle yıldız bir oyuncu olan ve sabit bir kadrosu bulunan kumpanya tiyatroları idi. Tiyatrokare ise bir kumpanya tiyatrosu olarak değil, bir prodüksiyon tiyatrosu olarak kuruldu ve her projede, sahnelerden bir süredir uzak olan başka bir usta tiyatrocuyu seyirciyle yeniden buluşturdu.[1]

Tiyatrokare'nin sahnelediği ilk oyun, Neil Simon’un Müziksiz Evin Konukları oldu. Yedi yıl sonra ilk kez sahneye çıkan Macide Tanır, oyunda büyükanne rolünü canlandırdı. Oyun, üç yıl kapalı gişe oynadı.[2] Saban, bu oyuna yaptığı reji ile Avni Dilligil Özendirme Ödülü'ne değer görüldü.

Macide Tanır'ın rol aldığı bu oyundan sonra Celile Toyon, Çiğdem Selışık, Erol Keskin, Melek Baykal, Nevra Serezli, Pekcan Koşar, Rüçhan Çalışkur, Serpil Tamur, Suna Keskin, gibi usta sanatçılar Tiyatrokare oyunlarında genç kuşaklarla birlikte sahne aldı.

Virginia Woolf’un Kendine Ait Bir Oda (1929) adlı uzun denemesinden oluşturulan tek kişilik oyun, ABD'de yaşayan Çiğdem Selışık'ın Türkiye’ye dönüş oyunu olarak sergilendi.[3]

Boston’da 1979 yılından itibaren aralıksız perde açan Şen Makas adlı oyun, Türkiye'de ilk defa 1997'de TiyatroKare tarafından sahneye kondu ve gişe rekorları kırdı.[4] Tiyatrokare oyunu 2002-2003 sezonunda yeniden sahneledi ve 3. Direklerarası Seyirci Ödülleri'nde En İyİ Prodüksiyon Ödülü'ne değer görüldü.[5]

1997'de Ergun Hiçyılmaz'ın "Dargınım Sana Hayat / Zeki Müren İçin Bir Demet Yasemen" kitabı Nedim Saban tarafından oyunlaştırıldı ve müzikal olarak sahnelendi.[6] Türkiye'nin birçok yerindeki açık hava tiyatrolarında 100.000’e yakın izleyici tarafından izlendi.[7]

Erol Keskin ve Yıldıray Şahinler'in oynadığı 2004 yapımı Salı Ziyaretleri, 8. Afife Tiyatro Ödülleri Yılın Yapımı Ödülü de dahil olmak üzere bir çok ödüle değer görüldü.

2010'da Zülfü Livaneli'nin 'Leyla’nın Evi’ (2006) adlı romanı, Zeynep Avcı’nın uyarlamasıyla TiyatroKare'de sahnelenmeye başladı.[8] Celile Toyon'un Leyla karakterini canlandırdığı eser, 10 yıl boyunca sahnelenmeyi sürdürdü.[9][10]

Emile Ajar`ın ünlü romanı 'Onca Yoksulluk Varken (1995), Tiyatrokare'nin sahnelediği bir başka edebiyat uyarlamasıdır. Oyun, 2012'de Nedim Saban yönetiminde sahneye kondu.[11]

Tiyatro, açılış oyunu olan Müziksiz Evin Konukları'nı 2013'te Macide Tanır anısına yeniden sahneledi. Sahnede 50. yılını kutlana Serpil Tamur, babaanne rolünü canlandırdı.[12]

2016 ABD'li yazar Joseph Kesselring’in Arsenik ve Eski Dantel adlı oyunundan uyarlanan Ahududu adlı oyun sahnelendi. Oyunda Suna Keskin ve yıllar sonra tiyatroya dönen Melek Baykal başrolde yer aldı. Nedim Saban da yıllar sonra bu oyunda "oyunun delisi" rolüyle sahneye çıktı.[13] Ahududu, yedi yıl birçok şehirde kapalı gişe oynadı.[14]

2020'de İspanyol yazar ve şair Alejandro Casona’nın eserinden sahneye uyarlanan "Ağaçlar Ayakta Ölür” adlı oyunda başrolleri Nevra Serezli ve Nuri Gökaşan paylaştı. Serezli 9 yıl aradan sonra bu oyunla tiyatro sahnesine döndü.[15]

