İçeriğe atla

Tiran, Arnavutluk

Tiran
Tirana
Şehir
Tiran Belediyesi
Bashkia e Tiranës
Tiran bayrağı
Bayrak
Tiran arması
Arma
Arnavutluk üzerinde Tiran
Tiran
Tiran
Tiran'ın Arnavutluk'taki konumu
ÜlkeArnavutluk Arnavutluk
İlTiran
İlçeTiran
İdare
 • Belediye BaşkanıErion Veliaj[1] (PS)
Yüzölçümü
 • Şehir1110.03 km²
Rakım110 m
Nüfus
 (2008)
 • Şehir800.986
 • Yoğunlukoto/km²
 • Kent
610,070
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu04

Tiran (ArnavutçaTirana veya Tiranë, Geg: Tirona, OsmanlıcaTerane, İtalyancaTirana), Arnavutluk'un başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin nüfusu 2015 yılı itibarı ile nüfusu 800.986'dır.[2]

Şehrin adı Eski Yunancada "mutlak güç sahibi yönetici" anlamına gelir. Tiran, Dalmaçya Denizi'ne kıyısı olmamasına rağmen, Arnavutluk'un sahil kesimine ulaşmak için en uygun geçiş noktasıdır. Şehir kamu kurumları ve özel üniversitelere ev sahipliği yapmakta ve ülkenin siyasi, ekonomik ve kültürel yaşam merkezidir.

Tarihçe

Tiran, 1614 yılında İşkodra Valisi Berkinzâde Süleyman Paşa tarafından kuruldu. Şehre ilk olarak Eski Cami ve külliyeler kuruldu. Türk egemenliği sırasında İşkodra Vilayeti'nin Dıraç Sancağı'nda bir kaza merkezi olan Tiran, XVII. yüzyıla kadar küçük bir köy olarak kaldı. 1700'lü yıllarda şehir gelişerek önemli bir ticaret merkezi haline geldi. Balkan Savaşları sırasında 1912 yılında Osmanlıların elinden çıktı. 1919 yılında da bağımsız Arnavutluk'un başkenti ilan edildi.[3]

Coğrafya

Uydudan Tiran'ın görüntüsü

Tiran (41.33°K, 19.82°D), Tiran ilinin Tiran ilçesinde Ishëm Nehri'nin kıyısında denizin 32 kilometre uzağında yer almaktadır. Tiran'ın ortalama yüksekliği deniz seviyesinden 110 metre olup en yüksek noktası 1.828 metrelik Mali me Gropa'dır. Şehir doğuda Dajti Dağı ve kuzey-batısında uzaktan Adriyatik Denizi manzarasına sahip açık alan ile birlikte tepelerle çevrilidir. Tiran Nehri şehrin içinden geçmekte olup Lane Nehri ile kesişmektedir.

Şehirde dört adet yapay göl olup bunlar Tiran Yapay Gölü (Büyük Park'ın içindedir), Paskuqani Gölü, Farka Gölü ve Tufina Gölü'dür.

Tiran, Napoli, Madrid, İstanbul ve New York ile aynı enlem ve Budapeşte ve Kraków aynı meridyen üzerindedir.

İklim

Tiran nemli subtropikal iklime sahip olup (Köppen iklim sınıflandırması CFA) yazın sıcak ve orta derecede kuru, kışlar ise serin ve yağışlıdır.

 Tiran iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 23 24 26 29 37 42 44 45 39 31 25 23 45
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 10,4 11,2 15,7 19,0 25,2 30,1 33,5 33,8 27,6 22,1 16,3 12,9 21,5
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 3,6 4,2 5,9 10,3 16,2 21,2 23,7 23,4 19,1 9,7 6,8 4,7 12,4
En düşük sıcaklık (°C) −12 −10 −4 −1 6 10 15 14 5 0 −3 −7 −12
Ortalama yağış (mm) 145 152 128 117 92 76 22 22 80 105 211 173 110,2
Kaynak: METEOALB Hava durumu istasyonu 06-05-2010


Yönetim ve siyaset

Tiran idari olarak 24 idari bölüme (njësi administrative) ayrılmaktadır. Bu alt belediyelerinin her birinin kendi belediye başkanı ve meclisi bulunmaktadır.[4]

Tiran'ın mevcut belediye başkanı Arnavutluk Sosyalist Partisi'nden Erion Veliaj'dır.

