İçeriğe atla

Titan (süper bilgisayar)

Bir süper bilgisayar örneği

Şablon:Infobox custom computerTitan veya OLCF-3, Cray tarafından Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'nda çeşitli bilim projelerinde kullanılmak üzere yapılmış bir süper bilgisayardır. Titan, Oak Ridge'deki eski bir süper bilgisayar olan ve geleneksel merkezi işlem birimlerine (CPU'lar) ek olarak grafik işlem birimleri (GPU'lar) kullanan Jaguar'ın bir yükseltmesiydi. Titan, 10 petafloptan fazla performans gösteren bu tür ilk hibritti. Yükseltme Ekim 2011'de başladı, stabilite testine Ekim 2012'de başladı ve 2013'ün başlarında araştırmacıların kullanımına sunuldu. Yükseltmenin ilk maliyeti 60 milyon ABD dolarıydı ve esas olarak Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı tarafından finanse edildi.

Titan, IBM tarafından inşa edilen ve düğüm başına çok daha fazla GPU özelliğine sahip daha az düğüm ve sistemin paralel dosya sisteminden dosya verilerinin düğüm başına geçici olmayan yerel önbelleğe alınmasının yanı sıra, 2019'da Zirve tarafından Oak Ridge'de gölgede kaldı.[1]

Titan, Nvidia Tesla GPU'ları ile birlikte AMD Opteron CPU'ları Jaguar'a göre hesaplama gücünde büyük bir artış sağlarken enerji verimliliğini artırmak için kullandı. Bu, TOP500 organizasyonu tarafından Kasım 2012 listesinde birincilik almak için yeterliydi, ancak Tianhe-2 Haziran 2013 listesinde Titan'ı geride bıraktı.

Titan herhangi bir bilimsel amaç için mevcuttu; erişim, projenin önemine ve hibrit mimariden yararlanma potansiyeline bağlıdır. Titan'a bağımlılıktan kaçınmak için seçilen herhangi bir program diğer süper bilgisayarlarda da çalıştırılabilir olmalıdır. İlk seçilen altı öncü programdı. Çoğunlukla moleküler ölçekli fizik veya iklim modelleriyle uğraşırken, 25 kişi arkalarında sıraya girdi. GPU'ların dahil edilmesi, yazarları programlarını değiştirmeye zorladı. GPU'ların CPU'lardan çok daha fazla eşzamanlı iş parçacığı sunduğu göz önüne alındığında, değişiklikler tipik olarak paralellik derecesini artırdı. Değişiklikler genellikle yalnızca CPU'lu makinelerde bile daha yüksek performans sağlar.

Tarihçe

Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'ndaki (ORNL) Oak Ridge Liderlik Hesaplama Tesisi'nde (OLCF) 20 petaFLOPS kapasitesine sahip bir süper bilgisayar yaratma planları, Jaguar'ın inşa edildiği 2005 yılına kadar uzanıyordu. Titan'ın kendisi yaklaşık 200 petaflop bir başka sistemle 2016 yılında değiştirilmiştir. Titan için yeni ve 15.000 metrekare bir bina Jaguar'ın mevcut altyapısına eklenerek inşa edildi. GPU'ları tedarik etmek için Nvidia ile 2009 yılında bir anlaşma imzalanmasına rağmen, hassas sistem mimarisi 2010 yılına kadar tamamlanmadı. Titan ilk olarak 16 Kasım 2010'da özel ACM / IEEE Süper Bilgisayar Konferansı'nda (SC10) duyuruldu ve Titan yükseltmesinin ilk aşaması başladığında 11 Ekim 2011'de kamuoyuna duyuruldu.

Jaguar, yaratılışından bu yana çeşitli yükseltmeler aldı. 25 teraFLOPS veren Cray XT3 platformuyla başladı. 2008 yılına kadar Jaguar daha fazla kabinle genişletildi ve XT4 platformuna yükseltilerek 263 teraFLOPS'a ulaştı. 2009'da XT5 platformuna yükseltilerek 1.4 petaFLOPS'a ulaştı. Son yükseltmeleri Jaguar'ı 1.76 petaFLOPS'a getirdi.

