İçeriğe atla

Tiran Botanik Bahçesi

Tiran Botanik Bahçesi
Harita
TürBotanik Bahçesi
KonumTiran. Arnavutluk
Yüzölçümü15 ha
Açılış1971
DurumFaliyette

Tiran Botanik Bahçesi ( Arnavutça: Kopshti Botanik ) Arnavutluk'un başkenti Tiran'nın güneyinde Tiran ve Kruja dağlarının karşısında tepelik yamaçlarda kurulu bir botanik bahçesidir.

Tiran Botanik Bahçesi'nin inşaatı 1964 yılında yaklaşık 15 hektarlık bir alanda başladı.[1] 1971 yılında botanikçi Mustafa Demiri tarafından inşaat tamamlandı. İnşaatın bitmesi ile beraber bahçe koleksiyonunun %80'i dikilmiş ve bahçe halka açılmış oldu.[2] Tiran'ın güneyinde yapay gölün batısında ve Tiran Büyük Parkı'nın kenarında yer alan Tiran Botanik Bahçesi Arnavutluk'un tek botanik bahçesidir. Uzun yıllar Tiran Üniversitesi tarafından işletilen botanik bahçesi Arnavutluk bakanlar kurulunun 17.07.2019 tarih ve 510 sayılı kararı[3] ile 2019 yılında Tiran Belediyesine devredildi.[4] Bu karara karşı Tiran Üniversitesi'nin açtığı iptal davası sonucunda Botanik Bahçesi 2021 yılında tekrar Tiran Üniversite'sine devredildi.[5][6]

Arnavutluk'un her yerinden her yaştan okul çocuğu arasında çok popüler olan botanik bahçesi, ülkenin araştırma, kültür ve eğitim karakterine sahip tek kurumdur. Botanik bahçesi esas olarak Arnavutluk'un florası ve bitki örtüsünün, özellikle nesli tükenmekte olan, nadir ve endemik türlerin araştırılmasına odaklanmıştır. Botanik Bahçesi Kanada, Macar, Çin ve Romanya bahçeleriyle kurumsal bağlantılar kurduğu gibi, yerel kurumlarla çalışmakta ve Arnavutluk'taki tüm üniversitelere hizmet vermektedir.[7] 1981'de, dünya çapında yaklaşık 160 Botanik Bahçesi ile değiş tokuş edilen Tohum İndeksi (Index Seminum) ilk kez yayınlandı.[8] Botanik Bahçesi dünyada 118 ükeden 800 botanik bahçesinin üye olduğu Botanical Garden Conservation International'ın (BGCI) üyesidir. Botanik bahçesi her yıl başta okul öğrencileri olmak üzere çok sayıda ziyaretçiyi ağırlamakta, ayrıca Arnavutluk'taki üniversitelerin eczacılık, veterinerlik, tarım bilimleri, ormancılık, coğrafya, şehircilik öğrencileri için bir öğrenme ortamı oluşturmakta ve bir "açık hava laboratuvarı" olarak hizmet vermektedir. Bu fonksiyonlarının dışında Tiran'da yeni evlenenlerin fotoğraf albümlerinde Tiran Botanik Bahçesi manzara dekoru olarak yer almaktadır.[9]

Deniz seviyesinden yaklaşık 130 metre yükseklikte yer alan[10] Tiran Botanik Bahçesinde Arnavutluk'un sahip olduğu 3250 bitki türünden en az 2000 tür, çeşit ve bitki türü yetişmektedir. Botanik Bahçesi içinde Otsu Bitki Sistematiği, Aromatik-Tıbbi Bitkiler, Ağaç-Çalı Bitkileri, Süs Bitkileri, Meyve Bahçeleri vb. gibi çeşitli bitki bölümleri oluşturulmuştur. Ayrıca küçük bir alanda ve güneş enerjisiyle ısıtılan bir sera bulunmaktadır. bu serada çeşitli sıcak iklime sahip ülkelerden getirilen bitkiler bulunmaktadır.