Ekonomi

ABA İş Merkezi

Tiran Arnavutluk'un en büyük endüstri ve finans merkezidir. 1920'lerden itibaren hızlı bir büyüme yaşamış ve tarım ürünleri ve makineleri, tekstil, ilaç, metal ürünleri ve hizmetler gibi birçok sanayi kolları kurulmuştur.

Tiran, çarşının kurulduğu ve esnafı tarafından ipek ve pamuklu kumaşlar, deri, seramik ve demir, gümüş ve altın eserler imal edildiği 16. yüzyılda gelişmeye başladı. 1901 yılında şehirde 140.000 zeytin ağacı, 400 yağ fabrikası ve 700 dükkân bulunmaktaydı. Şehirde 85 metrelik TID Kulesi inşa halindedir. Tiran'da City Park, QTU, Casa Italia ve Tirana East Gate gibi alışveriş merkezleri bulunmaktadır.

Demografi

Tiran'ın tarihi nüfusu:[5][6][7]

Yıl17031820192319371955198520012011
Nüfus&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.4 000&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.12 000&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.10 845&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.35 000&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.108 200&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.200 000&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.597 899&İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı.İfade hatası: Beklenmeyen sayı..İfade hatası: Beklenmeyen sayı.763 634

Mimarlık

1967 yılında Tiran'daki camilerin çoğu yıkıldı. Sadece Edhem Bey Camii, Tabak Camii ve Kokonozi Camii az çok sağ kalabildi. Osmanlı döneminden tarihî Kaplan Paşa Türbesi ve Şeyh Düri Tekkesi bulunmaktadır.

Ocak 2015'ten itibaren Namazgâh Câmiî, Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından inşa edilmektedir. Camii'nin yapılması 1912 yılından itibaren planlandı ama 1992 yılına kadar gerçeklestirilemedi.

Eğitim

Tiran Üniversitesi 1957 yılında kurulmuştur. 1991 yılında üniversitenin teknik fakültesi ayrı bir yüksekokul haline geldi. Üniversitede 14.000 öğrenci bulunmaktadır.

Spor

Tiran, Arnavutluk'ta sporun merkezdir. Tiran'ın en önemli spor kulüpleri KF Tirana, Partizani ve Dinamo'dur. Futbolda, Nisan 2012 itibarıyla Tiran merkezli takımlar Arnavutluk Futbol Federasyonu tarafından düzenlenen 72 şampiyonadan 57'sini kazanmıştır.

Tiran'da iki adet büyük stad olup 22,500 seyirci kapasiteli Air Albania Stadyumu ve yaklaşık 9,500 seyirci kapasiteli Selman Stërmasi Stadyumu'dır. Belediyeden ve hükûmetten gelen yatırımlar nedeniyle Tiran'nın spor altyapısı hızlı gelişmektedir. 2007 yılında Tiran Belediyesi, Tiran'ın çoğu mahallesine 80 adet spor bahçesı inşa etti.

Ulaşım

Tiran Uluslararası Havalimanı

Tiran Uluslararası Havalimanı ülkenin tek uluslararası havalimanı olup şehrin 11 kilometre dışında bulunmaktadır. Tiran'ın denize kıyısı bulunmadığı için limanı yoktur ancak hemen yanındaki kıyı Dıraç'ta liman bulunmaktadır.

Tiran'da yerel ulaşım otobüs ve taksi ile yapılmaktadır. Şehirde tramvay hattı inşa edilmesi planlanmaktadır. Ayrıca teleferik hattı ile Dajti Millî Parkı'na ulaşılabilmektedir.

