İçeriğe atla

Tiverton

Tiverton
Kasaba
Tiverton Devon'a bağlı bir kasabadır
ÜlkeBirleşik Krallık Birleşik Krallık
Kurucu Ülkeİngiltere İngiltere
BölgeGüney Doğu İngiltere
KontlukDevon
Nüfus
 (2011)
 • Toplam19.544
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAS)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu01884
Exe Nehri üzerindeki köprüden şehrin görünüşü

Tiverton, İngiltere'de Devon bölgesinde yer alan bir kasabadır. Mid Devon'ın yönetiminin bulunduğu bu kasabanın nüfusu 18.621'dir.[1]

Tarihi

Kasabanın ismini İngilizce 'the town on two fords' (Türkçesi: İki nehir geçidi üzerindeki kasaba) anlamına gelen 'Twy-ford-ton' veya 'Twyverton' kelimelerinden türedi. Tiverton, Exe ve Lowman nehirlerinin kesiştiği yerde kuruldu. Buradaki yerleşimin geçmişi Taş Devri'ne kadar uzanır. Demir Çağı'nda Exeter Tepesi'nde Cranmore Şatosu yer alıyordu. Roma İmparatorluğu zamanında ise kasabanın kuzeyinde bir sınır kampı kurulmuştu. I. Henry ise 1106 yılında Tiverton'a başka bir şato yaptırdı. Bu şatoda 13. ve 14. yüzyılda tadilat yapıldı.

Kasaba 16. ve 17. yüzyılda yün ticareti sayesinde zenginleşti. Yün ticareti yapan birçok varlıklı tüccar, kasabanın gelişmesine katkıda bulundu. Örneğin, John Greenway (1460-1529) St. Peter's Kilisesi'ne 1517'de bir şapel ekletti. Bir diğer yün tüccarı Peter Blundell, Tiverton'un çocuklarının eğitim görebilmesi için 1604 yılında Blundell's School'u yaptırdı.

1645'teki İngiliz İç Savaşı süresinde Tiverton Kalesi Cumhuriyetçilerin kontrolü altındaydı. Thomas Fairfax'in komutasındaki kraliyet yanlıları 15 Ekim'de kasabaya girdi. Şehri savunanların saklandığı şatoyu ve kiliseyi iki gün boyunca bombaladı. Kenti ele geçirmesinin ardından Fairfax Blundell's School'u karargahı haline getirdi ve kış planlarını burada yaptı. Aralık ayında Oliver Cromwell'in ordusu ile burada birleştiler ve Ocak 1646'da birlikte Plymouth'a gitmek için Tiverton'dan ayrıldılar.

18. yüzyılın başlarında Tiverton hâlâ yün ticareti sebebiyle zengin bir kentti. Sanayi Devrimi'nin ilk zamanlarında refah seviyesinde düşüş oldu. Yün işçileri işlerini ve maaşlarını korumak için sık sık ayaklandılar. Yüzyılın son günlerinde pamuk ithali ve sanayinin diğer yerlerde de gelişmesi yüzünden yün endüstrisi bitme noktasına geldi. Temmuz 1731'de yaşanan büyük yangın sonrasında kasabadaki 298 ev zarar gördü. Zarar 58.000 pound idi. Yangından sonra kentin sokakları genişletildi.

Kaynakça

  1. ^ Parish statistics 25 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Neighbourhood.statistics.gov.uk.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şehir</span> büyük yerleşim yeri

Şehir veya kent, en büyük yerleşim birimidir. Şehirler genellikle barınma, emlak, sanitasyon, kamu hizmeti, temel kamu hizmetleri, arazi kullanımı, imalat, hizmet, toplu ulaşım, kavşak ve iletişim için kapsamlı altyapı ve sistemlere sahiptir. Şehirler eski ve modern mimariye sahiptir. Yoğunlukları insanlar, merkezî iş alanı, iş kümesi, devlet kurumları ve işletmeler arasındaki etkileşimi kolaylaştırır ve bazen mal ve hizmet dağıtımının verimliliğini artırır. Şehirler ayrıca önemli bir finans merkezi ve kültür merkezi de olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Bremen</span> Almanyada Bremen eyaletinin başkenti

Bremen, Almanya'nın bir liman ve sanayi şehridir. Kuzey Denizi'nden 77 km içeride Weser Irmağı kıyısındaki bu şehir, Bremen eyaletinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Sevilla</span> İspanyanın Sevilla ilinde belediye

Sevilla, İspanya'nın güneybatı kesiminde Endülüs (Andalucía) özerk bölgesinin merkezi ve en büyük şehridir. Toplam nüfusu şehir merkezi ve kasabalar ile beraber 1.758.720'dir.

