İçeriğe atla

Titanomahia

Kontrol Edilmiş
Titanların Düşüşü - Peter Paul Rubens 1637

Titanomakhia veya Titanlar Savaşı, (GrekçeΤιτανομαχία), Yunan mitolojisinde, insanların yaratılışından önce iki ilahî ırk arasında Titanlar ve Olimposlular 11 yıl sürmüş savaşlara verilen isimdir. Titanların merkezi Othrys Dağı, Olimposluların ise Olimpos Dağı'dır. Tanrıların Savaşı veya Titan Savaşı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Bu savaş, Zeus'un babası Titan Kronos'a karşı Uranüs'un çocukları Kykloplar ve Hekatonkheirleri yer altından kurtarmasıyla başlar. Zeus Kronos'un karnından daha önce Kronos tarafından tek lokmada yutulmuş olan Poseidon, Hades, Demeter, Hera, Hestia'yı çıkartır. Hekatonheirler ve kykloplar Zeus'a minnettar kalırlar ve ona yakıcı şimşekleri ve ateşi hediye ederler. Böylece Zeus gücüne güç katmıştır. Kronos'u yenmiştir. Ateşe sahip olan ilk eril tanrıdır.

Zeus büyüyüp güçlenerek babası Kronos'la dünya hakimiyeti için savaşa girer. Bu savaşta Kronosun kardeşleri ve anneleri Gaia Kronos'u Zeusun kardeşleri ve annesi Rhea Zeusun tarafını tutar. Titan Okeanos ve eşi Tethys ise tarafsız kalırlar.

Savaşın ilk saldırısı Zeus ve Demeter'in Kronos'a saldırmasıyla başlar. Demeter Kronos'u kontrol ettiği bir toprak tabakası içine alır. Hareket edemeyen Kronos'a bir diğer darbeyi Zeus vurur. Bu sırada Kronos'u korumakla görevlendirilmiş 7 Kyklop ellerindeki sopalarıyla Kronos'u tutan toprak tabakayı kırarlar. Zeus her ne kadar büyümüş olsa da henüz Kronos'a karşı çıkamazdı. Bunu bildiği için Hades ve Demeter'in kızı Persephone'nin yardımıyla yer altına saklanırlar.

Kronos bu saldırıyı Gaia başkanlığındaki Titan konseyinde dile getirir ve Titan - Tanrı Savaşları resmi olarak başlamış olur. Konseyde bulunan bazı Titanlar savaşmayı kabul etmezler. Rhea ise gizlice çocuklarına yardım etmeye karar verir çünkü Kronos ona çok acı vermiştir. Ayrıca pek de merhametli bir titan değildir, hatta zalim olduğu bile söylenebilir.

Phoebe, Themis, Kronos ve Mnemosyne Zeus'u suikastle öldürmeyi planlarlar. Bu planı gerçekleştirmek için barış istediklerini söylerler ve samimiyetlerini göstermek için bir yarışma düzenlerler. Zeus, Hades, Persephone, Hera, Ares, Hermes, Afrodit ve Poseidon davete gelirler fakat şartları Kronosun varisinin Zeus olmasıdır. Bu yarışmada periler insanları gökyüzüne yükseltecek ve en yükseğe çıkan peri yarışmayı kazanacaktır. İnsanları fazla taşıyamayan minik periler onları düşürür ve insanlar ölür. Titanlar bundan zevk alır fakat tanrılar hoşlanmazlar. İnsanlar da bu yüzden savaşın ileriki dönemlerinde tanrıları ilah kabul ederler ve onlara yardımcı olurlar.

100 peri Themis'i gökyüzüne kaldırır. Uranus'tan buzdan bir kılıç alan Themis yarışmaya gelen Zeus'un göğsüne bu kılıcı saplar. Hermes oradan hızlı bir şekilde Zeus'u kaçırır. Hera ise yeni bir saldırıya karşı kocasını korumak için peşlerinden gider. Geride kalanlar ise orada savaşırlar fakat hiçbiri titanlar kadar güçlü değildir. Ares savaş borusunu çalar ve diğer Olimpos tanrılarına savaşı haber verir. Artemis, Apollon ve Demeter yanlarına Argos'u alarak savaş alanına gelirler.