Tiyatrokare, 2023'te Ayşe Kulin'in Veda romanından aynı adla sahneye uyarlanan oyunu Cumhuriyetin 100. yılı şerefine sahneledi.[16]

Çocuk Oyunları Birimi

Tiyatrokare bünyesindeki çocuk oyunları birimi, okul bahçeleri, kent meydanları, panayır yerleri, açık alanlar gibi yerlere kurulabilen dört vagonlu bir trende Macera Treni adlı oyunu "Cumhuriyet Devrimleri" ve "Kutup Ekspresi" gibi farklı konseptlerde sunar.[17][18]

Birim, çocuklara hayvan sevgisini aşılayan "Bir Dostluk Hikayesi" adlı oyunu Goody Çocuk Tiyatrosu ile birlikte, arıların doğal yaşamdaki yerini anlatan "Bal Arıları ve Hınzır Ayı"yı Anavarza Çocuk Tiyatrosu ile birlikte, su tasarrufunu konu edinen "Su Hayattır" adlı oyunu sıhhı tesisat şirketi Geberit desteğiyle hazırlamıştır

Liberty Sigorta ve AKUT işbirliğiyle hazırlanan “Birimiz Hepimiz, Hepimiz AKUT" oyunu 2009 yılından itibaren yerel yönetimlerin de aracılığıyla Türkiye'nin birçok yerinde sunmaktadır.[19]

Tiyatro, çocuklara yönelik yaratıcı drama eğitimleri, gençlere yönelik oyunculuk kursları da düzenlemektedir.

Repertuvarındaki oyunlar[20]

  • Ahududu
  • Leyla'nın Evi
  • Fosforlu Cevriye
  • Zübük
  • Aşka 103 Adım
  • Onca Yoksulluk Varken
  • Büyük İkramiye
  • Künye
  • Çelik Manolyalar
  • Bu da Benim Ailem
  • Şen Makas
  • Süper İyi Günler
  • Ağaçlar Ayakta Ölür
  • Beyoğlu'nun En Güzel Abisi

Kaynakça

  1. ^ Saban, Nedim (2022). "1951-2020 yılları arasında Türkiye Tiyatrosundaki kimlik arayışının tiyatro mekanları üzerinden incelenmesi". Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü sanatta yeterlik tezi. 
  2. ^ "'Müziksiz Evin Konukları' Kadıköy'e geliyor". www.gazetekadikoy.com.tr. 13 Kasım 2013. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  3. ^ Mungan, Eray (8 Kasım 2016). "'Sanat Lüzumsuz Bir Uğraştır'". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  4. ^ Büyüksipahi, Mustafa (2 Ağustos 2018). "Dünya rekortmeni interaktif komedi oyunu Şen Makas yeniden sahnede". Sözcü. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  5. ^ "3. Direklerarası Seyirci Ödülleri -2002 -2003". tiyatronline.com. 4 Mayıs 2003. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  6. ^ ÖZ, Haşim (25 Temmuz 1997). "Müzikal gün sayıyor". Hürriyet. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  7. ^ "Tiyatrokare | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  8. ^ Ata, İhsan (6 Haziran 2010). "Zülfü Livaneli Sahnede! 'Leyla'nın Evi'". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  9. ^ "Leyla'nın Evi | Tiyatro". etkinlika.com. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2024. 
  10. ^ "9 yıl sonra Leyla'ya ne oldu?". CNN Türk. 4 Nisan 2019. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2024. 
  11. ^ Boran, Metin (2 Nisan 2012). "Onca Yokslulluk Varke". Evrensel.net. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  12. ^ "Müziksiz Evin Konukları 22 yıl sonra tekrar sahnede". Hürriyet. 5 Kasım 2013. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  13. ^ "Ahududu". tiyatrolar.com.tr. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  14. ^ "TiyatroKare 3 Farklı Oyunla Anadolu Yollarında". sahneden.net. 3 Şubat 2023. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  15. ^ "Nevra Serezli tiyatro sahnesine döndü". Hürriyet. 30 Ocak 2020. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  16. ^ ""Birdenbire Bir Tarih Silinmiyor ve Yeni Bir Tarih Başlamıyor"". Tiyatro Dergisi. 14 Kasım 2023. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  17. ^ "Tiyatro Kare'den Çocuklara Macera Treni". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 29 Ekim 2011. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  18. ^ "Tiyatrokare'den 'Macera Treni' oyunu". Hürriyet. 8 Temmuz 2020. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  19. ^ "'Birimiz Hepimiz, Hepimiz AKUT' perdelerini yeniden açtı | Politika Haberleri". Yeni Şafak. 24 Aralık 2010. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  20. ^ "Repertuvar". www.tiyatrokare.com. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macide Tanır</span>

Macide Tanır, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı.