Kardeş şehirler

Tiran aşağıdaki şehirlerle kardeş şehirdir:[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Erion Veliaj shpall fitoren në Tiranë" (Arnavutça). www.evropaelire.org. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  2. ^ a b "Population of Albania" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  3. ^ Alan John Day, Roger East ja Richard Thomas (2002). A political and economic dictionary of Eastern Europe (İngilizce). Routledge. s. 567. ISBN 9781857430639. 
  4. ^ Dorina Pojani (3 Haziran 2010). "Tirana City Profile, Dorina Pojani, (2010), ''Cities'' Volume 27, Issue 6, Pages 483-495" (İngilizce). Sciencedirect.com. 23 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2013. 
  5. ^ "Albania: largest cities and towns and statistics of their population" (İngilizce). World Gazetteer. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2009. 
  6. ^ "Tiran belediyesi nüfus istatistikleri" (PDF). 11 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ağustos 2014. 
  7. ^ "INSTAT nüfus projeksiyonları" (PDF). 12 Aralık 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2014. 
  8. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab "Twinning Cities: International Relations" (PDF). Tiran Belediyesi. www.tirana.gov.al. 4 Mayıs 2005. 24 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2009. 
  9. ^ Ankara′nın Kardeş şehirleri 14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ankara-bel.gov.tr 29 Haziran 2012 tarihinde erişildi.
  10. ^ "Barcelona internacional - Ciutats agermanades" (İspanyolca). © 2006-2009 Ajuntament de Barcelona. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2009. Diğer özet. 
  11. ^ "Sister Cities". Beijing Municipal Government. 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Dıraç</span>

Dıraç veya Duraç Orta Arnavutluk'ta Dıraç ili'nin merkezi ve ülkenin en büyük ikinci şehridir. Nüfusu 2011 tahminlerine göre 113.249'dur. İsmi antik Dirrahium'dan gelmektedir.

Futbol, Arnavutluk'ta hem katılımcılar hem de izleyiciler bakımından en popüler spordur. Ülkedeki tüm futbol faaliyetleri Arnavutluk Futbol Federasyonu tarafından yürütülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Leş (il)</span>

Leş Arnavutluk'un 12 ilinden birisidir. Kurbin, Leş ve Merdita ilçelerinden oluşur. İlin merkezi ise Leş şehridir. İl kuzeyde İşkodra, kuzeydoğuda Kökes, güneydoğuda Debre, güneyde Dıraç illerine komşudur. Arnavutluk'ta Katolik inancının en yüksek oranda olduğu ildir.

<span class="mw-page-title-main">Esad Toptanî Paşa</span>

Esad Toptani Paşa veya Toptani Esad Paşa, Osmanlı Arnavut asker ve siyasetçidir. Balkan Savaşları'ndan sonra Balkan Birliği'ne destek vererek, özellikle Sırbistan yardımıyla orta Arnavutluk'ta Dıraç merkezli Merkezi Arnavutluk Cumhuriyeti adı verilen bir devlet kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Tabakhane Camii (Tiran)</span>

Tabakhane Camii, Tabaklar Camii veya Tabak Camii, Arnavutluk'un başkenti Tiran'ın Ali Demi semtinde bulunmakta olan tarihi bir Osmanlı camii. 18. yüzyılında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'taki İtalyan himayesi</span>

Arnavutluk'taki İtalyan himayesi; Arnavutluk'ta İtalya Krallığı'nın De jure olarak ülkeyi himaye altına alması olayıdır. Bu durum 23 Haziran 1917 tarihinden 1920 yaz aylarına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'un İBBS'si</span>

Arnavutluk İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması, Avrupa Birliği ülkelerinin kullandığı İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması içinde Avrupa Birliği'ne aday olan Arnavutluk için kullanılan sınıflandırmadır:

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Demiryolları</span>

Arnavutluk Demiryolları, Arnavutluk'un demiryolu ulaşımını işleten kurumdur. Hattın ana garı Dıraç'ta bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Qemal Stafa Stadyumu</span>

Qemal Stafa Stadyumu, Arnavutluk'un başkenti Tiran'da bulunan bir stadyumdu. Stadyum, 1946 yılında tamamlanmış olup adını II. Dünya Savaşı kahramanı Qemal Stafa'dan almaktaydı. Stadyumun kapasitesi 19,700 kişiydi. Arnavutluk millî futbol takımı, Dinamo Tiranë ve Partizani Tiranë'nın ana stadyumuydu.2016 yılında yıkılıp yerine 22.500 kapasiteli Air Albania Stadyumu yapıldı.

Aşağıdaki liste modern Arnavutluk sınırları içinde bulunan Osmanlı camilerin bir listesi.

<span class="mw-page-title-main">Saranda (şehir)</span> Güney Arnavutlukta bir şehir

Ayasaranda veya Sarandoz, Arnavutluk'un Avlonya ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Ayasaranda, Arnavutluk'un Ayasaranda bölgesinin başkenti aynı zamanda turistlerin en çok ilgisini çeken tatil yeri.