Phoebe de diğer titanları çağırmak için Gigil'leri yaratır. Titanlar da savaş alanına gelirler İapetos Kriyus,Theia, Hyperion ve Rhea da gelmek zorunda kalır.

Apollo güneşin yakıcı ışınlarını etlerini çürütmek için Theiaya gönderir fakat Hyperion bunu engeller ve oğlu güneş yerine kızı Selene'yi gökyüzüne koyar. Fakat Artemis Selene'yi yener ve ayın yönetimini ele geçirir. Ayın aydınlatıcı ışığını titanlardan alır ve hiçbir şey göremeyen titanlar yeniden güneşi gökyüzüne çıkarırlar. Apollo ise tekrar Theianın etlerini çürütür. Demeter ve Persephone Argosu Kriyus üstüne gönderirler. Kriyus gökyüzünden yıldızları alır ve Argosa fırlatır. Bu sırada Zeus, Hermes ve Hera geri gelir. Argos'u savaşta gören Hera izni olmadan devinin savaşa getirilmesine ve yaralanmasına kızar. Kriyus'un ellerini ve ayaklarını taşa çevirir ve Argos'a verir. Argos da onu yakar.

Mnemosyne, Ares ile Persephone'nın hafızalarını siler ve birbirine düşman yapar. Rhea bu kaybı gizlice yok eder. Ares kılıcını, Persephone mızrağını Mnemosyne'nin gözlerine ve karnına saplar. Daha sonra 1001 parçaya ayırdıkları bedenini Hadesin 3 başlı köpeğine verirler. Mnemosyne'nin Zeus'tan olan kızlarının tanrılarla aşk yaşamasına izin verilir çünkü Zeus Mnemosyne'nin ölmesinden küçük bir acı da olsa duymuştur. Hyperion Artemis ve Poseidon'a sıcak gök taşları atar. Poseiodon da Artemis de sıcağı sevmezler ve Poseidon bu saldırıyı engellemek için mızrağını yere vurup denizlerin yükselmesini, karalardan fazla olmasını sağlar. Hades ölüleri, Persephone böcekleri, Demeter'se sarmaşıkları Kronos üzerine gönderir. Kronos'un hareket etmesine engel olurlar. Afrodit, Kronosun göğsünü açar. Zeus da buraya bir ceviz ağacı tohumu diker. Hermes bu ağacı Olimpos'a götürür. Kronos hareket edemez. Tanrılar ve kölelerinin gözleri önünde olduğu için hiçbir şey yapamaz. Diğer titan kardeşleri ölmüştür ve tek yardımcısı olarak annesi Gaia kalmıştır. Gaia ise Eros, Demeter ve Poseidon'a Kronosu kurtarmayacağına dair söz vermiştir. Gaia tüm tanrılardan güçlüdür ama Eros, Demeter ve Poseidon onu Uranus'ü serbest bırakmakla tehdit etmiştir. Poseidon denizlerin derinliklerinden Uranos'u bulacak Eros Gaia'yı yeniden Uranus'a aşık edecek Demeter ise evliliklerinin koruyucusu olacaktır.

Gaia bunu göze alamaz, oğlundan ve saltanatından vazgeçerek dağları yaratıp oralarda kalır.

Zeus tahta çıkmış ve 11 yıl süren savaşı kazanmıştır. Rhea ise öldürülmemiş Zeus'un danışmanlarından biri, Hera ve Zeus'un ayrıca Afrodit ve Hermes'in evliliklerinin koruyucusu olmuştur.

Savaştan 10 gün sonra Metis Zeus'tan hamile kalır. Zeus gaflete düşerek Metis hamileyken onu yutar. Ama Athena ölmez Zeusun kafasından doğar Zeus kızının kendini affetmesi için ona mızrak, miğfer ve kalkan verir.