Botanik bahçesinin bulunduğu bölgede Akdeniz İklimi hüküm sürmekte olup, aylık yağış miktarı ortalama 106 milimetre, yıllık yağış miktarı ortalama 1273 milimetre, yıllık sıcaklık ortalama sıcaklık ise 15.1 santigrat derece olarak gerçekleşmektedir.[11]

Botanik bahçesinde bulunan bitki türlerinden bazıları şunlardır:[12]

Kaynakça

  1. ^ "Kopshti Botanik ne Tirane, Natyra rreth Tiranes, parqe ne Tirane, Aktivitete outdoor Tirane". www.visit-tirana.com. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  2. ^ "Bashkia Tiranë - Kopshti Botanik". tirana.al. 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  3. ^ "Kopshti Botanik i Tiranës – rëndësia dhe mosbesimi ynë". Reporter.al (İngilizce). 30 Eylül 2019. 26 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  4. ^ "Këshilli i Ministrave i kalon Kopshtin Botanik bashkisë së Tiranës, UT të drejtë përdorimi - Shqiptarja". shqiptarja.com (Arnavutça). 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  5. ^ "Kopshti Botanik i mbetet universitetit, rrëzohet VKM që ia kalonte në pronësi Bashkisë Tiranë". Euronews Albania (İngilizce). 7 Mayıs 2021. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  6. ^ "Kopshti Botanik i mbetet Universitetit, Gjykata Administrative rrëzon VKM që ia kalonte Bashkisë - Shqiptarja". shqiptarja.com (Arnavutça). 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  7. ^ "The Botanic Garden of Tirana, Albania". web.archive.org. 2 Ağustos 2017. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  8. ^ "Kopshti Botanik - Fakulteti i Shkencave Natyrore". web.archive.org. 9 Nisan 2022. 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  9. ^ "Parku Botanik | APR Tirana" (İngilizce). 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  10. ^ "Kopshti Botanik i Tiranës në udhëkryq … | JavaNews.al" (İngilizce). 21 Temmuz 2019. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  11. ^ "Kopshti Botanik - Qëndra Kërkimore Florës dhe Faunës". sites.google.com. 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  12. ^ "Albania - Botanical Garden Universiteti I Tiranes". Med-O-Med (İngilizce). 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tiran, Arnavutluk</span> Arnavutlukun başkenti

Tiran, Arnavutluk'un başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin nüfusu 2015 yılı itibarı ile nüfusu 800.986'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tiran (ilçe)</span>

Tiran ilçesi, Arnavutluk'un ilçelerinden biriydi. İlçe, ülkenin ortasında yer almaktaydı. 1992-2000 yılları arasında Tiran ilinin bir parçası olup 2000 yılında yapılan idari düzenleme sonucunda idari olarak lağvedilmiştir. Yüzölçümü 1,238 km² olan ilçenin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 888,949'dur. İlçenin merkez kendisi ile aynı adı taşıyan ve aynı zamanda ülkenin başkenti olan Tiran idi.

<span class="mw-page-title-main">Gilman Lika</span>

Gilman Lika Arnavut eski millî futbolcudur. Orta sahanın solunda ve ayrıca orta sahanın ortasında da oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Qemal Stafa Stadyumu</span>

Qemal Stafa Stadyumu, Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir stadyumdu. Stadyum, 1946 yılında tamamlanmış olup adını II. Dünya Savaşı kahramanı Qemal Stafa'dan almaktaydı. Stadyumun kapasitesi 19,700 kişiydi. Arnavutluk millî futbol takımı, Dinamo Tiranë ve Partizani Tiranë'nın ana stadyumuydu.2016 yılında yıkılıp yerine 22.500 kapasiteli Air Albania Stadyumu yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Kuşatması (1478-1479)</span>

İşkodra Kuşatması, 1478-1479 yılları arasında Venedik Cumhuriyeti ile Arnavutların kontrolündeki İşkodra ile Rozafa Kalesi'nin Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasıdır. Kuşatma Osmanlı zaferi ile sonuçlanmış olup tüm Arnavutluk Osmanlı tarafından fethedilmiştir. 25 Ocak 1479 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılan Osmanlı-Venedik Antlaşması ile İşkodra Osmanlıya bağlı bir sancak haline getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Hysni Milloshi</span>

Hysni Milloshi, Arnavutluk Emek Partisi'nin halefi olan Arnavutluk Komünist Partisi'nin kurucusu ve ilk genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Ulusal Tiyatrosu</span>

Arnavutluk Ulusal Tiyatrosu , Arnavutluk'un Tiran kentindeki ana tiyatrodur.