Titan, öncelikle ORNL aracılığıyla ABD Enerji Bakanlığı tarafından finanse edildi. Finansman, CPU'ları satın almak için yeterliydi, ancak tüm GPU'ları değil, bu nedenle Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi, hesaplama süresi karşılığında kalan düğümleri finanse etmeyi kabul etti. ORNL bilimsel bilgi işlem şefi Jeff Nichols, Titan'ın yaklaşık 60 milyon $ 'a mal olduğunu belirtti. Bu maliyeti NOAA'nın katkısının 10 milyon dolardan çok daha az olduğu, ancak kesin rakamlar ifşa etmeme anlaşmaları kapsamında olduğundan açıklanamamıştır. Cray ile yapılan sözleşmenin tam süresi 97 milyon doları içeriyordu, potansiyel yükseltmeler hariç.

Bir yıl sürecek dönüşüm 9 Ekim 2011'de başladı. Ekim ve Aralık arasında, Jaguar'ın her biri 24 XT5 Blade'e sahip adet kabine sahip 96 kabini XK7 blade'e (düğüm başına bir 16 çekirdekli CPU, blade başına dört düğüm) yükseltildi. Aralık ayında, hesaplama 96 XK7 kabinlerine taşınırken, kalan 104 kabin XK7 Blade'e yükseltildi. ORNL'nin harici ESnet bağlantısı 10 Gbit/s'den 100 Gbit/s'ye yükseltildi ve sistem iç bağlantıları iyileştirildi.

Kaynakça

  1. ^ "Summit FAQs". ornl.gov. Oak Ridge National Laboratory. 14 Kasım 2014. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Intel</span> ABD merkezli teknoloji şirketi

Intel, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi'nde bulunan Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir teknoloji şirketidir. Gelire dayalı, dünyanın en büyük ve en değerli yarı iletken yonga üreticisidir. Çoğu kişisel bilgisayarda bulunan işlemciler olan X86 serisi mikroişlemcilerin mucididir. Intel, toplam gelirine göre en büyük ABD şirketleri arasında 2018 Fortune 500 listesinde 46. sırada yer aldı. 2024-2025 sezonundan itibaren UEFA ile 3 yıllık sözleşme imzalayarak Dünyada ilk kez Futbol ile İnovasyonun birleşimi için büyük bir adım attı.

<span class="mw-page-title-main">Ericsson</span> Ağ teknolojileri, telekomünikasyon ekipmanı ve hizmetleri şirketi

Ericsson, merkezi İsveç'in başkenti Stockholm'de bulunan çok uluslu bir ağ teknolojileri, telekomünikasyon ekipmanı ve hizmetleri şirketidir. 1876'da Lars Magnus Ericsson tarafından kurulmuştur. Şirket, telekomünikasyon operatörleri gibi çeşitli müşterilerine geleneksel telekomünikasyon ve İnternet Protokolü (IP) ağ donanımları, mobil ve sabit genişbant operasyonları için gereçler ve iş destek hizmetleri, kablolu televizyon, IPTV, video sistemleri ve iletişim sistemleri için bilgi ve iletişim teknolojileri (BT) gibi kapsamlı teknolojiler ve hizmetler sunmaktadır. 2012'de 2G/3G/4G mobil ağ altyapısı pazarında Ericsson'un pazar payı %35 olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Moon tarikatı</span> Dini Tarikat