Rhea, Kronos'un ceviz ağacına gizlenmiş ruhunu yok etmek için keskin kırbacıyla ağacı parçalara ayırır. Rhea kırbacını kullanırsa kullandığı yer yükselir ve dağ olur. Bu görevi Rhea oğlu Zeustan almıştır. Yükselen bu dağa Olimpos adı verilmiştir. Başka bir hikâye ise şöyledir: Zeus Kronos'un Sarayında saki olur. Titanlar ziyafette iken hepsine içki getirir, Kronos'un içkisine kusturucu bir karışım, diğer Titanlara ise uyku getiren bir bitki koyar. Titanlar içkilerini içince Kronos Poseidon, Hades, Hera, Demeter ve Hestia'yı kusar. Zeus Titanların uykulu olmasından yararlanır ve Kardeşleri ile İda Dağı'na kaçar. Orada anneleri Rhea'nın yardımı ile Tartarus'a giderler ve Kikloplar ile Yüz Elliler'i kurtarırlar ve Kikloplar Zeus'a şimşekleri, Poseidon'a üçlü yabayı, Hades'e Görünmezlik Miğferini verirler. Rhea ise bütün Titanlara Zeus'un tarafına çekmeye çalışır, neredeyse bütün kadın Titanlar ya Zeus'a katılır ya da ona engel olmaz, Titan Prometheus Zeus'un tarafında yer alır, Helios ve Selene (Güneş ve Ay) işleri ellerinden alınmadığı sürece tarafsız kalmayı kabul ettiler, Okeanos ve eşi Tethys tamamen tarafsız kaldılar. Silahlanmış Tanrılar ile Titanlar pek çok yerde savaşırlar pek çok denizi kurutup pek çok Ada'yı yok ederler. Tanrılar son darbeyi vurmak için Othrys Dağı'nın yanındaki küçük dağa yani Olimpos Dağı'na (o zamanlar Yunanistan'daki en yüksek dağ Othrys Dağıydı ) tırmandılar. Othrys'e şimşekler ve depremler gönderdiler, Kikloplar ile Yüz Elliler ise dev kayalar ile bombardıman yaptılar ve Dağdaki sarayı yok ettiler. (Dağın boyu yarıya inmişti ) Titanlar Tartarus'a atılırken Atlas Göğü taşımakla cezalandırıldı. Kronos ise kendi orağıyla küçük parçalara ayrılarak Tartarus'a atılmıştır. Zeus ise ona zafer getiren dağa bir saray inşa ettirdi. Ayrıca bir Titan ile evlenmenin iyi olacağını düşünüp Metis ile evlenir. Metis doğacak çocuklarının kız olacağını fakat tekrar çocukları olursa onun erkek olacağını ve evrene hakim olacağını öngörür. Gaflete düşen Zeus Metis'i yutar ama Athena Zeus'un kafasından doğar.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">On İki Olimposlu</span> Yunan mitolojisine göre dünyayı yöneten on iki tanrı

On İki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan), Yunan mitolojisinde dünyayı yöneten tanrılar grubudur. Kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşı'nda yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir. "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir. Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir. Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir. Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır. On iki sayısı ise karşımıza birçok mitte çıkan bir sayıdır; Yahudilikte On iki İsrail kabilesi, Çerkeslerde 12 büyük kabile, Hristiyanlıkta İsa'nın 12 Havarisi; Şiilikte On İki İmam, Zodyak'taki 12 burç gibi. Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrıları da 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır. Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13. tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur. Bu açıdan önceden On İki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionisos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Demeter</span> tarım ve bereket tanrıçası

Demeter, Yunan mitolojisinde tarımın, bereketin, mevsimlerin ve anne sevgisinin tanrıçasıdır. Homeros'un destanlarında, "güzel saçlı kraliçe" ya da "güzel örgülü Demeter" diye geçer. İnsanlara toprağı ekip biçmesini öğreten bu tanrıçadır. Ekinleri, özellikle de buğdayı simgeler.