<span class="mw-page-title-main">2019 Arnavutluk depremi</span> Kuzeybatı Arnavutlukta Yaşanmış Bir Deprem

2019 Arnavutluk depremi, 26 Kasım 2019'da yerel saate göre 03:54'te gerçekleşmiş, Arnavutluk'un kuzeybatısında yer alan Mamurras şehrinin 12 km güneybatısında merkez üssü bulunan 6.4 büyüklüğünde bir depremdir. Sarsıntı Arnavutluk'un başkenti Tiran'ın yanı sıra, Taranto ve Belgrad gibi merkez üssünden 370 km uzakta yer alan bölgelerde de hissedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tiran Garı</span> Tirandaki eski ana tren istasyonu

Tiran Garı, Arnavutluk'un başkenti Tiran'ın ana tren istasyonuydu. İstasyon, 1949 yılında inşa edilmiş olup kente bağlanan tüm tren seferlerine hizmet vermekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Tiran Büyük Parkı</span>

Tiran Büyük Parkı, Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir parktır. Park, 1956 yılında açılmış olup kentin güneyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ansi Agolli</span> Arnavut futbolcu

Ansi Agolli, New York Cosmos'ta sol bek pozisyonunda forma giyen Arnavut futbolcudur. Sol orta saha ve sağ bekte de oynayabilmektedir. Mart 2019'a kadar Azərbaycan Premyer Liqası'nda mücadele eden Karabağ'da forma giymiştir.

<span class="mw-page-title-main">Olta Xhaçka</span>

Olta Xhaçka Arnavut siyasetçi ve Arnavutluk Sosyalist Partisi parlamento üyesi. Mart 2017 - Mayıs 2017 arasında Arnavutluk sosyal refah ve gençlik bakanı ve Eylül 2017 - Aralık 2020 arasında savunma bakanı olarak görev yaptı. Şu anda 31 Aralık 2020 tarihinden 12 Eylül 2023 tarihine dek dışişleri bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Pëllumbas Mağarası</span>

Pëllumbas Mağarası, Arnavutluk'un merkezinde, Tiran ilindeki Pëllumbas köyüne yakın bir konumda bulunan Skorana Boğazı'nda bulunan bir karst mağarasıdır. Adriyatik'ten yaklaşık 500 m (1.600 ft) yükseklikte, 1,613 m (5,29 ft) yüksekliğe yükselen bir dağ zinciri olan Dajti'nin yamaçlarında yer almaktadır. Mağara, Avrupa'da bulunan altı karstik mağaradan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Libhovalı Müfid Bey</span> Arnavut siyasetçi, diplomat ve maliyeci (1876-1927)

Müfid bey Libohova Arnavut ekonomist, diplomat ve siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin yapıldığı Avlonya Meclisi'nde delegelerden biridir. Arnavutluk Geçici Hükûmeti döneminde Arnavutluk'un ilk İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve o zamandan itibaren 1913-1927 yılları arasında dokuz kez farklı hükûmet görevlerinde bulundu, Adalet Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Rauf Fitso</span> Arnavut diplomat

Rauf Fitso Bey Arnavut diplomat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Aleks Buda</span> Arnavut tarihçi

Aleks Buda, Arnavut tarihçidir. Arnavutluk İlimler Akademisi üyesi ve başkanıydı.

World Flora Online, dünyadaki bitki türlerinin internet tabanlı bir özetidir.

<span class="mw-page-title-main">Parashqevi Qiriazi</span>

Paraskevi D. Kyrias olarak da bilinen Parashqevi Qiriazi, hayatını Arnavut alfabesine ve yazılı Arnavut dilinin öğretimine adamış, Qiriazi ailesinin Arnavut öğretmeniydi. Arnavut alfabesinin biçimine karar veren Manastır Kongresi'ne katılmış tek kadındı ve bir kadın derneği olan Yll' i Mengjesit'in kurucusuydu. Parashqevi ayrıca 1919 Paris Barış Konferansı'na Arnavut-Amerikan topluluğunun bir üyesi olarak katıldı. 1891'de Korça'da açılan ilk Arnavut Kız Okulu'nun müdürü Sevasti Qiriazi'nin kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Muçi</span> Arnavut millî futbolcu

Ernest Muçi, ofansif orta saha pozisyonunda oynayan Arnavut millî futbolcu. Süper Lig ekiplerinden Beşiktaş forması giymektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.