Moon tarikatı, 1954 yılında Kuzey Kore'den Güney Kore'ye kaçan rahip Sun Myung Moon tarafından kurulan, dünyada Moon liderliğinde bir teokrasi kurulmasını ve herkesin Korece konuşmasını amaçlayan bir tarikattır. Ayrıca Birleşme Kilisesi olarak bilinen Birleşme hareketi, üyelerine "Moonie" denen dünya çapında bir yeni dini harekettir. Resmi olarak 1954 yılında Dünya Hristiyanlığının Birleşmesi için Kutsal Ruh Derneği adı altında Güney Kore'nin Seul kentinde kurulmuştur. Moon tarikatı ve üyeleri; iş, eğitim, politik ve diğer organizasyon türleri de dahil olmak üzere diğer ilgili kuruluşları kurdu, sahiplendi ve destekledi. Bu tarikat çok fazla tartışmaya yol açtı ve tehlikeli bir kült olarak adlandırıldı. İnançları Yahudi ve Hristiyan alimler tarafından eleştirilmesinin yanı sıra anti-komünizm ve Kore'nin yeniden birleşmesine olan desteği ile siyasete katılımı eleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Pci-e</span>

PCI Express, resmen PCIe olarak kısaltılmıştır ve kesinlikle PCI-X ile karıştırılmamalıdır. PCI-X, mevcut PCI programlama kavramlarını kullanan bir PCI bağlantı standardıdır fakat bu bağlantıyı full duplex, multi – lane, noktadan noktaya seri fiziksel katman iletişim protokollerini kullanarak çok daha farklı ve süratli bir biçimde gerçekleştirir. PCI Express daha önceleri 3. Jenerasyon I/O için Arapaho veya 3GIO olarak bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">Masaüstü bilgisayar</span>

Masaüstü bilgisayar, sabit bir konsol veya masa üzerine uygun yapıda tasarlanan kişisel bilgisayar türüdür. Bu bilgisayarlar çeşitli türlerde parçaların birleştirilmesiyle çok farklı biçimde oluşturulabilirler. Boyutları büyük ve ağır olması sebebiyle çevresel faktörlerden daha az zarar görürler. Diğer kişisel bilgisayarlara göre yüksek güç harcarlar ve daha az maliyete sahiptirler. Ayrıca performans olarak öndedirler ancak yavaş yavaş Dizüstü bilgisayarlar performansta da öne geçmeye başlamıştır lakin ısınma sorunu vardır. Günümüzde pek çok masaüstü bilgisayarın ayrı klavye, fare ve ekranı vardır.

<i>Mount & Blade II: Bannerlord</i> TaleWorlds tarafından geliştirilen 2022 çıkışlı video oyunu

Mount & Blade II: Bannerlord, TaleWorlds tarafından geliştirilip yine TaleWorlds ile Prime Matter tarafından müştereken yayımlanan aksiyon-rol yapma oyunu. Mount & Blade: Warband'in 200 yıl öncesinde geçen oyun önbölüm niteliğindedir ve serinin önceki oyunları gibi stratejik sandbox oynanışı temel almaktadır. 28 Eylül 2012 tarihinde duyurulan oyunun erken erişim sürümü 30 Mart 2020'de Microsoft Windows platformuna çıkmış olup 25 Ekim 2022 tarihinde tam sürüm çıkışını yaparak ek olarak PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One, Xbox Series X ve Series S platformları için de yayımlandı.

Hindistan ekonomisi, nominal olarak dünyanın yedinci büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından üçüncü büyük ekonomisidir. Ülkenin ekonomisi 20 yıldır ortalama %7 oranında büyümekte olup yeni sanayileşen ülke olarak sınıflandırılmaktadır. Hindistan ekonomisi 2014 yılının son çeyreğinde Çin'i geçerek dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomisi haline geldi.