<span class="mw-page-title-main">Titan</span> Yunan mitolojisinde ikinci kuşak ölümsüzler

Titanlar, Yunan mitolojisine göre efsanevi Altın Çağ'da dünyayı yönetmiş olan güçlü tanrı ırkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hera</span> Yunan mitolojisinde Zeusun eşi ve ablası olan tanrıça

Hera, Yunan mitolojisinde Zeus'un eşi ve ablası olan tanrıçadır. Roma'da Juno olarak bilinir. Babası Titanlardan Kronos, annesi Rhea'dır. Olympos tanrıları arasında kraliçe vasfına sahiptir ve Evlilik Kraliçesi olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Kaos (mitoloji)</span>

Khaos (Xάος), Yunan mitolojisinde (boş uzam, boşluk, uçurum, kaos'un tanrısı) ilk tanrı olan Khaos, Düzen'den ya da öteki adıyla Evren'den (Kosmos) önce gelmiştir. Platon'un Timaios diyaloğunda ele aldığı şekliyle, Khaos'u yaratan ve babası olan İlk Tanrı Kronos, var olan şeyleri düzene koymuş, onlara biçim vermiş, ama onları yaratmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gaia</span>

Gaia, Gaea ya da Ge, Yunan mitolojisinde yeryüzünün kozmik bir varlık olarak kişileştirilmiş halidir.

<span class="mw-page-title-main">Rea</span> mitolojik karakter

Rhea, Gaia ve Uranos'un kızıdır. Tanrıların anası ve Dağlık bölgelerin tanrıçası olarak bilinir. Önceleri çoğunlukla Gaia ve Kybele ile eş tutulurken sonradan, Olimpos Dağı'nda yaşamamasına rağmen, Olimpian tanrı ve tanrıçalarının anası sayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kronos</span> Yunan mitolojisinde bir Titan

Kronos, Yunan mitolojisinde Uranos ile Gaia’nın Titan Kardeşler diye anılan 12 çocuğundan biri, en küçük erkek çocuktur. Efsaneye göre evrensel egemenlik zincirinde babasını üretme gücünden yoksun bırakıp devirerek mitolojik Altın Çağ’da hüküm sürmüş ve oğullarından Zeus tarafından tahtından indirilerek Tartaros’a hapsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zagreus</span>

Zagreus, Zeus ile Persephone'nin oğlu. Zeus bir yılan şekline girerek Persephone'a yaklaşmış ve birlikteliklerinden Zagreus doğmuştur. Zagreus, yunan mitolojisinin tanınmayan, ama insanların varlığı adına önemli bir tanrıdır, çünkü insanların yaratılmasında, onun rolünün büyük olduğu söylenir.

<span class="mw-page-title-main">Poseidon</span> Yunan mitolojisinde denizler tanrısı

Poseidon (Ποσειδῶν), Yunan mitolojisinde yer alan denizler ve depremler tanrısı. Kronos ile Rheia'nın oğlu. Zeus ve Hades'in kardeşi. Roma mitolojisi'nde Neptün (Neptunus) olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Hekatonheir</span> Yunan mitolojisinde bir karakter

Hekatonkheirler, Gaia ve Uranüs'un elli başlı, yüz kollu oğulları olan Kottos, Briareus ve Gyesdir.

<span class="mw-page-title-main">Orfizm</span>

Orfizm veya nadir kullanımıyla Orfikizm, eski Yunanistan'da gizemli bir dindir.

<span class="mw-page-title-main">Bergama Zeus Sunağı</span>

Bergama Zeus Sunağı ya da Zeus Altarı, Kuzey Batı Anadolu'da, İzmir'in kuzeyinde bulunan günümüzde Bergama olarak anılan antik Pergamon şehrinde Pergamon Krallığı'nı yöneten Attalos hanedanı tarafından MÖ 2. yüzyılda yaptırılmış anıtsal dinsel bir yapıdır. Keskin bir U şeklinde olan yapı Bergama Akropolü üzerinde bulunur. 35,64 m genişliğinde 33,4 m derinliğindedir. Yapının ön tarafında bulunan merdivenler 20 m genişliğindedir.