<span class="mw-page-title-main">Puka</span>

Puka, Arnavutluk'un İşkodra ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir ülkenin kuzeyinde başkent Tiran'dan 150 km uzaklıkta yer almaktadır. Yüzölçümü 505.53 km² olan belediyenin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 11,069'dur. Şehrin KF Tërbuni Puka adında bir futbol takımı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dajti Dağı</span> Arnavutlukta bir dağ

Dajti Dağı, Arnavutluk'un başkenti Tiran'ın doğusunda yer alan bir dağdır. Dağın zirvesi Ramno olup 1,613 m yüksekliktedir. Kışın dağ genellikle karla kaplıdır ve Tiran'da nadiren görülen kar yağışları nedeiyle kışın yerel nüfusun uğrak noktasıdır. Dağda kanyonlar, şelale, mağaralar, göl ve antik bir kale ile yamaçlarında çam, meşe ve kayın ormanları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Sultan Mehmed Camii (Akçahisar)</span>

Fatih Sultan Mehmed Camii veya Fethiye Camii, Arnavutluk'un Akçahisar kentinde bulunan bir camidir. Cami, 1481 yılında Osmanlı döneminde inşa edilmiştir ve İskender Bey Müzesi'nin yanında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2019 Arnavutluk depremi</span> Kuzeybatı Arnavutlukta Yaşanmış Bir Deprem

2019 Arnavutluk depremi, 26 Kasım 2019'da yerel saate göre 03:54'te gerçekleşmiş, Arnavutluk'un kuzeybatısında yer alan Mamurras şehrinin 12 km güneybatısında merkez üssü bulunan 6.4 büyüklüğünde bir depremdir. Sarsıntı Arnavutluk'un başkenti Tiran'ın yanı sıra, Taranto ve Belgrad gibi merkez üssünden 370 km uzakta yer alan bölgelerde de hissedilmiştir.

Kampionati Kombëtar i Futbollit Femra, Arnavutluk'taki kadın futbolunun en yüksek seviyedeki ligidir. Lig, erkeklerdeki Kategoria Superiore'nin kadınlar için eşdeğeridir ve 10 kulübün katılımıyla organize edilmektedir. 2009 yılında kurulmuştur. Vllaznia toplamda 6 kez ile ligin en çok şampiyon olan takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dajti Millî Parkı</span>

Dajti Milli Parkı, Arnavutluk'un merkezinde yer alan, 1966 yılında kurulan ve 2006 yılından bu yana 293,84 km2 (113,45 sq mi) alana yayılan bir milli parktır. Park, Adriyatik Denizi'nin 40 km (25 mi) doğusunda ve Tiran'ın 26 km (16 mi) doğusunda yer almaktadır. Bölge, Arnavutluk Korunan Alanlar Dairesi (AKZM) ve Tiran Belediyesi Parklar ve Rekreasyon Dairesi (APR) arasında paylaşılan yetki alanı içinde bulunmaktadır. Kuzeybatıda Shtamë Geçidi Milli Parkı, batıda Kraste-Verjon Koruma Alanı ve doğuda Mali me Gropa-Bizë-Martaneş Koruma Alanı ile çevrilidir. Park, çok çeşitli ekosistemler ve biyolojik çeşitlilik için elverişli koşullar sunan, son derece parçalı, sağlam bir topoğrafya ile dikkat çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bovilla Baraj Gölü</span>

Bovilla Baraj Gölü, Arnavutluk'ta yer alan 46 kilometrekare (18 sq mi) alan kaplayan bir baraj gölüdür. Tiran'ın yaklaşık 9 mil (14 km) kuzeydoğusunda, Akçahisar'ın güneydoğusunda, Dajti Dağı Milli Parkı içinde yer almaktadır. Tiran'ın içme suyunun çoğu bu baraj gölünden temin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pëllumbas Mağarası</span>

Pëllumbas Mağarası, Arnavutluk'un merkezinde, Tiran ilindeki Pëllumbas köyüne yakın bir konumda bulunan Skorana Boğazı'nda bulunan bir karst mağarasıdır. Adriyatik'ten yaklaşık 500 m (1.600 ft) yükseklikte, 1,613 m (5,29 ft) yüksekliğe yükselen bir dağ zinciri olan Dajti'nin yamaçlarında yer almaktadır. Mağara, Avrupa'da bulunan altı karstik mağaradan biridir.