<span class="mw-page-title-main">Münster</span> Kuzey Ren-Vestfalyada büyükşehir (Almanya)

Münster, Almanya'nın batısında Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde bir kent.

<span class="mw-page-title-main">Pinneberg</span>

Pinneberg, Almanya'nın Schleswig-Holstein eyaletine bağlı Pinneberg ilinin başkenti olan kasabadır. Kasabanın nüfusu 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla 43,503'tür.

<span class="mw-page-title-main">Adelaide</span> Güney Avustralyanın başkenti

Adelaide, Avustralya'nın Güney Avustralya eyaletinin başkenti ve yaklaşık 1.28 milyon nüfusuyla ülkenin en kalabalık beşinci şehri.

<span class="mw-page-title-main">Norrköping</span>

Norrköping, İsveç'in doğusunda yer alan Östergötland bölgesindeki bir İsveç şehridir. Kentin nüfusu, kent merkezinde 84.000, çevresiyle beraber 127.059 kadardır. Bu nüfusla beraber Norrköping, İsveç'in en büyük onuncu kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Trelleborg</span>

Trelleborg, İsveç'in güney kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, İsveç'in en güney ucunda, Baltık Denizi kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uddevalla</span> İsveçin Västergötland ili, Uddevalla ilçesine bağlı kentsel alan (tätort)

Uddevalla, İsveç'in güneybatı kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, Skagerrak adı verilen denizin kıyısındaki Byfjorden Körfezi'nde kuruludur. Kentin kıyıları deniz kabukları ile ünlüdür. Bu bakımdan da dünyanın en önemli kentlerinden biridir. Kent limanı nispeten küçük olup, Uddevallavarvet adı verilen bir tersaneye de ev sahipliği yaptı. Bu tersane altmışlarda Bohuslän bölgesinin en çok işçi barındıran merkezi oldu. Ancak yetmişlerde başlayan ve tüm İsveç'teki tersanelerin gelirlerinde kendini gösteren küçülme sonucunda bu tersane de 1985 yılında kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Örnsköldsvik</span> İsveçin Västernorrland ili, Örnsköldsvik ilçesine bağlı yerleşim yeri

Örnsköldsvik, İsveç'in orta-doğu kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, Botni Körfezi kıyılarında yer alır. Kent özellikle kâğıt ürünleri, ağır makine ürünleri ve buz hokeyi oyuncularıyla ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Norwich</span>

Norwich, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesindeki Doğu İngiltere'nin "East Anglia" coğrafi bölgesinde "Wensum Irmağı" kıyılarında kurulmuş bulunan, 1195'ten beri "şehir" olma statüsü de taşıyan bir kentsel yerleşkedir. "East Anglia" bölgesi ve "shire" tipi kontluk tipte yerel idare birimi olan Norfolk Kontluğu'nun merkezi şehridir. Orta Çağlarda ve ta İngiltere'de 1760'lı yıllarda Sanayi Devrimi başlayıncaya kadar Norwich, başkent olan Londra'dan sonra, İngiltere Krallığı içinde gayet önemli ikinci büyük şehirdi.

<span class="mw-page-title-main">Narva</span>

Narva, Estonya'nın üçüncü büyük şehridir. Rusya sınırında, Estonya'nın en doğusunda yer almaktadır. Peipus Gölü'nden doğan Narva Nehri buradan geçmektedir. Narva, 2023 yılı itibarıyla 53.626 kişilik nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Moncalieri</span> İtalyanın Piemonte bölgesinde, Torino iline bağlı ilçe (komün)

Moncalieri, kuzeybatı İtalya'da Piyemonte Bölgesi'nde, Torino iline bağlı ve Torino şehrinin merkezinin hemen 8 km güneyinde bulunan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Burnley</span>