Melez Kampı, Rick Riordan'ın yazdığı Percy Jackson ve Olimposlular ve Olimpos Kahramanları serisinde, Yunan Tanrıların insanlar ile melezlerinin gittiği bir yaz okuludur.

<i>Percy Jackson & Olimposlular: Şimşek Hırsızı</i> 2010 yapımı Chris Columbusun yönettiği Kanada-Amerika yapımı filmi

Percy Jackson & Olimposlular: Şimşek Hırsızı, 2010 yapımı, Chris Columbus'un yönettiği Kanada-Amerika yapımı filmdir. Filmin başrollerinde Logan Lerman, Brandon T. Jackson, Alexandra Daddario, Jake Abel, Rosario Dawson, Steve Coogan, Uma Thurman, Catherine Keener, Kevin McKidd, Sean Bean ve Pierce Brosnan yer alır. Hikâye Rick Riordan'ın aynı isimli kitabından uyarlanmıştır. Konusu; babası mitolojik Yunan tanrısı Poseidon, annesi ise sıradan birisi olan Percy'nin başından geçenler anlatılıyor. Zeus, en güçlü silahı olan şimşeğinin çalınması üzerine bunu Percy'nin çaldığını ve geri vermesi gerektiğini aksi hâlde savaş başlayacağını söyler. Percy'nin, şimşeği çalmadığını ispatlamak için şimşeği bulmaktan başka çaresi kalmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gigant</span> Yunan mitolojisinde Tartarus ve Gaianın birleşmesi sonucunda yaratılan yılan ayaklı ölümsüz devler

Gigantlar, yunan mitolojisinde Tartarus ve Gaia'nın birleşmesi sonucunda yaratılan yılan ayaklı ölümsüz devlerdir. Olimpos tanrılarının, titanları yenmesi üzerine öfkelenen Gaia, her on iki Olimpos tanrısına karşılık on iki gigant yaratmıştır. Her biri yaratıldığı tanrının tam tersidir. Boyları genelde mitlerde 12 metredir. Titanların yenilmesinin ardından Toprak Ana'nın (Gaia) yardımıyla gigantlar tanrılara savaş açmıştır. Bir Gigant'ı ancak bir tanrıyla yarı tanrı birlikte öldürebilirdi. Bu yüzden savaş Herakles ve Dionysos yarı tanrılarıyla birlikte yapıldı. Gigant Kralı Porphyrion Zeus'a eşdeğerdi ve onu öldürmek üzere yaratılmıştı.

Yunan mitolojisinde ensest temaları bolca görülür. Ensest kelime anlamı olarak yakın akrabalar arasında gönüllü ya da gönülsüz cinsel ilişkidir. Antik uygarlıklarda ensest sıkça görülür. Antik Yunanistan'da Leonidas tarihte ensest ile anılan liderlerden biridir. Mısır'da ise Firavunlar genellikle akrabaları ile evlenirdi, bu durumun sebebi ise kanı korumak ve iktidarı güçlendirmektir. Ensest, bazen Yunanistan'da tiranlığın olumlu bir işareti olarak kabul ediliyordu. Yunanlar ensest temasına günümüzden farklı bakıyordu. Dolayısıyla Antik Yunan dinin temeli olan sözlü anlatımlarda ensest görülmesi gayet normaldir. Yunan tanrıları hasta olmadıkları için ensest kökenli hiçbir hastalık görülmemiştir.

Zeus, Amerikan çizgi romanlarında yer alan bir tanrı, Marvel Comics tarafından tasarlanmış kurgusal bir karakterdir. Karakter, Yunan mitolojisindeki Zeus adlı baş tanrıya dayanmaktadır.