Nedim Saban, Yahudi asıllı Türk tiyatro ve dizi oyuncusu, televizyoncu.

<span class="mw-page-title-main">Metin Serezli</span> Türk oyuncu

Ahmet Metin Serezli, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Kürküt</span>

Ziya Kürküt, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı, sunucudur.

Nevra Serezli, evlilik öncesi Nevra Şirvan,, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

4. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 4. Afife Jale Ödülleri, 2000 yılında, 12 dalda verilmiş olan tiyatro ödülleridir. Ödüller adlarını, ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale'den almaktadır.

<i>Onca Yoksulluk Varken</i>

Onca Yoksulluk Varken, Fransız yazar Romain Gary'nin Émile Ajar takma adıyla yazdığı ve 1975 yılında Goncourt Ödülü kazandığı romanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Celile Toyon</span>

Celile Toyon, Türk oyuncu.

Emine Umar, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen ve seslendirme sanatçısıdır.

Gökçer Genç, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Paramparça, Turgut Özakman'ın iki perdelik tiyatro oyunu. Oyun ilk defa 1 Ekim 1963'te Ankara Devlet Tiyatrosu'nda Muazzez Kurdoğlu tarafından sahneye kondu. Dekor ve kostüm Seza Altındağ tarafından hazırlanırken rolleri Ali Ecder Akışık, Gülsen Alnıaçık, Meral Gözendor ve Gülgün Kutlu paylaştı.

Elif Özge Özder, Türk dizi, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Fatih Gülnar, Türk oyuncudur.

<i>Veda</i> (roman)

Veda, Ayşe Kulin'in 2007 yılında yayımlanan tarihi romanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Onur Bayraktar</span>

Onur Bayraktar, Türk dizi ve tiyatro oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Ergin Kılıkçıer</span> Türk oyuncu

Ergin Kılıkçıer, Türk Sinema ve Tiyatro oyuncusu.

Ahududu, 1974 ile 1975 yılları arasında TRT 1'de yayımlanan komedi türündeki Türk televizyon dizisidir. Joseph Kesselring'in 1939'da yazdığı Arsenic and Old Lace adlı oyundan uyarlanan diziyi Fırat Zobu tarafından senaryolaştırıldı.

18. Afife Tiyatro Ödülleri, Afife Tiyatro Ödülleri kapsamında 2014 yılında verilen, 3 özel ödül ile 14 ayrı dalda ödülden oluşan tiyatro ödülleridir. 11 daldaki adaylar ile özel ödül sahipleri 7 Nisan 2014'te açıkladı. Ödüller 28 Nisan'da Haliç Kongre Merkezi'nde yapılan bir törenle sahiplerine verildi.

Oya İnci, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur. 1979 yılında Devlet Tiyatroları'nda çalışmaya başladı. İlk sahne deneyimi "Düğün ya da Davul" adlı bir ortaoyununda köylü kızı oynayarak başladı. Ondan sonra yüzlerce oyunda oynadı. 1983 yılında İstanbul Devlet Tiyatrosu'na tayin oldu. Şimdiye kadar 35'in üzerinde farklı rol aldı. Nedim Saban'la Şen Makas oyunuyla en iyi kadın oyuncu ödülüne aday oldu. Devlet Tiyatrosu'ndan emekli olduktan sonra Nedim Saban'la Tiyatro Kare'de çalışmaya başladı. Metin Serezli, Suna Keskin gibi önemli oyuncularla çalıştı. Oya İnci 2 kez evlenmiş ve 2 oğlu vardır. Kendisi gibi oyuncu olan Derya Baykal'ın ablası, Derya Şensoy'un ise teyzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Asuman Çakır</span> Türk aktris

Asuman Çakır, Türk oyuncu, yazar, tiyatro yönetmeni.