O2 Xda bir dizi Windows Mobile Cep bilgisayarı telefonu markasıdır. O2 tarafından pazarlandı, O2 Asia tarafından geliştirildi ve birden fazla Orijinal ürün üreticisi (esas olarak HTC, Quanta Computer ve Erima) tarafından üretildi. İlk model Haziran 2002'de piyasaya sürüldü. Son modeller 2008'de piyasaya çıktı. "X" harfi, bir üründe ses ve bilgi / verilerin yakınsaklığı; "DA" ise, PDA'daki gibi "Dijital Asistan" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">High Bandwidth Memory</span> AMD ve Hynix tarafından yapılmış 3D-stacked için Yüksek-Performans RAM arayüzü

High Bandwidth Memory veya HBM,, Samsung, AMD ve SK Hynix'in 3B yığınlı SDRAM'ı için yüksek performanslı bir RAM arayüzüdür. Yüksek performanslı grafik hızlandırıcıları ve ağ aygıtlarıyla birlikte kullanılmak üzere tasarlanmıştır. İlk HBM bellek yongası, 2013 yılında SK Hynix tarafından üretildi ve HBM'yi kullanan ilk cihazlar 2015 yılında AMD Fiji GPU'lardı.

<span class="mw-page-title-main">Ahşap karkas</span>

Ahşap karkas ağır ahşaplarla inşa etmenin geleneksel yöntemidir. Büyük ahşap mandallarla tutturulmuş derzlerle kare ve dikkatli bir şekilde birleştirilen ve birleştirilmiş ahşaplar kullanılarak yapılar oluşturulur. 19. yüzyıl boyunca ahşap binalarda yaygındır. Yük taşıyan kerestenin yapısal çerçevesi binanın dışında maruz bırakılırsa yarı ahşap karkas olarak adlandırılabilir ve birçok durumda ahşap arasındaki dolgu dekoratif etki için kullanılacaktır. Bu tür mimariler için en çok bilinen ülke Almanyadır. Ahşap karkas evler güneydoğu hariç tüm ülkeye yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tianhe-1</span>

Tianhe-1, Çin'de Ulusal Süperbilişim Merkezi tarafından üretilen bir süper bilgisayardır. Ekim 2009 tarihinde Çin'in Tientsin kentinde bulunan Ulusal Süperbilişim Merkezi'nde kuruldu. Ekim 2010'dan Haziran 2011'e kadar dünyanın en hızlı bilgisayarıydı ve dünyadaki birkaç petascale süper bilgisayarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Summit (süperbilgisayar)</span> IBM tarafından geliştirilen süper bilgisayar

Summit, IBM tarafından üretilen bir süper bilgisayardır. 2014 yılında ABD Enerji Bakanlığı'nın desteği ile geliştirilmeye başlandı ve 2018 yılında Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'nda kuruldu. Kasım 2018 tarihinde TOP500 listesinde dünyanın en hızlı süper bilgisayarı unvanını elde etti. Summit, bir genomik analiz sırasında 1,88 eksaflop hızına ulaşan ilk süper bilgisayardı ve karışık hassasiyetli hesaplamalar kullanılarak 3,3 eksaflopa ulaşması beklenmektedir.

Nötron taşıma, nötronların maddelerle hareketlerinin ve etkileşimlerinin incelenmesidir. Nükleer bilimcilerin ve mühendislerin genellikle nötronların bir aparatta nerede olduğunu bilme ihtiyacı, hangi yöne doğru gittiklerini ve ne kadar hızlı hareket ettiklerini bilmeleri gerekir. Genellikle bir nükleer reaktörün ve deneysel veya endüstriyel bir nötron kirişinin davranışını belirlemek için kullanılır. Nötron taşıma, radyatif taşımanın bir tipidir.

2020–2023 küresel çip kıtlığı, 169'dan fazla sektörü etkileyen, dünya çapında devam eden bir çip kıtlığıdır. Kriz, entegre devreleri gerektiren otomobillerde, grafik kartlarında, oyun konsollarında, bilgisayarlarda, ev aletlerinde ve diğer tüketici elektroniklerinde büyük fiyat artışlarına, bunlar için uzun kuyruklara ve tüketici ve üreticiler arasında tekrar satışlara neden olmuştur.