Burnley, Birleşik Krallık'ta İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde birinci seviyede yerel idare olan Lancashire Kontluğu ve ikinci seviyede yerel idare olan Burnley (borough) sınırları içinde bulunan yerleşim merkezidir. Burnley Lancashire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede "metropolitan olmayan bölge" statülü yerel idare Burnley (borough)'un merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Oldham</span>

Oldham, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı bölgesinde bir kentsel yerleşkedir. 1974-1986 döneminde Greater Manchester metropoliten kontluğuna bağlı bir ikincil metropoliten bölge olan Oldham Metropoliten Borough merkeziydi. 1985'te metropoliten kontluklara lağvedilince törensel Greater Manchester Kontluğuna bağlı tek-seviyeli yerel idare olan Oldham Metropoliten Borough'nun merkezi kenti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rawtenstall</span>

Rawtenstall, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesi Kuzey Batı Bölgesinde birinci seviye "shire"-tipi yerel idare olan Lancashire Kontluğu'na bağlı bulunan "metropoliten-olmayan borough" statülü ikinci seviyede bir yerel idaresi olan Rossendale'nin merkez kentidir. Borough sınırları içinde nüfusu itibarıyla 22.000 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Rochdale</span>

Rochdale, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı İngiltere bölgesinde Greater Manchester Metropoliten Törensel Kontluğu'nun içinde "Rochdale Metropoliten Bölgesi"nin merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Hemel Hempstead</span>

Hemel Hempstead, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu İngiltere bölgesinde ve Hertfordshire Kontluğu içinde Dacorom Borough'ya bağlı gayet sınırlı yetkilerle mahalle/köy yerel idaresi statüsünü taşıyan kentsel bir yerleşkedir. Hemel Hempstead 8. yüzyılda bir köysel yerleşke olarak kurulmuştur. Norman istilasından sonra asiller elinde malikâne arazisi olmuş ve sonunda bir manastır malikâne arazisi içinde kalmıştır. 1539'da manastırlar lağvedilmiştir ve malikâne hakkı bir özel aile eline geçmiştir. 1539'da İngiltere Kralı VIII. Henry döneminde yerleşkeye bir krallık çarşı kurma beratı verilip "çarşı kasabası " yapılmıştır. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Birleşik Krallık'ta uygulanan reformlar altında hazırlanan "1948 Yeni Kasabalar Kanunu " ile bu küçük kasabada yeni bir "kent" kurulmuştur. Bu yeni kentin nüfusu 2001 Nüfus Sayımına göre 81.143'dür ama 21. yüzyıl başında bağlı olduğu Hertfordshire Kontluk Konseyi tahminlerine göre nüfusu 90.000'i aşmıştır. Bu nispeten yüksek nüfusuna karşıt Hemel Hempstead yerel idaresi İngiltere yerel idare sistemi hiyerarşisi içinde en altta seviyede olup, "Dacorum Borough"'ya bağlı bir "köy/mahalle (parish)" şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahtopol</span> Bulgaristanın Burgaz ili, Kestiriç ilçesine bağlı kent

Ahtabolu veya Ahtenbolu, Güney Bulgaristan'ın Karadeniz kıyısında konumlanmış bir sahil kasabasıdır. Burgaz ilinin güneydoğusundaki bir burunda yer alan Ahtapol, Bulgaristan-Türkiye sınırına yakındır. Bulgaristan'ın en güneyindeki kasabalardan biridir. Istranca Doğa Parkı burada konumlanmıştır.

Llanrwst, Galler Prensi tarafından Galler kasabası Llanrwst'e verilen özel bir ayrıcalıktı. Llanrwst günümüzde Galler'de, Conwy County Borough'daki Conwy Nehri civarında yer alan küçük bir kasaba ve topluluktur. Adını MS 5-6. yüzyılda yaşamış olan Saint Grwst'tan alır. Llanrwst, Gallilerin 10 mil (16 km) çapı içerisinde ticaret yapmasını yasaklayan bir kanun nedeniyle, Conwy kasabasına 13 mil (21 km) uzaklıkta bir mesafede olması nedeniyle Conwy bölge halkının burada yün ticareti yapmasıyla gelişti.